De culturele functie wordt als volgt omschreven: de functie, die zowel in de brede als de engere zin, gericht is op het verhogen van de participatie aan de cultuur die de samenleving te bieden heeft.

Een sociaal-culturele visie op de cultuur

Begin en midden de 20^ste eeuw dacht men bij het horen van het woord ‘cultuur’ aan volksverheffing. Nu zijn er drie verschillende benaderingswijzen om te kijken naar cultuur.

Cultuur als factor

Het gaat hier om:

-       de totaliteit van waarden, normen en betekenissen

-       de totaliteit van zinvolle acties, reacties en interacties van mensen

-       de totaliteit van cultuurgoederen.

Cultuur maakt interacties mogelijk tussen mensen onderling.

Cultuur als facet

Cultuur wordt gezien als een bepaald aspect van de sociale werkelijkheid naast andere aspecten zoals economie en politiek. We denken aan het kijken naar instituties, levensstijlen en cultuurgoederen binnen een bepaalde sociale context. Er bestaan 2 focussen: de focus van cultuur als product en als proces en de focus van een enge en bredere benadering van cultuur.

Cultuur als sector

Dit heeft te maken met een beleidsmatige en organisatorische aandacht voor cultuur. Het wordt gekenmerkt door een sterke beheersingslogica of functionele rationaliteit.

We onderscheiden hier een aantal taken voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk:

-       Cultuuroverdracht

-       Cultuurbewaring

-       Cultuurspreiding

-       Cultuurbemiddeling

-       Cultuurschepping

-       Cultuurbeleving.

De wezenlijke bijdrage van het sociaal-cultureel volwassenenwerk inzake cultuur

Elke organisatie werkt volgens een sociaal-culturele methodiek. We onderscheiden hierbij drie interventiestrategieën.

Het organiseren van cultuurconsumptie

Dit is gericht op het ‘deel-nemen’ aan cultuur. Deelnemers moeten zoveel mogelijk worden betrokken bij cultuur.  

Het realiseren van cultuurproductie

Dit gaat over het ‘deel-hebben’ aan cultuur. Personen en groepen moeten worden gestimuleerd om bij te dragen aan cultuur.

Het faciliteren van cultuurkritiek

Hier vinden we het ‘deel-zijn’ van cultuur. De cultuurbelevingen en –ervaringen van de deelnemers zijn onderwerp van reflectie.

Samenwerken inzake cultuur

Samenwerking is geen verplichting, maar biedt wel kansen om cultuur te realiseren en bij te sturen. Het is belangrijk dat elke organisatie zich binnen een samenwerkingsverband opstelt vanuit haar eigen kracht.

De krachten van het sociaal-cultureel volwassenenwerk zijn:

-       een sociaal-constructivistische visie

-       faciliterend karakter

-       participatief karakter

-       kritisch karakter

-       normatief karakter

-       sociaal karakter

-       multifunctioneel karakter.

Het zichtbaar maken van de culturele functie van het sociaal-cultureel volwassenenwerk

Cultuur als sector zichtbaar maken

Dit gaat over het aantonen van de eigen geleverde inspanningen en gerealiseerde effecten van culturele functies.

Cultuur als facet zichtbaar maken

Dit gaat om zich bewust, expliciet en verantwoord verhouden tot verschillende mogelijk focussen.

Cultuur als factor zichtbaar maken

Dit gaat om de aanwezigheid van de organisatie in de samenleving, de maatschappij, het publieke forum, de media… .