Kenmerken van autisme bij volwassenen

Autisme kenmerken bij volwassenen

Hoe kan het dat een volwassene ‘ineens’ autisme blijkt te hebben? Soms realiseert een ouder van een kind met autisme zich dat er wel heel veel overeenkomsten zijn met de eigen jeugd: problemen op school, sociale onhandigheid en een vertraagde taalontwikkeling. Een belangrijk criterium voor de diagnose autismespectrumstoornis (ASS) is dat de kenmerken al op jonge leeftijd aanwezig moesten zijn. Vaak blijkt uit verhalen van ouders en familieleden dat er wel iets aan de hand was, maar nog niet voldoende werd (h)erkend. In de loop der jaren heeft de normaal- of hoogbegaafde volwassene met autisme geleerd om bijzonder gedrag te camoufleren of compenseren, maar dit kost veel moeite en energie.

Bovendien wordt het maatschappelijke leven steeds complexer. Mensen met autisme lopen daardoor sneller vast in het dagelijkse leven dan vroeger het geval was. Door de verbeterde diagnostiek en de toegenomen bekendheid wordt autisme steeds vaker herkend bij volwassenen die vroeger omschreven zouden worden als bijzonder, egoïstisch, lui of dom. Ook werd in het verleden nogal eens een verkeerde diagnose gesteld, zoals een depressie of schizofrenie.

Partners van mensen met een vermoeden van autisme hebben vaak allang in de gaten dat er iets aan de hand is. Een juiste diagnose kan wederzijds begrip bevorderen en de relatie hechter maken. Het geeft een beter begrip van het eigen handelen en de mogelijkheid tot het volgen van training, behandeling en therapie. Onderstaande opsomming is dan ook – net als bij de andere leeftijdscategorieën – slechts een indicatie. Bij sterke vermoedens van autisme is het dan ook raadzaam om een doorverwijzing naar een psychiater te vragen bij de huisarts. Deze kan aan de hand van onderzoek vaststellen of er inderdaad sprake is van autisme.

Kenmerken autisme bij volwassenen

• Maakt weinig oogcontact met anderen
• Herkent non-verbale signalen niet altijd
• Begrijpt dubbele boodschappen niet, neemt taal vaak letterlijk
• Over- of juist ondergevoelig voor sensorische prikkels (geluid, licht, smaak, tast)
• Moeite om leven te organiseren en structureren, toekomstplannen te maken
• Problemen bij het voeren van de thuisadministratie
• Werkt slecht in teamverband
• Werkt vaak onder het eigen niveau
• Realiseert zich vaak niet wat de drijfveren van de ander zijn, weinig inlevingsvermogen
• Vasthoudend aan eigen overtuiging, niet snel bereid tot het sluiten van compromissen
• Komt bij spanning moeilijk uit zijn/haar woorden, gaat stotteren of klapt dicht
• Problemen met aangaan en onderhouden van vriendschappen en relaties
• Kan slecht inschatten welk gedrag sociaal acceptabel is en slaat vaak de plank mis.
• Houdt niet van geklets over ditjes-en-datjes, beperkt communicatie tot de essentie
• Hoort niet altijd alles wat er gezegd wordt en vergeet dingen die de interesse niet hebben
• Sterke behoefte aan routine en regelmaat
• Sterke behoefte aan duidelijke instructies, met name op het werk
• Sterk vasthoudend aan eigen planning, raakt van slag als deze door anderen verstoord wordt
• Kan slecht tegen veranderingen in de leefomgeving
• Brengt graag veel tijd alleen door
• Kan helemaal opgaan in een bepaalde activiteit of hobby, op het obsessieve af
• Obsessieve rituelen, zoals boeken altijd in zelfde volgorde neerzetten
• Zeer goed oog voor detail