RadioVisie (JL Bostyn)

Donderdag 28 september ging in het Vlaamse Parlement - Commissie Media, een hoorzitting door over de nieuwe Vlaamse radiolicenties. Er werden vragen gesteld door de parlementairen Bart Caron (sp.a), Karin Brouwers (cd&v) en Katia Segers (sp.a). Dit naar aanleiding van onder andere de netwerkerkenningen. Ik zette de links naar de beelden en de verslagen vorige week al op mijn FB-pagina.

Eén week later heb ik er me doorheen gespit, de ministeriële antwoorden laten bezinken en conclusies getrokken. Om een beter inzicht te krijgen, bekeek ik de meest markante uitspraken die letterlijk door de minister gedaan zijn. Ik heb ze nu op een rijtje gezet en voorzien van ondertiteling (telkens vooraf gegaan door een °). Zie ook bericht van gisteren voor deel 1.

Voor de lokale zenders zal de werkwijze dezelfde zijn voor zover de aanvullende kwalificatiecriteria overeenkomen. Ik kan alleen maar zeggen dat ik de erkenningsprocedure in dezelfde objectiviteit wil voortzetten binnen het kader dat ik ter beschikking heb.

° Voor lokale radio dus dezelfde puntentelling als de netwerken. Logisch je kunt de regels van de wedstrijd niet in de pauze veranderen. Dan zou het pas procedures gaan regenen.

Ik wil daarbij ook nog zeggen dat de vorige regering het zich misschien wel gemakkelijk heeft gemaakt door de negenjarige hernieuwingsverplichting voor de frequenties voor zich uit te schuiven en dat ik nu de boter heb gevreten terwijl men beter de beslissingen in die periode had genomen. Dan had men het decreet gerespecteerd en had men niet de indruk gewekt door van negen naar de facto nu veertien jaar te gaan ik geef toe dat ik ook één jaar extra op mijn conto heb door het goed voorbereiden van de procedure het misschien toch nooit meer zou gebeuren en dat bepaalde radios eigenaar zijn van een frequentie.

Dat is niet het geval, dat is altijd heel duidelijk geweest. Laten we daar elkaar dus goed in de ogen kijken over wie nu heel veel kritiek heeft op bepaalde beslissingen en waarom de vorige mediaminister destijds beslist heeft om de frequenties nog eens een aantal jaren te verlengen. Men kan dat niet blijven duren omdat de Raad van State ons anders zou terugfluiten en zeggen dat we een schaars goed als de frequenties regelmatig en correct opnieuw moeten verdelen en herverdelen. Zo niet, overtreden we het gelijkheidsbeginsel.

° Dat is een hele bijzonder uitleg, want kennelijk geldt dit dus niet voor nationale zenders, daar mag je de licenties zomaar eindeloos verlengen. Ik ken wel wat mensen in mijn omgeving die aan dat verhaal ernstig twijfelen en daar is juridisch het laatste woord nog niet over gezegd.

Ook de zerobased benadering door te zeggen: gooi alles open zoals in Nederland, hebben we niet gevolgd omdat ik niet zo enthousiast ben over de huidige complementariteit en gevarieerdheid van het Nederlandse radiolandschap. Ik vind dat wij veeleer een gidsland zijn voor Nederland dan omgekeerd. De gezondheid van onze totale reclamemarkt blijkt daar ook uit. Er is geen enkel land in Europa, op Ierland na, dat zoveel reclame ophaalt in de radio.

Natuurlijk is dat geen doel op zich, dat weet ik ook wel. Op het moment dat de reclamemarkt heel zwaar onder druk staat voor onze andere mediaspelers, is het goed om te weten dat die markt nog steeds kerngezond is door de gedifferentieerde aanpak van ons radiolandschap. Op dit ogenblik zijn de radioluisteraars ook netto financierders van televisieprogramma's, hoe vreemd dat ook moge klinken in deze mediagroepen. Al die zaken hebben we dus bekeken.

Ik heb gehoord dat er iets is misgelopen en dat we ervoor moeten opletten dat het kot niet te klein zal zijn weldra bij de beoordeling van de lokale radiopakketten. Het probleem is natuurlijk dat het kot te klein is. Het FM kot is niet groot genoeg. Het kot is inderdaad te klein.

° Knap om in één zitting jezelf tegen te spreken. Is het FM kot nu te klein of willen we het kot niet te groot maken? Duidelijk is in elk geval dat het gebrek aan frequenties een politieke keuze geweest is. De hamvraag in alweer een aantal procedures. Mag de minister zomaar niet voor een betere technische oplossing kiezen? Daar bestaan prachtige Europese richtlijnen voor. Wordt vervolgd, ongetwijfeld.

Als liberaal denk ik wel te kunnen zeggen dat wanneer het radiolandschap verder kan evolueren en groeien en bloeien, en wanneer wij gaandeweg de geslaagde stap kunnen zetten het staat nog niet vast dat dat zo is naar DAB+. Er is de vraag om DAB+ veel sneller in te voeren. Er bestaat een bepaalde snelheid die we kunnen en mogen opvoeren, maar er bestaat geen snelheid waarbij we dat plots kunnen halveren qua tijd. Zelfs mocht ik dat doen, dan zouden diegenen die me dat nu vragen met de beste bedoelingen, me zeggen dat er veel klachten zijn van mensen die op kosten zijn gejaagd omdat ze een nieuwe radio moeten kopen en zouden ze me vragen of het niet wat trager kan.

We proberen de juiste middenweg te vinden. We zijn er, in tegenstelling tot wat ik u beloofd had op het einde van het vorig parlementaire jaar, niet toe geraakt om daar nog eens een discussie over te hebben. Ik kan u dat nu wel beloven voor de komende weken. Dan zal ik u kunnen uitleggen op basis van ik weet door de consultant die ons bijstaat, wat een realistische uitrol is. Ik geloof zeker nog in de mogelijkheden van DAB+. Het zou vreemd zijn mocht ik het tegendeel zeggen.

° Hier zegt de minister letterlijk dat hij niet weet of DAB+ de norm gaat worden en hij ook niet weet wanneer hij de FM gaat uitzetten. Die afschakeldatum en het argument om te gaan digitaliseren waren nu juist dé argumenten om de nationale spelers een verlenging te geven. Nationale spelers die wel degelijk een behoorlijk deel van het FM Kot bezetten. Nu die beslissing genomen is en niemand daarover zaagt wordt DAB+ toch maar even uitgesteld. Het is immers zoals de minister zelf zegt, in een gezonde markt heb je geen nieuwkomers nodig. Want wie zou dan de tv-programmas gaan financieren?

Uiteraard is deze evaluatie niet bedoeld om een minister onderuit te halen, noch de juryleden te schofferen. Ik ga er nog steeds vanuit dat iedereen met de beste bedoelingen zijn ding heeft gedaan. Maar net zoals in het verleden dit het geval was, stond zeker niet de beste ploeg op veld. Ik, jij en tientallen anderen uit de radiowereld, mensen met decennia ervaring, grote kennis ter zake en de beste bedoelingen zijn niet, nooit en nimmer gecontacteerd.

Ik durf stellen dat de werkmieren vooral gezocht werden binnen bepaalde politieke kleuren. Die van de machthebbers. En daar liep het dus al direct fout. Niet de kleur telt, enkel de competentie. Maar ik vrees dat men dit in Vlaanderen nooit heeft begrepen, nooit zal begrijpen. Het is o zo moeilijk om van 'verslavingen' af te komen.

Je moet de minister uiteraard één zaak toegeven; hij heeft het hart op de tong. Hij vertelt letterlijk waarom hij bepaalde initiatieven geen echte kansen geeft. Want laten we eerlijk zijn, in vergelijking met de al langer bestaande nationale zenders zijn de nieuwe netwerkjes brommertjes, tegenover raceauto's. De kans dat je daar substantieel mee gaat scoren is onbestaande. Dat bewijzen de vele overnames en faillissementen van ketens uit het verleden. Toch?