Budapest-Érdxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />. Het Memento Park of het Szoborpark is een beeldenpark (een soort beeldenkerkhof) in  Érd, aan de rand van Budapest. Alle standbeelden en/of monumentale beeldengroepen - uit de communistische periode - verspreid over het grondgebied van de stad Budapest zijn, in 1991, na de val van het communistische regime samengebracht. Het park werd geopend in 1993 op de tweede verjaardag van de terugtrekking van de Sovjet troepen van het Hongaars grondgebied. In vele andere sattelietstaten van de Sovjet Unie werden die beelden gewoon vernietigd. Hier niet, het stadsbestuur van Budapest wou er nog iets rond organiseren. Niet minder dan 42 van deze monumenten, die ooit het communistische tijdperk (1945-1989) moesten verheerlijken - en die op prestigieuze plaatsen in de stad te zien waren - zijn hier samengebracht. Het park werd aangelegd door architect Ákos Eleőd. Van hem zijn de gevleugelde woorden: "dit park gaat terzelfdertijd over dictatuur en democratie. Want alleen dank zij die democratie kan men over dictatuur spreken en er dingen rondom opbouwen. Alleen democratie verschaft de opportuniteit vrij over dictatuur te kunnen denken en spreken."

Het park is opgebouwd uit zes ringen beelden en/of monumenten: Gigantische beelden van Karl Marx, Friedrich Engels, Vladimir Lenin (dat voorheen op het grondgebied van Városliget stond) en Hongaarse communistische helden staan er naast mekaar. Allegorische  beeldengroepen bezingen de  vriendschap tussen Hongarije en de Sovjet Unie en bevrijding, samen met personaliteiten uit het toenmalige arbeidersmidden. Men ontmoet er de soldaten van het Rode Leger en het enorme beeld van een dergelijke soldaat dat destijds op de Gellértheuvel prijkte. Merkwaardig is het momument uit de periode van de Radenrepubliek (de officiële naam voor Hongarije onder het communistische regime tussen 21 maart 1919 en 6 augustus 1919 onder leiding van Béla Kun - Het was de eerste communistische regering die gevormd werd in Europa na de Oktoberrevolutie in Rusland, waarbij de Bolsjewieken de macht kregen in dat land). Het betreft een kolossaal beeld van een matroos gebaseerd op een poster uit de revolutie van 1919. Men ontmoet er het Béla Kun Memoriaal  - afgebeeld tijdens een speech vanaf een platform omringd door een menigte arbeiders en soldaten -. Zelfs het beeld van Kapitein Ostapenko, dat ooit langs de weg Balaton-Wenen stond is er te zien.

Het park heeft een winkel met boeken, posters en allerlei curiositeiten (o.a kaarsen in de vorm van Stalin en Lenin) uit dat tijdperk.  Men kan er een blik lucht - de laatste adem van het socialisme - kopen uit die tijd enz. Het park is nu een belangrijke toeristische attractie geworden. Het is waar te nemen van de grote weg nr. 7 die erlangs loopt. Een fotoreportage moet  het een en het ander verduidelijken. Bij elk van de beelden geven we, voor zover het te achterhalen was, de kunstenaar die het beeld maakte, het jaartal en de plaats waar dat oorspronkelijk stond.

Het fotoverslag. 



Eén van die verzamelobjecten die in het park te koop zijn is een onderscheiding: "Held van de USSR".



Deze afbeelding staat op de openingspagina van de website van het park.



De ingang moet een klassiek gebouw evoceren. Marx en Engels (Segesdi György van 1971 - Jászai Mari tér) staan rechts in de nis. Lenin (Pátzay Pál van 1965 - Felvonulási tér) links.



Het Béla Kun memoriaal - Hij was de leider van de communistische Hongaarse revolutie in 1919 en later leider van het land. Hij week later uit naar de Sovjet Unie. Hier houdt hij een speech vanaf een plateau omringd door arbeiders en soldaten.



Een detailfoto van datzelfde memoriaal (Imre Varga van 1986 - Vérmező-park).



Dit beeld herdenkt de martelaren (beeldt een vallende held uit die het hoofdkwartier van de communistische partij in Budapest verdedigde tegen de zgn. contra-revolutionairen) van de opstand van Hongarije in 1956 (Kalló Viktor van 1960 - Köztársaság tér).



Miklós Steinmetz (Mikus Sándor van 1958 - Vöröshadsereg út) en Kapitein Ilia Ostapenko - die met de muts - (Kerényi Jenő van 1951 -  Budaörsi út - Balatoni út) . Steinmetz stamde af van Hongaarse communistische ouders en moest daar uitwijken naar de Sovjet Unie. Hij werd lid van de Komsomol, vocht in de Spaanse burgeroorlog. Tijdens WO II was hij een kapitein in het Rode leger. Bij de verovering van Budapest ging hij de voorwaarden voor overgave aan de omsingelde Duitsers en Hongaren troepen overhandigen. Na de verovering van de stad kwam hij om toen hij op een mijn reed.



Een "stormende" werker staat symbool voor de arbeidersregering tijdens de Radenrepubliek (Istvan Kiss van 1969 - Dózsa György út).



Een detailfoto van het negen meter hoge beeld, gemaakt naar een poster gericht naar de arbeiders met de slogan: "Te wapen...te wapen" uit de tijd van de Radenrepubliek.



Een vergelijking tussen een 'normale' persoon Olga en dit beeld geeft een idee hoe gigantisch deze beelden zijn. Dat was typisch voor die periode onder het communisme.



Deze beeldengroep (memoriaal van de pioniers uit de periode van de Radenrepubliek) evoceert de overgang van Pionier alover Komsomol tot soldaat (Ambrózi Sándor en Stöckert Károly van 1953 - Pasaréti út 191-193).



Dit beeld eert de Hongaarse bijdrage tot de "internationale brigade" in de Spaanse burgeroorlog (Makrisz Agamemnon van 1968 - Néphadsereg tér).



Momument dat hulde moet brengen voor de arbeidersbeweging (Istvan Kiss van 1976 - Hűvösvölgy).



Een beeld van Vladimir Lenin (onbekende meester van 1958 - Csepel, Vasmű főbejárat).



Het memoriaal van Béla Kun, Jenő Landler, Tibor Szamuely - Hongaarse revolutionaire leiders - (Olcsai-Kiss Zoltán, Herczeg Klára, Farkas Aladár van 1967 - Kun Béla tér).



Een arbeider (het memoriaal van de helden van de kracht van het volk)  is zelfs niet te stoppen door een muur van repressie. Oorspronkelijk moest dit beeld de repressie van de fascistische en/of bourgeois  regeringen tegenover de werkende klasse symboliseren. Er staat een werker voor de breuk in die muur, die hij symbolisch zelf veroorzaakte (Kalló Viktor in 1983 - Köztársaság tér).



Memoriaal ter herdenking van de vriendschap tussen Hongarije en de Sovjet Unie - de werker en de soldaat (Zsigmond  Strobl  van 1956 -  Pataki tér).



Een soldaat van het Rode leger met gigantische afmetingen. Robert is het levende bewijs. Dit zes meter hoge beeld toont een vervaarlijk uitziende sovjet soldaat en stond ooit bij het momument van de "bevrijding" op de zgn. citadel. Een vlag met het hammer en sikkel symbool in zijn handen en aan zijn nek een trommelmachinegeweer (Kisfaludi Strobl Zsigmond  van 1947 - top Gellért heuvel).



Een algemene overzichtsfoto.



De "rest" - eigenlijk een copie uit 2006 - van eens een reusachtig beeld annex tribune van 'vadertje' Stalin..Eens een beeld van meer dan 8 m. Als eerste daad van de revolutie van 1956 werd op 23 oktober het beeld eventjes verzaagd. Wat overschoot waren de laarzen van de dictator. Deze tribune stond ooit op  "Felvonulási tér" in centraal Budapest. Daar werden de grote communistische parades gehouden op officiële feestdagen. De toenmalige communistische leiders stonden op deze tribune naar de voorbij marcherende massa te "wuiven". De menigte was gewoon verplicht de grote leiders te eren tijdens dergelijke parades. De laarzen zouden van het originele momument zijn.



Nog een foto van curiositeiten die te koop zijn: decoraties: rode ster = orde van de rode ster - oranje zwart = algemeen einde van de oorlog - andere = bevrijding van Berlijn.

Bron: allerlei toeristische gidsen over Hongarije en Budapest, de website van het park en wikipedia.org. Tekst: Eric - Foto's: Roberto.