Voor dit duel heb ik samengewerkt met een medestudente theologie. Eerst komt zij aan de beurt, vervolgens zal ik commentaar geven.
Laat uw liefde oprecht zijn. Verafschuw het kwaad en wees het goede toegedaan. Heb elkaar lief met de innige liefde van broeders en zusters en acht de ander hoger dan uzelf. (Rom 12, 9-10)
Laat uw liefde oprecht zijn
Oprechte liefde, een van de vele concepten waar iedereen zich wel iets kan bij inbeelden maar het moeilijk uit te leggen valt. Voor mezelf begint oprechte liefde bij het tonen wat iemand denkt en voelt voor iemand anders of voor God. De binnenkant en de buitenkant van een persoon dat als het ware een eenheid vormt. Liefde als iets ongedwongen waarvan eerlijkheid en openheid de scharnierwoorden zijn.
Verafschuw het kwaad en wees het goede toegedaan
Vanuit die oprechte liefde zie ik dan ook geen moeite om het kwaad te verafschuwen, zelf verafschuw het kwaad en wees het goede toegedaan zal geen opdracht meer zijn maar vloeit uit de oprechte liefde voort.
Heb elkaar lief met de innige liefde van broeders en zusters en acht de ander hoger dan uzelf
Nu maak ik de bedenking of oprechte liefde begrepen moet worden als radicale liefde voor de andere.
Verschillende figuren hebben bewezen dat het mogelijk is om de andere hoger te achten dan uzelf zoals Jezus Christus het ons heeft voorgedaan. Dan denk ik aan Pater Damiaan, Moeder theresa, Jaenne Devos en dit zijn dan nog maar de bekende namen. Elk van deze zijn gedreven door de kracht van de liefde van God voor de mensen en vanuit de liefde hen voor God en de mensen. Er zouden meer zulke mensen moeten zijn zou je kunnen zeggen
Maar zijn we hiertoe wel allemaal instaat? Is het in de eerste plaats niet van belang een vorm van oprechte liefde voor onszelf te vinden alvorens wezenlijk bereid te zijn de andere hoger te achten dan onszelf? Verschillende gevallen tonen aan dat mensen die niet gelukkig zijn met zichzelf soms tot de meest afschuwelijke dingen instaat zijn.
Uiteraard zullen mensen als Pater Damiaan, Moeder Theresae en Jaenne Devos zich ook wel eens verlaten geweten hebben, met de handen in het haar gezeten hebben en twijfels over hun werk gehad hebben.
Maar vanuit mijn eigen filosoferen heb ik steeds het gevoel dit is zeer lapidair omschreven- dat er steeds mensen zijn die gelukkig geboren zijn en anderen die telkens opnieuw in hun leven opzoek moeten gaan naar geluk. Het gaat hier om een intentie van bij het begin, alsof de ene zich sneller verlaten weet dan de andere en hierdoor als een rollercoaster van geluk leeft.
Uit deze bedenking lijkt Mt 22, 39 Heb je naaste lief als jezelf als een opstap tot die radicale liefde die in Rom 12 van ons wordt verwacht. Uiteraard moet dit een doel worden maar dit is iets wat niet zomaar lukt wanneer je het enkel wil. Het is iets dat inherent is aan jezelf, iets waar iedereen uiteindelijk wel zou moeten naar streven.
EN GARDE!
Laat uw liefde oprecht zijn
Voor mij heeft oprechte liefde vooral te maken met het niet instrumentaliseren van de liefde. Je kan perfect van iemand houden en dat ook laten merken, maar je moet nog een stap verder gaan. Kijk in je eigen hart en denk na over wat die persoon voor je betekent. Hoe komt het dat je van deze persoon houdt? Zijn het de dingen die hij of zij voor jou doet, zegt, weet, kan,
Of doet dat er allemaal niet toe en zie je de persoon graag om wie hij of zij IS? Oprechte liefde is voor mij dan duidelijk het tweede. Het is liefde waarbij je niets verwacht van de ander, zelfs niet dat je die liefde terugkrijgt. Liefde heeft geen doel. Ze is het doel. Als dat het geval is, dan is ze oprecht.
Verafschuw het kwaad en wees het goede toegedaan
Dat de volgende zin er zomaar uit voortvloeit, is voor mij dan ook geen evidentie. Het lijkt mij net een contraditie te zijn. Iets verafschuwen is hetzelfde als iets haten, dus het tegenovergestelde van liefhebben. Maar een goede interpretatie van deze zin hangt af van de betekenis van goed en kwaad. Als je het goede ziet als de liefde, en bijgevolg het kwaad als het ontbreken van liefde, dan heeft deze zin wel een zinvolle betekenis. Het betekent dan dat we met al onze krachten moeten proberen van mensen te houden. Als we merken dat we geen liefde voelen tegenover iemand, dan is dat iets wat we moeten haten. Zoals min maal min plus wordt, zo wordt het haten van de niet-liefde dan omgevormd tot liefde.
Heb elkaar lief met de innige liefde van broeders en zusters en acht de ander hoger dan uzelf
De bedenking die mijn medestudente maakt ivm radicale liefde toont dat ze het begrepen heeft. Radicale liefde is liefde waarvan de gevolgen groot zijn, die zo diep gaat dat je er helemaal in opgaat. Het tegenovergestelde zou zijn oppervlakkige liefde, maar daarover denk ik dat we het eens kunnnen zijn dat die niet oprecht is. Nu moeten we wel opletten dat we het woord radicaal niet gaan verengen tot haar negatieve connotaties. We denken bijna spontaan aan mensen die zichzelf vergeten, die extreme vormen van onderdanigheid gaan aannemen, enzovoort. Zo ver moet het niet komen.
Je kan de liefde vergelijken met een lijm die mensen innig verbindt. Beide partijen hangen vast aan die lijm. Bij broeders en zusters is de lijm sowieso al sterker door het familieverband. Als dat verband er niet is, moeten we veel energie steken in de liefde, om de lijm sterker te maken. Sommige mensen proberen zich angstvallig vast te maken aan die lijm, proberen haar vast te grijpen. Maar als de kwaliteit niet goed is, dan heeft dat weinig zin. De ander hoger achten gaat voor mij over de kwaliteit van de lijm verbeteren, eerder dan jezelf er aan vast te binden. Dat is iets wat iedereen kan, maar dat veel energie kost. Soms wordt je hierbij geholpen door God, of door iets of iemand anders.