In 2011 kwam een oude droom in vervulling, ik nam 4 maand loopbaanonderbreking om te gaan zeilen. De boot, een Compromis 720, stond al twee jaar op de wal in de Kempen, en verlangde hevig naar de zee. Het doel was Bretagne, met tussenstops in de verschillende havens onderweg. Het werd een enerverende reis, door de slechte zomer, met voortdurend harde zuidwesten (tegen)wind waren de omstandigheden verre van gemakkelijk. Maar de prachtige natuur, cultuur en de mensen van de Belgische, Normandische en Bretoense kust maakten dit ruimschoots goed.
Afstand: 1 Zeemijl (NM) = 1 meridiaanminuut = 1,852 Km / Distance: 1 Mille nautique (NM) = 1 minute de latitude = 1,852 Km Snelheid: 1 knoop = 1 Zeemijl per uur / Vitesse: 1 noeud = 1 Mille nautique par heure
België - Kempen / Belgique - La Campine Wo/Me 15-06: Tewaterlating in Gompel (Mol) in het kanaal Dessel - Kwaadmechelen. Vertrek naar Oosthoven. [16 NM] Zo/Di 10-07: Testvaren (keuring van het schip door mijn neef Ties) Di/Ma 12-07: Oosthoven - Turnhout - Schoten [22 NM]
17/06/2011 - Na de tewaterlating weigerde de motor dienst. Gelukkig konden de mecaniciens van Dierckx het probleem verhelpen en konden we uiteindelijk vertrekken richting Oosthoven (Oud-Turnhout)
De route voerde langs het pittoreske Kempisch kanaal naar jachthaven het geVAER: Jachthaven het geVAER
Onderweg passeerden we enkele ophaalbruggen, waaronder brug 6 in Arendonk, het lijkt Frankrijk wel maar we bevinden ons wel degelijk in de Antwerpse Kempen.
10/07/2011 - Na lange tijd eindelijk weer een update. De afgelopen tijd werd getekend door het aflopen van instanties, voor het aanvragen van een vlaggenbrief (noodzakelijk voor een verplaatsing naar frankrijk), een immatriculatieplaat (voor de belgische binnenwateren), vergunning voor een marifoon (radiozender/ontvanger), verzekering, etc.
Ook was er nog wel wat werk aan de boot om voorbereid te zijn voor een reis op zee. Vandaag is alles zo goed als in orde en de familie kwam aan boord afscheid nemen.
12/07/2011 - Afscheid van het geVaer, met weeral één dag uitstel. In deze gezellige toervaarthaven raakte ik in 2005 per toeval verzeild. Wat bedoeld was als een tussenstop werd uiteindelijk een verblijf van 6 jaar.
Gisteren na de nodige pintjes in clubkantine "De Parlevinker" niet meer weggeraakt, maar vandaag gingen om 10u45 dan toch de trossen los.
De Stippel passeert de kust van..... Turnhout!
Een van de 10 sassen op het kanaal Dessel - Turnhout - Schoten. Na een snelle doortocht maakte ik om 16u45 vast aan de steiger van Schoten Yacht Club.
14/07/2011 - Gisteren een havendag in Schoten. De noordenwind laten een vertrek naar de Schelde niet toe. Voor vrijdag geeft het KMI goed weer en zuidwesten wind, het plan is om dan met hoogtij (om 5 uur in de morgen) via de Royerssluis de Schelde op te varen en met het tij mee stroomafwaarts zo ver mogelijk te geraken. Ondertussen heb ik de mast en de verstaging bevestigd en gecontroleerd om in de haven van Antwerpen geen tijd te verliezen met hijsen.
Het regent voortdurend. Tijd om de navigatie voor te bereiden. De aandrang groeit om zo snel mogelijk naar het zuiden te zeilen. Hopelijk wordt het nog droog deze namiddag om de laatste twee sluizen voor het Albertkanaal en het stukje tot het Lobroekdok te kunnen varen zonder nat te worden.
15/07/2011 - In de haven van Antwerpen vastgemaakt aan de kaaimuur van het vroegere droogdok 7 (naast restauraint het Pomphuis) om de mast te zetten. Dat ging allemaal goed tot binnenschip "Sacha" met hoge snelheid voorbij kwam. Door de boeggolf werd de boot tegen de kaaimuur gesmakt en braken de stootlijst en de bolder op het voordek af.
Als je ooit de Sacha tegenkomt: trek hem uit zijn stuurhut en zet hem achter een ploeg: dat is geen schipper maar een boer!
16/07/2011 - Gisteren van het kalme weer geprofiteerd om ineens van Schoten naar Breskens te varen. Ik had op voorhand de sasmeester verwittigd en kon de laatste brug en 2 sluizen vlot doorvaren. Alleen leverde het versassen in de Royerssluis het nodige tijdsverlies op. Afmeren in het Siberiadok is ook niet aan te bevelen, zie vorige bericht.
De Bosto rijstfabriek in Merksem, aan het Albertkanaal
Het Groot dok in Merksem
Antwerpen bij binnenvaart van op het Albertkanaal. Het enorme viaduct van de ring neemt het zicht volledig weg. Het wordt tijd dat ze die snelweg ondergronds leggen. Hopelijk komt de lange wapper brug er nooit
Weinig gezeild op de Schelde aangezien de wind tegen zat, en laveren tussen de
zeeschepen is niet echt aangeraden. Gelukkig was het vrij rustig met de
scheepvaart en verliep de reis voorspoedig.
Er moet hier veel zijn veranderd sinds de tijd dat Pietje de Leugenaar hier nog rondzwierf (Terug naar Oosterdonk)
De Zeeschelde (van Antwerpen tot de Nederlandse grens) is volledig havengebied. Enkel de dorpen Lillo en Doel zorgen voor enige afwisseling in het uitzicht, maar voor hoelang nog?
Deze morgen om 9 uur vertrokken in Breskens, de zon scheen maar dat zou niet blijven duren, en bovendien krijg ik het getij tegen na de middag.
Het werd een beproeving tegen de elementen, het weer werd steeds onvriendelijker met windvlagen van 7 beaufort en golven die uit alle richtingen leken te komen.
Maar de oude Stippel heeft de stresstest goed doorstaan, en om 14 uur maakte ik vast aan de stijger van de RBSC in Zeebrugge.
18/07/2011 - Vandaag de hele dag gewacht tot de wind ging matigen. De voorspellers zegden dat dit in de avond zou zijn, het werd uiteidelijk 22 uur voor ik in Zeebrugge kon uitvaren. Op de foto het vertrek bij valavond (op de foto klikken om te vergroten). De wind was nu wel afgenomen, maar de golfslag zeker nog niet. Na in geen tijd tot voor de de vuurtoren van Blankenberge te zijn gezeild moest ik nog een slag over de andere boeg maken. Nu kwamen de golven niet meer van voor maar van opzij. Het lukte van geen kanten om de boot op koers te houden, en comfortabel was het allerminst. Zo ging het niet verder, ik besloot om terug naar Zeebrugge te varen. Dit duurde nu wel een pak langer, want alhoewel met de wind mee moest ik wel tegen de stroomzin in varen. Toen ik op nog geen 100 meter van de havenhoofden verwijderd was bedacht ik dat het water veel kalmer geworden was. Uit nieuwsgierigheid wijzigde ik de koers naar aan de wind, en nu ging het veel beter. Het liep al tegen middernacht maar ik besloot een tweede poging te wagen. Ondertussen was het tij gekeerd, opnieuw moest ik tegen de stroom in varen, maar deze keer ook nog tegen de wind. Enfin, een ervaren Noordzee zeiler had dat waarschijnlijk meteen al wel aangevoeld, dat het zolang niet zou duren voor die golfslag ging minderen. Dan had ik mij het heen en weer varen kunnen besparen. Zo leert een mens elke dag bij, en dat maakt het zeilen tot zo'n interessante hobby, je kunt dat 30 jaar intensief doen en nog steeds nieuwe dingen leren. Het heeft ook zoveel verschillende facetten: de ene dag maak je een ontspannend toertje op de Kempense kanalen met je pasgeboren neefje aan boord, en de volgende dag vaar je een uitputtingsslag tegen de elementen. Maar al dat gesleur aan koorden en zeilen wordt nooit saai, want daarnaast is er de navigatie: koers, snelheid, plaatsbepaling (met de gps is dit wel een stuk makkelijker geworden). Als beginnende solo zeiler moet ik nog wennen om te vertrouwen op de stuurautomaat. Dit elektronische speeltje houd de boot op koers terwijl ik mij bezig houd met de zeiltrim of het bestuderen van de kaart en almanak, maar echt gerust ben ik er nog niet in wanneer ik dan binnen in de kajuit zit. Een kwestie van wennen zeker, het lijkt er alleszins op dat de autopilot de boot beter op koers houd dan ik zelf, dus misschien worden we ooit nog wel eens goede vrienden, de stuurautomaat en ik. Om 01u30 maakte ik vast naast een vriendelijke Hollander met een Bavaria zeiljacht in de VVW haven in Blankenberge. Gratis internet hebben ze hier heb ik gemerkt, vandaar dit snelle bericht.
19/07/2011 - Vandaag maakt de kust haar reputatie van zonnigste regio eindelijk waar. De hele dag nog geen druppel neerslag gezien. Zo'n lange periode van droogte is haast ongekend. Het was nodig want na al het regen en buiswater van de afgelopen tijd was het aan boord door en door vochtig geworden. Ik heb dan ook de hele boot uitgemest en alles te drogen gelegd, en verder de tijd gebruikt om de mast nog eens te strijken (plat leggen), aangezien de verlichting niet goed werkte. Ook het schiemanswerk werd aangepakt, zo werd de ankertros van een nieuwe oogsplits voorzien (zie foto, erop klikken om te vergroten)
19/07/2011 - Ik hou van deze plek. Wanneer het voor de rest in België overal regent schijnt hier de zon. Maar de grootste attractie hier zijn toch wel de mensen. Zo zie je ze in het echte leven niet. Heerlijk om hier op de zeedijk rond te wandelen. Ter bekroning van de dag een groot pak met mayonaise en een cervela bij Frituur Carlo achter de Paravang.
Als ik een achtertuin had bouwde ik er mijn eigen Blankenberge.
Voor wie er nog nooit is geweest, naar het schijnt kun je er ook over land komen. De toegang is gratis. Een aanrader!
26/07/2011 - Gisteren van Blankenberge naar Oostende. Helaas niet verder geraakt aangezien de wind weg viel in de avond. De duurste haven tot nu toe, maar daarvoor lig je dan ook midden in de arena. Nog nooit zo op mijn bord gekeken bij het ontbijt.
26/07/2011 - Het gaat vooruit, al is het met kleine stappen. De laatste haven voor la douce France. Vanaf morgen schijnt alle dagen de zon! Op de foto de Stippel tussen de staketsels van Nieuwpoort.
28/07/2011 - Gisteravond aangekomen in Gravelines, een kleine getijdenhaven tussen Duinkerke en Calais. Ik had op voorhand gebeld vanuit Nieuwpoort om zeker te zijn van een plaats. Om 16 uur vertrokken om met het tij naar het westen te zeilen, en tegen 21 bereikte ik de ingang van het lange kanaal dat tot in het centrum van deze vestingsstad voert. Om 22 uur lag ik voor de sluis die toegang geeft tot de haven. De sluis stond open maar de brug die erover ligt was gesloten. Ik was al bang dat ik de nacht met mijn boot liggend op een zij in het droogvallende kanaal moest doorbrengen. Maar niet in Frankrijk! Vanuit het halfduister kwamen 3 mannen die begonnen slagbomen te sluiten en aan een rad te draaien, en langzaam opende de brug en kon ik doorvaren. Aan de stijger werd ik onthaald door 4 jongens die aan hun boot aan het werken waren, en die spontaan een glas wijn (plastiek beker) wijn aanboden. Vive La France!
De Stippel in het bassin van de Port de Gravelines
31/07/2011 - Afscheid nemen is lastig. Na enkele dagen in deze sympathieke haven hebben verbleven valt het niet mee om te vertrekken. Maar het weer is prachtig, al is er weinig wind, maar met de stoom mee moet het lukken om deze avond Calais te bereiken. Samen met Blankenberge was dit tot nu toe het meest aangename verblijf. Het lijkt erop dat de havens die het lastigst te bereiken zijn de tofste zijn. Hier liggen ook meestal kleinere boten, een heel verschil met Breskens of Zeebrugge.
Zicht op de havengeul naar zee vanop de vestingswallen van Gravelines. Deze sluizen zijn niet voor de scheepvaart maar regelen het peil van het water in de gracht die volledig rond de stad loopt.
Dezelfde sluizen van de andere kant, bij eb. Rechts op de kaaimuur het bord "Visitors" met een pijl naar rechts richting jachthaven. Het is wachten tot hoogwater voor hier terug boten kunnen passeren.
Zicht op de geul vanaf dezelfde plek.
Petit-Fort-Philippe, met de vuurtoren van Gravelines
De toegang tot de havengeul. Bij eb valt deze volledig droog, zie de eb lijn achter de pier. Moet ik hier met mijn boot door?
.
De voorhaven. Het lijkt wel of de hele mensheid op de vlucht is, met boot of zwerfwagen.
De vuurtoren van Gravelines.
De jachthaven bevind zich in een gedeelte tussen twee tij sluizen. Een complex systeem dat ervoor zorgt dat er geen zout water landinwaarts komt. Twee maal per dag, wanneer het waterpijl aan beide zijden van de sluis gelijk is kunnen er gedurende 3 (!) minuten schepen passeren van de Noordzee naar de rivier de Aa en vice versa.
De vrouwen van Gravelines in druk gesprek, op de remparts van de oude stad.
Om 16 uur vertrok ik uit Gravelines, richting het westen langs de Opalen Kust. Twee uur later was ik bij Calais, en ongeveer op hetzelfde moment viel de wind volledig weg. De verleiding was groot om deze haven aan te lopen, maar ik zag enkele jachten rondjes draaien om te wachten op groen licht om tussen de veerboten naar binnen te varen, en de gedachte om daarna nog tot 23u30 op een onrustige plek aan een boei te moeten wachten op hoog water om het dok van de jachthaven te kunnen invaren stond mij ook al niet aan. Ik besloot dus maar om deze kelk te laten passeren en verder te varen naar Boulogne. De eerlijkheid gebied wel te zeggen dat ik 2 uur op de motor heb gevaren, maar rond 21 uur kwam de wind opzetten uit het oosten, zoals voorspeld, en het laatste stuk in zuidelijke richting heb ik nog heerlijk kunnen zeilen.
Stippel in het Nauw van Calais, voor de Côte D'Opale.
De Stippel vaart het Engels kanaal op. De engte tussen Calais en Dover is overwonnen. Op de achtergrond Cap Griz-Nez bij zonsondergang, Hier doe je het allemaal voor!
01/08/2011 - Boulogne-sur-Mer is eigenlijk een heel aangename stad. Bij aankomst krijg je het gevoel van een echte grote stad binnen te varen, maar schijn bedriegt. Achter de na-oorlogse benedenstad ligt de bovenstad, met volledig (alweer) intacte vestingsmuren.
01/08/2011 - Sinds de passage van Cap Griz-Nez is de invloed van de oceaan veel groter geworden. De kleur van het water veranderd langzaam van groen naar blauw, en de eb en vloed stromen gaan in omgekeerde richting. Als ik het goed begrijp komt de vloed in de Noordzee van het noorden, en in het kanaal van het zuiden (de Golfstroom). In het nauw van Calais komen de beide samen. In elk geval is het verschil tussen hoog- en laag water fors toegenomen, hier in Boulogne was het verval vandaag 7 meter. Op de foto de haven bij eb (er op klikken om te vergroten). Als het vloed is komt het water tot waar de stenen van de kaaimuur wit zijn. Ik had deze middag eigenlijk ook een foto moeten maken vanuit hetzelfde
standpunt bij vloed, om het verschil goed te kunnen zien. De sluizen waar nu een waterval uit komt werden een paar uur geleden nog gebruikt om schepen door te laten, nu steekt de bodem enkele meters boven het water uit. Morgen moet ik met hoog water bij Étaples zijn, er komt heel wat rekenwerk kijken bij het zeilen.
Klik hieronder op de pijl naar links voor het vervolg van de reis
De haven van Étaples heeft een lastige aanloop, die bij eb volledig droogvalt. Gelukkig zijn de mensen in deze haven heel behulpzaam en vriendelijk. Ik werd ontvangen alsof ze op mij gewacht hadden. De oude vissershaven ligt diep in de baai van de Canche, en valt eveneens voor een groot gedeelte droog. Het is een facinerend natuurgebied, dankzij het spel van de getijden veranderd de omgeving voortdurend. Zeehonden moeten hier ook veel voorkomen, maar helaas heb ik er weeral geen gezien (ik heb de groeten dus nog steeds niet kunnen overbrengen).
05/08/2011 - Ik ben woensdag nacht, of eigenlijk donderdag morgen, volledig uitgeput aangekomen in Dieppe. Ik kon in Étaples pas vertrekken met hoogwater om 16 uur, en kreeg op het laatst het tij tegen. Die laatste 10 mijl hebben mij 3 uur en 10 liter benzine gekost, opboksend tegen wind en stroom. Gelukkig werd ik beloond met een beschutte ligplaats midden in de oude haven in de stad, waar rond het leven afspeelt.
07/08/2011 19:07 - Ik hou niet van deze plek. Vier dagen al zit ik hier vast. Twee pogingen heb ik ondernomen om hier weg te raken. Gisteren opgegeven, na 2 uur met motor bij tegen wind en golven op pas 6 mijl opgeschoten, met nog 25 mijl voor de boeg tot de volgende haven, Fécamp. Ik heb mij er nu bij neergelegd hier een aantal dagen te moeten wachten, tot moeder natuur mij gunstiger gezind zal zijn. Wij westerse mensen zijn dat niet gewoon, te moeten wachten omwille van factoren die we niet in de hand hebben. Voor alles moet er direkt een instant oplossing voorhanden zijn. Maar er is geen helpdesk voor windrichting problemen. Misschien is het niet zo slecht om eens een keer verplicht rust te nemen.
In elk geval heb ik gisteravond op de terugweg naar Dieppe genoten van 2 uur heerlijk zeilen met de wind vanachter, zonder motor. De zon kwam na een zwaar bewolkte dag in extremis toch nog even onder het wolkendek vandaan, wat een prachtig kleurenspel op de witte krijtrotsen opleverde.
Zicht op Dieppe
Voor het strand van Dieppe, met het kasteel en links het casino
13/08/2011 - Eindelijk is er wat minder wind. Wel nog altijd recht van voor, maar ik ga vandaag toch maar weer eens een poging (de vierde) wagen om Fécamp te bereiken. De laatste keer moest ik terugkeren omdat een van de zijstagen (de staalkabels die de mast overeind houden) op het punt stond te breken. Na lang zoeken heb ik in Dieppe een adres gevonden waar ze een nieuwe konden maken.
Best handig zo'n vismarkt in de buurt. Zo hoef je er zelf niet voor het water in!
Met de bus een bezoek gebracht aan Le Tréport. Normandië heeft veel mooie kustplaatsen.
15/08/2011 11:18 - Vandaag schijnt zowaar de zon! Ik dacht het in Normandië nooit ophield met regenen. en de voorspelling voor de komende dagen ziet er ook goed uit, het werd tijd want ik begon het aardig beu te worden, het is augustus, de zon moet schijnen, daar heb ik recht op!
Vandaag verder naar het westen, waarschijnlijk Le Havre of Caen
In Fécamp is met een mes een stuk van het land afgesneden lijkt het wel.
Tussen Fécamp en Le Havre ligt Étratat. De krijtrotsen, die op de meeste plaatsen recht naar beneden gaan, hebben hier door eeuwenlange erosie en door een onderaardse rivier hun huidige vorm aangenomen.
De Stippel zeilend voor Étretat, met de uitgeholde rots, l'Arche
l'Arche en l'Aiguille. Er bestaan mooiere foto's er van. maar nooit vanaf de Stippel genomen!
Nog eens dezelfde plek vanuit het westen (klik op "HD" voor goed beeld)
16/08/2011 - Op maandag 15/8 aangekomen in Le Havre. Van deze stad was na de gevechten in 1944 niets meer over. Ik ben de volgende ochtend meteen verder gevaren, kan er dus verder weinig over zeggen.
17/08/2011 18:04 - Gisteren hier aangekomen, geen grote afstand afgelegd dus, er was dan ook weinig wind. Ik moet nu gaan bekijken hoe ik naar Saint-Malo kom, het wordt een lastig stuk, met veel getijdenhavens.
Gisteren in Deauville de Franse Douane aan boord gehad, en vandaag Neptunus. Die Belgische vlag heeft toch wel nadelen, heel mijn voorraad Westmalle moest er aan geloven! (Nous aimons bien les produits Belges...)
op de gps is het moment te zien waarop de Greenwich meridiaan wordt overschreden (2de regel op het scherm)
22/08/2011 - Vanaf nu gaat het in zuidelijke richting!
De afgelopen dagen fantastisch zeilweer gehad, voor het eerst eigenlijk sinds Dieppe. Eerst van Deauville tot Ouistreham gezeild, geen grote afstand, maar daarna duurt het een hele tijd voor er weer een makkelijk bereikbare haven komt.
De 44 zeemijl (80 km) van Ouistreham naar Saint-Vaast in 10 uur tijd afgelegd. In Ouistreham ligt de jachthaven achter de zeesluis, waar enkel versast wordt van 3 uur voor - tot 3 uur na hoogwater. Ik had de keuze tussen 6 uur s'morgens vertrekken of 12 uur s'middags. Het werd het laatste. In Saint-Vaast kon ik dan weer pas binnen na middernacht, omdat de haven daar ook maar bereikbaar is bij voldoende hoogwater. Gelukkig was het nog niet helemaal duister toen ik aankwam, zodat ik mij een beetje kon oriënteren. Er lagen nog een paar jachten voor anker, maar dat was toch wel zenuwslopend, 2 uur lang liggen hobbelen terwijl het schip aan de ankerlijn snokt, daarna in het aardedonker het anker ophalen, dat maar met veel moeite los kwam, en dan eindelijk de beschutting van de haven. De voldoening was dan ook groot.
Gisteren namiddag de Raz de Barfleur gerond, een beruchte kaap op het noord-oostelijke uiteinde van het schiereiland Cotentin. Alles liep gesmeerd en rond 21u30 maakte ik vast in de haven van Cherbourg. Vandaag staat Guernesey op het programma, eindelijk komt die boot eens van pas, want tot nu toe had ik beter op de fiets kunnen gaan, dat was sneller geweest!
Op de foto de havendam van Cherbourg, bij het binnenvaren
23/08/2011 15:27 - Het bestaat nog, de cultuurchock. De kanaal eilanden - waar de palmbomen groeien (zeggen ze). Echt alles is hier anders, het uur, de taal, de verkeerscode, het geld (this is Sterling area, sir!). Het eerste wat ik deze morgen op de radio hoorde was reclame voor een speciaalzaak in school uniformen op Island FM (echt waar). De overtocht van Cherbourg naar Guernsey verliep vlekkeloos. Ik moest daar stipt om 14 uur vertrekken en met de neerstroom dicht onder de kust naar Cap de la Hague zeilen, om rond 17 uur met stil water (wanneer het tij kentert) door de Alderney Race te varen. Dat was belangrijk, dit is het gebied met de sterkste stomen ter wereld. Met springtij kan het hoogteverschil tussen eb en vloed 14(!) meter bedragen. gelukkig is het nu doodtij en zijn de omstandigheden meer gematigd, maar ondanks het feit dat ik met stil water en doodtij door de Alderney Race (of Raz Blanchard) vaarde was het er toch een wilde kermis. Daarna kreeg ik het tij mee, de wind ook en rond 22 uur (21 uur plaatselijke tijd) kwam ik aan in Saint Peter Port. Het was wel wat zoeken in het donker tussen de voor anker liggende boten naar waar ik moest zijn, gelukkig kwam er een bootje van de Port Control om me binnen te loodsen. (nadat ik de inklaringsformulieren had aangenomen en verklaard had dat er geen dieren aan boord waren). Hier kom je er niet vanaf met een paar Westmalles. Maar alles is in orde, de Stippel ligt in de marina van Saint Peter, en het regent cats and dogs op Guernsey. Morgen naar Jersey; Saint-Malo is bijna in zicht. Daar gaat de mast plat en volgen enkele dagen rustig varen op de kanalen dwars door Bretagne, naar de Golf van Biskaje. Ik ben er aan toe.
24/08/2011 20:20 - Net aangekomen in Saint-Helier. Een middelgrote West-europese stad, zo te zien. 4-vaks autowegen, tunnels, stoplichten, en veel banken en juweliers. Het zeilen is hier magnifiek, zie filmpje.
25/08/2011 - Van Jersey ging het naar de Îles de Chausey, een archipel van rotseilanden voor de Baie du Mont Saint-Michel. Het is hierletterlijk varen tussen de rotsen, die soms wel, maar soms ook net niet boven water uitsteken. Zeer geconcentreerd navigeren is hier noodzaakelijk, en het is maar dankzij de hulp van de Franse schipper op Jersey die alles met mij heeft doorgepraat dat ik hier ben geweest, anders had ik het niet aangedurft. Het bijzondere van deze plek is het grote verval met de getijden, een groot deel van de eilanden verdwijnt bij hoogwater en komt bij eb opnieuw tevoorschijn. Op het hoofdeiland staan enkele huizen, een kleine winkel en een hotel. In de verte zie je de Mont Saint-Michel liggen. Als je hier ooit in de buurt bent is een bezoek zeker de moeite waard, er varen veerboten vanuit Granville en Saint-Malo.
26/08/2011 - Le Stippel est dans le port de Saint-Malo depuis cette aprês-midi. Arrivée en Bretagne, finalement. A Jersey j'avais de la chance d'être amarée à coté d'un bateau avec des gens sympa en stage de voile. Ils m'ont guidée vers les Îles de Chausey, un archipel d'un beauté incroyable.
De Stippel ligt sinds deze middag aangemeerd in Saint-Malo. Eindelijk in Bretagne. In Jersey had ik het geluk om in de haven naast een boot van een Franse zeilschool te liggen, met een sympathieke groep mensen aan boord. Zij hebben mij de afgelopen dagen bijgestaan en samen zijn we naar Saint-Malo gevaren, met een tussenstop afgelopen nacht in de Archipel van Chausey. Deze groep rotseilanden ligt tussen Jersey en de Bretoense kust en is echt van een ongelooflijke schoonheid.
Vandaag was voorlopig de laatste dag op zee, en voor deze
speciale gelegeheid hadden de weergoden de windkraan nog eens extra
opengedraaid, uiteraard in de tegenovergestelde richting als waar ik
heen moest, maar dat ben ik ondertussen wel gewend.
Le bateau avec les stagiaires en voile. Avec eux j'ai naviguée ensemble de Jersey à Saint-Malo Op de foto het schip van de groep stagiaires waarmee ik vanaf Jersey samen ben opgevaren.
Tegen de middag werd het echter steeds milder en de aanloop van
Saint-Malo was echt magnifiek. Wat een schitterende plek is dit toch.
27/08/2011 - Na 5 weken op zee was het hoog tijd om weer eens schoon schip te maken. Vanavond komt er bezoek, dus dan moet het er weer een beetje treffelijk uitzien hier.
De kom van Port des Bas-Sablons, bij laagwater. Er ligt een drempel van 2 meter hoog voor de ingang, waardoor het water niet verder zakt, anders zou het hier bij eb volledig droogvallen. Ja kan dan dus ook niet in of uitvaren. Het verval bedraagt op dit moment 12 meter, maar kan, afhankelijk van de stand van zon en maan, oplopen tot 14 meter. Op de achtergrond zie je een paar schepen op de helling staan, die daar deze morgen bij hoogwater zijn opgezet. Het peil bij hoogwater steekt boven de top van mijn mast uit. Grillig!
29/08/2011 - De motor heeft het de afgelopen tijd zwaar te verduren gehad, en blijkbaar is het hem allemaal wat teveel geworden. In ieder geval doet ie het niet meer, en vandaag zijn we de auto gaan halen in Saint-Malo om hem weg te brengen. Een mooie gelegenheid om de omgeving eens vanaf het land te verkennen.
Zicht op Saint-Malo 'Intra muros'
Een van de eilanden voor Saint-Malo
De monding van de Rance, met in de verte de "Usine Marémotrice"
Het lijkt wel of deze boten zijn gestrand, maar zo is het hier de gewoonte. Veel ankerplaatsen vallen bij laagwater droog.
De "Anse Solidor" ten zuiden van Saint-Malo.
Somige schepen zien er uit of er al enige tijd niet meer mee is gevaren. Ook dit is een traditie hier, oude vissersschepen vinden hun einde ergens in een baai in Bretagne.
Op zondag 28/8 konden we om 16 uur met hoogwater vertrekken in Saint-Malo, de rivier de Rance op. De eerste hindernis was de "Usine Marémotrice" een electriciteitscentrale die werkt op het getij. voor de scheepvaart is er een sluis voorzien in de stuwdam. Daarna zij er nog altijd getijden, al wordt het wel afgeremd door de stuw.
De bruggen zijn voorlopig nog hoog genoeg voor de mast, we zeilen nog steeds. Hier de brug bij Port Saint-Hubert
Het water werd steeds smaller,
en smaller,
tot we uiteindelijk bleven vaststeken, wegens te ondiep. We moesten wachten tot 20 uur voor we uiteindelijk door de sluis konden naar het hoger gelegen "Canal d'Îlle-et-Rance, waar we vastmaakten in de Port De Plaisance De Lyvet. De Stippel vaart terug op zoet water, na 1,5 maand op zee te zijn geweest.
Klik hieronder op de pijl naar links voor het vervolg van de reis
09/09/2011 - Bretagne beschikt over een uitgebreid netwerk van kanalen, waarvan de 2 hoofdassen lopen van Nantes naar Brest (oost-west) en van Dinan naar La Roche-Bernard (noord-zuid). Respectievelijk meten deze kanalen 360km / 236 sluizen en 220km / 64 sluizen. Er zijn vertakkingen in Pontivy naar Lorient (Canal du Blavet) en bij Nantes over de Loire landinwaarts. Voor een deel werden bij de aanleg rivieren gekanaliseerd, en vervolgens met elkaar verbonden door middel van voor die tijd vernuftige hydraulische oplossingen - waterbekkens, aquaducten en tunnels werden aangelegd om de hoger gelegen panden (verbindingskanalen) van water te voorzien. In 1842 werd het eerste gedeelte in gebruik genomen. In de jaren 1970 kwam een einde aan de commerciele vaart op de kanalen: door de grote dichtheid van sluizen en de beperkte capaciteit ervan was het niet langer rendabel voor het vervoer van vracht. De pleziervaart heeft gelukkig gezorgd voor het behoud en zelfs restauratie van deze kanalen en kunstwerken, die een uniek beeld schetsen van de vroegere binnenvaart. De noord-zuid verbinding wordt veelvuldig gebruikt door zeiljachten die van het Engels Kanaal (La Manche) naar de Atlantische Oceaan (Biskaje/Gasconge) willen varen, en verder varen er veel 'Houseboats' die hier ter plaatse kunnen gehuurd worden. Met eigen schip kan natuurlijk ook, maar dan moet je over zee komen, er is geen aansluiting met de Europese binnenwateren. Zeker voor beginnende schippers is het hier ideaal, er is geen beroepsvaart, en ook voor de rest is het hier heel erg rustig. Het sluispersoneel is enorm vriendelijk en behulpzaam, en de omgeving is prachtig groen. De sluiswachterswoningen zijn echte pareltjes en elke sluis lijkt een klein parkje met een overdaad aan bloemen. Momenteel ben ik in Redon, het centrum van de bevaarbare waterwegen, waar de 2 assen elkaar kruisen. Ik vaar nu verder de rivier de Vilaine af in zuidelijke richting, naar de Barrage d'Arzal, en daarna via de monding van de Vilaine naar de Golf van Biskaje, de Oceaan op. Dat klinkt heel gewichtig, maar uit ervaring weet ik dat het op de "Atlantique" een stuk gemoedelijker varen is als op de Noordzee. De golven zijn hier wel hoger, maar ook langer waardoor je er op een klein schip minder last van hebt. Het is wel altijd even wennen aan de oceaan deining, al heb ik zelf gelukkig weinig last van zeeziekte.
Op de foto's enkele sfeerbeelden van het Canal d'Ille-et-Rance en La Vilaine. Veel opnames van sluizen, het waren er dan ook heel wat.
Na een week op de Bretoense kanalen aangekomen in Redon, waar de mast terug recht kon worden gezet. Nu is het nog slechts enkele kilometers tot de Atlantische Oceaan. Het was een aangename en rustgevende afwisseling op de kanalen, 250 km en 64 sluizen scheiden het Engels kanaal van de oceaan, maar het personeel hier doet er alles aan om dit zo vlot mogelijk te laten verlopen, en de omgeving is prachtig groen en schilderachtig. (klik op "HD" voor goede beeldkwaliteit)
Ik heb nog ongeveer een maand over om enkele rustige zeiltochtjes te maken, naar Belle-Île en de Golfe Du Morbihan onder andere, en er zijn nog plaatsen vrij aan boord.
14/09/2011 23:43 - Dat zeezeilen is allemaal goed en wel, maar eigenlijk ben ik diep van binnen ook maar een zoetwatermatroos. Zo eens een keer een uurtje zeilen, dan een terrasje, s'middags nog een uurtje zeilen, aperitief erbij, dat is meer mijn ding. Hier op de Vilaine in Frankrijk heb ik het toch wel gevonden zeker. Alleen de Berenburg ontbreekt, maar dat leer ik ze hier ook nog wel drinken!
Eerst maar eens beginnen met uitrusten,
het zeil erbij op, dat staat goed op de foto's.
Je verwacht ieder moment dat er bij een volgende bocht een Skûtsje tegemoet komt.
Deze Friese koeien staan er nog een beetje onwennig bij, langs de oever van de Vilaine
En dan eindelijk een terasje, in La Roche-Bernard
Klik hieronder op de pijl naar links voor het vervolg van de reis
16/09/2011 - De mooiste momenten van het zeilen zijn het vertrek en de aankomst. Vooral het moment waarop je de haven hebt verlaten en de open zee ziet opdoemen. Die enorme weidse, dat gevoel van vrijheid is met niets te vergelijken. Dat is ook het moment waarop alles is mogelijk is, de wereld ligt voor je open, en je weet nog niet waar je de volgende nacht zult doorbrengen. Vandaag vaarde ik de monding van de rivier La Vilaine uit, de Atlantische oceaan op, en het was weer net als toen ik voor het eerst met de de Bananenboot het Lac des Settons bestormde, of met tjotter 'Brasem' het Heegermeer. Uiteindelijk maakt het ook weinig verschil waar je vaart, je ziet vanuit jou perspectief alleen maar water, en wat aan de overzijde ligt is nog een verrassing.
De Stippel vaart de oceaan op. Deze foto zou ook in Lemmer of Nieuwpoort kunnen zijn genomen, maar het was toch echt de monding van de Vilaine. In de verte ligt Amerika.
Het tweede mooiste moment is de aankomst in de haven. Eerst is er het ingespannen turen naar de horizon tot er een tipje land zichtbaar wordt. Daarna duurt het vaak nog uren voor je er uiteindelijk bent. Dan volgt het zoeken naar de juiste ingang. Wat op de kaart staat is vaak moeilijk voor te stellen in werkelijkheid. Soms moet je tot je eigen frustratie mijlenver omvaren om de veilige aanloop van de haven met voldoende diepgang op te pikken. Wanneer dan uiteindelijk de boot veilig vastgemaakt ligt valt de spanning van de afgelopen uren haast als vanzelf van je af. Het is in deze euforie dat verhalen ontstaan over meters hoge golven die over het dek sloegen, enorme haaien die aan boord sprongen en hoe het allemaal maar juist goed afliep. In ieder geval, na enkele uren op de 'Oceaan' kwam Hoëdic in zicht, een eiland van nog geen voorschoot groot, maar voor mij was het Amerika! Het is ook de eerste plek waar ik, sinds ik de Noordzee heb verlaten, al eens eerder was geweest, en het besef dringt langzaam door dat het doel van de reis is bereikt. De volgende ochtend heb ik de bijboot opgepompt om aan land te gaan en een lange wandeling over het eiland te maken. Ik had een toevallige ontmoeting met de voormalig pastoor op rust die over de geschiedenis van het eiland vertelde, de teloorgang van de visserij, de opkomst van het toerisme, over hoe hij tegelijk gemeente secretaris was omdat de burgemeester (zelf een visser) niet kon lezen of schrijven. Dit is alles nog niet zo lang geleden, hooguit zo'n 30 jaar. Een boeiend eiland, net als Houat, 4 mijl verderop.
Zicht op de zee vanuit Port de l'Argol (Hoëdic)
Port de la Croix, aan de zuidzijde van het eiland, bij eb.
In de namiddag was het tijd om het anker op te halen en met het tij naar de Golfe du Morbihan te zeilen. Volgens mensen die het kunnen weten (de Fransen) is dit het mooiste gebied ter wereld om te zeilen. Ik ben het volmondig met hun eens. Niet dat ik al op zoveel plaatsen ben geweest, maar het kan gewoon niet dat er nog schonere plekken zijn. Je vaart hier op een binnenzee die is getekend door de getijden en de mondingen van verschillende rivieren, tussen de eilanden, het ene nog mooier als het andere. De havens liggen gewoonlijk in de geul van een rivier, waar je van voor en achter vastmaakt tussen twee boeien, die hier voor dit doel liggen. Ik vond een plaats in de haven van Le Bono, en hoewel ik hier verleden jaar ook al was geweest werd ik toch weer verrast door de stroming: ik maakte eerst vast aan de boei die welliswaar naar de wind lag, maar ook stroomafwaarts. Voor ik het wist lag ik achterstevoren in de geul, gelukkig zonder iets te raken en zonder dat iemand mij heeft bezig gezien. Dat is het verschil met Friesland, daar is op zo'n plaats altijd wel een terras in de buurt vol luidruchtige Hollanders die niet te beroerd zijn om commentaar te leveren. Niet dat ik dat zelf niet graag doe, op een terrasje zitten en andere mensen zien sukkelen, zolang mijn eigen operaties er maar een beetje 'cool' uitzien!
De Stippel voor Port-Navalo, de ingang naar de Golfe du Morbihan, de eindbestemming is in zicht!
De rivier d'Auray
De haven van Bono. La Fée du Traon lag heel toevallig vlak achter mijn boot. Volgende week mag ik meevaren op deze Yole! Vorig jaar waren we nog op een barbeque waar geld werd ingezameld voor de bouw van deze boot. Ik sta zelfs nog op de foto op hun website, net als de Muscadet die we toen hadden gehuurd: http://lafeedutraon.com/
De afgelopen week de Golfe du Morbihan verkend. Te voet, op de fiets en uiteraard zeilend. Bretagne heeft ongeveer 2700 km kustlijn, waarlangs de wandelroute GR 34 - Sentier Côtier of Sentier des Douaniers loopt. Hieronder enkele sfeerbeelden.
Stippel in Le Bono
Stippel in Le Bono
Sentier Côtier - Rivière d'Auray
Sept Iles, op de achtergrond Locmariaquer
Ontmoeting met de Notre Dame de Bécquerel, een replica van een Forban de Bono.
26/09/2011 18:57 - Dit weekend twee dagen met "La Fée du Traon" op stap geweest. Deze nagelnieuwe "Yole de Bantry" werd in het voorjaar gedoopt tijdens la semaine du Golfe.
Na enkele weken zomerweer en 'tranquille' rondzwerven in deze baai vol eilanden, ankerplaatsen en oude steden is de tijd gekomen om huiswaarts te keren. De plicht roept. Er rest mij nog een klein stukje Atlantische oceaan, terug naar de Vilaine waar de boot uit het water gaat voor de winter.
Op TF1 was tijdens La Semaine du Golfe in mei dagelijks een reportage te zien over de traditionele schepen in deze regio. In deze uitzending ging het over de Yole de Bantry, waar ik een paar keer ben meegevaren.
Het water stroomt in de Golfe du Morbihan in alle richtingen, soms gaat het achteruit, dan weer in een stroomversnelling met hoge snelheid voorwaarts, meestal is het een kolkende soep en heb je er zelf weinig over te zeggen. (Klik op "HD" voor goede beeldkwaliteit)
13/10/2011 23:59 - De laatste zeiltocht van dit jaar. Hoewel de temperatuur nog altijd
aangenaam is in zuid Bretagne, komen er af en toe behoorlijk herfstige
wolken overdrijven. Tijd om naar huis te gaan!
Deze blog eindigt zoals ze begon, een foto van de Stippel uit het water.
Helaas zit de reis er op, het was voor mij een hele ervaring, iets waar
ik zeker geen spijt van heb. Het zal wel weer moeten wennen, te leven
tussen stenen muren.
De Stippel op de waterkant in Redon, klaar voor een (hopelijk niet al te lange) winter.
Bedankt alle trouwe lezers voor jullie belangstelling, en à la prochaine!