Inoefening spelling vijfde leerjaar
a: toepassing op de verlengingsregel - hoorwoorden
Je hoort een t achteraan------>t of d?
Je hoort een p achteraan------>p of b?
Schrijf het woord opnieuw. Denk na over de laatste letter. Verleng het woord.
Voorbeeld: speeltij...------------->speeltijden
Spinnewe..--->want ________________________________
achtergron..à want ________________________________
dringen..---> want _________________________________
sieraa..---> want ________________________________
vrien..scha..-->want_________________________________
hoof..sta.. --->want _________________________________
Schrijf de woorden in de passende kolom: hoorwoorden - regelwoorden
biljet - elftal - uitsluitend - doelpaal - dringend - godsdienst - antiek - alsof - eenzaam - Spanjaard - tienmaal - gemeenteraad - waarvan - omstandigheid
Schrijf het boodschappenlijstje opnieuw. Let op voor de laatste letter!
Ri..stuk en varkensgebraa.. _________________________________________
Een half pon.. rundergehak.. _________________________________________
Een broo..je met kra..sla _________________________________________
vel..sla en een tomaa.. ________________________________________
Krui..nagels en sesamzaa.. ________________________________________
b:Verdubbelingsregel klinkers
In een open lettergreep wordt de vrije klinker meestal enkel geschreven. In een gesloten lettergreep wordt de vrije klinker meestal dubbel geschreven.
Vrije klinker = lange klinker!!
Uitzonderingen:
o voor ch Goochelaar, loochenen,....
samenstellingen met woorden die eindigen op ee Zeekanaal, meedoen,tweedelig,...
Vrije klinker u voor een w wordt enkel geschreven: zwaluw, duw,....
Onderstreep in elk woord de korte klinker één keer, de lange klinker twee keer. Schrijf in de tweede kolom het woord gesplitst in lettergrepen en in de derde kolom schrijf je het woord correct over.
Resultaat |
|
|
akkoord |
|
|
wetenschappen |
|
|
zogenaamd |
|
|
maatregel |
|
|
onmisbaar |
|
|
onaangenaam |
|
|
kunstenaar |
|
|
onderdeel |
|
|
vergeten |
|
|
onbewust |
|
|
speelkaart |
|
|
advocaat |
|
|
Schrijf deze woorden in het meervoud:
greep |
|
mop |
|
portret |
|
baron |
|
kennis |
|
landschap |
|
grot |
|
a of aa? e of ee? o of oo ? u of uu ? Schrijf de ganse zin opnieuw.
a of aa? Ken je de f.....bel van de eenz .. me k...ter die verdw...lde in de str....t ?
_________________________________________________________________
e of ee? Mijn m...dewerkers zoeken teverg....fs naar ...norme zw...vende st...nen.
__________________________________________________________________
o of oo? Desn....ds k....p je het pr...duct na het lezen van die gr....te sl....gan in de krant.
_____________________________________________________________________
u of uu? In het m....seum beleefde de wed...we een avont....r met veel h...mor.
_____________________________________________________________________
c:Verdubbelingsregels medeklinkers
Een medeklinker wordt dubbel geschreven wanneer hij na een korte klinker en voor een doffe klinker staat.
Een doffe klinker klinkt als de e in de
de u in datum
de i in kievit
de ij in mijnheer
uitzonderingen:
a: woorden van vreemde oorsprong: missionarissen
b:woorden met voor en/of achtervoegsel: onmiddellijk
c:samengestelde woorden: tafel+laken = tafellaken
d:afgeleide woorden: spellen===>spelling
enkele voorbeelden:
spatten: de medeklinker verdubbelt want: a = kort en e = dof
dubbel: de medeklinker verdubbelt want : u = kort en e = dof
kieviten: de medeklinker verdubbelt niet want: i = dof en e= dof
aftrekking: de medeklinker verdubbelt want: afleiding van aftrekken
banaan: de medeklinker verdubbelt niet want: a=kort maar aa= lang (vrij)
nu oefenen:
n of nn |
spio.........en |
l of ll |
be....uisteren |
t of tt |
bajone.....en |
f of ff |
afsto......en |
l of ll |
ko....onel |
l of ll |
ba....on |
r of rr |
verdo.....en |
s of ss |
verfri......ing |
k of kk |
afma...en |
m of mm |
opso......ing |
l of ll |
kolone....etje |
t of tt |
be....alingen |
n of nn |
koningi......etje |
d of dd |
aanra........en |
d of dd |
onmi......ellijk |
|
|
d:Onthoudwoorden
De woorden hieronder behoren tot de onthoudwoorden van het vijfde leerjaar. Oefen ze regelmatig in !
helikopter |
|
|
|
kandidaten |
|
|
|
horizon |
|
|
|
fabrikant |
|
|
|
Italiaanse |
|
|
|
directie |
|
|
|
kritiek |
|
|
|
originele |
|
|
|
kwaliteit |
|
|
|
politieagent |
|
|
|
diverse |
|
|
|
materiaal |
|
|
|
benzine |
|
|
|
speciaal |
|
|
|
radio |
|
|
|
riolen |
|
|
|
kantine |
|
|
|
bioscoop |
|
|
|
provinciaal |
|
|
|
machine |
|
|
|
stadion |
|
|
|
speciaal |
|
|
|
liniaal |
|
|
|
kampioen |
|
|
|
juni |
|
|
|
familie |
|
|
|
directie |
|
|
|
ski |
|
|
|
industrie |
|
|
|
januari |
|
|
|
kanarie |
|
|
|
activiteit |
|
|
|
werkelijkheid |
|
|
|
universiteit |
|
|
|
majesteit |
|
|
|
kwaliteit |
|
|
|
voorzichtigheid |
|
|
|
passagier |
|
|
|
paniek |
|
|
|
café |
|
|
|
comité |
|
|
|
coupé |
|
|
|
minister |
|
|
|
premier |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
e:bijvoeglijk====>zelfstandig en omgekeerd
zelfstandig naamwoord z.n. |
bijvoeglijk naamwoord b.n. |
automaat |
automatisch |
|
fantastisch |
telefoon |
|
|
Belgisch |
Egypte |
|
|
historisch |
economie |
|
|
West-Vlaams |
Zuid-Italië |
|
|
democratisch |
Denemarken |
|
|
Spaans |
elektriciteit |
|
|
Fins |
Rusland |
|
|
Indisch |
Zweden |
|
|
democratisch |
|
|
|
|
f:meervoudsvorming
Enkele regels:
a:woorden die eindigen op -man en een beroep uitdrukken eindigen in het meervoud op lui of lieden.
Vb.:stuurman===>stuurlui stuurlieden
brandweerman=====>brandweerlui brandweerlieden.
b:woorden die eindigen op a - o - u - i - y krijgen in het meervoud +s
Vb: diploma =====>diplomas
baby======>babys
c:woorden die eindigen op ie krijgen in het mv. + ën als de klemtoon op de ie valt
Vb.: knie====>knieën melodie=====>melodieën
Wanneer de klemtoon niet op de ie valt, dan + n of + s
Vb.: provincie===>provincies of provinciën
familie ====>families
d:woorden die eindigen op- heid , eindigen in het meervoud op- heden
Vb.:schoonheid ====>schoonheden
Schrijf telkens het meervoud van de volgende woorden
pagina |
|
sirene |
|
bacterie |
|
toerist |
|
kilo |
|
oceaan |
|
kunstenaar |
|
café |
|
radio |
|
materiaal |
|
machine |
|
kanarie |
|
ski |
|
logo |
|
snelheid |
|
zeeman |
|
Chinees |
|
proces |
|
industrie |
|
prestatie |
|
kandidaat |
|
activiteit |
|
paraplu |
|
Engelsman |
|
kolonie |
|
glas |
|
schip |
|
advocaat |
|
directie |
|
vriend |
|
Werkwoorden
Hoe denken we bij het invullen van een werkwoordsvorm in een dictee of een invuloefening?
1:Stel de vraag: Is het werkwoord een persoonsvorm
ja: |
nee: |
Staat het ww.in de t.t.?
3 vormen:
1:stam: ond.=ik of je/jij na het ww.
2:stam+t: ond.=enk. maar niet ik
of je/jij na ww.
3:lange vorm: ond.=meer dan één. |
Het werkwoord is:
a:een noemvorm of infinitief.
Je kan er dan ik zal....voorzetten.
b:een voltooid deelwoord.
Je kan er dan ik heb of ik ben voorzet ten.
Als je voor de laatste letter twijfelt tussen t of d, zet het werkwoord dan in de v.t.
Vb./ ik heb gespeeld===>ik speelde
c:het werkwoord is eigenlijk geen ww.maar een bn.
De ww.-vorm zegt dan hoe het zn.is.
Schrijf wat je hoort:
Vb.:De vergrote foto hing aan de muur.
|
Staat het ww. in de v.t.?
2 vormen:
4:stam +te/de : ond.=enk.
5:stam + ten/den: ond. = mv.
Opgelet voor werkwoorden met klankverandering: dan schrijf je wat je hoort!!! |
|
Inoefening leerstof werkwoorden vijfde leerjaar |
1:Het werkwoord invullen in een geveven zin.
A:De tegenwoordige tijd
Vermoeden |
De kleine jongen _________________________dat hij gevolgd wordt. |
Mogen |
Je __________________geen slapende honden wakker maken. |
Spelen |
Als het regent,___________________de kinderen onder het afdak. |
Branden |
Door de felle wind________________het huis volledig af. |
Leven |
In dat bos _______________________nog een das. |
Inhouden |
Onder water _________________hij zijn adem________ |
Laden |
______________jij de koffer vol met kleding? |
Proberen |
Dat hondje_______________________over de muur te springen. |
Staan |
Op de hoge paal _________________een Indiaan te dansen. |
Vinden |
_______________je vader dat je mooie cijfers hebt? |
B:De verleden tijd
Stranden |
Gisteren____________________er een schip in de Antwerpse haven. |
Verbieden |
Vader________________________mij om nog in die ruïne te spelen. |
Kopen |
Op de kermis______________________de kinderen veel speelgoed. |
Praten |
Die mensen________________________over koetjes en kalfjes. |
Worden |
Jantje________________ door de agent aangesproken? |
Bakken |
Bakker Jos______________________lekkere koekjes. |
Verspreiden |
Die vrachtwagens________________________een onaardige reuk. |
Verdwijnen |
De zon________________________achter de wolken. |
Afhalen |
Vroeger _______________________wij onze inkopen ______aan de hoek van de straat. |
Plonzen |
De zwemmers_____________________in het koude water. |
C:Het voltooid deelwoord
leren |
Het meisje had haar les niet ________________________________ |
vastbinden |
Het slachtoffer werd aan een paal____________________________ |
roken |
Na de middag heeft hij nog een sigaartje________________________ |
drinken |
Daarna hebben we een glas wijn______________________________ |
kopen |
Op de plantenbeurs heb ik mooie cactussen______________________ |
afwassen |
Vader heeft zijn wagen netjes_____________________________ |
veranderen |
Op die korte periode is hij hard______________________________ |
wandelen |
In dat bos heb ik vroeger nog_______________________________ |
opereren |
Jonas werd aan de voet _________________________________ |
zingen |
Ellen heeft een mooi liedje ______________________________ |
2:De vorm van het werkwoord bepalen in een zin
Onderstreep in de volgende zinnen de persoonsvorm 2x. Andere werkwoorden onderstreep je 1x.
Schrijf vervolgens onder elke persoonsvorm de vorm: t.t:1 - 2 of 3
V.t.: 4 of 5
Schrijf onder de andere werkwoorden: v.deelw. of noemv.
A: Vroeger heb ik nog in die wijk gewoond.
B: Wanneer je in de klas iets niet goed begrijpt, moet je het
aan de meester vragen.
C:De vissers zullen hier niet veel vangen.
D: Hij leefde van de ene dag op de andere.
E: Omdat de kinderen hun les niet goed geleerd hadden,
werd de juffrouw erg boos.
3:Schrijf een zin met:
a: een b.n. afgeleid van het werkwoord bakken.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
b: de noemvorm van het werkwoord spelen.
___________________________________________________________________________
-__________________________________________________________________________
c: het voltooid deelwoord van het werkwoord blijven.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
a) tegenwoordige tijd
1) Later ................ Koen piloot. worden
2) ................ je vader je fiets mooi? vinden
3) Binnen 2 weken ........... het Kerstmis. zijn
4) Joke en Veerle ........... hun les. leren
5) ........... jij altijd juist ? raden
6) Men ............... dat het gaat regenen beweren
b) verleden tijd
1) Moeder .............. kerstinkopen. doen
2) In deze streek ............. veel vossen. leven
3) De kinderen ................ op de vraag. antwoorden
4) Het meisje ............. de vloer. schrobben
5) ............ jij ook een boompje ? planten
6) Wim ........ de vraag niet helemaal. lezen
7) Veerle en Hans ............ een kerstboom. kopen
8) De chauffeur ......... de vracht op. laden
9) De auto's ............ tegen hoge snelheid. razen
1O) Vorige week .......... het erg koud. zijn
c:Herschrijf de volgende zinnen en begin met het vetgedrukte deel. De betekenis van de zin mag niet veranderen.
-------------------------------------------------------------- Die fabrikant maakt een uitstekend produkt.
______________________________________________________________
Mijn vader plant altijd de vakantie.
______________________________________________________________
De rechercheur betrapte de inbreker op heterdaad.
______________________________________________________________
De meester rekent het gemiddelde uit.
______________________________________________________________
Inoefening werkwoorden
1:Werkwoorddictee
-----------------------
a: Na de ontploffing________________________________de mensen weg.
b: Hij is in die wijk____________________________________
c:__________________________________jij je kar niet te vol?
d: Die merel __________________________zijn jongen met wormen.
e:De nieuwe reglementen worden door de burgemeester___________________________
f: Morgen _______________________ de mensen enkel nog over die explosie.
g: Gisteren _________________________________hij omdat het regende.
h:Jullie hebben een boek______________________________
i: Wij _________________________onze trein deze morgen.
j:Straks ____________________jij ook nog een muzikant!!
2:Herschrijf deze zinnen en begin met het schuingedrukte deel. De betekenis van de zin mag je niet veranderen.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
a:Mijn zus maait elke week het gras.
___________________________________________________________________________
b:De drie gangsters ontvoerden de bankdirecteur.
___________________________________________________________________________
c : Moeder wast de borden af.
___________________________________________________________________________
d:Die jongen koopt een mooi konijntje op de markt.
___________________________________________________________________________
e:De redders haalden de drenkeling uit het water.
___________________________________________________________________________
Naam:____________________________________________
3:Vul de juiste vorm van het werkwoord in. De tijd is aangegeven.
----------------------------------------------------------------------------
a:(vinden-tt) Wie_________________________je fiets mooi?
b:(verwonden-vt) Zus ________________________zich met een mes.
c:(brengen-v.deelw) De buurman heeft haar_____________________________
d:(starten-vt) Ingevolge de koude______________________ de autos niet.
e:(worden-t.t.) Jij_________________________nog zo groot als je vader.
f:(zijn-v.deelw) Waar ben jij deze voormiddag____________________________?
g:(leven- vt) Roodkapje en grootmoeder ________________________nog lang en gelukkig.
h:(zijn-tt) Die jongen _________________________mijn beste vriend.
i:(beroven-vt) De gangsters______________________________de bank.
j:(komen-vt) Gisteren_____________________ tante ons bezoeken.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
20-11-2005, 00:00
Geschreven door Walter Segers 
|