Asjera en vruchtbaarheidsgod Jawhe.
Schets van Koe-Kalf-motief op potscherf van kruik uit Kuntillet
el-Agrud in Zuid-Israël. De kruik is in 1975 gevonden in een wegstation
in de Sinaï-woestijn ergens halverwege Egypte en Israël. In de buurt
van het koe en haar kalfje staan op diezelfde kruik de namen Asjera en Jahwe. Je ziet iets hoger op de scherf die we van de kruik over hebben, mannelijke vruchtbaarheidsgoden en een tronende Vrouwe. Zij musiceert. Er is reden om aan te nemen dat de moederkoe die haar kalf hier zoogt Asjera is en dat haar stierkalf Jahwe
is. Ter plekke zijn op de wanden van het wegstation en op kruiken
unieke inscripties gevonden waaruit blijkt dat Asjera niet meer Baäl
maar Jahwe als partner heeft, van Venus tot Madonna. De zegenspreuken die gevonden zijn in het wegstation luiden:
Bericht van mijnheer de koning. Zeg tot Jehalel en tot Yoásah. Welnu, ik heb ulieden gezegend bij Jahwe van Samaria en zijn Asjera.
Je leest in een ander briefhoofd: Bericht van Amaryaw. Zeg tot mijnheer: Gaat het goed met u? Ik heb u gezegend bij JHWH van Teman en bij zijn Ashera. Hij moge u zegenen en behoeden en hij moge met mijnheer zijn .
En weer een ander luidt: Ik heb u gezegend bij JHWH van Teman en bij zijn Ashera Overeenkomstig alles wat een mens maar vraagt, is mijnheer genadig en JHWH geve hem wat hij wenst.
In drie gevallen wordt Jahwe hier genoemd met zijn Asjera.
Ik ben Amelie De Keulenaer. Voor het vak kunstgeschiedenis heb ik de
opdracht een blog bij te houden over kunstwerken met dieren, die gemaakt
zijn voor 1930. Uit een hele reeks dieren heb ik de koe gekozen. Ik heb
het altijd al een interessant dier gevonden en ben benieuwd waar ik ze
allemaal ga terugvinden doorheen de kunstgeschiedenis
De koe als symbool in de kunst
De koe geldt -in haar rol als gedomisticeerd rund- in ieder geval als positieve macht. ze staat voor moederlijk voedende krachten van de aarde, vanwege haar hoorns en haar vrouwelijkheid ook voor de lunaire wereld.
Bij de Soemeriërs werd de overeenkomst beklemtoond tussen koemelk en maanlicht.
In de Noordgermaanse scheppingsmythe likt koe
Audhmla de stamvader van de goden uit de zilte ijsblokken en geldt zij
als het eerste levende wazen dat uit de Ginnnungagap (de chaos)
verschijnt.
In het oude Egypte werd de hemelgodin Hathor als een
vrouw met een koeiekop vereerd, en ook het hemelgewelf werd (behlave in
de gedaante van de hemelvrouw Nut) als koe, met op haar buik de sterren
gesymboliseerd. Ook isis kon in koeiegedaante optreden.
Beroemd is de heilige koe van India, de heilige
voedster van de prehistorische tijdperken die vruchtbaarheid en
overvloed belooft, en als Aditi ook de pendant is van de stier Nandi en
wensen in vervulling kan doen gaan.
In de psychologische symboliek van Aeppli is de koe
een goed dier met geringe dynamiek en een groot uithoudingsvermogen
met haar eenvoudige warmte, haar geduldig drachtig zijn een simpel
symbool voor Moeder Aarde zelf, een uitdrukking van het vegetatief
moederlijke.
