Daarom richtte ik, samen met Frans Schuurbiers, reeds in september 1974 de Vereniging voor Vrije Radio op. Met als doel ‘het bevorderen en in stand houden vrije radio’. Het was een logisch gevolg dat we Radio Mi Amigo en Caroline, op alle mogelijke manieren gingen steunen. Omdat we een objectief hadden, iets wilden bereiken, grenzen verleggen, zaken forceren. Het was niet anders toen we zelf de deur open beukten naar meer vrijheid in de Vlaamse ether met Radio Gemini (1979). De vele generatiegenoten die mee aan de wieg stonden van de ‘vrije radio’ ten lande, zullen precies begrijpen wat ik bedoel. 

Uiteraard ging het bij velen vooral om de muziek. Verder reikte hun engagement niet. Maar bij anderen ging het niet om die muziek of om de praatjes tussenin, maar wel degelijk om een soort basisrecht. Het zoeken naar én het aanbieden van een alternatief, zonder overheidsinmenging, op alle vlakken. Mensen die wilden ‘meedoen’ moesten vooral het ‘radiogevoel’ hebben en daarbij waren diploma’s, politieke kleur of lid zijn van de juiste vakbond, geen voorwaarden meer. Om ons doel te bereiken overtraden we niet enkel de wet, maar we investeerden ook tijd en maar al te vaak ook (te)veel geld in datgene waarin we geloofden. 

Of we geslaagd zijn in ons doel? Ik blijft het me afvragen. Er is een en ander veranderd. Maar wat mij betreft is niet het volle resultaat dat we voor ogen hadden behaald. Hebben we het fout aangepakt? De vraag blijft me achtervolgen. Net zoals ik steevast de vraag blijf stellen waarom er tegenwoordig nog steeds ‘radiopiraten’ actief zijn? Het is vooral een Nederlands fenomeen. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat het om enkelingen gaat die een kick zoeken en beleven. Ze komen zelden in het nieuws, behalve als ze worden opgepakt. Als ze gestopt worden, wat hebben ze dan bereikt? Maar is een groter doel eigenlijk wel nodig? Mag men dan dat soort hobby dan niet hebben? Uiteraard wel, maar waarom niet het internet als medium gebruiken? Het is veilig en enkele tientallen luisteraars zijn alsnog gegarandeerd.

Waarbij ik weer bij het begin van dit stukje uitkom en mijn vraag; ‘Waarom blijven mensen geïnteresseerd in het illegaal uitzenden op FM of AM?’ Je kan er zelf getuige van zijn en daarvoor hoef je tegenwoordig, alweer dankzij het… internet, niet eens halsbrekende toeren voor uit te halen. Je hebt geen dure ontvangers, noch ingewikkelde antenne-constructies nodig. Een laptop, computer, desnoods een smartphone en een internetverbinding zijn voldoende. Peter Landuyt, radiovriend en redder in nood bij computer en andere webmoeilijkheden, maakte mij onlangs attent op het resistente probleem van de ‘piraten’. 

Om vanuit je luie stoel op 'illegalenjacht' te gaan, moet je de WebSDR van utwente gebruiken. Een digitale kortegolfontvanger waarmee je alles en eigenlijk nog veel meer kan doen. De antenne staat op de campus van de universiteit in Twente, de uitgekiende software zorg voor de rest. 

Een beetje ‘boven’ de gewone middengolfband, de meeste am-radio’s gaan maar tot 1602 kHz, kom je in piratenland terecht. Je fietst de band af en voornamelijk Hollandse smartlappen en Duitse schlagers zijn jouw deel. Elke avond is het ‘koekenbak’. Telkens is er minstens één piraat aan het werk. Om welke zendvermogens/bereik het gaat, is onduidelijk, maar vaak worden luisteraars genoemd in steden die 70 km uiteen liggen. Sommigen vermelden een Nederlands 06-nummer (gsm) dat je kan bellen voor groeten en verzoeken... 

Radio Barones, Odin radio, Elvis Radio… ze doen allemaal hun ding. Waarna we bij twee slotvraagjes beland zijn; ‘Wat maakt dat die piraterij in Nederland nog steeds hoogtij viert als waren we blijven hangen in de 80’s? En waarom is het in Vlaanderen op dat vlak, letterlijk oorverdovend stil? 

Klik op onderstaand beeld om de WebSDR van utwente te gebruiken.