Participatie speelt op verschillende vlakken een grote rol in onze samenleving. Het meest voorkomende probleem bij participatie is sociale ongelijkheid. Het zijn de hoger opgeleiden en de mensen van de middenklasse die participeren in de samenleving. De laaggeschoolden vallen uit de boot.

We zien drie systemen van reproductie van sociale ongelijkheid:

1)    In de politiek: laaggeschoolden worden niet betrokken bij de politieke vormgeving.

2)    In de economie: het kapitalisme veroorzaakt wereldwijd meer en meer sociale ongelijkheid, een alternatieve maatschappelijke ordening wordt niet besproken.

3)    Op cultureel niveau: kansengroepen en laaggeschoolden hebben geen toegang tot de culturele wereld, het aanbod spreekt hen niet aan omdat hun leefwereld niet aan bod komt.

Om deze ongelijkheid in de samenleving weg te werken, kunnen we gebruik maken van participatiestrategieën. Dit zijn een aantal condities waaraan een goede participatiestrategie moet voldoen:

1)    Participatie moet gericht zijn op de mogelijkheden en talenten van de mens, niet op hun tekorten.

2)    We moeten steeds in vraag stellen welk mensbeeld en wereldbeeld we willen uitdragen.

3)    Participeren vind altijd plaats binnen een context die we moeten begrijpen en respecteren.

4)    Er moet geïnvesteerd worden in de culturele ontwikkeling tijdens de kinder- en jeugdjaren.

5)    We moeten rekening houden met de bestaande hiërarchieën in een cultuur.

Dit zijn enkele participatiestrategieën die de emancipatie van kansengroepen benadrukken:

1)    Kunstinteractie als methode

Kansengroepen worden benaderd vanuit hun competenties en talenten. Ze kunnen actief participeren aan het creëren van artistieke symbolen.

2)    Lokale trajecten als afstemming

Men installeert lokale trajecten waarbij de verschillende betrokken lokale actoren samenwerken aan een gedeeld beleid.

3)    Traversaal handelen als vernieuwing

Een grensoverschrijdende aanpak die de verschillende levensdomeinen met elkaar verbindt. Om de participatie van de meest kwetsbare groepen te bevorderen is het belangrijk dat problemen niet meer worden bekeken vanuit één bepaalde sector.

4)    Naar vitale coalities:

Men moet werken over de verschillende beleidsniveaus en beleidssectoren heen. De wederzijdse dialoog tussen praktijk en beleid moet in leven worden gehouden.