Als eerbetuiging aan de overleden historicus Chris Vandenbroeke geven we hier nog een opmerkelijk uittreksel uit zijn boek Hoe rijk was arm Vlaanderen ? (uitgegeven bij Genootschap voor Geschiedenis Société dEmulation te Brugge, 1994, 168 blz.). In het hoofdstuk Regionale fiscaliteit een aloud verhaal van geven en nemen vinden we op blz 90 een slotsom van het hoofdstuk, waarin hij van 1680 tot heden aan de hand van cijfermateriaal aantoont dat de fiscale inbreng België steeds eenzijdig overwegend uit Vlaanderen kwam. Zelfs cijfers uit 1850, 1880 en 1910 vertonen nog dezelfde wanverhoudingen als in het Ancien Regime, wanneer Vlaanderen met 60 % van de bevolking nog altijd 70 % van de staatskas vult.
Het blijft ook dan het Vlaamse landsgedeelte dat een oversolidariteit te zien geeft, waar bovenmatige financiële offers gebracht werden terwijl Wallonië, in verhouding tot zijn bevolking zon 8 tot 10 procentpunten te weinig in de staatskas inbracht. Van een vermeende solidariteit van Wallonië kan, in de gegeven omstandigheden, hoegenaamd geen sprake geweest zijn. Ondanks de zwaar geteisterde streken in West- en Oost-Vlaanderen werd van hieruit nog steeds voor een financiële inbreng gezorgd die volledig overeenstemt met het bevolkingsaantal. In het Vlaamse landsgedeelte had zich dan wel in vergelijking met de 18de eeuw een markante herschikking voorgedaan, waarbij Brabant de hoogste financiële lasten droeg
De slotsom, na de communautaire uitweiding, laat zich moeiteloos definiëren. Of het nu om het Ancien Régime gaat dan wel om de 19de eeuw. of het nu gaat om perioden van voor- of tegenspoed, telkens weer laat Wallonië het afweten. Het is in essentie vanuit Vlaanderen en Brabant dat de staatskas - ook vroeger al - gespijsd werd, zij het dan met een omvattende interne herschikking tussen de twee regio's onderling. Zonder meer geldt het "oude graafschap" tijdens de 18de eeuw als de belangrijkste financier. Per hoofd van de bevolking werd er een kwart dieper in de zak gegaan dan in het hertogdom, dubbel zo diep in vergelijking met Henegouwen, viermaal zo diep in vergelijking met Namen. Vergelijkt men Vlamingen en Walen, dan is de realiteit dat de inbreng van de zuiderburen ruim een derde lager lag.
Grosso modo dezelfde verhoudingen herhalen zich. verrassend genoeg, in de 19de eeuw. Enkel in het Noorden van het land voltrok zich een herschikking, in die zin dat de provincie Brabant voortaan de meeste middelen per inwoner wist op te hoesten. Het "arme Vlaanderen' van de 19de eeuw genoot niet de minste solidariteit van de zuiderburen. Net het tegendeel is waar. Zelfs op het hoogtepunt van de Waalse streekontwikkeling betaalde de doorsnee-inwoner er een kwart minder belastingen dan een Vlaming.
De geschiedenis van de voorbije eeuwen illustreert m.a.w. tot in de perfectie het éénrichtingsverkeer tussen de gemeenschappen, geenszins het veelal ingeroepen maar misplaatst solidariteitsgegeven alsof het rijke Wallonië van de 19de eeuw het "arme Vlaanderen" van een eeuw geleden zou bijgesprongen zijn. De waarheid heeft haar rechten, met of zonder chauvinisme. Het is eigen aan de geschiedschrijving om de waarheid onder ogen te zien. niet om ze geweld aan te doen. En de waarheid is dat Vlaanderen zelf opdraaide voor de schamele sociale uitkeringen die het nadien uit de handen van de centrale overheid toegemeten kreeg.
Waregem heeft een culturele reputatie opgebouwd met zijn Gaverprijs voor schilderkunst, die tweejaarlijks wordt georganiseerd door het Cultuurcentrum De Schakel vzw in samenwerking met de Cultuurraad en het Stadsbestuur van Waregem. De twaalfde editie staat momenteel in een eindfase. De prijs staat open voor alle kunstenaars die niet ouder zijn dan 35 jaar en geboren of woonachtig zijn in Nederlandstalig gebied. Bij vorige edities was die maximumleeftijd nog 40 jaar. Tot26 november 2007 kunnen deze nog inschrijven. De kandidaten dienen daarvoor drie recente werken (maximale afmetingen: 2,5 op 2 meter) in te leveren op 30 november of 1 december. De laureaten worden bekendgemaakt op 11 januari 2008 bij de opening van een tentoonstelling met de geselecteerde werken, die loopt tot 3 februari 2008.
De tweejaarlijkse Gaverprijs voor schilderkunst was in 1981 een initiatief van de Waregemse Kultuurraad en had als doel jonge Nederlandstalige kunstenaars erkenning te bezorgen voor hun werk. De tweejaarlijkse organisatie wisselde aanvankelijk nog af met het Gaverjuweel, een toneelwedstrijd voor amateurgezelschappen in Vlaanderen. Het tweede initiatief is een zachte dood gestorven, maar de tweejaarlijkse Gaverprijs is momenteel al aan zijn twaalfde uitgave.Het is een organisatie van het Cultuurcentrum De Schakel, het Stadsbestuur en de Cultuurraad van Waregem. In het verleden is het winnen van de Gaverprijs vaak een springplank gebleken voor jonge kunstenaars. Op 11 januari 2008 kennen we de opvolger van Cédric Estercam, winnaar van de Gaverprijs 2006 (zie ook Wareber-archiefblog).
De Gaverprijs is een wedstrijd exclusief voorbehouden voor schilderkunst. Deze optie is nog altijd en volledig verantwoord vanuit de (internationale) actualiteit van het medium van penseel en doek. Met schilderijen wordt bedoeld: tweedimensionele kunstwerken die minstens voor het overgrote deel gemaakt zijn met verf (olieverf, acrylverf, waterverf, gouache, encaustiek, inkjet, etc.) op een drager. Zijn bijvoorbeeld uitgesloten: tekenkunst en grafische reproductietechnieken. Iedere kandidaat stuurt verplicht drie werken in die recent zijn, d.w.z. niet ouder zijn dan gemaakt in 2005, die niet behoren tot een openbare of particuliere collectie en die niet eerder in een wedstrijd werden bekroond. De bekroonde werken blijven eigendom van de kunstenaars, met uitzondering van één werk van de laureaat, die ermee instemt dat één door de jury aangeduid werk uit zijn of haar inzending gratis aan de Stad Waregem wordt afgestaan. De binnen zestig dagen na toekenning niet afgehaalde werken blijven onvoorwaardelijk eigendom van de organisatoren.
De Gaverprijs wil mensen onderscheiden en stimuleren die professioneel met schilderkunst bezig zijn, zij het tijdens een (hogere) opleiding, een postgraduaat of tijdens de moeilijke overgangsperiode tussen opleiding en onafhankelijke, individuele kunstenaarspraktijk. Het volledige wedstrijdreglement en de inschrijvingsformulieren vind je op de site van De Schakel. De prijzenpot voor de Gaverprijs bedraagt4000 euro. De winnaar krijgt 2500 euro en ook de volgende laureaten ontvangen respectievelijk1000en 500 euro. In de jury zetelen Jo Coucke, Norbert De Dauw, Hans Feys, Johan Pas en Cindy Wright. Met de opname van deze laatste in de jury is ingegaan op de terechte kritiek dat geen enkele vrouw zitting had in de jury.
We vernemen het overlijden van professor-emeritus en gewezen Vlaams polticus Chris(tiaan) Vandenbroeke (63 j.). Hij werd in Waregem geboren op 6 juli 1944 en hier gestorven op 16 oktober 2007.Hij blijft in herinnering als een gewaardeerd historicus in Vlaanderen met belangrijke publicaties en een gedreven Vlaams parlementslid (1995-2004) en federaal gemeenschapssenator (1995-2003). Hij overleed aan de gevolgen van een slepende ziekte. Zijn blijvend belang situeert zich vooral in Vlaanderen en tot buiten de landsgrenzen, maar hij was ook actief in zijn Waregem als gemeenteraadslid tijdens vorige legislatuur, het verenigingsleven, als volksmens en binnen het bestuur van de plaatselijke geschied- en heemkundige kring De Gaverstreke.
Het is niet eenvoudig om voor de vuist weg zijn verdiensten op te noemen voor Vlaanderen en voor Waregem. Chris Vandenbroeke was een belangrijk historicus en hoogleraar aan de rijksuniversiteit van Gent. Hij was vooral een autoriteit inzake demografie (historisch bevolkingsonderzoek) en publiceerde verschillende studies. Maar hij was ook actief bestuurslid bij de Waregemse Geschied- en Heemkundige kring De Gaverstreke en publiceerde ook hier enkele belangrijke bijdragen in hun Jaarboeken.
Chris Vandenbroeke genoot in Waregem onderwijs aan de lagere en secundaire school. Daarna studeerde hij Geschiedenis in Gent. Als doctor in de letteren en de wijsbegeerte (geschiedenis) aan de Rijksuniversiteit van Gent (RUG) werd hij er later professor sociale, economische en demografische geschiedenis van de Nieuwe Tijd. Als professor-emeritus betekende hij daar nog altijd veel voor zijn vakgroep. Hij blijft daar in herinnering als de grondlegger van de Gentse Historische School.
Niet alleen bij academici of historici maar ook bij het ruime publiek raakte Chris Vandenbroeke bekend, onder meer als auteur van enkele merkwaardige boeken. Zijn trilogie (De sociale geschiedenis van het Vlaamse volk, Vlaamse koopkracht en de toekomst van het Vlaamse volk) en zeker zijn Vrijen & Trouwen van de Middeleeeuwen tot heden werden bestsellers. Zijn lijst van publicaties op gebied van demografie, sociaal-economische en volksnationale geschiedenis is indrukwekkend. We hebben ondermeer nog weet van Vlaamse koopkracht. Gisteren, vandaag en morgen (1984) bij Kritak, De toekomst van de Vlaamse Beweging (1987) bij Lannoo en tientallen publicaties binnen de vakgroep. Hij werkte ook mee aan een hele reeks projecten, waarvan we ons ondermeer zijn bijdragen herinneren in de reeks over het schrijven van de plaatselijke geschiedenis. Daarbuiten waren er ook bijdragen in ondermeer Ons Erfdeel (vb kijk op verleden en toekomst van het Vlaamse volk, 1987, nr1).
Midden de jaren tachtig werd hij ook politicus en zoals het wel meer gebeurt met historici kwam hij terecht bij een Vlaams-nationaal georiënteerde partij, met name de toenmalige Volksunie. Hij was actief betrokken bij de uitbouw van de Volksunie. Hij was sedert 1986 voorzitter van het Lodewijk Dosfelinstituut, was van 1989 tot 1992 ondervoorzitter van de VU, daarna tot 1995 algemeen secretaris van de VU en van 1995 tot 2004 llid van de Vlaamse Raad eerst voor de VU en na het uiteenvallen voor diens erfgenaam de NVA. Van 1995 tot 2003 was hij ook senator aangewezen door de Vlaamse Raad. In 2001 kwam hij ook als lijstduwer en ondersteuner van project Open Stad in de gemeenteraad van Waregem.
Ook als politicus blijft een indrukwekkende lijst achter van publicaties, interviews, tussenkomsten in Vlaams parlement en senaat, Voor de pers was hij een welkome steun voor deskundige commentaar op de jaarlijkse bevolkingscijfers in Vlaanderen, maar ook in Waregem. Gedurende twee parlementaire legislaturen realiseerde hij alleen al in het Vlaams Parlement tientallen voorstellen van decreet (29), voorstellen van resolutie (28), met redenen omklede moties (36), moties betreffende een belangconflict (4), moties over beroep bij het Grondwettelijk Hof (7),moties voor raadpleging van Raad van State (5), amendementen (155), actuele vragen (16), vragen op uitleg (66),interpellaties (52),schriftelijke vragen (137), mondelinge vragen (11), enz.
We kennen hem als een gedreven persoonlijkheid. Uit zijn periode in de Waregemse gemeenteraad herinneren we ons een aantal tussenkomsten, waaruit vooral zijn sociale bekommernis en zijn positieve instelling in het belang van alle Waregemnaars bleek. In de gemeenteraad van november wordt hij herdacht met een minuut stilte.
De begrafenisplechtigheid vindt zaterdag 20 oktober om 11uur plaats in de dekenale kerk van Waregem.
Voetbalclub SV Zulte-Waregem heeft het stadsbestuur achter zich gekregen voor een uitbreiding van het Regenboogstadion, dat ook nog voor 99 jaar in erfpacht alleen zou worden toevertrouwd aan deze voetbalvereniging. Deze optie is ingebed in een globaal Masterplan voor de recreatiezone Stadion, waarbinnen de atletiekpiste verdwijnt uit het Regenboogstadion en er een nieuwe infrastructuur voor de zowat 500 atletiekbeoefenaars komt aan de rand van de recreatiezone in de uitbreiding van het Stadion. Op 24 oktober is er nog een belangrijke vergadering met verantwoordelijken van de Provincie, die moet leiden tot groen licht van de provinciale overheid voor de nieuwe plannen van het bestuur van SV Zulte-Waregem op het Regenboogstadion.
Van het provinciebestuur verwachten het stadsbestuur en de voetbalclub uit eerste klasse het fiat om op de site met het Regenboogstadion een stedelijk ruimtelijk uitvoeringsplan te maken. Dan beschikt het stadsbestuur, dat eigenaar is en blijft van het voetbalstadion, over meer armslag om de verdere evolutie van de vernieuwde inkadering sneller te laten vooruitgaan. De bespreking van 24 oktober met de provincie moet ook meer duidelijkheid brengen over mogelijke extra beperkingen die de provincie nog oplegt. Concreet hoopt de leiding van SV Zulte-Waregem op een goedkeuring voor een stadion in U-vorm met de nieuwe tribune achter het doel (kant parking Waregem Expo) die dan één geheel vormt met de andere twee tribunes.
Het worden beslissende weken voor de geplande ingrijpende uitbreiding van het Regenboogstadion. Als de vergadering van 24 oktober met de provinciale diensten van Stedebouw voldoende perspectieven biedt, kan de voetbalclub beginnen met de opmaak van de definitieve plannen. Zonder vertraging kunnen deze tegen Pasen worden afgewerkt. In de meest optimistische prognoses zouden de werken dan effectief kunnen starten in oktober volgend jaar en kan dan in het beste geval het nieuwe stadion tegen voorjaar 2010 in gebruik genomen worden.
Met het oog op een moderne voetbaltempel werd een half jaar geleden al een masterplan goedgekeurd. Er circuleren al schetsen van projectontwikkelaar Midreth uit Nederland. Naar verluidt heeft de eersteklasseclub ook al het kapitaal bijeengebracht voor de investering, die wordt geraamd op 15 tot 25 miljoen euro. Om de capaciteit van 8.600 zit- en staanplaatsen op te trekken tot 12.000 à 14.000 zitjes wordt het voetbalstadion dichtgebouwd met een nieuwe tribune achter het doel aan de kant van de Zuiderlaan. Het Regenboogstadion moet dan een gezellig U-vormige kuip worden met een nieuw dak dat alle tribunes zal overspannen. Van de gelegenheid wordt ook gebruik gemaakt om het terrein vijf meter te verbreden en ook een stuk langer te maken. Dat moet dan alle twijfels wegnemen over reglementaire afmetingen van het speelveld. De verbreding gebeurt aan de kant van de hoofdtribune. De tribune aan de kant van het water zal er tien of twaalf rijen bij krijgen zodat ook die tot aan het voetbalveld komt.
Na de professionalisering van de club dit jaar is de commercialisering van het stadion een absolute topprioriteit voor de nabije toekomst. Voorzitter Willy Naessens van Dakwerken Naessens denkt in dit verband aan de uitbating van een hotel, eventueel toch met inbegrip van een klein casino, flats, kantoren, een feestzaal, een restaurant, een fitnessruimte, een fanshop en een bowling. Daarvoor rekent de club op private investeerders. In dat kader kwam Heidi Sellaslagh uit Boom de club ook vanaf 1 oktober versterken als commercieel manager, die de contracten met de investeerders moet afwerken. Er komt echter zeker geen winkelcentrum omdat de club de handelaars in het centrum niet tegen de borst wil stoten.Een sportwinkel behoort wel tot de mogelijkheden.
Om dit te kunnen realiseren verwacht SV Zulte-Waregem dat de stad het stadion voor 99 jaar in erfpacht geeft aan de club. Dat moet het voorwerp worden van een beslissing van de gemeenteraad. Daar wil men nog afwachten hoe het dossier verder evolueert.
Vast staat dat de atletiekpiste in het stadion verdwijnt. De tweede tribune komt dan dichter bij het speelveld en vooral achter het doel kant Expohal komt ruimte vrij voor de bijkomende tribune. Voor vzw Atletiek Zuid komt er een nieuwe piste met acht banen rond oefenveld twee op de hoek van de Zuiderlaan en de Verbindingsweg met inbegrip van een nieuwbouw met kleedkamers, douches en een cafetaria. De huidige business seats in de hoofdtribune worden na het bijbouwen van een extra verdieping omgetoverd tot loges waarvan de vensters kunnen openschuiven om de sfeer in het stadion op te snuiven. Deze formule is populair in Engeland en Nederland, maar staat nog in zijn kinderschoenen in eigen land. Enkel Racing Genk heeft dergelijke loges, terwijl ook AA Gent ze zal voorzien in haar nieuw stadion.
Kardinaal Schotte krijgt herbegrafenis in zijn titelkerk
Kardinaal Jan Schotte krijgt wellicht op 13 januari 2008 een herbegrafenis in zijn titelkerk Sint-Juliaan-der-Vlamingen (San Giuliano dei Fiamminghi). Het is de nationale kerk van België in Rome, gelegen in het hartje van de Italiaanse hoofdstad. Het bericht is deze week aangekondigd in Ministrando, het officieel maandbladvan het bisdom Brugge. Reeds bij leven had kardinaal Schotte uit Beveren-Leie de wens uitgesproken om in zijn titelkerk, San Guiliano dei Fiamminghi, begraven te worden. De bijzetting van het stoffelijk overschot in zijn titelkerk zal op vraag van de kerkelijke overheden en van de familie in intieme kring gebeuren.
Kort voor zijn overlijden op 10 januari 2005 was reeds gestart met de voorbereiding van zijn laatste rustplaats. Kardinaal Jan Schotte had daarvoor al zelf zijn graftekst laten ontwerpen. Maar zijn afscheid kwam te vroeg op 76-jarige leeftijd na een opdracht in de Verenigde Staten van Amerika, waar hij de paus vertegenwoordigde. Zijn graftombe in Sint-Juliaan der Vlaanderen was nog niet klaar en er was ook nog geen vergunning van de Italiaanse overheid. Die vergunning is pas recent en bij grote uitzondering bekomen. Kardinaal Schotte is de eerste die na 1870 in deze kerk bijgezet wordt. Sinds dat jaar is in Italië de wet op de geprivilegieerde begrafenissen van toepassing. Hierdoor staat men enkel bij wijze van uitzondering nog toe dat iemand in een kerk of officieel gebouw begraven wordt. Het graf voor kardinaal Schotte bevindt zich in een gang naast de kerk. In het koor van de kerk komt er een gedenkplaat voor de overleden kardinaal.
Tot op vandaag ligt kardinaal Schotte begraven in de kapel van de kanunniken van het Kapittel van de Sint-Pieterskerk op de monumentale negentiende-eeuwse stedelijke begraafplaats Campo Verano te Rome. Omdat de vergunning uitbleef zal het voorlopig karakter van die begraafplaats drie jaar hebben geduurd. Italië staat nog zelden een begrafenis in een openbaar gebouw toe. Maar voor Jan Schotte, een West-Vlaamse oud-medewerker van de paus, is een uitzondering gemaakt. De bijzetting van het stoffelijk overschot in zijn titelkerk zal op vraag van de kerkelijke overheden en van de familie in intieme kring gebeuren.
Kardinaal Schotte, geboren op 29 april 1928 in Beveren-Leie en overleden in Rome op 10 januari 2005, was jarenlang één van de belangrijkste gezagsdragers in het Vaticaan. Hij was scheutist geworden met de oorspronkelijke bedoeling om net als zijn oom missionaris te worden in China. Vanaf 1956 tot 1962 was pater Jan Schotte vice-rector van het toen nog bestaande Theologisch Seminarie van zijn Congregatie in Leuven. Vanaf 1963 tot 1966 was hij rector van het Missie-seminarie van Scheut in Washington, D.C. In 1967 trok hij naar Rome als secretaris-generaal van de Congregatie van Scheut en bleef in die functie tot hij in 1972 in de Vaticaanse curie aan de slag ging.
Op 20 december 1983 werd hij door de paus tot titulair bisschop van Silli aangesteld en op 6 januari 1984 bisschop gewijd. Op 24 april 1985 benoemde de paus hem tot aartsbisschop en tijdens het consistorie van 24 april 1994 werd hij kardinaal gecreëerd. Op 24 april 1985 werd hij algemeen secretaris van de Bisschoppensynode en was daarmee bijna 20 jaar lang één van de belangrijkste figuren van de Wereldkerk. Tijdens de periode die daaraan vooraf ging was hij jarenlang vice-voorzitter van de Pauselijk Raad 'Justitia et Pax'. Vanaf 14 april 1989 was hij tot zijn overlijden ook voorzitter van het Arbeidsministerie van het Vaticaan. Hij was tevens lid van de Congregatie voor de Bisschoppen, lid van de Congregatie voor de Evangelisatie van de volkeren en lid van de Commissie voor Latijns-Amerika. Kardinaal Schotte was tevens rechter van het opperste gerechtshof van de Kerk en rechter van het opperste gerechtshof van het Vaticaan.
Als secretaris van de Bisschoppensynode speelde de Belgische curiekardinaal een belangrijke rol bij de synodes van de bisschoppen van de verschillende continenten, ter voorbereiding van het Jubeljaar 2000. Kardinaal Schotte leidde de gedurende achttien jaar elke drie jaar de belangrijke ontmoeting van de bisschoppen uit gans de wereld en tevens de continentale synodes, die onregelmatig gehouden worden. Als nauwe medewerker van de paus was kardinaal Schotte tijdens de eucharistievieringen in Rome en de buitenlandse reizen vaak in de buurt van de paus te zien. Het was ook kardinaal Schotte die als leermeester van de vorige paus werd opgevoerd bij TV-beelden over de hele wereld van het e-mailgebruik op het Vaticaan. Begin 2000 ging kardinaal Jan Schotte voor in de Sint-Amanduskerk bij de viering van de stadstitel van Waregem.
De San Giuliano dei Fiamminghi is de nationale kerk van België in Rome. Deze kleine maar fraaie kerk ligt in het hart van de oude stad, aan de Via del Sudario nr. 40, tussen de imposante San Andrea della Valle en de Largo Argentina, achter de Corso Vittorio Emanuele II. Van oorsprong is de San Giuliano de kerk van het graafschap Vlaanderen. De geschiedenis ervan gaat tot meer dan duizend jaar terug. In de kerk vind je ondermeer vier allegorische figuren die het graafschap Vlaanderen (FLANDRIA), Brugge en het Brugse Vrije (BRVGAE),Gent (GANDARVM) en Ieper (HYPRAE) voorstellen. Deze "vier leden van Vlaanderen" sieren ook de voorgevel van de kerk onder het opschrift: ECCLESIA S. GIULIANI HOSPITALIS FLA.
