Donderdagmorgen hebben we een tweede spermastaal binnengebracht voor analyse. We hadden 5 weken eerder al een keer een staal binnengebracht en de kwaliteit ervan bleek alles behalve goed. Maar mijn vriend wou een tweede kans. Vrijdag kon ik dan naar de gynaecologe bellen voor het resultaat. Ze was zoals gewoonlijk heel erg enthousiast, want wat bleek, de kwaliteit was spectaculair verbeterd! Goed nieuws dus. Toen 2 miljoen zaadcellen per ml en nu 35 miljoen, anderhalve keer meer dan gemiddeld! En ook de beweeglijkheid was een pak beter: toen 0% met snelle voorwaartse beweeglijkheid en 10% met langzame voorwaartse beweeglijkheid en nu 28 en 15%. Dat is samen 43%, nog iets minder dan de ‘normale’ 50%, maar toch ook al véél beter nieuws.

Wij vragen ons natuurlijk af hoe dat zo erg kan verschillen. De uroloog en de gynaecologe waren allebei voorstander van een tweede analyse, maar zeiden daar allebei bij dat ze niet veel verschil verwachtten. Het zou dus niet spectaculair veranderen, maar dat is dus toch gebeurd. Ik heb het staal bij de eerste keer ook goed warm gehouden, dus ik denk niet dat daar het verschil ligt. Waar mijn vriend wel op gelet heeft de voorbije maand is alcohol – hij heeft bijna niets gedronken, anders drinkt hij wel vaker een pintje bij het eten –, regelmatig sporten en niet te heet douchen. Wat hij ook heeft gedaan is dagelijks een pilletje Flixar genomen. Dat zijn vitaminen voor mannen, de mannelijke variant van Omnibionta Pronatal zeg maar. En last but not least, hij heeft zich 4 dagen onthouden bij het tweede staal en bij het eerste was dat maar één dag.

Dus ja, waar ligt de oorzaak van dit grote verschil? Het kan vanalles zijn. Bij volgend bezoek aan onze dokter, gaan we haar mening zeker eens vragen.

Nu de spermakwaliteit van mijn partner eigenlijk niet zo erg slecht is als we eerst dachten, wordt ook het ‘plan van aanpak’ omgegooid. Ik heb mij de voorbije maand geïnformeerd over en voorbereid op IVF ICSI en dat ging gepaard met heel wat traantjes. Ik heb er ook al over gepraat met vriendinnen enzo, allemaal niet zo makkelijk, en nu verandert de aanpak. Zucht. Het is natuurlijk geweldig nieuws dat mijn vriend min of meer normaal vruchtbaar is, maar waar zit dan het probleem? Bij mij? Alles leek tot nu toe normaal … Of is het toeval? Hebben we gewoon nog niet op het juiste moment gevreeën? Of hebben we te vaak gevreeën, waardoor de zaadkwaliteit niet goed was? …

Maar bon, we gaan nu starten met IUI. Ik krijg hormonen om de rijping van een eicel te stimuleren. Er wordt met echo’s gekeken wanneer het eitje rijp is, dan krijg ik een spuit en 36 uur later worden de zaadcellen zo hoog mogelijk in de baarmoeder ingebracht. Toen de gynaecologe aan de telefoon wou uitleggen hoe we dat nu praktisch gingen doen, werd ze weggeroepen voor een bevalling. Ze belt me maandag terug. Spannend. Ik hoop gewoon dat we hier zo snel mogelijk mee kunnen beginnen, liefst deze cyclus nog, maar dat is misschien moeilijk. Pfff geduld, daar heb ik wat te weinig van.

De vroedvrouw daar vond dat heel raar, omdat onze gynaecologe volgens haar nog niets had doorgegeven aan Leuven, wat normaal al gebeurd had moeten zijn. En ik wil alles zo snel mogelijk laten gaan, dus ik wou haar een hint geven om zo snel mogelijk die gegevens door te sturen. We moeten als koppel blijkbaar ook besproken worden in het LUFC op de vergadering die telkens op donderdag doorgaat, maar daarvoor moeten die gegevens er dus eerst zijn. Daarna wordt een infopakket opgestuurd naar ons en wordt een afspraak gemaakt voor een intake-gesprek. 

De dokter antwoordde nu zelf dat we deze week of volgende week besproken zouden worden, zodat er geen wachttijden zouden zijn. Waarschijnlijk zijn alle koppels een beetje hetzelfde en weet zij ondertussen precies wat ik wil horen

Ik had ook nog twee andere vragen. In het boek van het LUFC staan nog heel wat onderzoeken voor bij de vrouw, die ik nog niet gedaan heb, zoals een hysteroscopie, een endometriosebiopsie en een laparoscopie. Dingen die niet echt aangenaam zijn om te laten doen, vermoed ik. Dus mijn vraag was of ik die nog moest doen. Het antwoord was dat ik al allerlei onderzoeken had gehad en dat ze afwacht wat ze vanuit Leuven nog vragen. Die onderzoeken zijn niet altijd nodig. Ik interpreteer haar antwoord als'misschien'

Mijn tweede vraag ging over de resultaten van de bloedafname van mijn vriend. De resultaten van het genetisch onderzoek zijn er pas over 6 à 8 weken, maar de hormonale resultaten waren er wel al. Blijkbaar was het gehalte mannelijk hormoon (testosteron) iets lager dan gewoonlijk, maar dat was geen probleem en daar moest ook niets aan gedaan worden. Ze had dit ondertussen ook al besproken met de uroloog waar we geweest waren.

Bij ons bezoek aan de gynaecologe op 26 oktober was gezegd dat ik bloed moest laten afnemen op dag 2, 3 of 4 van mijn volgende cyclus. Op één van die drie moest ik dan naar het ziekenhuis gaan voor een bloedafname, nuchter, ’s morgens vanaf 8u, zonder afspraak, niet op vrijdag, want op vrijdag ging dat niet.

Rarara welke dag was dag 1 bij mij? Ja! Donderdag! Dag 2, 3 en 4 vallen dus op vrijdag, zaterdag en zondag. Dan wordt in Mechelen geen bloed afgenomen voor dit onderzoek. Ondertussen had ik zoiets van: het wordt ivf en ik wil hier zo snel mogelijk mee beginnen. Op de resultaten van het genetisch onderzoek moet je 6 tot 8 weken wachten, dus als ik nog een cyclus moet wachten voor die bloedafname . . . Daar had ik dus geen zin in! Dus ik heb mij op het werk nog eens in het waskot verstopt en heb getelefoneerd. Eerst naar mijn gynaecologe. Die nam niet op. Dan naar de afdeling gynaecologie in het ziekenhuis, waar ze ook werkt. Ze bleek die week in vakantie te zijn. Ja herfstvakantie natuurlijk. Aan het onthaal wist de dame niet waarom die bloedafname niet op vrijdag kon gebeuren en heeft ze me een ander nummer gegeven van het secretariaat van het labo, waar ze hopelijk meer konden zeggen. Daar wisten ze te zeggen dat er op vrijdag geen transport was van het afgenomen bloed naar Leuven. De oplossing leek mij dan eenvoudig: ik laat het bloed afnemen in Leuven. Ze hebben mij dan het juiste nummer gegeven in het LUFC om daar te vragen of dat kon. Een vriendelijke dame in Leuven wist mij uiteindelijk te zeggen dat ik de volgende morgen, vrijdag, om 9u er nog bij kon voor die bloedafname. Fieuw. 

Vrijdagmorgen 6 november stond ik daar dan netjes op tijd (een kwartier te vroeg) aan het onthaal. Ik stond niet op de lijst, maar dat maakte blijkbaar niet zo veel uit, want 20 minuutjes later werd ik naar een kamertje gebracht, waar een vroedvrouw mijn bloed heeft afgenomen. Ik denk dat het in totaal 9 buisjes waren, maar het ging heel vlot. Ik voelde mij zelfs niet te slap achteraf, hoewel ik anders gemakkelijk een lage bloeddruk heb en ik die ochtend helemaal niets gegeten had.

Op het internet vindt je hier natuurlijk vanalles over. Meestal wordt er gezegd dat er even veel kans is op een afwijking als bij natuurlijk verwekte kinderen. Andere bronnen zeggen dat de kans een klein beetje hoger is, omdat er met eicellen en/of zaadcellen van verminderde kwaliteit gewerkt wordt. Bij chromosomale afwijkingen gaat het dan over 2% bij ivf icsi tegenover 1% normaal. Bij aangeboren afwijkingen in het algemeen spreekt men over 5% tegenover 3%.

In het boek dat we gekregen hebben van het LUFC staat hier het volgende over: “Het is voorlopig nog niet mogelijk om uit te maken of ICSI inderdaad extra risico’s geeft voor afwijkingen. Doorgaans worden zulke risico’s berekend op de bevolking van een land, dus op meerdere miljoenen mensen. Het aantal kinderen dat via een ICSI werd verwekt en opgevolgd, is echter nog klein en stijgt oer de hele wereld samen nauwelijks boven enkele duizenden uit. Het is duidelijk dat het toeval de cijfers bij zulk een kleine groep zwaar kan vertekenen. De geboorte van slechts twee of drie kinderen met een bepaalde kwaal kan dan immers de indruk opwekken dat het risico voor die kwaal enorm gestegen is, terwijl het slechts om toeval kan gaan.”

Op 26 oktober hadden we onze eerste afspraak bij de nieuwe gynaecologe, de eerste afspraak na het nieuws over de slechte zaadkwaliteit van mijn vriend. Ze heeft toen allerlei vragen gesteld over onze gezondheid, of één van ons al kinderen had en zo. Ze heeft ook nog eens de resultaten van het spermastaal overlopen. Blijkbaar wordt de beweeglijkheid van sperma in 4 groepen ingedeeld:

Type A: snelle voorwaartse beweeglijkheid
Type B: langzame voorwaartse beweeglijkheid
Type C: ter plaatse beweeglijk
Type D: onbeweeglijk

Bij hem zat er in de eerste groep 0% en in de tweede 10%, terwijl dat samen 50% zou moeten zijn. Toen ik dit zag, begreep ik waarom ze ook meteen ICSI voorstelde. Waarschijnlijk kan die 10% in groep B niet eens hard genoeg zwemmen om door de eicelwand te geraken. Bij Intra Cytoplasmatische Spermatozoa Injectie (ICSI) wordt de zaadcel via een heel fijne injectienaald in de eicel gebracht. Op deze site wordt dat mooi in beeld gebracht: http://www.fertiliteit.info/content/fertiliteit/ki/icsi_in_beeld.asp.
Bij gewone IVF wordt een druppeltje zaadcellen bij de eicel gelegd in een schaaltje en moeten ze zelf nog door de eicelwand geraken. Ook zijn er veel te weinig goede zaadcellen aanwezig per zaadlozing, als je bedenkt dat ze er 100.000 van type A of B nodig hebben per eicel. Bij 2 ml sperma, 2 miljoen zaadcellen per ml en maar 10% goeie, heeft hij er maar 400.000 per zaadlozing. Hiermee kunnen een viertal eicellen bevrucht worden via gewone ivf en er worden er meestal meer opgepikt na een ivf-behandeling (heb ik gelezen).

De gynaecologe heeft ook nog eens de foto’s van de HSG getoond en besproken. Daarna heeft ze een echo gedaan bij mij. Net als vorige keer had ik waarschijnlijk net een eisprong gehad. Deze keer was de gesprongen follikel nog mooi rond. Ook het baarmoederslijmvlies was in orde.

Wat er nu nog moest gebeuren bij ons allebei was een bloedonderzoek. Er wordt dan gekeken naar geslachtsziekten, toxoplasmose en nog zoiets, hormonale en chromosomale afwijkingen. Bij mijn vriend heeft de dokter meteen bloed afgenomen. Bij mij moet dat gebeuren op dag 2, 3 of 4 van mijn cyclus (dag 1 is de eerste dag van de menstruatie). Op dat moment zijn de hormonen in het bloed op hun laagste punt. Dit is een soort nulmeting om de dosering van de hormonen bij de ivf-cyclus op af te stemmen.

Na de HSG had ik het wel moeilijk. Het was allemaal wat te veel. Het nieuws van die ivf-behandeling, waarvan ik nog altijd niet goed weet wat die juist gaat inhouden, al die onderzoeken die ik misschien nog moet doen en ik had er ook nog niet echt met iemand over kunnen praten. Het lastigste voor mij is dat je niet weet wat je allemaal nog te wachten staat. Hoe gaat die ivf-behandeling zijn, wat moet ik dan allemaal precies doen, gaat het lukken, na hoeveel pogingen gaat het lukken, . . . Ik zou graag zo een glazen bol hebben. Zucht. Van al die vraagtekens wordt ik onzeker en emotioneel.

Als je mij 10 jaar geleden had gevraagd of ik ivf zou doen als het nodig was, zou ik direct nee geantwoord hebben. Dat is tegennatuurlijk, je moet de natuur zijn gang laten gaan. Als dat nodig is, is het ‘not meant to be’ dat je kinderen hebt. Maar nu, heb ik zoiets van wij willen kinderen en het bestaat dus waarom niet. Zo doet de mens dat: als de natuur tegen werkt, schakelen we de wetenschap in en we krijgen onze zin wel.

Na de resultaten van het spermastaal had de gynaecologe ook aangeraden een afspraak te maken bij een uroloog. Soms is er een duidelijke reden, die de kwaliteit van het zaad beïnvloedt. Op consultatie bij de uroloog voelt die dan aan de ballen, bijballen, zaadleiders enzovoort. Hij maakt ook een echo om te zien of er spataders zijn. Die kunnen ervoor zorgen dat de temperatuur in de ballen te hoog wordt.

De uroloog kon bij mijn schatje echter niets abnormaal vinden. Op zich is dat goed natuurlijk, maar als hij iets had kunnen vinden, had daar iets aan gedaan kunnen worden en was er een kleine kans dat de kwaliteit van het sperma nog kan verbeteren.

Ondertussen had ik mijn regels en heb ik een afspraak gemaakt voor die HSG, hysterosalpingografie of het maken van een foto van de baarmoeder. Dan wordt een contrastvloeistof in de baarmoeder en de eileiders gespoten. Op die manier kunnen ze zien of de binnenkant van de baarmoeder normaal is en ook of de doorgang in de eileiders goed vrij is.

Ik wist eigenlijk niet goed waaraan ik mij moest verwachten en was er allemaal vrij gerust in. Toen ik op die tafel ging liggen vroeg de verpleegster of ik een pijnstiller zoals Dafalgan had ingenomen. Niet dus, wist ik veel, maar dat is dus wel aan te raden. Blijkbaar was bij mij de doorgang in de baarmoederhals redelijk dicht, waardoor de gynaecologe die vloeistof er niet zo makkelijk door kon spuiten. De druk van die vloeistof voelde niet bepaald aangenaam. Ook wanneer de vloeistof er door liep – ze vult de baarmoeder en loopt dan door de eileiders tot in de buikholte – voelde ik die druk. Nadien heb ik nog twee dagen buikpijn gehad, alsof ik heel erge menstruatiepijn had, maar dat is iets wat ik normaal weinig of niet heb. Ik heb toen een heel weekend in de zetel gezeten. Ik begrijp nu ook waarom ze dit alleen op vrijdagnamiddagen doen.

De dokter was ervan overtuigd dat de HSG een goed resultaat zou hebben. Nu was alles goed open en zouden we meer kans hebben op een natuurlijke bevruchting. De baarmoeder was goed gevormd en de eileiders waren ook goed te zien op de foto’s. Je zag een mooi lijntje.

Vrijdag 2 oktober was de dag waarop we het spermastaaltje gingen binnenbrengen. We hadden wel geen steriel potje, maar we hadden de dag ervoor zo een mini confituurpotje heel goed uitgewassen en uitgespoeld met heet water, dus dat moest wel ok zijn. Ik had het potje in mijn broekzak gestoken van mijn jeans, dicht bij mijn lies, zodat het lekker warm bleef en ben meteen vertrokken. Aangekomen in het ziekenhuis, heb ik ingeschreven aan de balie en ben naar de juiste verdieping gegaan. Daar wisten ze me te vertellen dat ze in dit ziekenhuis geen spermastaaltjes onderzochten. Daarvoor moest ik in het andere ziekenhuis zijn aan de andere kant van de stad en ik was te voet L. Binnen het uur ging ik daar niet meer geraken, dus ben ik maar terug naar huis gekeerd.

De maandag erop tweede poging. Zaadlozing in het potje, potje in broekzak en deze keer met de fiets naar het andere ziekenhuis. Binnen het half uur heb ik het potje kunnen afgeven, oef. Ze hadden daar wel een opmerking over het confituurpotje. Zo een potjes kon je ook in de apotheek gewoon kopen.

Enkele dagen later heb ik dan naar de nieuwe gynaecologe gebeld om te vragen naar de resultaten. Bij het vorige bezoek had mijn vorige gynaecologe zelf voorgesteld dat ik misschien beter een andere kon nemen, omdat zij nogal ver woont van waar ik nu woon. Het zou makkelijker zijn om iemand te nemen in de eigen gemeente, voor al die onderzoeken enzo. Ze had dus de naam doorgegeven van mijn nieuwe gynaecologe.

Toen ik dus belde naar deze nieuwe gynaecologe voor de resultaten van het spermastaal was ze eigenlijk wel heel direct. Ze wist te vertellen dat de kwaliteit van dit spermastaal niet erg goed was en dat ‘op basis van dít staal we meteen moesten overgaan naar IVF ICSI’. Slik. Bij normaal sperma zitten er minstens 20 miljoen zaadcellen per milliliter. Bij mijn vriend was dat maar 2 miljoen. Normaal moet er ook minstens 50% van de zaadcellen goed beweeglijk zijn en dat was maar 10%. Voila en dat wist ik dan. Ik vroeg nog of kunstmatige inseminatie niet mogelijk was, maar ze verzekerde mij dat dat op basis van dit staal tijdverspilling zou zijn.

En daar stond ik dan in het washokje op het werk en een baksteen die op mijn hoofd was gevallen. Ik had niet veel zin meer om te werken die dag en ben wat vroeger naar huis gegaan. Ik kon mij toch niet meer concentreren.

’s Avonds moest ik dit nieuws nog aan mijn vriend vertellen. Ik wilde hem hier niet mee bombarderen aan de telefoon, zoals dat bij mij gebeurd was. Dit is ook iets waar hij altijd al voor gevreesd had. Maar het goeie nieuws was wel dat hij niet onvruchtbaar is. Hij is verminderd vruchtbaar. Er zijn nog wel beweeglijke zaadcellen, waar ze iets mee kunnen doen. Moest hij volledig onvruchtbaar geweest zijn . . . , goh, ik zou niet weten wat we dan zouden moeten doen of hoe ik dan zou reageren.

Tabelletjes en grafiekjes zijn wel mijn ding, dus de volgende dag zou ik mijn temperatuur meten. Ik ging op zoek naar onze thermometer, zo een antiek ding met kwik in, en heb hem dan voor de zekerheid maar even getest . . . Na een kwartier met dat ding onder mijn tong was er nog steeds geen lijntje kwik te zien . Hij werkte dus niet meer. De volgende dag heb ik dan mijn vriend naar de apotheker gestuurd om een nieuwe digitale te kopen. Veel makkelijker om te gebruiken.

De eerste dag had ik een temperatuur van 36.5°. Dit was ergens halverwege mijn cyclus. De volgende dag 36.7°, twee tienden hoger! In theorie zou dit dan de dag van mijn eisprong zijn, dus hebben wij ons huiswerk gemaakt. De dag erna was mijn temperatuur 36.9° , nog hoger?! Dat is zelfs bijna koorts?! En ik voelde mij helemaal niet ziek. Dan heb ik de volgende avond eens drie keer meteen na elkaar mijn temperatuur genomen: 36.2°, 36.4° en 36.7°. Die geweldige, digitale, makkelijke thermometer was dus brol. Om een verschil van 0.2 te kunnen zien op het grafiekje, had ik een zeer nauwkeurige thermometer nodig, ofwel deed ik iets verkeerd. Aan dat grafiekje heb ik dus voorlopig niet meer verder gewerkt.

Eind september 2009 hebben we een afspraak gemaakt bij de gynaecoloog. We waren nu iets meer dan een jaar aan het proberen en dat is toch de termijn dat dokters en gynaecologen zeggen dat je eerst de natuur zijn gang moet laten gaan. Maar nu werden we toch echt wel ongeduldig.

Mijn gynaecologe was supervriendelijk en ook heel positief. Ze had ook een duidelijk plan van wat er nu moest gebeuren. Dat vond ik natuurlijk super. Eindelijk actie!

-          Het eerste was een echo bij mij om te zien of alles er normaal uitzag. Dat heeft ze dan ook meteen gedaan. Alles zag er goed uit. De baarmoeder was goed gevormd en ze kon ook mijn eierstokken zien. In één van de twee zat een langwerpige follikel, 20mm op het breedste punt. Waarschijnlijk was daar net een eitje uit gesprongen, dus het was eigenlijk de moment om te vrijen (en dat hebben we dan die avond ook maar flink gedaan ). Het baarmoederslijmvlies was drielagig of zoiets, wat ook goed was. Dit wil zeggen dat de baarmoeder klaar is om een eitje te laten innestelen.

-          Mijn vriend moest een spermastaaltje binnenbrengen op het labo.

-          Ik moest een foto van de baarmoeder (HSG, hystero salpingo grafie) laten nemen enkele dagen na mijn volgende regels.

-          Ik kreeg een tabel mee om dagelijks mijn temperatuur op in te vullen (’s morgens voor het opstaan, onder de tong). De dag van de eisprong zou de temperatuur 0,2° hoger zijn.

-          Vanaf mijn volgende cyclus moest ik elke dag een pilletje nemen, Clomid, omdat ik een zeer onregelmatige cyclus heb. Dit zou er voor zorgen dat die regelmatiger is, 28 dagen, en dus in mijn geval zal de cyclus dan ook minder lang zijn en is er dus meer kans om zwanger te worden.

Ten slotte zei ze nog dat we niet het eerste koppel zouden zijn, dat nu gewoon van zelf zwanger wordt na een bezoekje aan de gynaecoloog. We hadden waarschijnlijk gewoon nog niet op het juiste moment gevreeën. Ik kwam dus buiten met een heel goed gevoel.

Na elke cyclus vraag je je af wat je misschien verkeerd doet en dan ga je zoeken op internet. Zo vindt je allerlei sites en bloggers met tips: niet te vaak vrijen, maar ook niet te weinig, even blijven liggen achteraf, extra foliumzuur innemen, niet te warm baden, niet te veel alcohol, gezond eten, sporten, blablablabla. Dat doen wij toch allemaal, denk ik dan. En je ziet toch ook koppels die er allesbehalve gezond uitzien en die wél kinderen hebben. Het is niet eerlijk . . .

Maar. Een maand later had ik een vaginale infectie. Ik had dit al een keer gehad vroeger en ging bij de apotheek een doosje gyno-daktarin halen. Na tien dagen behandelen is de infectie dan weg. Normaal gezien toch. Maar ik had nog altijd dat lastig gevoel daarbeneden. Op consultatie bij de dokter bleek overduidelijk dat ik een blaasontsteking had, waar ik dus al twee weken mee rondliep. Waarschijnlijk had ik de twee ongeveer tegelijk gekregen.

Deze infecties waren helaas de eerste van een hele reeks. Gedurende een half jaar heb ik de ene vaginale infectie na de andere gehad en ook een paar blaasontstekingen ertussen. Achteraf gezien was waarschijnlijk het stoppen met de pil hiervan de oorzaak. Doordat mijn hormonaal evenwicht verstoord was, was ook mijn vaginale flora compleet verstoord. Bij onthouding bleven de infecties telkens even weg, maar ja, wij wilden wel zwanger worden hé !

Begin januari 2009 heb ik dan een soort uitstrijkje laten nemen bij de huisarts voor een cultuur. Dan zien ze in het labo welke schimmels of bacteriën er aanwezig zijn. Hierin werd niks gevonden en ook op basis van het urinestaal werd geen blaasontsteking vastgesteld. Ik snapte er niks van! Ik beeldde mij dat toch niet allemaal in?! De dokter stelde voor om bij een volgende infectie, niet meteen te behandelen, maar het eerst goed te laten doorkomen, dan een cultuur te nemen en dan pas te behandelen.

Marieke