Poker: duivels kansspel of onschuldige denksport? Vorige maand kondigde de Belgische Kansspelcommissie aan dat ze de strijd wil opvoeren tegen illegale pokertoernooien en het pokeren voor geld op het internet. Poker is volgens de commissie een kansspel en zou kunnen leiden tot gokverslaving. Toch kregen de Belgische casinos enkele weken geleden van diezelfde commissie de toelating om cashgames voor pokerspelers te organiseren. Welke logica zit hier achter? Zal de overheid er in slagen om de huidige pokerrage in te dijken? En is poker werkelijk een verslavend kansspel of veeleer een strategische denksport? *Knack* ging op onderzoek in de fascinerende wereld van bluffers, high rollers en pokerfaces.
JOERI NAANAI
In de ban van poker
Poker is de afgelopen jaren uitgegroeid van een in hoofdzaak Amerikaans tijdverdrijf tot een wereldwijde trend. Mede dankzij laagdrempelige pokersites op het internet, zoals FullTiltPoker en PokerStars, veelbekeken pokerprogrammas op tv, zoals het PokerChannel op CNBC, en films zoals Rounders en Casino Royal, wordt nu ook in Europa, Latijns-Amerika en Azië massaal gepokerd. Met name *No Limit Texas Holdem*, waarbij de spelers op elk moment al hun geld mogen inzetten, is razend populair. Met alle risicos vandien, want deze spannende pokervariant vergt heel wat ervaring en strategisch inzicht en geeft bij onbesuisde spelers aanleiding tot roekeloze, geldverslindende beslissingen.
Wereldwijd spelen vandaag naar schatting ruim 100 miljoen mensen poker. De overgrote meerderheid zijn liefhebbers en speelt voor relatief kleine bedragen. Maar er zijn ook pokerprofs, zoals Gus The Great Dane Hansen, en gokverslaafde amateurs die aan high stakes tafels in de casinos en op het internet astronomische sommen winnen of verliezen. In 2005 alleen al bedroeg de gezamenlijke omzet op de belangrijkste pokersites zon 60 miljard dollar. Bij PokerStars.com met ruim 10 miljoen leden de grootste pokersite ter wereld- nemen dagelijks honderdduizenden spelers uit alle windstreken het tegen elkaar op. Op de site werden intussen al meer dan 50 miljoen toernooien gespeeld, goed voor een uitbetaalde prijzenpot van ruim 7 miljard dollar.
Via het internet slagen steeds meer pokerliefhebbers er ook in om zich te kwalificeren voor belangrijke live-toernooien zonder de hoge inschrijvingsgelden te moeten betalen. Op die manier won de 22-jarige Amerikaanse wiskundestudent Ryan Daut begin dit jaar 1,5 miljoen dollar tijdens het PokerStars Caribbean Poker Adventure. Daut versloeg 937 tegenspelers, onder wie ervaren professionals als Joe Hachem en Greg Fossilman Raymer. Geen wonder dus dat heel wat amateurs ervan dromen om ooit in de voetsporen van Daut te treden.
Bij onze noorderburen spelen volgens de Nederlandse pokerbond bijna 1 miljoen mensen poker, onder wie heel wat jongeren. Zowat de helft van de Nederlandse jongeren tussen 15 en 25 jaar heeft vorig jaar gemiddeld 3,5 uur per week aan een echte of virtuele pokertafel doorgebracht. Op de speelplaats van het Comenius College in Hilversum liep het pokeren voor geld begin dit jaar zodanig uit de hand dat sommige leerlingen hun spaarrekening plunderden om hun gokschulden te kunnen betalen. De rector heeft er inmiddels dan ook een pokerverbod ingevoerd. De pokerrage bij de Nederlandse jeugd is intussen zo omvangrijk dat de Stichting Anonieme Gokkers waarschuwt voor massale gokverslaving: Pokerverslaving heeft een incubatietijd van zes tot zeven jaar. Het zou ons niets verbazen dat we rond 2013 opgescheept zitten met een groep jonge gokverslaafden die diep in de schulden zitten.
Ook in België stijgt de populariteit van het kaartspel. Er wordt tegenwoordig overal gespeeld: op het internet, in studentenverenigingen, op school, op café en in de casinos, aldus L.C., een 54-jarige Antwerpenaar met dertig jaar pokerervaring die liever anoniem blijft. Twintig jaar geleden werd ook al illegaal gepokerd. In Antwerpen gebeurde dat echter bijna uitsluitend in de stationsbuurt door een handvol mensen die elkaar kenden. In Brasserie Jos en taverne De Keyzer in de Statiestraat werd dag en nacht gepokerd, vaak voor grof geld. Sommige van die spelers hebben destijds hun hebben en houwen verloren aan de pokertafel. De politie kneep een oogje dicht omdat er zelden minderjarigen bij betrokken waren. Maar vandaag zie ik zelfs snotapen van twaalf die de Visakaart van pa of ma gebruiken om een gokje te wagen op het internet. Vroeger was er bovendien nog geen sprake van toernooien, alleen van cashgames. Nu worden overal in Vlaanderen illegale toernooien georganiseerd, zelfs in de meest afgelegen gehuchten. Uit vrees voor invallen van de politie, worden ze mond-aan-mond aangekondigd, net als de illegale houseraves in de jaren negentig.
Volgens de huidige wet op de kansspelen mag er in België nochtans alleen voor geld gepokerd worden in de negen erkende casinos (Middelkerke, Oostende, Knokke, Blankenberge, Spa, Chaudfontaine, Dinant, Namen en Brussel). Elk spel met een inzet waarbij winst of verlies mee bepaald wordt door toeval, wordt beschouwd als een kansspel, ook al heeft de geluksfactor slechts een beperkte invloed op het spelverloop, verduidelijkt Marc Callu van de Kansspelcommissie. Poker wordt gespeeld met kaarten en dat zijn toevalsgeneratoren. Poker is dus ook een kansspel. Om spelers te beschermen tegen gokverslaving, valsspelers en andere ontsporingen in het gokcircuit, verlenen we dus alleen een vergunning aan de erkende casinos. Daar werken immers eerlijke croupiers en gelden duidelijke regels. Bovendien kunnen gokverslaafden zich vrijwillig als probleemspeler laten registreren in EPIS, het Excluded Persons Information System van de Kansspelcommissie, zodat hen de toegang wordt geweigerd in de casinos. Dit systeem beschermt momenteel al zon 5.000 Belgische probleemspelers tegen zichzelf.
De onderbuik van het gokcircuit
In het illegale gokcircuit zijn de regels minder duidelijk. Tijdens illegale toernooien en cashgames wordt soms vals gespeeld, krijgen spelers hun winst soms niet uitbetaald en strijken de organisatoren zelf vaak een groot deel van de poen op, aldus Callu. De uitbaters van illegale gokzalen hebben soms banden met de georganiseerde misdaad en misbruiken het pokerspel om zwart geld wit te wassen. Sinds november vorig jaar waren er drie gewapende overvallen in illegale pokerzalen. In Gembloux en Schaarbeek vielen daarbij zelfs gewonden. Ook op het internet zijn de eigenaars van pokersites niet altijd zuiver op de graat. Op die vaak onbetrouwbare sites kun je weliswaar ook voor play money (virtueel geld) spelen, maar de verleiding is groot om vroeg of laat voor echt geld te spelen. Vooral jongeren kunnen moeilijk aan die verleiding weerstaan en gebruiken soms de kredietkaart van hun ouders om te kunnen blijven gokken.
Tijd om aan de noodrem te trekken, zo oordeelde het college van procureurs-generaal vorige maand. Het riep de parketten dan ook op om de strijd tegen het illegale pokercircuit op te voeren. Wie een illegaal pokerspel organiseert, riskeert tot 5 jaar cel en een boete tot 100.000 euro, waarschuwt Callu. Ook wie reclame maakt voor illegale kansspelen, zoals het Maltese gokbedrijf Unibet, wordt aangepakt. En van de spelers zelf wordt hun gokgeld in beslag genomen.
Dat het de Kansspelcommissie menens is, blijkt onder meer uit het feit dat vorig jaar alleen al tien illegale gokhuizen werden opgedoekt. De politie viel ook binnen tijdens een kleinschalig pokertoernooi van studenten in het Limburgse Stokkem. Vijftien agenten en controleurs namen er zowel het inschrijvingsgeld (in totaal weliswaar slechts 225 euro) als het spelmateriaal in beslag. We hanteren een nultolerantie, benadrukt Callu. Een gedoogbeleid zou in dit verband een verkeerd signaal zijn.
Verboden vrucht
Marc Naalden, gewezen beursmakelaar en huidig Belgisch kampioen pokeren, vindt de aanpak van de Kansspelcommissie overdreven. Wanneer de politie met groot vertoon een razzia organiseert om een vriendschappelijk pokertoernooitje op te rollen, schiet ze in feite met een kanon op een mug, aldus de 38-jarige Antwerpenaar van Nederlandse komaf. Die studenten pokeren in de eerste plaats voor de fun. Laat ze toch doen. Denkt men nu echt dat men de pokerrage op die manier kan indammen? In Amerika had het alcoholverbod destijds ook een averechts effect: de verboden vrucht werd er alleen maar verleidelijker door. Als poker nog meer ondergronds gaat, wordt de controle nog moeilijker. En hoe gaat men het internetpoker verbieden? Dat lijkt me technisch vrijwel onmogelijk, want de meeste sites opereren vanuit het buitenland. De overgrote meerderheid van de pokerspelers is niet gokverslaafd. Zij zouden niet moeten boeten voor een kleine minderheid van roekeloze gokkers. Het is dus beter om eerst, zoals nu in Nederland gebeurt, een maatschappelijk debat over poker te voeren alvorens het kind met het badwater weg te gooien.
Volgens Callu is het een mythe dat internetpoker niet kan bestreden worden. Er is in dat verband overigens al een voorstel tot wetswijziging ingediend. Net zoals eigenaars en gebruikers van sites met kinderporno aangepakt worden, zouden we met de nieuwe wet ook de herkomst van pokersites kunnen opsporen, hun gebruikers verbaliseren, en computers en gokgeld in beslag nemen. We willen geen heksenjacht ontketenen op elke pokerliefhebber. We gaan geen inspecteurs op pad sturen om aan te bellen bij mensen die thuis een vriendschappelijk pokerpartijtje spelen. Maar het signaal is duidelijk: pokeren voor geld is alleen toegelaten in de erkende casinos.
Cashgames
Elk van de Belgische casinos mag één pokertoernooi per jaar organiseren. Sinds enkele weken zijn er bovendien ook cashgames toegelaten. In tegenstelling tot een toernooi, dat meerdere pokertafels omvat en waarbij de basisinzet gradueel stijgt, speel je tijdens een cashgame tegen maximaal tien spelers aan dezelfde tafel en blijft de basisinzet constant. Zo kun je in het casino van Namen pokeren aan tafels met een basisinzet van 2, 10, 20 of 100 euro per spelronde. Bij No Limit Texas Holdem betekent dat in de praktijk echter dat je per spelronde veel meer geld kunt winnen of verliezen, want zelfs aan de goedkoopste tafels bedraagt de minimum chip stack van elke deelnemer 50 euro. Aan de duurste tafel moet je met minimum 5.000 euro chips beginnen en is er geen bovengrens. Aan zon tafel mag je dus in principe om het even welk bedrag vergokken.
De cashgames zijn een groot succes, aldus Jean-Christophe Choffray, adjunctdirecteur van het casino van Spa en organisator van het Open Belgisch Kampioenschap Poker in het casino van Namen. In Namen openen we elke dag vanaf 15 uur zes pokertafels. We beschikken over 25 croupiers. De belangstelling is zo groot dat we nu al spelers op de wachtlijst moeten zetten. Daarom zullen we nog meer personeelsleden opleiden tot croupier. We hebben ook 15 automatische kaartmengers gekocht, om het dealen sneller te laten verlopen. En vanaf volgende maand zul je bij ons ook dagelijks kunnen deelnemen aan een sit & go; dat is een minitoernooi met 40 deelnemers die elk maximaal 100 euro betalen.
Is het niet tegenstrijdig dat de Kansspelcommissie zich naar eigen zeggen zorgen maakt over de toenemende pokerhype en anderzijds toelating geeft aan de casinos om nu ook cashgames te organiseren? Is de Kansspelcommissie gezwicht onder de druk van de casinolobby? Tja, bij ons wordt tenminste gepokerd in een veilige, gereguleerde omgeving, reageert Choffray. Er hangen overal cameras en valsspelers worden onmiddellijk aan de deur gezet. De casinos betalen aan de overheid bovendien 64 procent belasting op hun omzet. Wil de overheid misschien ook een graantje meepikken van de pokerhype? Met het belastinggeld kan de overheid dan meer middelen inzetten om de pokerrage te bestrijden. Maar Callu pleit naar eigen zeggen voor een vermindering van de specifieke tax (11 procent) op elke pokerinzet in de casinos. Is dat geen vicieuze cirkel? Nee, zegt Callu. Door de casinos meer armslag te geven, nemen we de illegale kansspelen de wind uit de zeilen. En als er exorbitant hoge sommen worden vergokt aan de pokertafel of sprake is van fraude door de uitbaters, kunnen we altijd ingrijpen. Zo hebben we het casino van Namen in het verleden al tijdelijk gesloten toen er bij de vorige uitbaters fraudepraktijken werden vastgesteld.
Kan een computer bluffen?
Maar is poker werkelijk een kansspel of veeleer een strategisch behendigheidsspel? Niemand kan ontkennen dat poker ook een kwestie van geluk is, aldus Antwerpenaar L.C. Een goede speler die voortdurend slechte kaarten krijgt, heeft weinig winstkansen. Maar in tegenstelling tot een loterij of bingospel, wordt het spelverloop bij poker wel degelijk mee bepaald door de strategie en ervaring van de spelers. Wie andere spelers doorziet, zelf goed kan bluffen, aan kansberekening doet en verstandige beslissingen neemt, kan zelfs met slechte kaarten een pot binnenhalen. Dat is met een biljet van de Lotto onmogelijk, want daar wordt winst of verlies uitsluitend bepaald door geluk. Nochtans kraait geen haan ernaar dat miljoenen mensen wekelijks een Lottobiljet aanschaffen.
Ook uit een experiment in de VS blijkt dat poker meer is dan een kwestie van geluk. Het Computer Poker Research Team van de universiteit van Alberta, befaamd voor zijn werk rond artificiële intelligentie, organiseerde onlangs een pokertoernooi tussen twee pokerprofessionals en de pokercomputer Polaris. De computer wordt nooit moe en zijn software is quasi onfeilbaar op het vlak van statistische analyse en kansberekening. De geluksfactor was derhalve in het voordeel van Polaris. Toch moest de pokerbot het na 48 uur uiteindelijk met een miniem verschil afleggen tegen zijn menselijke tegenstanders. Phil The Unabomber Laak en Ali Prince Ali Eslami werden voor hun zege tegen Polaris beloond met 50.000 dollar. En wat was het nu wapen waarmee de profs s werelds meest verfijnde pokercomputer versloegen? Bluffen! Blijkbaar heeft zelfs het meest logische brein moeite om een bluf te doorzien en kan een computer zelf niet (goed) bluffen.
Bijschrift foto: Met ruim 9.000 deelnemers is het Open Belgisch Kampioenschap Poker in het casino van Namen uitgegroeid tot het populairste pokerevenement van het land. In november strijden 800 finalisten voor de titel en de hoofdprijs van 36.000 euro.
Streamer: Kansspelcommissie: Pokeren voor geld is alleen toegelaten in de erkende casinos
Kadertekst
Psycholoog wint World Series of Poker
De World Series of Poker in Las Vegas, het belangrijkste pokertoernooi ter wereld, is vorige maand gewonnen door Jerry Yang, een 39-jarige psycholoog uit Aan de finaletafel versloeg Yang de acht andere finalisten, onder wie legendarische pokerprofs zoals en Eerder had Yang al een deelnemersveld van 6.349 spelers overleefd. Elk van de deelnemers betaalde 10.000 dollar inschrijvingsgeld. Behalve de eer, leverde het toernooi Yang ook een bedrag van maar liefst 8,25 miljoen dollar prijzengeld op. Gevraagd naar het geheim van zijn succes, antwoordde Yang in het Amerikaanse dagblad *USA Today*: Als psycholoog heb ik er weinig moeite mee om de gedachten van mijn tegenspelers te lezen. En ik kan zelf ook wel aardig bluffen.
Kadertekst
Een Amerikaans spel met Europese roots
Poker wordt vaak voorgesteld als een bij uitstek Amerikaans spel. Maar in feite is poker schatplichtig aan Europese kaartspellen uit de achttiende eeuw: het Duitse Pochspiel (waarbij de spelers moesten bluffen of pochen), het daarvan afgeleide Franse Poque en het Engelse Brag (*to brag* betekent opscheppen). Begin negentiende eeuw introduceerden Perzische zeelui in New Orleans As Nas, een gokspel met 25 kaarten dat door de Franstalige inwoners van de stad werd gecombineerd met hun Poque. Hieruit zou het huidige poker ontstaan zijn.
1829: De Engelse acteur Joseph Crowell beschrijft in zijn dagboek hoe op de Helen MGregor, een stoomboot uit New Orleans, een spel werd gespeeld waarbij iedere speler vijf kaarten krijgt, geld kan inzetten tijdens één gokronde en zijn kaarten moet tonen. De hoogste combinatie wint de pot. Volgens Crowell werd het spel uitgevonden door de politieman Henry Clay en was het gebaseerd op het Engelse Brag. De stoomboot verspreidde het spel via de rivieren Ohio en Mississippi naar het vasteland. De trein nam het mee naar het oosten van de VS, de postkoets naar het westen.
1834: Beroepsgokker Jonathan H. Green zorgt voor de eerste schriftelijke vermelding van het woord poker. Hij noemt het spel met slechts twintig, uitsluitend hoge kaarten ook The Cheating Game.
1837: Introductie van poker met 52 kaarten.
1861: Introductie van de pokervarianten Stud en Draw. Door de invoering van extra of andere kaarten tijdens een spelronde kan er vaker geld ingezet worden en evolueert poker tot een strategische denksport waarin bluffen een centrale rol speelt.
1880: Introductie van Texas Holdem.
1970: De eerste World Series of Poker vindt plaats in het Binions Horseshoe Casino in Las Vegas.
Kadertekst
Beroemde pokerfaces
* De Amerikaan Stu The Kid Ungar is de enige speler ter wereld die er in geslaagd is om het Main Event van de World Series of Poker drie keer te winnen. Ungar had een fenomenaal geheugen en wordt door kenners beschouwd als de geniaalste pokerspeler aller tijden. Hij overleed in 1998 op 45-jarige leeftijd aan de gevolgen van jarenlang druggebruik.
* De 31-jarige Amerikaan Phil Tiger Ivey heeft tot op heden al vijf World Series of Poker-bracelets gewonnen (een *bracelet* is de eerste plaats in een onderdeel van de World Series). Ivey wordt door velen beschouwd als de beste all round pokerspeler van het moment.
* De 73-jarige Amerikaan Doyle Texas Dolly Brunson is al meer dan veertig jaar pokerprof en speelt ook vandaag nog op topniveau. Hij won tien World Series of Poker-bracelets en is de auteur van de pokerbijbel *Super/System*.
* De 30-jarige Amerikaan Allen Clever Piggy Cunningham is een rijzende ster aan het pokerfirmament. In tegenstelling tot heel wat andere jonge pokerprofs, speelt hij niet agressief maar bedachtzaam en analytisch. Hij kan als geen ander een bluf doorzien, wat hem al vijf World Series of Poker-bracelets opleverde.
Kadertekst
Spelregels van Texas Holdem
Texas Holdem wordt gespeeld met minimaal 2 en maximaal 10 spelers. Elke speler krijgt twee kaarten (de zgn. hole cards) die hij aan niemand mag laten zien. Vervolgens zet de speler links van de dealer (de small blind) een vooraf afgesproken bedrag in. De speler links van de small blind (big blind) verdubbelt dat bedrag. Alle andere spelers mogen nu op hun beurt callen (dat bedrag evenaren), raisen (meer inzetten) of folden (passen). De dealer legt vervolgens drie gemeenschappelijke kaarten op tafel (de flop). Alle spelers, beginnend bij de small blind, mogen nu weer inzetten, raisen of folden. Dan volgt een vierde gemeenschappelijke kaart (de turn) en weer een gokronde. Tot slot komt de vijfde en laatste gemeenschappelijke kaart (de river) op tafel. Alle resterende spelers mogen weer inzetten en draaien hun hole cards om (de showdown). Wie met alle zeven kaarten (de twee hole cards en de vijf gemeenschappelijke kaarten) de hoogste combinatie van vijf kaarten kan vormen, wint de pot. De geldige combinaties (in stijgende volgorde) zijn: hoogste kaart, één paar, twee paar, een trio, een straight (vijf opeenvolgende kaarten), een flush (vijf kaarten van dezelfde soort), een full house (een trio én paar), een carré (vier dezelfde kaarten), een straight flush (een flush die tevens een straight is) en een royal flush (een straight flush van aas tot en met tien). Bij No Limit Texas Holdem mag je van meet af aan all in gaan (al je chips in de pot schuiven). Bij Limit Holdem daarentegen wordt een maximale inzet afgesproken. Kenners omschrijven Limit Holdem als een wetenschap, No Limit Holdem als een kunst.
Poker: duivels kansspel of onschuldige denksport?
Vorige maand kondigde de Belgische Kansspelcommissie aan dat ze de strijd wil opvoeren tegen illegale pokertoernooien en het pokeren voor geld op het internet. Poker is volgens de commissie een kansspel en zou kunnen leiden tot gokverslaving. Toch kregen de Belgische casinos enkele weken geleden van diezelfde commissie de toelating om cashgames voor pokerspelers te organiseren. Welke logica zit hier achter? Zal de overheid er in slagen om de huidige pokerrage in te dijken? En is poker werkelijk een verslavend kansspel of veeleer een strategische denksport? *Knack* ging op onderzoek in de fascinerende wereld van bluffers, high rollers en pokerfaces.
JOERI NAANAI
In de ban van poker
Poker is de afgelopen jaren uitgegroeid van een in hoofdzaak Amerikaans tijdverdrijf tot een wereldwijde trend. Mede dankzij laagdrempelige pokersites op het internet, zoals FullTiltPoker en PokerStars, veelbekeken pokerprogrammas op tv, zoals het PokerChannel op CNBC, en films zoals Rounders en Casino Royal, wordt nu ook in Europa, Latijns-Amerika en Azië massaal gepokerd. Met name *No Limit Texas Holdem*, waarbij de spelers op elk moment al hun geld mogen inzetten, is razend populair. Met alle risicos vandien, want deze spannende pokervariant vergt heel wat ervaring en strategisch inzicht en geeft bij onbesuisde spelers aanleiding tot roekeloze, geldverslindende beslissingen.
Wereldwijd spelen vandaag naar schatting ruim 100 miljoen mensen poker. De overgrote meerderheid zijn liefhebbers en speelt voor relatief kleine bedragen. Maar er zijn ook pokerprofs, zoals Gus The Great Dane Hansen, en gokverslaafde amateurs die aan high stakes tafels in de casinos en op het internet astronomische sommen winnen of verliezen. In 2005 alleen al bedroeg de gezamenlijke omzet op de belangrijkste pokersites zon 60 miljard dollar. Bij PokerStars.com met ruim 10 miljoen leden de grootste pokersite ter wereld- nemen dagelijks honderdduizenden spelers uit alle windstreken het tegen elkaar op. Op de site werden intussen al meer dan 50 miljoen toernooien gespeeld, goed voor een uitbetaalde prijzenpot van ruim 7 miljard dollar.
Via het internet slagen steeds meer pokerliefhebbers er ook in om zich te kwalificeren voor belangrijke live-toernooien zonder de hoge inschrijvingsgelden te moeten betalen. Op die manier won de 22-jarige Amerikaanse wiskundestudent Ryan Daut begin dit jaar 1,5 miljoen dollar tijdens het PokerStars Caribbean Poker Adventure. Daut versloeg 937 tegenspelers, onder wie ervaren professionals als Joe Hachem en Greg Fossilman Raymer. Geen wonder dus dat heel wat amateurs ervan dromen om ooit in de voetsporen van Daut te treden.
Bij onze noorderburen spelen volgens de Nederlandse pokerbond bijna 1 miljoen mensen poker, onder wie heel wat jongeren. Zowat de helft van de Nederlandse jongeren tussen 15 en 25 jaar heeft vorig jaar gemiddeld 3,5 uur per week aan een echte of virtuele pokertafel doorgebracht. Op de speelplaats van het Comenius College in Hilversum liep het pokeren voor geld begin dit jaar zodanig uit de hand dat sommige leerlingen hun spaarrekening plunderden om hun gokschulden te kunnen betalen. De rector heeft er inmiddels dan ook een pokerverbod ingevoerd. De pokerrage bij de Nederlandse jeugd is intussen zo omvangrijk dat de Stichting Anonieme Gokkers waarschuwt voor massale gokverslaving: Pokerverslaving heeft een incubatietijd van zes tot zeven jaar. Het zou ons niets verbazen dat we rond 2013 opgescheept zitten met een groep jonge gokverslaafden die diep in de schulden zitten.
Ook in België stijgt de populariteit van het kaartspel. Er wordt tegenwoordig overal gespeeld: op het internet, in studentenverenigingen, op school, op café en in de casinos, aldus L.C., een 54-jarige Antwerpenaar met dertig jaar pokerervaring die liever anoniem blijft. Twintig jaar geleden werd ook al illegaal gepokerd. In Antwerpen gebeurde dat echter bijna uitsluitend in de stationsbuurt door een handvol mensen die elkaar kenden. In Brasserie Jos en taverne De Keyzer in de Statiestraat werd dag en nacht gepokerd, vaak voor grof geld. Sommige van die spelers hebben destijds hun hebben en houwen verloren aan de pokertafel. De politie kneep een oogje dicht omdat er zelden minderjarigen bij betrokken waren. Maar vandaag zie ik zelfs snotapen van twaalf die de Visakaart van pa of ma gebruiken om een gokje te wagen op het internet. Vroeger was er bovendien nog geen sprake van toernooien, alleen van cashgames. Nu worden overal in Vlaanderen illegale toernooien georganiseerd, zelfs in de meest afgelegen gehuchten. Uit vrees voor invallen van de politie, worden ze mond-aan-mond aangekondigd, net als de illegale houseraves in de jaren negentig.
Volgens de huidige wet op de kansspelen mag er in België nochtans alleen voor geld gepokerd worden in de negen erkende casinos (Middelkerke, Oostende, Knokke, Blankenberge, Spa, Chaudfontaine, Dinant, Namen en Brussel). Elk spel met een inzet waarbij winst of verlies mee bepaald wordt door toeval, wordt beschouwd als een kansspel, ook al heeft de geluksfactor slechts een beperkte invloed op het spelverloop, verduidelijkt Marc Callu van de Kansspelcommissie. Poker wordt gespeeld met kaarten en dat zijn toevalsgeneratoren. Poker is dus ook een kansspel. Om spelers te beschermen tegen gokverslaving, valsspelers en andere ontsporingen in het gokcircuit, verlenen we dus alleen een vergunning aan de erkende casinos. Daar werken immers eerlijke croupiers en gelden duidelijke regels. Bovendien kunnen gokverslaafden zich vrijwillig als probleemspeler laten registreren in EPIS, het Excluded Persons Information System van de Kansspelcommissie, zodat hen de toegang wordt geweigerd in de casinos. Dit systeem beschermt momenteel al zon 5.000 Belgische probleemspelers tegen zichzelf.
De onderbuik van het gokcircuit
In het illegale gokcircuit zijn de regels minder duidelijk. Tijdens illegale toernooien en cashgames wordt soms vals gespeeld, krijgen spelers hun winst soms niet uitbetaald en strijken de organisatoren zelf vaak een groot deel van de poen op, aldus Callu. De uitbaters van illegale gokzalen hebben soms banden met de georganiseerde misdaad en misbruiken het pokerspel om zwart geld wit te wassen. Sinds november vorig jaar waren er drie gewapende overvallen in illegale pokerzalen. In Gembloux en Schaarbeek vielen daarbij zelfs gewonden. Ook op het internet zijn de eigenaars van pokersites niet altijd zuiver op de graat. Op die vaak onbetrouwbare sites kun je weliswaar ook voor play money (virtueel geld) spelen, maar de verleiding is groot om vroeg of laat voor echt geld te spelen. Vooral jongeren kunnen moeilijk aan die verleiding weerstaan en gebruiken soms de kredietkaart van hun ouders om te kunnen blijven gokken.
Tijd om aan de noodrem te trekken, zo oordeelde het college van procureurs-generaal vorige maand. Het riep de parketten dan ook op om de strijd tegen het illegale pokercircuit op te voeren. Wie een illegaal pokerspel organiseert, riskeert tot 5 jaar cel en een boete tot 100.000 euro, waarschuwt Callu. Ook wie reclame maakt voor illegale kansspelen, zoals het Maltese gokbedrijf Unibet, wordt aangepakt. En van de spelers zelf wordt hun gokgeld in beslag genomen.
Dat het de Kansspelcommissie menens is, blijkt onder meer uit het feit dat vorig jaar alleen al tien illegale gokhuizen werden opgedoekt. De politie viel ook binnen tijdens een kleinschalig pokertoernooi van studenten in het Limburgse Stokkem. Vijftien agenten en controleurs namen er zowel het inschrijvingsgeld (in totaal weliswaar slechts 225 euro) als het spelmateriaal in beslag. We hanteren een nultolerantie, benadrukt Callu. Een gedoogbeleid zou in dit verband een verkeerd signaal zijn.
Verboden vrucht
Marc Naalden, gewezen beursmakelaar en huidig Belgisch kampioen pokeren, vindt de aanpak van de Kansspelcommissie overdreven. Wanneer de politie met groot vertoon een razzia organiseert om een vriendschappelijk pokertoernooitje op te rollen, schiet ze in feite met een kanon op een mug, aldus de 38-jarige Antwerpenaar van Nederlandse komaf. Die studenten pokeren in de eerste plaats voor de fun. Laat ze toch doen. Denkt men nu echt dat men de pokerrage op die manier kan indammen? In Amerika had het alcoholverbod destijds ook een averechts effect: de verboden vrucht werd er alleen maar verleidelijker door. Als poker nog meer ondergronds gaat, wordt de controle nog moeilijker. En hoe gaat men het internetpoker verbieden? Dat lijkt me technisch vrijwel onmogelijk, want de meeste sites opereren vanuit het buitenland. De overgrote meerderheid van de pokerspelers is niet gokverslaafd. Zij zouden niet moeten boeten voor een kleine minderheid van roekeloze gokkers. Het is dus beter om eerst, zoals nu in Nederland gebeurt, een maatschappelijk debat over poker te voeren alvorens het kind met het badwater weg te gooien.
Volgens Callu is het een mythe dat internetpoker niet kan bestreden worden. Er is in dat verband overigens al een voorstel tot wetswijziging ingediend. Net zoals eigenaars en gebruikers van sites met kinderporno aangepakt worden, zouden we met de nieuwe wet ook de herkomst van pokersites kunnen opsporen, hun gebruikers verbaliseren, en computers en gokgeld in beslag nemen. We willen geen heksenjacht ontketenen op elke pokerliefhebber. We gaan geen inspecteurs op pad sturen om aan te bellen bij mensen die thuis een vriendschappelijk pokerpartijtje spelen. Maar het signaal is duidelijk: pokeren voor geld is alleen toegelaten in de erkende casinos.
Cashgames
Elk van de Belgische casinos mag één pokertoernooi per jaar organiseren. Sinds enkele weken zijn er bovendien ook cashgames toegelaten. In tegenstelling tot een toernooi, dat meerdere pokertafels omvat en waarbij de basisinzet gradueel stijgt, speel je tijdens een cashgame tegen maximaal tien spelers aan dezelfde tafel en blijft de basisinzet constant. Zo kun je in het casino van Namen pokeren aan tafels met een basisinzet van 2, 10, 20 of 100 euro per spelronde. Bij No Limit Texas Holdem betekent dat in de praktijk echter dat je per spelronde veel meer geld kunt winnen of verliezen, want zelfs aan de goedkoopste tafels bedraagt de minimum chip stack van elke deelnemer 50 euro. Aan de duurste tafel moet je met minimum 5.000 euro chips beginnen en is er geen bovengrens. Aan zon tafel mag je dus in principe om het even welk bedrag vergokken.
De cashgames zijn een groot succes, aldus Jean-Christophe Choffray, adjunctdirecteur van het casino van Spa en organisator van het Open Belgisch Kampioenschap Poker in het casino van Namen. In Namen openen we elke dag vanaf 15 uur zes pokertafels. We beschikken over 25 croupiers. De belangstelling is zo groot dat we nu al spelers op de wachtlijst moeten zetten. Daarom zullen we nog meer personeelsleden opleiden tot croupier. We hebben ook 15 automatische kaartmengers gekocht, om het dealen sneller te laten verlopen. En vanaf volgende maand zul je bij ons ook dagelijks kunnen deelnemen aan een sit & go; dat is een minitoernooi met 40 deelnemers die elk maximaal 100 euro betalen.
Is het niet tegenstrijdig dat de Kansspelcommissie zich naar eigen zeggen zorgen maakt over de toenemende pokerhype en anderzijds toelating geeft aan de casinos om nu ook cashgames te organiseren? Is de Kansspelcommissie gezwicht onder de druk van de casinolobby? Tja, bij ons wordt tenminste gepokerd in een veilige, gereguleerde omgeving, reageert Choffray. Er hangen overal cameras en valsspelers worden onmiddellijk aan de deur gezet. De casinos betalen aan de overheid bovendien 64 procent belasting op hun omzet. Wil de overheid misschien ook een graantje meepikken van de pokerhype? Met het belastinggeld kan de overheid dan meer middelen inzetten om de pokerrage te bestrijden. Maar Callu pleit naar eigen zeggen voor een vermindering van de specifieke tax (11 procent) op elke pokerinzet in de casinos. Is dat geen vicieuze cirkel? Nee, zegt Callu. Door de casinos meer armslag te geven, nemen we de illegale kansspelen de wind uit de zeilen. En als er exorbitant hoge sommen worden vergokt aan de pokertafel of sprake is van fraude door de uitbaters, kunnen we altijd ingrijpen. Zo hebben we het casino van Namen in het verleden al tijdelijk gesloten toen er bij de vorige uitbaters fraudepraktijken werden vastgesteld.
Kan een computer bluffen?
Maar is poker werkelijk een kansspel of veeleer een strategisch behendigheidsspel? Niemand kan ontkennen dat poker ook een kwestie van geluk is, aldus Antwerpenaar L.C. Een goede speler die voortdurend slechte kaarten krijgt, heeft weinig winstkansen. Maar in tegenstelling tot een loterij of bingospel, wordt het spelverloop bij poker wel degelijk mee bepaald door de strategie en ervaring van de spelers. Wie andere spelers doorziet, zelf goed kan bluffen, aan kansberekening doet en verstandige beslissingen neemt, kan zelfs met slechte kaarten een pot binnenhalen. Dat is met een biljet van de Lotto onmogelijk, want daar wordt winst of verlies uitsluitend bepaald door geluk. Nochtans kraait geen haan ernaar dat miljoenen mensen wekelijks een Lottobiljet aanschaffen.
Ook uit een experiment in de VS blijkt dat poker meer is dan een kwestie van geluk. Het Computer Poker Research Team van de universiteit van Alberta, befaamd voor zijn werk rond artificiële intelligentie, organiseerde onlangs een pokertoernooi tussen twee pokerprofessionals en de pokercomputer Polaris. De computer wordt nooit moe en zijn software is quasi onfeilbaar op het vlak van statistische analyse en kansberekening. De geluksfactor was derhalve in het voordeel van Polaris. Toch moest de pokerbot het na 48 uur uiteindelijk met een miniem verschil afleggen tegen zijn menselijke tegenstanders. Phil The Unabomber Laak en Ali Prince Ali Eslami werden voor hun zege tegen Polaris beloond met 50.000 dollar. En wat was het nu wapen waarmee de profs s werelds meest verfijnde pokercomputer versloegen? Bluffen! Blijkbaar heeft zelfs het meest logische brein moeite om een bluf te doorzien en kan een computer zelf niet (goed) bluffen.
Bijschrift foto: Met ruim 9.000 deelnemers is het Open Belgisch Kampioenschap Poker in het casino van Namen uitgegroeid tot het populairste pokerevenement van het land. In november strijden 800 finalisten voor de titel en de hoofdprijs van 36.000 euro.
Streamer: Kansspelcommissie: Pokeren voor geld is alleen toegelaten in de erkende casinos
Kadertekst
Psycholoog wint World Series of Poker
De World Series of Poker in Las Vegas, het belangrijkste pokertoernooi ter wereld, is vorige maand gewonnen door Jerry Yang, een 39-jarige psycholoog uit Aan de finaletafel versloeg Yang de acht andere finalisten, onder wie legendarische pokerprofs zoals en Eerder had Yang al een deelnemersveld van 6.349 spelers overleefd. Elk van de deelnemers betaalde 10.000 dollar inschrijvingsgeld. Behalve de eer, leverde het toernooi Yang ook een bedrag van maar liefst 8,25 miljoen dollar prijzengeld op. Gevraagd naar het geheim van zijn succes, antwoordde Yang in het Amerikaanse dagblad *USA Today*: Als psycholoog heb ik er weinig moeite mee om de gedachten van mijn tegenspelers te lezen. En ik kan zelf ook wel aardig bluffen.
Kadertekst
Een Amerikaans spel met Europese roots
Poker wordt vaak voorgesteld als een bij uitstek Amerikaans spel. Maar in feite is poker schatplichtig aan Europese kaartspellen uit de achttiende eeuw: het Duitse Pochspiel (waarbij de spelers moesten bluffen of pochen), het daarvan afgeleide Franse Poque en het Engelse Brag (*to brag* betekent opscheppen). Begin negentiende eeuw introduceerden Perzische zeelui in New Orleans As Nas, een gokspel met 25 kaarten dat door de Franstalige inwoners van de stad werd gecombineerd met hun Poque. Hieruit zou het huidige poker ontstaan zijn.
1829: De Engelse acteur Joseph Crowell beschrijft in zijn dagboek hoe op de Helen MGregor, een stoomboot uit New Orleans, een spel werd gespeeld waarbij iedere speler vijf kaarten krijgt, geld kan inzetten tijdens één gokronde en zijn kaarten moet tonen. De hoogste combinatie wint de pot. Volgens Crowell werd het spel uitgevonden door de politieman Henry Clay en was het gebaseerd op het Engelse Brag. De stoomboot verspreidde het spel via de rivieren Ohio en Mississippi naar het vasteland. De trein nam het mee naar het oosten van de VS, de postkoets naar het westen.
1834: Beroepsgokker Jonathan H. Green zorgt voor de eerste schriftelijke vermelding van het woord poker. Hij noemt het spel met slechts twintig, uitsluitend hoge kaarten ook The Cheating Game.
1837: Introductie van poker met 52 kaarten.
1861: Introductie van de pokervarianten Stud en Draw. Door de invoering van extra of andere kaarten tijdens een spelronde kan er vaker geld ingezet worden en evolueert poker tot een strategische denksport waarin bluffen een centrale rol speelt.
1880: Introductie van Texas Holdem.
1970: De eerste World Series of Poker vindt plaats in het Binions Horseshoe Casino in Las Vegas.
Kadertekst
Beroemde pokerfaces
* De Amerikaan Stu The Kid Ungar is de enige speler ter wereld die er in geslaagd is om het Main Event van de World Series of Poker drie keer te winnen. Ungar had een fenomenaal geheugen en wordt door kenners beschouwd als de geniaalste pokerspeler aller tijden. Hij overleed in 1998 op 45-jarige leeftijd aan de gevolgen van jarenlang druggebruik.
* De 31-jarige Amerikaan Phil Tiger Ivey heeft tot op heden al vijf World Series of Poker-bracelets gewonnen (een *bracelet* is de eerste plaats in een onderdeel van de World Series). Ivey wordt door velen beschouwd als de beste all round pokerspeler van het moment.
* De 73-jarige Amerikaan Doyle Texas Dolly Brunson is al meer dan veertig jaar pokerprof en speelt ook vandaag nog op topniveau. Hij won tien World Series of Poker-bracelets en is de auteur van de pokerbijbel *Super/System*.
* De 30-jarige Amerikaan Allen Clever Piggy Cunningham is een rijzende ster aan het pokerfirmament. In tegenstelling tot heel wat andere jonge pokerprofs, speelt hij niet agressief maar bedachtzaam en analytisch. Hij kan als geen ander een bluf doorzien, wat hem al vijf World Series of Poker-bracelets opleverde.
Kadertekst
Spelregels van Texas Holdem
Texas Holdem wordt gespeeld met minimaal 2 en maximaal 10 spelers. Elke speler krijgt twee kaarten (de zgn. hole cards) die hij aan niemand mag laten zien. Vervolgens zet de speler links van de dealer (de small blind) een vooraf afgesproken bedrag in. De speler links van de small blind (big blind) verdubbelt dat bedrag. Alle andere spelers mogen nu op hun beurt callen (dat bedrag evenaren), raisen (meer inzetten) of folden (passen). De dealer legt vervolgens drie gemeenschappelijke kaarten op tafel (de flop). Alle spelers, beginnend bij de small blind, mogen nu weer inzetten, raisen of folden. Dan volgt een vierde gemeenschappelijke kaart (de turn) en weer een gokronde. Tot slot komt de vijfde en laatste gemeenschappelijke kaart (de river) op tafel. Alle resterende spelers mogen weer inzetten en draaien hun hole cards om (de showdown). Wie met alle zeven kaarten (de twee hole cards en de vijf gemeenschappelijke kaarten) de hoogste combinatie van vijf kaarten kan vormen, wint de pot. De geldige combinaties (in stijgende volgorde) zijn: hoogste kaart, één paar, twee paar, een trio, een straight (vijf opeenvolgende kaarten), een flush (vijf kaarten van dezelfde soort), een full house (een trio én paar), een carré (vier dezelfde kaarten), een straight flush (een flush die tevens een straight is) en een royal flush (een straight flush van aas tot en met tien). Bij No Limit Texas Holdem mag je van meet af aan all in gaan (al je chips in de pot schuiven). Bij Limit Holdem daarentegen wordt een maximale inzet afgesproken. Kenners omschrijven Limit Holdem als een wetenschap, No Limit Holdem als een kunst.