Je hoort het de laatste tijd overal en het is niet echt een
probleem van deze tijd maar we worden er ons nu wel meer en meer bewust van : We
gooien met zn allen veel te veel eten weg.
Mensen van mijn generatie (°1959) zijn grootgebracht met het
gegeven dat er niets werd weggegooid.
Hoe dikwijls kregen we niet te horen als we ons bord niet
leeg aten er zijn zoveel kindjes (er werd toen een ander woord gebruikt maar
dat nu schrijven valt onder de noemer racisme, times ther are a changing)
die niets te eten hebben.
Bij-de-hand-zijnde tieners durfden dan wel eens te
antwoorden zal ik dan mijn restje opsturen ?
Ik heb dat antwoord ook ooit 1-maal gegeven, dat was mijn
slechtste antwoord ooit ..
Mijn mama was een restjesverwerker, zij had immers de
oorlog meegemaakt.
Telkens wanneer er spruitjes op het menu stonden konden we
er donder op zeggen dat we de volgende dag groentesoep hadden met groene,
drijvende kometen.
Ik snapte het nooit . Na al de moeite die ze gedaan had om
de soepgroenten in brunoise te snijden ruïneerde ze de soep met de in boter
gestoofde spruiten toe te voegen, die dan in al hun lompe, vieze groene
elegantie lagen te schitteren in de soep.
Zoals het soms gaat in de verstandhouding tussen moeders en
dochters beloofde ik mezelf om nooit maar dan ook nooit iets met restjes te
doen.
Mijn argument was jarenlang als iemand (meestal de
echtgenoot) een opmerking maakte : als jullie alles hadden opgegeten was het
ook weg geweest, zoals nu, bij dat laatste kiepte ik dan heel demonstratief
het overschotje in de vuilbak.
Maar toen was toen en nu is nu, bij het ouder worden ben ik
ook slimmer (dat gezegde klopt dus echt) geworden en hoe meer ik me bekwaamde
in het koken hoe meer ik het belang van zo weinig mogelijk weggooien inzag.
DE kentering is gekomen in de laten jaren 90.
Op een terras aan de Schelde waren we vrienden tegengekomen,
van het één kwam het ander en we besloten die avond samen te koken en te eten.
De echtgenoot pikte thuis ons avondmaal dat al klaarstond op (fricandon met
kriekjes) en ik hielp de vriendin haar geplande koude schotel met aardappelsla
klaar te maken. Voor de aardappelsla had ik een halve ui nodig en toen de
vriendin zag dat ik de andere helft wou weggooien hield ze me tegen, deed het
diepvriesvak open en gaf me een plastiek zakje met de melding dat ik de halve
ui daarin moest doen bij de rest van de reeds diepgevroren uien.
Ik herinner me dat ik toen wat onnozel lacherig heb
geantwoord : Maar allez L voor een halve ui.
L keek me toen een beetje boos, verdrietig aan en antwoordde
: Het is duidelijk dat jij het nooit een hele week hebt moeten doen met 750 BF
( 18,59) voor jezelf en je 2 kinderen, geloof me dan knoop je op alle mogelijke
manieren de eindjes aan elkaar.
Wellicht één van de weinige ogenblikken dat ik met schaamrood
op mijn wangen en mijn mond vol tanden stond het was een ommekeer in mijn
leven !
Ik kan nu nooit meer spruitjes en halve uien verwerken
zonder aan Mama en L te denken, ik hoop dat ze een beetje trots op mij is.
Deze Blog is dan ook aan Mama en Vriendin L. opgedragen.
Wat mogen jullie verwachten ?
Lekkere, makkelijk tips en tricks om de overschotjes van de
dag te verwerken.
Ik beloof mijn best te doen om elke dag mijn
restjesverwerkertip te delen met jullie.
Aangezien ik beter kan koken dan fotograferen en om eerlijk
te zijn vergeet ik het meer dan me lief is om een foto te nemen en ook omdat
een bord fotogeniek dresseren niet mijn sterkste kant is zullen de fotos niet
je dat zijn.
Als klein excuus durf ik aan te halen dat ik niet over oa
een warmtebrug en warmtekast beschik, flauw excuus wellicht maar dat is de
enige reden volgens mijn waarom het mij in het restaurant van zoonlief wel
lukte en thuis niet.
De schrik dat het eten na al dat gedresseer koud op tafel
komt is groter dan de zin voor esthetiek .. of zoiets.
Ik zie het menig TV kok bijna dagelijks doen : het eiwit van
het eigeel scheiden omdat ze alleen ofwel het één ofwel het ander nodig hebben.
Wat ze niet nodig hebben gaat in (in het beste geval) in een kommetje en aan de
kant.
Ik erger me dan geel (of wit, naargelang ) dat er raar of
zelden (de uitzonderingen bevestigen de regel maar ik kan geen uitzondering bij
naam noemen) bij vermeld wordt wat je kan doen met de restjes van de eieren.
Maar eerst een tip of 2 vooraleer je begint te kokerellen in
dit geval bakken :
als er in een bakrecept eieren zitten bedoelt
men altijd M(edium) eitjes. Kleine
(small) of L(arge) eieren maken echt wel het verschil tussen een gelukt of een mislukt
baksel.
Eieren bewaar je altijd buiten de frigo in hun
oorspronkelijk doosje, een eierschaal is poreus en absorbeert heel snel en
makkelijk de geurtjes in de frigo.
Restjes eiwit :
Afgedekt bewaren in frigo - Verwerking binnen de
2 dagen.
Als het maar enkele eiwitten zijn en je bent
zinnens om een omelet of roerei te maken dan kan je het overschot-eiwit bij de hele
geklutste eieren voegen.
Meerdere eiwitten kan je omtoveren tot oa. meringues
pavlova kokosrotsjes (mijn favoriet) of gebruiken in chocolademousse. Ik
schrijf dit laatste er met tegenzin bij omdat ik een meer dan ik kan verwoorden
afkeer heb van gerechten waar rauwe eitjes in verwerkt zijn. Moeilijk te rijmen
met mijn eierverslaving maar ja . Dus voor mij geen tiramisu verse mayonaise
chocomousse . als er rauwe eieren inzitten.
TIP : vermeld steeds het aantal
eiwitten + invriesdatum op het bewaarpotje (ik gebruik de plastiek potjes van
salades) zodat je recept klopt.
Bewaren in diepvries Verwerking binnen de 5
maanden
Laat de eiwitten ontdooien en gebruik ze als
verse eiwitten (zie hierboven). Het lukt echt wonderwel, ik heb het al menig
maal geprobeerd.
TIP : vermeld steeds het aantal
eiwitten + invriesdatum op het bewaarpotje (ik gebruik de plastiek potjes van
salades) zodat je recept klopt.
Restjes eigeel :
Afgedekt bewaren in de frigo Verwerking binnen
de 2 à 3 dagen
Als het maar enkele eigelen zijn en je bent
zinnens om een omelet of roerei te maken dan kan je het overschot-eigeel bij de
hele geklutste eieren voegen.
Andere mogelijkheden om eigeel te verwerken zijn
oa om een puree smeuïg te maken om een bechamelsaus net dat beetje meer
smaak te geven in een liaison (mengsel van room en eigeel) om een soep te
binden in een béarnaise / hollandaise saus
- om gebak te doreren vooraleer het de
oven ingaat in banketbakkersroom of homemade vanillepudding / crème brulée in sabayon
TIP : vermeld steeds het aantal
eigelen + invriesdatum op het bewaarpotje (ik gebruik de plastiek potjes van
salades) zodat je recept klopt.
Bewaren in de diepvries Verwerking binnen de 3
maanden
Eigelen diepvriezen vraagt een beetje
voorbereiding, het eigeel gaat namelijk bij het diepvriezen kristalliseren
waardoor het rubberachtig wordt (zoals
een spiegelei dat net te lang gebakken heeft en niet onmiddellijk geserveerd
wordt). Om dit te voorkomen voegen we wat zout of suiker bij de eidooiers, dit
zorgt voor een lager vriespunt waardoor er kleinere kristallen ontstaan die
minder schade aanbrengen aan de structuur van het eigeel.
Per 5 geklutste eigelen voeg je 5 tot 6 gram zout of suiker toe.
Laat
de eigelen ontdooien en gebruik ze als verse eiwitten (zie hierboven). Het lukt
echt wonderwel, ik heb het al menig maal geprobeerd.
TIP : vermeld steeds het aantal
eigelen + invriesdatum + of het zoute of zoete eigelen zijn op het bewaarpotje (ik
gebruik de plastiek potjes van salades) zodat je recept klopt.
Net genoeg aardappelen koken . Het is niet iedereen gegeven,
mij gebeurd het zelden.
Je kan met de restjes natuurlijk de volgende dag
aardappelpuree maken - als je genoeg aardappelen over hebt. Wij lusten het niet
: puree van de dag tevoren aardappelen, de smaak is niet hetzelfde volgens ons
(mij dus).
Wat doe ik er dan wel mee ?
Gekookte aardappelen
De mogelijkheden even op een rij :
Invriezen, ik leg de aardappelen naast elkaar en
plat in een plastiek zakje, zodanig dat ze individueel (zoals dat zo mooi op diepvriesproducten
staat) worden ingevroren.
Gebruik :
Heb je per ongeluk te veel melk/room in de puree to-be
gedaan en bekom je als het ware platte puree ? Neem dan enkele aardappels uit
de vriezer,ontdooi ze in een schaaltje
in de microgolfoven, geef ze een behandeling met de pureestamper en voeg bij de
platte puree. Probleem opgelost !
Om soepen te binden, aangezien ik toch altijd
een aardappel in gemixte soep doe. Laat de diepgevroren aardappelen gewoon
meekoken met de rest van de groeten. OPGELET : de bekomen soep is niet meer geschikt
om in te vriezen, gezien het afgeraden wordt een product (de aardappelen) 2x in
te vriezen
Tijdens onze Kretenzische zomer belanden de te
veel aardappelen de volgende dag in een slaatje voor de lunch.
In mijn papa zijn lievelingsgerecht papa-omelet
: restje aardappelen bakken restje champignons bakken restje rode paprikastukjes
bakken + eventuele andere restjes groenten. Alles samenbrengen in een grote
braadpan en de geklutste eitjes erover gieten. Lekker !!!!
Gewoon bakken in de pan, in de zomer met olijfolie en in de winter met 'smout'.
Puree
De mogelijkheden even op een rij :
Invriezen, ik leg puree op hoopjes naast elkaar
en plat in een plastiek zakje / doosje , zodanig dat ze individueel (zoals
dat zo mooi op diepvriesproducten staat) worden ingevroren.
Gebruik :
Om soepen te binden, aangezien ik toch altijd
een aardappel in gemixte soep doe. Laat de hoopjes puree gewoon meekoken met de
rest van de groeten.
Wij zijn gek op stoemp met tomaten en lente-ui (heel lekker bij
pekelharing). Restjes van deze stoemp (of van om het even welke stoemp) gaan
ook de vriezer in en worden verwerkt in soepen met dezelfde naam en of kleur.
Dus : tomatenstoemp in tomaten-
/ pompoen- / wortelsoep
OPGELET
: de bekomen soep is niet meer geschikt om in te vriezen, gezien het afgeraden
wordt een product (de aardappelen) 2x in te vriezen en de melk in de puree
maakt dat de soep sneller zuur kan worden, dus kleine hoeveelheden maken !
