Werd de vorige stoet nog geregisseerd door vrijwilligers als de ervaren Roger Steuperaert en Etienne Deman, dan is het project nu uitbesteed aan een gespecialiseerd bureau. We willen hier zeker niets afdoen aan wat de Waregemse stoetenbouwers van 1997 hebben gepresteerd, want de toen met bescheiden middelen opgebouwde manifestatie kon zeker zowel inzake regie als inhoud wedijveren met traditionele stoeten elders in het Vlaamse land. Voor de duizenden toeschouwers blijft de stoet anno 1997 een onvergetelijke belevenis. De folkloristische paardenstoet telde 59 groepen of taferelen waarvan 7 muziekmaatschappijen, verschillende show- of dansgroepen, wagens, koetsen paarden en figuranten. In totaal trokken 1500 deelnemers en 500 paarden door de centrumstraten van Waregem.

Nu heeft het vorig stadsbestuur de organisatie in handen gegeven van stoetenbouwer Luc Nuytten en het gespecialiseerde bedrijf Prometheus uit Roeselare. De paardenstoet n.a.v. 160 jaar Waregem Koerse wordt een megaspektakel met 300 tot 500 paarden, ook uit het buitenland. Verder pakken 45 verenigingen uit met praalwagens. Het draaiboek is vrijwel af.  Prometheus heeft de voorbije maanden samen met Luc Nuytten alles in het werk gesteld om van de historische paardenstoet een onvergetelijke gebeurtenis te maken.

In een eerste luik van de parade zal de overgang van Waregem als agrarische gemeente naar stad uitgebeeld worden door toneelverenigingen. In het tweede deel draait alles rond 160 jaar Waregem Koerse. Opvallend is dat het wit-rode torentje, dat vlakbij de Gaverbeek staat in de hippodroom, wordt nagebootst. Er komt ook een rijdende tribune vol acteurs van theater Kunst en Eendracht. Andere hoogtepunten worden onder meer de intocht van prins Filip, Graaf van Vlaanderen, het laten herleven van de eerste paardenmarkt in 1847, een theateract met bookmakers en gokkers en een defilé met hoeden van Wilty Naessens.

Hét hoogtepunt van de paardenparade wordt een internationaal luik met Vlaamse paarden uit Waregem, Andalusische paarden uit Jerez de la Frontera in Spanje, Luzitaners uit Golega in Portugal en Kladruberpaarden uit Pardubice in Tsjechië. De vier steden van Euro Equus, het Europees netwerk van steden van het paard, zullen uitpakken met een speciale wagen, voorafgegaan door paarden en omringd door dansgroepen, muziekgroepen en flamingodansers. De paardenparade wordt afgesloten met een Duitse muziekgroep te paard uit Bremen.

Over de veiligheid is het laatste woord nog niet gezegd. Vast staat dat de praalwagens zullen onderworpen worden aan een verplichte externe keuring. Waarschijnlijk komen er op sommige plaatsen dranghekken in het centrum. Het overleg met de stad is bezig.  De paardenparade start op zondag 19 augustus om 15 uur in het Bloso-centrum en slingert zich via de Hippodroomstraat, de Damweg en de Keukeldam naar de Markt. Vervolgens gaat het via de Stationsstraat, de Noorderlaan en de Olmstraat tot aan de stedelijke academie. De stoet begeeft zich daarna via de Processiestraat, de Vennestraat en de Stormestraat opnieuw naar de Markt. De parade trekt uiteindelijk via de Holstraat, de Felix Verhaeghestraat en de Veldloopstraat opnieuw naar het Bloso-centrum.

De eerder aangekondigde tentoonstelling rond het Paard en de activiteiten van het Paard is afgeblazen. Misschien kunnen we hier in e-Waregem die historische evocatie en hulde aan het Vlaamse en Waregemse Paard van weleer enigszins invullen met heemkundige bijdragen. Dat kan echter enkel met de hulp van u allen. We roepen u hierbij dan ook op om nuttige informatie en illustraties door te mailen over het vroegere gebruik van het Paard hier in de regio in landbouw, economie, dagelijkse leven, …  Die informatie kan misschien ook dienen om taferelen uit de stoet toe te lichten.

(foto Paardenstoet 1997, met dank aan Monique Claerhout)

29-03-2007, 20:08 geschreven door wareber  

Rasecht Waregemnaar Johan Van Geluwe (° Waregem 1929) is voor zijn conceptuele kunstbeleving bij kunstcritici wereldwijd bekend als wat we kunnen noemen ‘ARTchitect’ of architect-kunstenaar.  Hij is inderdaad ook een bekende architect, die afstudeerde in het architectuurinstituut Sint-Lucas in Gent en daar van 1974 tot 1994 als docent met zijn vernieuwende projecten een grote invloed heeft gehad op onze architectuur. Zijn vader Jozef was ook architect, maar Johan koos duidelijk een nieuwe stijl en daarvan getuigen talrijke woningen die hij in de zeventigerjaren in de regio heeft ontworpen (zie ondermeer getuigenis van Luc Verbeke in zijn blog, dat te bereiken is met de link bij onze favorieten hier in de rechterkolom). Net als zijn vader richt hij zijn blik op de internationale literatuur en is hij actief met het spuien van creatieve ideeën en kritische visies.

Zijn kunstbeleving bestaat uit het relativeren en ironiseren van de bestaande kunstwereld, het 'kunstobject' en de 'clichématige' benadering van kunst. Zo bouwt hij een coherente ideeënwereld op waarin imaginaire kunstinstellingen centraal staan en hem toelaten ingrepen op bepaalde kunstsituaties door te voeren. De inhoud plaatst hij in een andere context en het geheel krijgt zo een totaal andere relativerende betekenis. Hij richt zijn loge in met barokke attributen uit de theaterwereld die normaal op scène of in de concertzaal thuishoren. De architect evolueerde tot een ARTchitect zoals hij zichzelf ging noemen met zijn creaties waarin hij niet enkel zijn eigen vakwereld maar de hele wereld van kunstenaars, critici, verzamelaars en de musea zelf met hun directeuren / curatoren kritisch- ironisch ging bekijken.

Hij ontwierp zijn eigen kunst met zijn ’Museum of the Museums’, waarvan hijzelf de zgn. directeur is en aan vrienden, bekenden, kunstenaars en museumdirecteurs zijn werk bekend maakt o.m. via zijn bekende stempelafdrukken op brieven en documenten. ‘The Museum of the Museums’ verwierf grote bekendheid in Vlaanderen, Nederland en Duitsland. Johan Van Geluwe streeft naar een open systeem dat wil voorkomen dat kunstwerken vervreemden van hun eigen omgeving. De kunst moet er opnieuw worden ingebed in het dagelijkse leven. Zijn kritische houding tegenover kunst, politiek en de maatschappij zal ook in zijn wonderkamer een belangrijk gegeven zijn.

Johan Van Geluwe ontving in 1991 de Staatsprijs voor Beeldende Kunst en bekleedt een bijzondere plaats in het eigentijds kunstgebeuren. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat de kunstenaar een eigenzinnige opvatting huldigt, die erin bestaat dat hij zijn werk resoluut buiten het commerciële circuit wenst te houden en het geen voorwerp van speculatie wil laten worden. Hij werd gelauwerd voor zijn originaliteit, spitsvondigheid ( ook taalkundig: gebruik van woorden en zinnen met een dubbele bodem ) en zijn "ludieke kunst". In Waregem werd hij ondermeer gehuldigd met de ‘medaille van de Cultuurraad’ en een tentoonstelling van zijn belangrijkste kunstwerken.

Het gevaar bestaat dat zijn oeuvre, dat op dit ogenblik nog ten dele in zijn bezit is, op een bepaald ogenblik verspreid zou kunnen worden en verloren zou kunnen gaan. Om die reden werd een tiental jaar geleden de stichting Johan Van Geluwe opgericht met maatschappelijke zetel in Waregem, tevens de woonplaats van de kunstenaar.  Een deel van het oeuvre is op dit ogenblik voor het publiek toegankelijk in verschillende musea. Zo bevindt zich de installatie “Het kabinet van de conservator” in het bekende Ernst Osthausmuseum in Hagen (Duitsland). Hetzelfde museum bezit een deel van het oeuvre van het kunstenaarsmuseum. Een groot deel van het grafische werk wordt bewaard in het museum in de stad Minden. In samenwerking met deze musea werden reeds een aantal catalogi uitgegeven. Zijn rijk geïllustreerd kunstboek onder de titel " The Museum of Museums "(Ludion Gent / Amsterdam, 159 p.) met bijdragen uit bekende publicisten uit binnen - en buitenland werd in september 2005 bekroond als het beste kunstboek van Vlaanderen. Na het verschijnen ervan publiceerde Ludo Bekkers in "Ons Erfdeel ", 2004, nr 5, pp. 699 - 706, een boeiende bijdrage met tal van illustraties gekozen uit zijn werken en voorts over zijn tentoonstellingen en acties om …"de kunst, de kunstenaar, de musea en hun directeuren een geweten te schoppen " (p.706 ).

29-03-2007, 20:05 geschreven door wareber  

Bij de realisatie van de site Transvaal in de Stationswijk tussen de zijweg van de Vijfseweg en de Slekkeput heeft de WVI de herinnering aan de vroegere jutefabriek in eer gehouden. Op de Transvaal blijft de waardevolle architectuur van het oude bedrijfsgebouw overeind. Het leegstaand patrimonium gaat dienen voor het herontwikkelen van een nieuw werkmilieu. In navolging van de waardevolle reconversie van bestaande gebouwen, aangevuld met een kwalitatief hoogwaardige aanleg van infrastructuur, worden aan de bedrijven specifieke voorwaarden opgelegd inzake inrichting van hun perceel, gebruik van materialen, ontsluiting op de wegenis, aanleg van parkings, enz.

Er is geopteerd om de 3,5 ha grote site Transvaal om de voornaamste fabrieksgebouwen om te vormen tot twee centrale bedrijfsverzamelgebouwen en elf omliggende percelen industriegrond. De site ligt tussen het woongebied en schoolomgeving langs de Vijfseweg en een handelszone. Het ruimtegebruik wordt geoptimaliseerd door een gegroepeerd aanbod van modules in de twee bedrijfsverzamelgebouwen en een reeds verkaveld aanbod van percelen industriegrond.

Jutefabriek

De jutefabriek van de familie De Zutterwerd opgericht in 1899 en stond in het handelsregister van het arrondissement Kortrijk ingeschreven onder het nummer 33 en heette officiëel Société Anonyme de Waereghem. Het was zeventig jaar lang een van de grootste bedrijven van de regio. De naam Société Anonyme bleef lange tijd mondgemeen, maar steeds meer kwam de volkse benaming Transvaal naar voor. Die laatste benaming is een voortvloeisel uit haar leveringen van jute naar de Transvaal in Zuid-Afrika, waar de inlandse boeren en de Britten tegenover elkaar stonden tijdens de tweede Zuid-Afrikaanse vrijheidsoorlog (1899-1902).

De conjunctuur in de fabriek zou trouwens veelal samengaan met oorlogen. Voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog leverde de fabriek ook jute voor het fabriceren van  ‘vaderlanderkes’, zakjes zand voor het aanleggen van loopgraven aan het IJzerfront. Tijdens beide wereldoorlogen was het uitblijven van grondstoffen, jute uit India, anderzijds wel een grote handicap. Zo werd tijdens de Tweede Wereldoorlog overgeschakeld op het fabriceren van koorden uit papier. De naoorlogse perioden 1920-1930 en 1945-1955 waren periodes van hoogconjunctuur.

Het hoogste aantal werknemers werd bereikt tijdens de Korea-oorlog (1950-1953), toen er driehonderd mensen werkten in de Transvaal. In die tijd werd aan de weverij ook een spinnerij toegevoegd om zelf de ruwe grondstof tot draad te spinnen. Het bedrijf was een van de eerste slachtoffers van de opkomende mondiale economie. Vanaf 1960 ging het bergaf vanwege de concurrentie met bedrijven in lagelonenlanden, vooral India, die zelf hun grondstoffen gingen verwerken. Na een mislukte poging om plastiek te fabriceren, sloot het bedrijf in 1972 de deuren. Sofinal nam toen zijn intrek in de gebouwen tot aan het faillissement, waarna WVI de site kocht in november 2003.

Langs deze weg willen we tot slot nog een oproep doen naar meer historische of industrieel archeologische informatie over dit en andere succesvolle Waregemse bedrijven zoals bijvoorbeeld Devos-Cotesa-Sofinal, Van Neder, Gernay, Sint-Hubert, … Dank voor reacties naar “e-mail mij” of  wareber@gmail.com

(Met dank voor informatie over Transvaal aan Hendrik Ghistelinck en Marcel Delmotte)

29-03-2007, 19:50 geschreven door wareber  

Mogen we u lastig vallen met onze oproepen om ons te helpen op een speurtocht naar het roemrijke bedrijfsleven in onze gemeente, nu stad. U kunt best ook meewerken aan deze internetkrant !  We zouden graag verhalen brengen over bedrijven als Dejaeghere Spinning Mills, Sofinal-Cotesa-Devos, Van Neder of meer in het verleden Gernay, vlasfabrieken, brouwerijen, en u noemt het maar. Het hoeven ook geen grote fabrieken te zijn, maar ook de geschiedenis van winkels, herbergen of andere handelszaken kunnen zeker interessant zijn… Graag uw informatie naar wareber@gmail.be

Sofinal

Naar aanleiding van de aangekondigde sloop van de oude bedrijfsgebouwen van Sofinal-Sofitex zou het zeker boeien om dieper in te gaan op het verleden van dat bedrijf. Het was ooit één van de grootste Europese Textielbedrijven en behoorde tot de Europese top-3 inzake voeringsstoffen. In 1992 telde het bedrijf nog 1375 werknemers. Maar dat succes is er niet vanzelf gekomen. Achter die groei staken mensen die met inzicht en inzet het bedrijf aan de wereldtop hebben gebracht.

Ons interesseert veeleer die opbouw en het succes. Over het verval en het uiteindelijk verdwijnen van dit topbedrijf is al genoeg geschreven, al blijven ook de oorzaken hiervan niet geheel onbelangrijk. We kunnen met nostalgie en heimwee terugkijken naar die bedrijfssuccessen, die zeker hun weerslag hebben gekend op de welstand van de regio Waregem.

Om bij Sofinal terug te komen, moet zeker de naam van Valère Devos (1905-1991) worden vermeld. Hij was een self-made man en hoort tot het selecte kransje Waregemse industriëlen dat door durf en inzicht de bloei van deze streek inluidde. In 1928 legde hij de eerste steen van het textielbedrijf, dat toen nog Devos gebr. heette. Hij was de vijfde van zes zonen uit een gezin met elf kinderen. Zijn vader beheerde een invoerbedrijf van granen, maar merkwaardig genoeg nam geen enkele zoon de zaak over.

Valère Devos had de Hogere Nijverheidsschool in Gent gevolgd en het lag in de lijn van de verwachtingen dat hij nijveraar zou worden. Gemakkelijk was dit aanvankelijk niet en de start met Devos gebr. was bikkelhard. Hij had eigenlijk geen ervaring en moest van nul beginnen zonder artikels en zonder klanten. Door familiale omstandigheden trok hij zich terug uit Devos Gebroeders en richtte na de Tweede Wereldoorlog de Textielfabrieken Valère Devos op. Het duurde toch tot 1971 eer het bedrijf echt succes kende. Het idee om voor honderd procent te herinvesteren, leverde toen volop resultaten op. Met de ontwikkeling van de producten kwam ook de naamsverandering in Sofinal. Die naam liet ook aanverwante benamingen als Sofitex, Sofisilk, Soficoat, Sofispin toe voor bijkomende afdelingen.

In 1986 volgde de overname van Cotesa, die als de opvolger kan gezien worden van het vroegere Devos Gebroeders. Het bedrijf kreeg daarna de verzamelnaam Sofinal-Cotesa. Er waren grootse plannen voor de toekomst, maar naderhand bleek dat een ondoordachte investeringswoede en familietwisten het bedrijf naar de keel greep. Het bedrijf was ondertussen al verhuist uit de Molenstraat en een moderne inrichting meegekregen in de industriezone E3 aan de Textielweg met de opvallende burelen-piramide als waardig visitekaartje.

In 1991 kwamen de bedrijfsleiders Benoit en Bernard in conflict en werd laatstgenoemde uitgekocht. Er bleven naast bedrijfsleider Benoit nog vier zussen en een schoonzus over, die ook mochten zetelden in een aantal bestuursorganen. Ook de schuldenlast werd onoverbrugbaar. Uiteindelijk konden ook de herstelplannen of het gerechtelijk akkoord geen oplossing  meer bieden en ging Sofinal in januari 2003 in faling. Toen sneuvelden er in Waregem nog 273 banen bij Sofinal-Cotesa, 101 bij weverijen Sofinal, 85  bij Sofispin,  80 bij Sofisilk en 80 bij Silversilk of in totaal 619 jobs. Eerder eind 2001 (weverij) en maart 2002 (ververij) werden in de afdeling Nokere al 193 arbeiders en 36 bedienden afgedankt.

(uw verbeteringen en aanvullingen blijven uiteraard welkom…)

29-03-2007, 19:43 geschreven door wareber  

Het is niet de eerste speciale activiteit, die De Schakel organiseert in de voorbereiding van 10 juli, wanneer Waregem startplaats is voor de derde rit van de Ronde van Frankrijk. Op 2 februari was er al de extra voorstelling van Karl Vannieuwkerke & Les Supapes met zijn “Les tubes d’ambiance de la course”, een totaalprogramma dat op een luchtige humoristische toon  het wielerjaar 2006 naar voor bracht. Op vrijdag 16 maart 2007 konden we ook de luchtige voorstelling Boom met de Chapertons onder deze noemer zien. Deze Spaanse groep was al te gast op Humorologie en in hun originele voorstelling van vorige vrijdag stonden binnenbanden centraal.

Bij Cyclophonics van volgende zaterdag staat de koers op het scherm centraal. Componist-muzikant Johan Derycke schreef Cyclophonics met in zijn achterhoofd de herinnering aan het wielrennen van weleer, toen belangrijke wedstrijden live begeleid werden door een jazzensemble dat in het midden van de piste postvatte. Zijn combo begeleidt, anticipeert en reageert op de gebeurtenissen tijdens de wedstrijd, die op groot scherm geprojecteerd wordt en waarbij de commentaarstem van de reporter ter plaatse handig tussen de muziek wordt gemixt.

Johan Derycke werd opgeleid als klassieke muzikant en speelde onder meer met het orkest van de Vlaamse Opera, Anima Eterna en Spectra-ensemble. Sinds enkele jaren begeleidt hij stille films van  Charlie Chaplin en Buster Keaton. Vijf muzikanten verkleed in coureur brengen het concert Cyclophonics simultaan met de rechtstreekse TV-uitzending van de eerste wielerklassieker op groot scherm.  De compositie bestaat uit een 15-tal onderdelen, de volgorde wordt bepaald door het wedstrijdverloop.

Het weer, de duur van de wedstrijd en de uiteindelijke winnaar zijn onbekende gegevens.

Elk instrument neemt een aantal ploegen voor zijn rekening, en uit deze ploegen enkele favorieten. De interpretatie van de partituur wordt gekoppeld aan de koersfeiten. Ontsnapping – tegenaanval – lekke band – valpartij – hergroepering - … krijgen navolging in dynamiek – frasering – tempo– arrangement/stijl – enzovoort…  De muziek tracht een evenwicht te zoeken tussen compositie (vaste structuur) en haar interpretatie/improvisatie (koersfeiten op het scherm). Het concert stopt wanneer de eerste renner over de meet komt.

Cyclophonics :

Johan Derycke: accordeon, keyboard

Filip Wauters: elektrische gitaar

Christof Roseeuw: contrabas

Kris Deprey: basklarinet

Geert Simoen: percussie

19-03-2007, 00:00 geschreven door wareber