RadioVisie (JL Bostyn)

Waar ik het op mijn heupen van krijg? Onder andere van mensen die een einde maken aan een gesprek met de woorden omdat IK het zeg. Dat is het gevoel dat ik krijg als ik mijn persoonlijke en de pogingen van anderen overloop om een sluitend antwoord te krijgen op de vraag waarom Vlaanderen het gebruik van de middengolf niet toelaat voor radio-uitzendingen. Zelfs beperkt in tijd en ontvangstgebied, mag en kan niet.

Na de Tweede Wereldoorlog kreeg ieder land, via het Plan van Kopenhagen, een aantal AM-frequenties toebedeeld. Zo ook België waar er een onderverdeling kwam tussen Wallonië en Vlaanderen. In het noordelijk deel van het land mocht de openbare omroep de 540, 927, 1188, 1224 en 1512 kHz gaan gebruiken. Als eerste werd de 1224 buiten gebruik gesteld, daarna volgde de rest.

Radio 1 was de zender die het langst in die omroepband te horen was, op de 927 kHz. Tot zover een héél beknopt overzicht. Waar het om om draait is het feit dat sedert 2012 Vlaanderen een braakliggend terrein is in middengolfland. Niet meer rendabel , was de uitleg. Wat ik niet tegenspreek, vooral niet als je een zenderpark moet openhouden met het geld van de belastingbetaler.

Edoch als er dan toch vier frequenties beschikbaar zijn waar de overheid niks mee aanvangt, waarom kunnen die dan niet door andere geïnteresseerden gebruikt worden? Het kost de overheid, aka de Vlaamse belastingbetaler toch niks. Helaas, Vlaanderen verbiedt het. En dat heeft enkel te maken met de publieke omroep die een veto heeft gesteld. Via politiek gelobby heeft de VRT ervoor gezorgd dat de huidige (lokale) wetgeving stelt dat de openbare omroep het alleenrecht heeft om op de middengolf uit te zenden. Op die manier wordt mogelijke concurrentie op voorhand geëlimineerd.

Concurrentie? Op de middengolf? Kom op! Waarbij ik terugkom bij het begin van dit stukje; Je mag niet omdat ik het zeg!. Vervelend. Verwerpelijk. Dat ondervond ook de groep achter het Mi Amigo 40 project in 2014. Naar aanleiding van het feit dat deze Vlaamse zeezender veertig eerder was begonnen, werd een herdenking op het getouw gezet. Vier dagen lang werd er vanaf het zeilschip de Artremis uitgezonden.

Om geheel in de stijl van toen te blijven, wilde men graag heel tijdelijk gebruik maken van de middengolf. Maar men botste op een stevige nee bij het BIPT. Het kan niet. De wet laat het niet toe. Veel keuze bleef er niet over, de reünie-uitzendingen gebeurden dan maar via een een FM-evenementenfrequentie en internet.

Maar de groep rond Geert Vandijk en Noël Cordier gaf niet op. Een jaar later werd opnieuw geprobeerd om een tijdelijke toelating te krijgen om gebruik te maken van één van de aan Vlaanderen toegekende frequenties. Men wilde nog graag eenmaal eer bewijzen aan de omroepband waar de moderne (pop)radio werd geboren. Een hulde, een tribute, een blijk van eer betuigen.

Logisch dat je daarvoor de bewuste omroepband zelf gebruikt. Er werd samengezeten met alle betrokken partijen; het Kabinet, de dienst Cultuur en Media en VRM. Het antwoord was ontnuchterend; Er worden geen vergunningen meer uitgereikt voor de middengolf. Of toch? Jawel! De 927 is nog ter beschikking voor uitzendingen op AM, maar niet voor evenementenproject, wel als het om een definitief initiatief gaat. Tja

Er zijn natuurlijk nog oplossingen voor tijdelijke projecten die bedoeld zijn voor Vlaamse oren. Nederland laat het gebruik van AM-zenders, op laag vermogen (LPAM) wel toe. Ik ben bij enkele mensen ten rade gegaan naar de haalbaarheid. Technisch is het best mogelijk. Dat zie je op de kaartjes. Op het eerste zie je een simulatie waarbij een zendvermogen van 100 Watt wordt gebruikt, op het tweede is een kracht van 70 Watt nagebootst.

De zendersites bevinden zich in willekeurig gekozen grensgebieden, als illustratie van wat mogelijk zou kunnen zijn. Zelfs met een zendvermogen van één enkele Watt kom je al een eind. Bij een test, vanuit de regio Tielt (ik hou de exacte locatie liever voor mezelf) en mits het gebruik van de juiste antenne, was het signaal tot in Engeland te ontvangen.

Slotparagraafje: er wordt nog steeds nagedacht over een Vlaams middengolfproject. Permanent? Vermoedelijk niet. Tijdelijk dan? Met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid. Liefst niet van over de grens, maar de mogelijkheid dat dit wel gebeurt is ook niet onbestaande. Omdat IK het zeg!