Beslommeringen in mijn dagelijkse epistolaire bestaan...
15-02-2021
Omgaan met sociale media
Een nieuw jaar sleept zich langzaam maar zeker voort. De drie koningen zijn het land al uitgeschopt, het commerciële feest der geliefden eveneens. De verplichte daden bij sommige koppels gesteld en de band bij een deel van hen hersteld. Het is niet anders bij Bpost waar de in sommige kantoren noodzakelijke reorganisatie bijna voor de deur staat. Van wat we op de personeelspagina op Facebook van anderen horen belooft die niet veel goeds. Het zou hierop neerkomen: amper minder bussen voor veel meer pakketten. De fiets moet meer en meer een curiositeit worden en worden vervangen door lompe elektrische fiets(brommers) met nog loggere aanhangsels om toch maar als 'fiets' te worden beschouwd en zo toch in nauwe stadscentra binnen te dringen met pakjes. Echte brommers zouden helemaal verdwijnen vanwege te veel arbeidsongevallen.
Maar er wordt zoals in elke aanloop van een nieuwe reorganisatie veel gepalaverd en gespeculeerd en uiteindelijk zijn er nog altijd verrassingen die uit de bus (pun not intended) komen. Ik ga ervan uit dat de Local Organisation Specialists (LOS) toch iet of wat de kerk in het midden houden. Naïef wellicht, maar in de laatste jaren heeft Bpost zich naar ons, het basispersoneel, toch meer een menselijk gelaat laten zien. Het moest ook wel, want het extreme personeelsverloop was nefast voor de kwaliteit. Als postbodes zijn we dan ook ambassadeurs van het bedrijf naar de klant toe en het management kan wel willen dat we positief zijn naar de werkgever; als het de spuigaten uitloopt zal de oplettende klant of burger dit merken als hij even met zijn of haar postbode of spreekt.
Ik ben overigens indirect geshamed in een facebookgroep. Concreet postte een burger die op 'mijn' ronde woont een klaagpost over dat de post 'de laatste tijd' veel te laat toekomt. De dame in kwestie verweet Bpost ook traag te werken, ze zou verkeerde post krijgen (van de buren en van mensen die in andere straten woonden) en ze zou nog steeds kerstkaarten ontvangen. Ze kreeg veel bijval van mensen overal in de regio en hoewel ik mezelf groter achtte, heb ik de hele polemiek toch persoonlijk aangetrokken en één reactie geplaatst. Mijn reactie kreeg een aantal likes en ook mijn baas nam het voor mij en zijn hele team op in meerdere reacties. Hij stak zijn nek redelijk ver uit en dat is niet gebruikelijk voor postmeesters. Als postbode moet je al voorzichtig zijn met wat je post over Bpost, als teamleader nog meer. Ze kunnen je namelijk letterlijk vragen bepaalde posts te verwijderen als ze die 'niet geschikt' vinden voor de functie die je uitoefent. Mijn weekend was door de zaak vergald en mijn vrouw en schoonmoeder (die al lid was van de groep) mengden zich ook nog eens in de discussie. Uiteindelijk zouden de posts door de beheerder worden verwijderd. Mijn vrouw heeft de dame in kwestie wel gerapporteerd voor pestgedrag en het hebben van meedere profielen. Geen idee of dat iets heeft uitgemaakt, maar het heeft me wel doen beslissen om Facebook te verlaten. Te veel negativiteit, te veel reclame, te veel lidmaatschapsverzoeken voor groepen van vrienden die me eigenlijk maar matig tot helemaal niet interesseren. Het indirect geshamed worden was de druppel.
Het adres van de dame moest ik specifiek in de gaten houden en ik merkte dat ze nog correspondentie ontving van de vorige bewoners (een voormalig postbode nota bene) en dat dat haar irriteerde. Helaas kunnen wij hieraan op zich niets doen: als mensen verhuizen en zij willen niet betalen voor een adresverandering- of doorsturing van hun post- zul je als nieuwe bewoners soms nog worden gestoord door brieven en zelfs tijdschriften die niet voor jou zijn. Ten tweede was het zo dat ze uitzonderlijk ook verkeerde post moet hebben ontvangen in het laatste jaar. Dat is niet verwonderlijk als je weet dat op die ronde al enkele jaren geen vaste postbode meer stond. Met mij hoopt mijn baas nu wat constantheid te hebben, maar ook ik werk de maandag voorlopig niet meer omdat ik de zaterdag kranten uitreik. Bovendien kan ik qua accuraatheid de perfectie nastreven, andere collega's vinden snelheid en vroeg thuis zijn nog belangrijker. Ik heb helaas al in de bus gestopte aangetekende brieven opnieuw terug moeten meenemen naar kantoor toen bleek dat die mensen er eigenlijk niet meer woonden. Of hoe de aangepaste coronaregels naar eigen gemak worden geïnterpreteerd. En zolang mensen daarover niet via de officiële weg klagen over zulke erreurs zal dit blijven gebeuren. Oja, mevrouw heeft geen kerstkaartjes meer ontvangen sindsdien: ik retourneerde ze (2 stuks) wegens 'geweigerd door bestemmeling'.
Mijn zelfvertrouwen is intussen weer opgekrikt door andere, lovende reacties en allerlei kleine attenties die eigenlijk voor mij ook niet nodig zijn. Lief is het wel en het heeft me doen inzien dat het doen van een vaste ronde misschien wel voorspelbaarder is, maar je ook de kans geeft om meer structuur aan te brengen in je dagelijkse werkbestaan en af en toe wat 'overservice' te bieden aan mensen: binnengaan in de apotheek en/of bakker met hun post; een praatje met wat oudere bewoners. Ik mis het wel om even te kunnen blijven zitten op een adresje waar ik anders een warme koffie kreeg en een kwartiertje bleef nakaarten. De oudere dame in kwestie ook, maar het is voorlopig niet anders.
Postbodes voeren een essentiële dienstverlening uit die ook ononderbroken standhield gedurende de coronapandemie. Zoals op de meeste andere bedrijfsvloeren werden in de meeste post- en mailkantoren de nodige maatregelen getroffen om alles zo 'coronaproof' mogelijk te laten doorgaan. Maar in tegenstelling tot andere sectoren is men op de werkvloer toch het psychologische aspect uit het oog verloren en daarmee bedoel ik het feit dat de psychologische gevolgen die deze crisis op het privéleven van de medewerkers heeft voorlopig door datzelfde personeel worden onderdrukt. De werkdruk die al hoog lag ligt nu nog hoger door de tierende pakjeswoede en ook teamleaders en managers hebben de niet evidente taak om dit alles naar behoren te begeleiden. Nieuwe medewerkers moeten in een recordtempo worden opgeleid en toch een goede service bieden, er moeten veel wagens plots worden bijgehuurd, gps-toestellen moeten extra worden voorzien en alles moet door iedereen goed worden ontsmet na gebruik. En toch hou ik van mijn beroep.
Uiteraard verloopt het tegenwoordig niet zoals het optimaal zou moeten. In het voorjaar staat er ongeacht corona al een nieuwe reorganisatie op de werkplank en die ook al in de hoofden van sommige werklieden is geslopen. In sommige mailkantoren werd een vorige reorganisatie succesvol door een gezamenlijk vakbondsfront afgeblokt, met het onbedoeld nadelig gevolg dat in deze recordperiode nog steeds wordt gewerkt vanuit een organisatie uit 2016. Voor mijn kantoor betekent dit concreet dat men uitgaat van een dagelijks pakkenvolume van 450 parcels. Vandaag worden toppen gescheerd tot 1.450 pakken per dag. Er zijn weliswaar de nodige bijsturingen gebeurd, maar in de huidige organisatie is er gewoon te weinig tijd voorzien voor pakken en te veel tijd voor het dalende brievenvolume. Resultaat is dat mensen die puur uitreiking van brieven doen en weinig pakken momenteel beter af zijn dan pakkenchauffeurs. Bpost beseft dit natuurlijk ook en die scheeftrekking zal wel deels worden rechtgetrokken volgend jaar.
Toch is het niet allemaal kommer en kwel. Er zijn collega's die anderen helpen waar ze kunnen, er zijn teamleaders die bergen werk mee helpen verzetten en mensen laten meedenken op het terrein. Planners zijn net als het management meer bereikbaar dan ooit. Er is meer wederzijds respect dan pakweg 5 à 10 jaar geleden. Postbodes hebben altijd arbeidstrots gehad. Ik werd vroeger aangeleerd om ten dienste te staan van mensen. Dat wordt meer en meer uitgehold door te veeleisende klanten, besparingen en werkdruk; maar er blijft nog een flink deel van over. Een pakketje van de concurrentie dat weer eens in ons systeem terechtkomt: we zorgen er wel voor dat het terechtkomt. Een ontbrekend adres proberen we meer dan eens te fixen. Een verkeerd geschreven adres steekt de vaste postbode toch wel in de goede bus. Een te weinig gefrankeerde doodbrief met de vraag om taksen bij te kleven? Ach, het stickertje eraf en we bussen hem toch. Het mag volgens het bedrijf officieel niet, maar het gros van de medewerkers (niet alleen postbodes!) doen het toch; net om ten dienste te staan van de mensen.
Wij zijn een van de weinige beroepen die mensen verbindt en de gemiddelde postbode houdt van de sociale rol die hijzelf nog steeds wenst te spelen. Ook dat aspect wordt uitgehold: startende mensen krijgen geen voorschot meer gestort om postzegels te kopen om bij zich te hebben. Het boekje dat we vroeger hadden om overschrijvingen te doen voor mensen die moeilijk te been waren is er niet meer en wie weet nog pancartes met 'AUB Postbode' liggen in een postkantoor. Pensioenen zijn een laatste restant wat dat betreft en ook dat wordt jaar na jaar ontmoedigd. In plaats van op vrijdag zal het in 2021 vaker gebeuren dat we daar woensdag mee zullen langsgaan. Logisch als je weet dat men met de vrijdag zal willen experimenteren op vlak van uren en invulling.
We zien wel wat er gebeurt volgend jaar. Maar ik hou nog steeds van het sociale aspect in de job en de vrijheid die je toch nog hebt achter het stuur of op de fiets. Je haren in de wind of de ijspegels aan je fiets. Het zweet dat van je gezicht en tussen je dijen vloeit als het weer eens meer dan 30 graden is en je weer al die postwagens zonder airco vervloekt. Ik hou nog steeds van binnenkomen op kantoor en samen met collega's nog wat napraten -of foeteren- over de voorbije werkdag. Het maakt mij ook niet gek veel uit dat ik meestal langer werk dan mijn voorziene uren, accuraatheid is voor mij wat prioritair is. Daaruit haal ik mijn hoogste voldoening: weten dat ik goed ben in wat ik doe en mezelf daar elke dag toe ook voor uitdagen. De krantenklachten mee onder die 7 op 10.000 helpen houden, dikke abonnementen toch maar zo diep mogelijk in die kleine bus te frommelen of een beschadigd toegekomen pakket toch nog met wat tape relatief proper bij mensen bezorgen. Nog eens terugrijden naar mensen waarvan ik weet dat ze vroeg in de middag thuiskomen van hun werk om toch dat pakket nog uit te kunnen reiken. Daar doe ik het voor.
Bpost besliste vrijdagmiddag om vanaf morgen, 23 november, maximaal 5 procent van het aantal te verwerken pakketten rechtstreeks naar postkantoren, postpunten en zelfs Decathlon-winkels te sturen. De gedupeerde klanten worden hiervan per e-mail verwittigd. De reden van de noodmaatregel zijn de historische coronatijden waarin we leven: mensen bestellen tegenwoordig al meer dan 500.000 pakjes per dag en met Black Friday en de eindejaarsperiode in zicht sneuvelen alle records en zal het Belgische postbedrijf naast haar kerntaak om 6 miljoen brieven per dag te bestellen ook nog eens 600.000 pakketten moeten slikken, verwerken en leveren. Het gemiddelde aantal daags op een normale dag ligt rond de 270.000 pakketjes per dag.
De reacties bleven niet uit. Bpost is een log overheidsbedrijf dat inefficiënt werkt, geen langetermijnvisie heeft en met incompetente, analfabete postbodes werkt die nooit aanbellen en cowboys zijn in het verkeer. Afin, het typische totaalplaatje dat dan wordt opgehangen van mijn werkgever en mijn collega's. Normaliter ben ik iemand die heel veel kan relativeren, maar er is dit weekend toch een plafond bereikt. Er werd door collega's steun gezocht bij elkaar in de personeelsgroep op Facebook en er kwam de oproep naar alle collega's om een foto van hun handen te nemen en die te plaatsen op hun socials met de hashtags #bpostikhebermaartwee of kortweg #ikhebermaartwee.
Ik begrijp wel de frustratie van handelsfederatie Comeos dat bij monde van hun topman Dominique Michel. De regering riep de Belgen op om online te kopen bij lokale winkeliers, die vaak op Bpost rekenen om hun pakjes bij de klanten te krijgen. Aangezien de meesten noodgedwongen de deuren moesten sluiten en op online verkopen rekenen voor enige inkomsten, is dit een kutsituatie en niet klantvriendelijk om hen in coronatijden te vragen naar een afhaalpunt te komen om hun aankopen zelf te komen afhalen. Nochtans stimuleerde de overheid ook het gegeven om bij winkeliers zaken te komen oppikken die werden besteld online, maar misschien is dat gewoon niet ingeburgerd. En, let's face it, als het met minder moeite kan, waarom dan die muilezels bij Bpost er dan niet extra mee belasten? Hun ruggen zijn halfweg hun vijftiger jaren toch al kapotgewerkt en het bedrijf zelf verdient niet meer, subsidieslurpers dat het zijn! En WiJ MaAr BeLaStInGeN bEtAlEn!
Newsflash: postbodes betalen die ook en in tegenstelling tot grotere firma's/zelfstandigen hebben wij niet de luxe een fancy boekhouder in te huren om de belastingsregels te omzeilen en de inkomsten hieruit te 'optimaliseren'. Maar soit: hier ga ik wat de politieke toer op. Naast de nu al beruchte afhaalmaatregel komt er ook een toeslag van 1 euro bij per pakket dat door een zakelijke (lees: regelmatige veelverzender) klant vanaf eind volgende week (Black Friday) word verstuurd. Ook hierover weer moord en brand, terwijl dit al door Bpost werd doorsproken vorig jaar met diezelfde grotere klanten.
Nee, we verwachtten niet hetzelfde respect dat het publiek over heeft voor mensen die in de zorg werken, maar een minimum aan respect zou toch welkom zijn. Wij zijn doorheen de twee coronaperiodes continu blijven doorwerken, met recordvolumes aan workload om te verwerken en om op hetzelfde moment ook een nieuwe uitreikingsmanier in voege te laten treden, maar daar kan ik in een volgende post nog wel een boompje over opzetten.
Bpost is (eind) deze zomer volop gestart met het continu zoeken naar 2.700 extra werkkrachten, die in eerste instantie tijdelijk werden en nu nog steeds worden aangeworven. In enkele maanden tijd is dat een hele operatie en deze mensen snel opleiden op het terrein bij mensen die al onder een immense druk staan is eigenlijk best een huzarenstuk te noemen. Ik wil graag nog transporteconoom Roel Gevaers (UAntwerpen) aanhalen. Hij stelt dat nu al een groei van de e-commerce is bereikt die pas over vijf jaar werd voorspeld en dat Bpost in vergelijking met andere koeriersbedrijven ook nog haar taak heeft met de brievenpost en meer vast en dus minder flexibel personeel in dienst heeft. Vergeet ook niet dat ons bedrijf in het segment Distributie begonnen is met namiddaglevering, wat ook weer een aanpassing was voor een aantal mensen met andere werkuren dan ze voordien gewoon waren.
De sorteer- en distributiecapaciteit werd wel degelijk opgedreven, maar de grens is bereikt. Je moet weten dat een koerier tot ongeveer 120 pakjes kan ronddelen, met de aantallen die nog verwacht worden zouden nog eens honderden extra koeriers moeten worden aangeworven, maar daarnaast ook extra bestelwagens, vrachtwagens en vooral ook investeringen nodig zijn om gebouwen ruimer te maken, grotere parkings te voorzien. Dat kan gewoon niet in een paar maanden. Postminister Petra De Sutter krijgt van mij wel een pluim over de manier waarop ze probeert te intermediëren waar huidige premier Alexander De Croo Bpost als zijn taak eerder links liet liggen. Ze wil dat de Bpost andere manieren zoekt om de situatie toch te beredderen. Als groene volksvertegenwoordiger is ze er vast fan van dat we met steeds grotere camions en bestelwagens logge pakketten bestellen in verzadigde verkeerscentra met toegenomen fietszones en éénrichtingsverkeer.
Tot slot wil ik naast mijn persoonlijke mening over deze zaak toch ook afsluiten met wat informatieve puntjes die ik in de traditionele veroordelende media (waarvoor we wel goed genoeg zijn om hun niet gesorteerde dag- en weekendkranten te bestellen) mis.
De pakjes die moeten afgehaald worden zullen door ons programma 'Birdy' als PuGo-pakjes worden gescand. De bestemmelingen hiervan worden hiervan op de hoogte gebracht per e-mail, Track en Trace of de app. MAAR: dat vereist dat de verzenders een e-mailadres opgeven. Pakjes waarvoor geen mailadres bekend is, worden niet rechtstreeks naar een Retailpunt gestuurd.
Het gaat ook om pakjes waar de klant GEEN VOORKEUR heeft kenbaar gemaakt of enkel een VOORKEUR WAT BETREFT ADVISERINGSPUNT. Wanneer klanten er zelf automatisch voor hebben gekozen om hun pakket rechtstreeks in een bepaald postpunt te laten leveren (Direct Rerouting) blijft die voorkeur toegepast worden. Ook als de bestemmeling een voorkeur heeft van het type BUUR/VEILIGE PLEK zal de geforceerde doorzending niet worden toegepast. Wie dus wil vermijden dat zijn pakje kans maakt om te moeten worden afgehaald geeft dus gewoon een voorkeur buur of veilige plek. Zelfs als je niet overeenkomt met al je buren en geen veilige plek hebt wanneer je niet thuis bent kan je gewoon een fictieve plaats opgeven. De postbode kan dan in zijn toestel ingeven dat die plaats niet te vinden is en dan gaat het pakket gewoon naar het normaal voorziene afhalingspunt en niet in eventueel verder afgelegen Decathlon-winkel.
Tegen vrienden zeg ik wel eens lachend dat ik een boek zou kunnen vullen met de zaken en anekdotes die ik meemaak in mijn dagelijkse leven als postbode. Even meende ik dit ook serieus en zette ik me aan het schrijven. Maar er kruipt te veel werk in en ik wil dat ik graag blijf schrijven, daarom dit meer vrijblijvend initiatief om een iets breder publiek dan louter mijn leefwereld te laten meegenieten van hoe het is en mogelijk voelt om postbode te zijn in 2020. Een job waarvoor ik destijds uit noodzaak voor koos, in 2015 heb verlaten om medio 2016 met plezier naar terug te keren. Het gras is niet altijd groener aan de overkant en ik heb intussen geleerd dat ook in andere banen zaken niet goed lopen en dat je aan sommige vastgeroeste procedures je maar weinig kan veranderen. Of je moet manager worden en daar heb ik nu eens totaal geen zin in. Je moet daar nu eenmaal ook het karakter naar hebben om personeelsleden als productiemiddelen te zien om winstmaximalisatie na te streven en dat heb ik, beste lezer, helemaal niet.
Voor ik er hier helemaal invlieg, toch een korte background over mezelf: 34 jaar jong, actief aan de kust en omstreken, maar ook nog in andere kantoren gewerkt. Notoir vervanger, maar de vaste dienst komt langzaam maar zeker in zicht. Kritisch ingesteld ten opzichte van het bedrijf, maar een goede band met de huidige teamleider (of lijder?) en het gros van de collega's. Reikt post, kranten, pakjes, postogrammen, aangetekende rommel en pensioenen uit te voet, met de fiets, per brommer, per ligier en uiteraard met de auto. Vakbondsafgevaardigde, kijkt op lange termijn wel uit naar betere professionele mogelijkheden.
Ik leerde vroeger dat schrijven voor een lezer per beeldscherm niet te lang mag zijn, dus laat ik het hierbij. Ik ga nog wat gamen, want morgen moeten zelfs de postbodes niet uitrijden. Good day to you all en tot de volgende!
