Het artikel is geschreven als reactie op het artikel ‘Schrap educatie, onthoud kunst’ van Wouter Hillaert. Volgens de schrijver, Lode Vermeersch, is het ondenkbaar om ‘kunsteducatie’ te herleiden tot ‘kunst’. Educatie wijst namelijk op een belangrijke eigenschap van kunst. Je kan kunst leren, je kan er iets van leren en je kan er iets over leren. Om dit te bereiken is een educatieve aanpak nodig.

Een korte bocht door een veelkleurig landschap

Hillaert maakt in zijn artikel een onderscheid tussen vier types van organisaties die zich bezighouden met cultuureducatie: jeugdorganisaties, educatieve diensten van musea, instellingen voor kunstonderwijs en kunsteducatieve organisaties die worden gesubsidieerd binnen het Kunstendecreet. Er moet een onderscheid worden gemaakt, want alle organisaties moeten zich kunnen onderscheiden van de andere. Toch vindt Vermeersch dit kort door de bocht. Er zijn veel meer organisaties die zich met kunst- en cultuureducatie bezighouden.

Zoek de 20 gelijkenissen

In het onderzoek ‘The Informality and formality of learning’ van Colley, Hodkinson & Malcolm werd aangetoond dat verschillende vormen van educatie op minstens twintig kenmerken van elkaar kunnen verschillen. We moeten er rekening mee houden dat er grote verschillen zijn tussen de vele organisaties, maar ook gelijkenissen.

Let’s put the learner first

Kunsteducatie is een vorm van levenslang leren geworden. Er moet betekenis worden gegeven aan kunst. Kunsteducatie gaat niet enkel over de kenmerken van het kunstwerk, maar ook over wat er zich afspeelt tussen het kunstwerk en de omgeving, het publiek en het individu. Dit is een leerproces. Omgaan met kunst kan worden aangeleerd en doorgegeven. De laatste jaren heeft het standpunt van de lerende aan belang gewonnen in het onderwijs. Het is van belang om ook in het kunsteducatief proces aandacht te hebben voor het individu.

Koken van een wit blad, hoe dan?

Vermeersch heeft kritiek op de uitspraak van Hillaert dat men steeds vertrekt ‘van een wit blad’. Kunsteducatieve organisaties hebben wel degelijk een ‘methode’ voor kunsteducatie.

Kunsteducatie vs. cultuureducatie

Kunsteducatie spreekt louter over de kunsten zelf. Cultuureducatie daarentegen houdt ook rekening met cultureel erfgoed, media, geschiedenis… . Kunsteducatie mag zich niet terugtrekken op een eiland, maar moet meer in de samenleving staan.

Kunst- en cultuureducatie: van randgeval naar kerntaak

Beide auteurs zijn ervan overtuigd dat er nood is aan een gediversifieerde en kwaliteitsvolle kunsteducatie. Kunsteducatie moet een waardevolle plaats krijgen binnen het curriculum, het kunstenbedrijf en de samenleving. Kunsteducatie kan namelijk vaardigheden bijbrengen die ook buiten een artistieke context bruikbaar zijn. Iedereen heeft het recht om zich deze kennis en vaardigheden eigen te maken.