Om van de landschappen te genieten besloten we deze keer overdag te reizen. De bus vertrok om 9.30. Het was een mooie reis, de omgeving is schitterend en zeker als je op een gegeven moment naar boven rijdt en een overzicht krijgt over de Amazone. Voor Wout was het iets minder plezierig, hij had wat last van zijn maag. En dat gaf wat logistieke problemen. De WC is de bus was alleen voor vrouwen, dus moesten we meerdere malen stoppen. Niet iedereen vond dat leuk, maar soit, veel keus was er niet. Naast ons zat een familie: vader, moeder en drie kinderen. Het meisje van 17 zat naast me. Zij waren op weg naar de vader van haar vader. Het was de eerste keer dat ze het dorp uitgingen, en dus ook haar opa kon zien. Ze zat op de middelbare school en ging daarna naar de Ecologische Universiteit (de enige ter wereld en die staat in Lago Agrio - praktijkervaring genoeg..). Het was zalig zoals zij alles voor de eerste keer zag en enthousiast over was : een weide met koeien, een kamilleplant (die ze alleen van de theezakjes kent), huizen van steen en het vele asfalt. Op een gegeven moment kwmen we langs een groot dorp en ze vroeg of dat Quito was. Dezelfde verbazing die ik regelmatig bij de jongens ontwaar, maar dan bij alle tropische planten en houten huizen op palen.
Bij aankomst in Quito zijn we gelijk kaartjes gaan kopen bij de terminal aan de andere kant van de stad voor de reis naar Esmeraldas. Die zijn voor zaterdag 13.30u. In het cybercafe de foto´s gaan opladen en naar ons vertrouwd hostalletje, een beetje thuiskomen dus. De warme douche deed goed.
Donderdag vroep op. Na ontbijt vertrokken we met el Oso en Alexandra naar Chone 1, een dorp een paar uur verder. Onderweg was een controlepost van het leger. De auto uit en paspoorten lagen registreren. Samen met een korte ondervraging wat we daar gingen doen. Alexandra werd deze keer zwaarder ondervraagd, waarschijnlijk omdat wij erbij waren. Ze doet deze trip nochthans elke maand, want elke 7de moet ze daar zijn. Er is dan een dorpsvergadering waar AE de opvolging doet van een rechtszaak die lopende is tehen een oliebedrijf (Petroecuador).
Aangekomen in Chone 1, werden we begroet door de burgemeester, de gemeenteraad en alle dorpelingen in vergadering. Terwijl zij nog een paar punten hadden af te handelen zijn wij de plaats gaan bezoeken waar op 21 mei dit jaar een grote lekkage van olie is geweest. Een tussenstuk van een pijpleiding is eraf geschoten en hierdoor zijn 200 vaten olie weggespoten. De suikerrietplantage is volledig verloren. Een huis vlakbij, waar een familie woonde met 7 kinderen, stond volledig in de olie. Die werden een dag later geëvacueerd, naar een huurhuis in het dorp. Bedrijf zou de huur betalen, tot nu toe nog niet gedaan. Andere familie die zich baadt en de was doet in de rivier hebben een kind verloren aan bloedkanker en eentje is nog ziek. Het bedrijf is een dag later zoveel mogelijk olie komen recuperen en hebben verder letterlijk en figuurlijk zand over de plek des onheils gegooid. En denken dat hiermee de kous af is.
Het dorp is een rechtszaak begonnen tegen Petroecuador (PE). Ze hebben een advocaat gevonden die gratis werkt en een percentage vraagt als het goed afloopt. AE helpt met de opvolging en de contacten. Dergelijke assistentie verlenen ze vaak, want dit is geen losstaand geval. Deze keer hebben ze ervoor geopteerd niet teveel ruchtbaarheid te geven aan de zaak, ook op verzoek van de advocaat. Dit kan soms negatief zijn voor het verloop.
We gingen weer terug naar de vergadering. Ik heb in de vergadering uitgelegd wat we hier kwamen doen. AE overloopt de stand van zaken van de rechtszaak. De aanklacht is de ecologische schade voor het hele dorp en per familie. Belangrijk is om als eerste te bekomen dat PE zich schuldig erkent. Eiegnlijk hebben ze dat juridisch al gedaan door geen reactie te geven binnen de termijn op de aanklacht die het dorp had gestuurd. De advocaat wil er nu vooral een administratief proces van maken. Zwijgen is toestemmen volgens de Ecuadoriaanse wet. Er wordt ingezet op drie verschillende zaken: - Morele schade: ziekte, dood van mensen - Materiële schade: dood van vee, evacuatie huis, etc (met geld te vervangen) - Kollektieve schade: infrastructuur kapot (bv rivier vervuild, luchtvervuiling, ..)
Er wordt nu door PE veel gemanipuleerd. Er worden bv bij individuele families handtekeningen afgetroggeld in ruil voor bv 200 dollar, met de belofte geen rechtszaak te beginnen, niet nu en niet in de toekomst. Ze spreken vooral de vrouwen aan, maar de handtekening geldt ook voor de echtgenoot. Hiermee kan het bedrijf goedkoop af zijn. En erger: het dorp wordt hierdoor erg verdeeld. Het blijft van belang voor de rechtzaak dat men kollektief de eisen kracht bij blijft zetten.
Deze rechtzaak is van belang ook op nationaal en internationaal niveau. Het schept een precedent, en oliebedrijven zullen nu misschien twee keer nadenken (of beter dergelijke zaken voorkomen, nu kan hen dat niets schelen, het gaat om de winst en niet om de mensen). De manipulatie moet dus zeer ernstig genomen worden, het bedrijf investeert in verdeeldheid van het dorp zodat PE meer kans heeft dat ze de rechtzaak winnen. Een soortgelijk incident is ook geweest in Esmeraldas in 1998. Ook daar was het noodzakelijk dat de groep samen bleef, ondertussen hadden 15 buurten zich aangesloten. In 2003 hebben ze daar de rechtzaak gewonnen, maar in 2008 is er nog steeds niet uitbetaald aan schadevergoeding.
Er is nog veel gepraat over de volgende wissel van dorpsleider. Er komt nu een jongere persoon. Hij werd door iedereen gewaarschuwd voor de gevaren van omkoping. Het oliebedrijf heeft de strategie om "vriendschap" te sluiten met dorpsleiders. Ze krijgen hiervoor brommers, uitjes naar de stad en allerlei andere aanlokkelijke dingen. Er werd hem op het hart gedrukt dat hij voorrang moest geven aan het kollektieve beang.
Na de vergadering hebben we gegeten met alle dorpsgenoten. En zijn we begonnen met het tweede deel van de toxitour. Een paar mensen gingen met ons mee. Het was voor mij wederom (vorig jaar heb ik dit ook gezien) hallucinant de beelden te zien en de verhalen te zien van deze mensen. Een boer (leek op de acteur Morgan Freeman - zie foto) was al zijn vee kwijtgespeeld door de vervuiling. Er wordt naast de ruwe olie ook vervuild water geloosd in de vrije natuur (lees akkers van de boeren en rivieren, en grondwater, kortom het hele ecosysteem). Hij verloor hiermee 80 kippen en 50 varkens (die drogen uit als ze dit water drinken). Zijn grond is vergiftigd, het water idem. Ik vroeg me dus af waar hij u van leeft. Zijn antwoord: ik krijg elke week 5 dollar van mijn zoon, die cynisch genoeg een baan heeft bij het oliebedrijf.. Slapen lukt niet vanwege de stank van de olie. Hetgeen we kunnen bevestigen, want de lucht is inderdaad niet te harden. En zo kregen we nog vele van dergelijke verhalen. Ze vroegen ons vooral dit te vertellen aan de mensen in Europa zodat ze weten wat ze hier aan het doen zijn. Dus bij deze hebben we dat nu (toch een beetje) gedaan. Maar voor VODO zal dit een punt van actie blijven. Als we de afhankelijkheid van olie kunnen terugdringen en over schakelen op alternatieve bronnen en vooral ook MINDER olie gebruiken dan kan dat al een deel van de oplossing zijn. Maar onze gerichtheid op meer en meer (en de obsessie voor economische groei) staat deze ommekeer vooralsnog in de weg. Zie voor verdere info hierover www.economischegroei.net . En vergeet dan ook niet de verklaring van Tilburg te ondertekenen. Want ook voor ons geldt dat het kollektieve belang zou moeten primeren boven het individuele genot.
Woensdagmorgen kwamen we aan. De reis was lang en hobbelig. Toch nog wel iets kunnen slapen. We kwamen rond 7.30u aan, en zijn na het afzetten van onze spullen in het huisje van Accion Ecologica (AE) in het dorp gaan ontbijten. " Amerikaans ontbijt", dus brood met koffie, anders krijg je soep en kippebouten, en dat is iets teveel voor ons op de nuchtere maag. We kregen het telefonnummer van de taxichauffeur, die ook ten dienste staat van AE, die konden we ten alle tijden bellen. Alexandra ging met haar twee dochtertjes haar werk doen een eind verder. Wij hebben onze bedden geinstalleerd (Matrassen op de grond en muskietennetten erover - we hadden onze slaapzakken mee). Het huis van AE is zeer simpel, er is geen stromend water en geen WC. Wel is er een afvoer gemaakt vanuit een grote regenton en de WC is een gat waar je na je behoefte te hebben gedaan wat koffieschillen vermengd met kalk overheen gooit (een soort kattebak, volgens Wout). Het geheel staat midden in het oerwoud, je voelt je omringd door beesten en ´s avonds is het pikkedonker en druk met krekelgeluiden (oid). ´s Middags zijn we gaan eten in het dorp, een gewoon dagmenu, dus lokaler kan niet. En een rit gemaakt met de taxichauffeur (el Oso), die ons alle tropische gewassen heeft laten zien en de leuke plekjes van het dorp. Onder andere een pont over de rivier. Deze kwam er nadat de brug was weggespoeld. Bij de rivier nog op een terrasje een biertje gedronken. De rest van de tijd hebben we door het dorp gelopen. We worden veel aangestaard, en de jongens voelen zich erg beroemd. Meisjes fluisteren dat ze mooi zijn. Nog even en ze gaan naast hun schoenen lopen..
Op tijd ons bed in, want toch nog wel wt moe van de korte nacht ervoor.
We zijn weer terug in de bewoonde wereld... En ook wel wat afgepeigerd en viezig. We hebben de fotos op kunnen laden (eindelijk). De verhalen volgen later. Nu naar ons hostal, een badje en wat eten. Morgen weer de bus in naar Esmeraldas.
hallo ! Het zit er weer op in Mindo. Het was hier heel goed, leuk en interessant. Vandaag, dinsdag, vertrekken we naar Lago Agrio, in de Amazone. Eigenlijk besefte ik pas nu dat we in onze reis de oliepijpleiding volgen. Daar waar de ecoruta over gaat. De pijpleiding gaat een deel boven de grond, over de bergtoppen van Mindo. Vele milieugroepen hebben hier tegen geprotesteerd. Waaronder Cesar, de eigenaar van ons hotel en van de bakkerij annex pizzeria van het dorp. Hij was een van de actievelingen binnen deze strijd. Eduardo en hij zijn vrienden en kennen elkaar vanwege de milieubeweging. Op dit moment lopen er nog diverse processen tegen de activisten wegens "terrorisme". De strijd is hard tegen hard geweest, temeer omdat sommige groepen zich hebben laten omkopen was de strijd op een gegeven moment ook erg verdeeld. De lokale mensen kregen veel geld (beloofd) van de oliebedrijven. Deels is dit betaald, deels ook niet. Een deel van de bevolking werd milder ten aanzien van de aanleg van die pijpleiding vanwege de beloftes. De milieugroepen hebben uiteindelijk verloren. Er loopt nu een leiding boven over de bergtoppen. Als die ooit gaat lekken of breekt (hetgeen door de geschiedenis is aangetoond dat dit ooit gaat gebeuren). Dan is al dit moois verdwenen, inclusief het hele dorp, en kan nooit meer worden hersteld. De olie wordt opgepompt in Lago Agrio, waar we nu naar toe gaan. En de pijpleiding komt uit in Esmeraldas waar ook wij zullen uitkomen..
Gisteravond heb ik lange gesprekken gehad met Cesar over de situatie van het dorp, dat was heel interessant. Hij vertelde me ook dat er een landgenoot woont in het dorp, een zekere Guido. Hij heeft direct een bezoekje geregeld voor ons. Guido en zijn zus hebben een opvangcentrum voor dieren. Ze wonen hier al heel lang, maar spreken nog steeds echt Antwaarps. We zijn daar deze morgen op bezoek geweest. Er huist van alles in zijn opvangcentreum: vele soorten vogels, apen, cusillos, schildpadden, honden, soort eekhoorn. Zij runnen dit met eigen middelen. Echt knap. Er wordt veel gehandeld in beschermde dieren, en als dit boven water komt dan worden die in beslag genomen en naar hier gebracht. Zij proberen die beesten weer in de natuur vrij te laten. Niet altijd gemakkelijk als ze al half tam zijn. Er was een aapje (brulaap) die binnen was gebracht toen ze een paar weken was. Hij heeft die helemaal opgekweekt en opgevoed. Die beestjes hebben veel lichaamscontact nodig, dus die hangt halve dagen aan zijn lijf. Over een paar weken gaat hij ze laten wennen aan de andere brulapen. En dan zien of ze ooit weer de natuur in kan. De inheemsen schieten veel op apen, om ze op te eten en de babies worden verkocht aan de elite in de stad. Na een tijdje zijn die ze beu of ze worden in beslag genomen. Ze leveren veel geld op. Het was indrukwekkend om te zien hoe die twee mensen met zoveel liefde en toewijding deze beesten opvangen. Hopelijk worden de wetten beter nageleefd en de wantoestanden van de illegale handel verder aangepakt.
Nu zitten we in Quito in een internetcafe. We zijn hier aangekomen rond 16.30 en de bus naar Lago Agrio vertrekt om 23.30u. Vanavond gaan we eten bij Aurora thuis, waar ook Ivon zal zijn, een collega die in Colombia woont maar toevallig hier is. Zij werkt voor Oilwatch.
wordt vervolgd.. helaas nog zonder plaatjes, maar die komen ooit wel eens..
Het is nu maandag en het weekend hebben we volgestopt met natuur en avontuur. Het is hier goed vertoeven. Mindo is een klein dorpje, wat vooral leeft van het toerisme. Eiegnlijk vooral ecotoerisme, en deze keer de naam wel waard. Er is zeer veel zorg voor bouwsels en de omgeving. Voordeel is dat je in een gewoon simpel hostal kunt zitten, zonder enige poespas en tegelijkertijd worden er een paar mogelijkheden geboden die je een vakantiegevoel geven. Je zit hier midden in de nevelwouden (cloud forest): in de morgen is er zon en ´s middags komen de wolken aan zetten. Koud is het nooit. Zoals gezegd ligt er achter het hostal een klein zwembadje. Daar we enige gasten zijn, ook "ons" zwembad. Zaterdag hebben we daar een ontbijtpicknick georganiseerd, met watervolley en watervoetbal. ´s Middags gewandeld en rondgehangen. Er is in de omgeving genoeg te zien. De jongens zijn aan hun boeken begonnen, dus die liggen nu ook graag in de hangmat te lezen. vakantie dus... Zondag daarentegen was actief. Met een auto naar bovengereden en vandaar gingen we "canopy" doen: kabels die van de ene berg naar de andere gaan, en daar hang je dus met een katrol aan. Je glijdt dan zo´n 200 m boven de grond, over de toppen van het woud. Toen we eenmaal boven waren vroeg ik me toch ernstig af wat ik nu weer aan begonnen was. Maar na een kabel te hebben gedaan was die twijfel snel weg. We waren allemaal akkoord dat, als het misging, dit toch een mooiere dood was als onder auto lopen in Antwerpen.. Er waren 10 kabels, de een langer en of hoger. Het is een adembenemende ervaring om zo hoog door de lucht te zweven. De laatste kabel, ik was wat euforisch zeker, heb ik me laten overhalen om de "Mariposa" (de vlinder) te doen. Dan ga je met lossen handen en benen door de lucht, nu meer dan 300m. Je zit dan natuurlijk wel vast aan die kabel, en de gids gaat achter je aan om te remmen daar waar nodig. Normaal ga je gewoon alleen. Behalve dan Carlitos, die is 6 en nog wat te klein. Na de vlucht door de lucht stond ik wel te trillen van de adrenaline. Voor herhaling vatbaar. De foto´s houden jullie tegoed..
Maandag zijn we ook naar boven getrokken met de auto. (dat is hier achter op een jeep met laadbak, de jongens vinden dit echt fantastisch). Daar moesten we een half uurtje lopen over glibberige paadjes naar beneden. Om dan aan te komen bij een waterval. Een van de vele hier in de bergen. Daar konden we heerlijk zwemmen en genieten van de omgeving. Er waren twee springplaatsen gemaakt waar je naast de waterval het water in kon springen. Zo´n 9 meter hoog. Je springt dan het ijskoude water in. Sjim en Eduardo hebben het aangedurfd, dapper toch wel. Wout en ik hebben ons gehouden aan een in steen gemaakte glijbaan, die ook zo´n 3 meter boven het water uitkwam. Mijn billen zijn nu blauw van de klap die je maakt in het water. Maar sensatie is het wel. Na een paar uur weer terug de bergen door. Het eerste stuk hebben we gelopen. De drie jongens die een eind achter ons liepen kwamen een slang tegen. Carlos was daar erg van geschrokken, en Sjim heeft hem dan maar op zijn rug genomen. Eduardo en ik hadden een troep toekans ontdekt. Zo mooi dat dat allemaal zo maar gebeurt. Omdat het toch wel ver was om alles terug te lopen, hebben we een auto gevraagd om mee te kunnen rijden. Dus weer allemaal de laadbak in.
Het eten is hier gevarieerd, ook al is pizza wel de favoriet, maar zo beetje bij beetje probeer ik ze over te laten schakelen op het lokale voedsel. Soms met, soms zonder succes.. De verse fruitsappen vallen echter zeer in de smaak.
Onze reis
