RadioVisie (JL Bostyn)

Mijn radioleven is heel duaal. Ik heb er altijd over geschreven, bij momenten heb ik ook radio gemaakt. Beide waren even leuk om te doen en overal heb ik de complete doorsnee van wat er bestaat aan karakters en talenten op de wereld, ontmoet. Velen zijn goede kennissen gebleven, uitstekende vrienden heb ik er aan overgehouden en af en toe liep ik ook iemand tegen het lijf waar ik binnen de vijf seconden de grootste bewondering voor had.

Jos Knaepen was er één van. Ook hij was duaal bezig; gedrukte media en geluid. Hij zocht vond evenwel zijn passie in fotografie en muziek. Heel vreemd, maar ik weet zeker dat zijn naam niet bij iedereen onmiddellijk een belletje doet rinkelen. Toch is de man tot in de verste buitenlanden bekend, beroemd en geëerd. Met hem heb ik heel even mogen samenwerken. Te kort om goed te zijn. Jos is vandaag alweer een jaar overleden. Jammer dat ze van hierboven nooit een onderscheid maken. Als die super getalenteerde mensen bijvoorbeeld nog heel even mochten terugkeren?

Jos Knaepen (71) kende ik al veel langer, vooral van zijn werk als fotograaf. Jazzfotograaf par excellence. De man uit Geetbets ontdekte de muziek op zijn zeventiende. In dezelfde periode begon hij ook te fotograferen, eerst als sportfotograaf bij Het Nieuwsblad. Halfweg de jaren 80 liet hij de sport voor wat ze was en legde zich toe op zijn grote liefde: de jazz. Hij stond mee aan de wieg van het blad Jazzmozaïek en was sinds 2001 de vaste jazzfotograaf van Knack.

Hij groeide wereldwijd uit tot een begrip in de jazzfotografie. Buiten België gebruikten weinigen zijn echte naam: iedereen kende hem als 'The Jazzman, ook de grootste artiesten. Tijdens zijn carrière legde hij zowat alle grootheden van de jazz vast op de gevoelige plaat, van Wynton Marsalis over Wayne Shorter tot Sonny Rollins. Hij publiceerde in het gerenommeerde jazztijdschrift Down Beat, had in 2008 een solo-expo in Kansas City, en zijn foto's werden gebruikt door Carnegie Hall en het Smithsonian Institute. In 2014 won hij de SABAM Jazz Award voor zijn inzet voor de jazz.

Jos had stijl, klasse en tegelijk koesterde hij een charmante slordigheid. Zijn zwarte baret was zijn handelsmerk, zijn camera hield hij steevast in de nabijheid van alle groten der aarde. Zonder camera was Jos onvolledig. Gerespecteerd, gerenommeerd en gedreven. Een vriend van Toots Thielemans. Was de ket in Amerika super bekend omwille van zijn muziek en zijn mondharmonica, Jos had er dezelfde status als fotograaf. Als je dan zo iemand kan binnenloodsen bij het radiostation waarvoor je zelf werkt, dan kon je enkel maar trots zijn. Heel trots.

Jos fotografeerde niet enkel jazzmuzikanten, hij koesterde ook het genre. Om zijn eigen woorden te gebruiken: Ik luister altijd naar jazz. 24 uur op 24, thuis, in de auto, op het werk. Alleen maar jazz. hoofdzakelijk de grote standards uit de jaren 60. Natuurlijk luister ik ook soms naar actuele creaties, maar ik moet toegeven dat dit niet mijn cup of tea is. Ik beluister Bill Evans, Gerry Mulligan, de oude Kk beluister geen free jazz, zelfs Ornette Coleman, die ik nochtans een groot musicus vind het is een muziek die mij niet aanspreekt.nAls ik naar muziek luister moet ik een melodie voelen. In de free jazz vind ik deze niet terug. Ik begrijp dat je moet evolueren in de jazz maar ik blijf liever ter plaatse trappelen.

Via toenmalige Radio 19-collega Rik Scherpenberg, had ik hem kunnen overtuigen om wekelijks een uur toegankelijke jazz en aanverwante muziek te draaien. Het station had al een Engelstalige programmering in de avond-en nachtelijke uren, bedoeld om ook internationaal een poot aan de grond te krijgen. Met een naam als Jos Knapen in het schema, kon dat enkel beter worden. Met Jos Knaepen op de medewerkerslijst werd Radio 19 nog een stuk volwassener. Toen heb ik hem heel even beter leren kennen. Die eer, dat genoegen, die bewondering nemen ze me nooit meer af. Merçi Jos!