In functie van mijn onderzoek heb ik een interview afgenomen van een kleuterjuf. Ik heb haar gevraagd hoe dat ze omgaat met kinderen die rouwen in de klas. Wegens privacy gebruik ik niet de volledige naam van de kleuterjuf en zal ik ook geen foto's posten van haar hoekje in de klas.
Interview juf F.
1.
Hoe lang staat U al in het
onderwijs?
32 jaar
2.
Heeft U al ervaring gehad met
kinderen die rouwen?
Ja, het
overlijden van een oma, opa, een papa, een diertje (voor een kind is dit ook
heel erg).
3.
Hoe voelt U zich daarbij?
Ik wil er dan
zijn voor dat kind. Ik wil er samen met het kind over praten, zonder het te
forceren.
Op zon moment
komt ook mijn eigen verdriet (verlies om mijn papa en zevenjarig neefje) weer
naar boven.
4.
Vindt U het moeilijk om met
kinderen rond rouwen te werken? Waarom niet/wel?
Neen, ik vind
het niet moeilijk, het is natuurlijk niet zo prettig, maar het hoort bij het
leven. Je wilt in de eerste plaats je kind beschermen tegen pijn maar helaas is
dit niet te voorkomen.
Er zijn ook
heel wat activiteiten methodes die je kan gebruiken om met kind rond rouwen
te werken.
5.
Wat vindt U belangrijk als KO
om het kind te ondersteunen in zijn rouwproces?
Ik wil er zijn
voor het kind. Het kind moet weten dat het met zijn verdriet terecht kan bij de
juf. Ik wil warmte, geborgenheid geven, een luisterend oor zijn, begrip tonen.
Het kind helpen of ondersteunen in zijn rouwproces zt soms in kleine dingen;
een knipoog, schouderklopje, knuffel, een woordje, het kind steunen.
Een goede
begeleiding voor rouwende kinderen op school kan ervoor zorgen dat deze
kinderen niet geïsoleerd raken.
6.
Welke methodes / activeiten
gebruikt U?
-
Werken rond gevoelens (doos van gevoelens)
Als de
kinderen al op school terecht kunnen met al hun gevoelens, met hun kleine
verdrietjes, dat zal er ook voor zorgen dat ze ook groot verdriet makkelijker
kunnen verwerken.
-
Kringgesprek of praatronde
Met de
kinderen een praatronde houden zodat ze hun verlies en gevoelens kunnen delen
met elkaar. Bespreek ook jouw gevoelens zodat het kind voelt dat het niet
alleen staat bij zijn probleem of verlies.
Het kind ook
eens alleen nemen, waardoor het misschien meer zijn of haar gevoelens zal
durven blootleggen dan in groep.
Ook al zegt
het kind niets, wetende dat jij er voor hem of haar bent betekent veel. Tijdens
de praatronde kunnen we een achtergrond muziekje opzetten, een kaarsje branden.
-
Een stille muur of hoek voorzien van fotos van overledenen, de kinderen kunnen daar dan
naartoe gaan als ze dat wensen. Het is eigenlijk een herinneringsmuur waar dat
de overledenen een plaats in de klas krijgen.
-
Troostwerkjes maken (dit hebben we gedaan voor de overgrootmoeder van C., zij was
bijna honderd jaar). Dit kunstwerkje
(allemaal hartjes van alle kleuters) is mee de kist in gegaan. Wij hebben
hiervoor heel veel dankbaarheid gehad.
Er wordt dus
met de hele klas een groepswerk gemaakt als geschenk om het rouwende kind te
troosten. Bijvoorbeeld: een grote kaart vol kusjes, handen, hartjes en een mooi
tekstje erbij.
-
Werken met verhalen
Je hebt
bijvoorbeeld het verhaal van Kikker en het vogeltje (Max Velthuys). Dit
verhaal gaat over de dood van een vogel en hoe de andere dieren hier mee
omgaan.
Een ander
voorbeeld is Lieve Oma Pluis (Dick Bruna) gaat over Nijntje zijn oma die is
doodgegaan. Iedereen, ook Nijntje, neemt afscheid. Nijntje doet dit op haar
eigen manier. Ze maakt van het graf van Oma een tuintje met mooie plantjes
omdat Oma graag plantjes zag.
-
Tekening maken
De kleuters
drukken herinneringen en gevoelens uit in een tekening.
-
Meebrengen van voorwerpen van de overledene. Aan de hand van de
meegebrachte voorwerpen kan de kleuter
iets vertellen over de overledene. Dit helpt om de kleuters die weinig zeggen,
te stimuleren om iets te vertellen. Ook de stillere kleuters komen aan bod.
-
Werken met poppen en knuffels
De kinderen
kunnen zich gemakkelijk uitdrukken via knuffels/poppen. De kleuters kunnen zelf
een knuffel meebrengen. Dit geeft een veilig gevoel.
7.
Spreekt U alleen met kinderen
over rouwen en dood als er iemand in de klas zoiets meemaakt? Of is dit een
jaarlijks terugkerend onderwerp?
Dit komt
jaarlijks terug, vooral rond Allerheiligen. Hier praten we over de overleden
persoon, het kerkhof. Wat is dat? Wat gebeurt daar? We brengen ook een bezoek
aan het graf.
Andere mogelijke themas
zijn Afscheid van een lievelingsdier, als een kind bijvoorbeeld een diertje
heeft dat is overleden. Dit is ook belangrijk voor een kind. Ze ervaren het
besef dat dieren ook dood kunnen gaan. Een ander thema is jong en oud. Het
gaat hierover over oud worden en sterven, maar jonge kindjes kunnen ook sterven.
Het is niet de bedoeling dat je ze bang maakt, maar j emoet ook wel eerlijk
zijn. Vaak haal ik hier het ongeluk van mijn zevenjarig neefje aan.
In het thema
vaderdag, kan het wel eens aan bod komen dat er wordt gesproken over de papa
van de juf die is overleden.
In het thema verkeer kan
je het hebben over een ongelijk. Ook hier komt het ongelijk van mijn neefje
naar boven.
10-05-2014, 08:50 geschreven door Elisabeth 
|