“Veranderingen binnen het kunstenlandschap beginnen bij de makers, de kunstenaars. Een schouwburg vervult enkel de rol van presentatieplek.” Wat vinden jullie van deze stelling? Onderbouw je mening grondig.

Dat de makers, de kunstenaars, het kunstenlandschap beïnvloeden lijkt me duidelijk en moet volgens mij in beperkte mate kunnen. Iets creëren levert het beste resultaat op als je je creativiteit de vrije loop mag geven. Dat de makers dus enige vrijheid krijgen, komt volgens mij de kwaliteit van kunst ten goede. Toch ben ik niet akkoord met de stelling dat alles bij hen begint en dat een schouwburg enkel de rol van presentatieplek vervult. De bedoeling moet nog steeds zijn om zoveel mogelijk mensen te bereiken en te laten participeren aan kunst en cultuur. Hun mening en interesses zijn dan ook van essentieel belang om je aanbod hierop af te stemmen. Volgens mij kan een schouwburg hierbij een belangrijke, centrale rol vervullen als klankbord tussen de makers en hun publiek. Een schouwburg moet volgens mij gaan luisteren bij haar toeschouwers wat die verwachten en die informatie dan doorspelen aan haar makers.

Stel je voor dat je morgen aangeworven wordt binnen de kunsteducatieve werking van een museum. Welke inhoudelijke accenten zou jij dan naar voor schuiven? Hoe zou je deze inhoudelijke accenten vertalen in concrete acties binnen het museum?

Eerst en vooral vind ik het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen bereikt worden met het aanbod in een museum. Ik zou dus heel uiteenlopende thema’s en verschillende vormen van kunsteducatie aanbieden doorheen het jaar. Zowel groot en klein, arm en rijk, stadburgers en plattelandsmensen, mannen en vrouwen, Belgen en vreemdelingen … moeten zich aangesproken voelen door het aanbod.

Ik denk dus dat het belangrijk is om voldoende interactie te hebben met je publiek, zodat je te weten komt wat die mensen boeit en hoe je die mensen het best bereikt. Daarnaast lijkt het mij vanzelfsprekend dat de wijze waarop je aan kunsteducatie heel verschillend is bij de verschillende doelgroepen. Kinderen moet je bijvoorbeeld op een andere manier (kortere duur, speelser, meer ervaringsgericht) benaderen dan volwassenen.

Zelf doen en experimenten vind ik zelf heel belangrijk. Volgens mij is experimenteel leren een manier van leren waarbij de bewustwording en aandacht het grootst zijn. De dingen die je dan leert, blijven je meestal ook lang bij. Zeker bij kinderen zou dit een grote rol spelen binnen de kunsteducatieve werking van mijn museum, maar ook bij volwassenen is dit volgens mij een krachtige methode.

Samen kunnen reflecteren en de eigen ervaringen delen zou een ander belangrijk aspect zijn binnen mijn kunsteducatieve werking. Ik denk hierbij aan de kunsteducatieve activiteit die ik bijgewoond heb rond het thema ‘stilte’. Er was veel interactie tijdens deze vorming en dat zette ons allen aan tot nadenken, bezinnen, het delen van ervaringen … Dat gaf een meer diepzinnige dimensie aan die vorming en gaf mij een goed en aangenaam gevoel. Dat gevoel zou ik ook willen creëren bij de bezoekers.

Voor het kiezen van de thema’s zou ik voornamelijk luisteren naar mijn publiek. Ik zou trachten alle mogelijke doelgroepen te bereiken en te weten te komen voor welke thema’s ze de stap naar het museum zouden zetten. Dit lijkt me geen evidente manier van werken, maar volgens mij wel de meest effectieve om een zo breed mogelijk publiek te kunnen bereiken.

Ik zou dus met een breed aanbod aan uiteenlopende thema’s werken. Kringgesprekken, samen reflecteren, samen uitproberen en experimenteren zouden centraal staan binnen onze kunsteducatieve werking. Er zou ook zeker een aangepast aanbod zijn voor kinderen en jongeren.

Kunsteducatie begeleiden vergt expertise in het begeleiden van leerprocessen én expertise in de kunsten. Waar liggen jouw uitdagingen? Motiveer je antwoord.

Als ik de opsplitsing maak tussen het begeleiden van leerprocessen en expertise in de kunsten, lijkt het mij duidelijk dat ik vooral over dat tweede aspect nog veel te leren heb. Ik heb geen enkele ervaring in het begeleiden van kunsteducatie, maar denk dat ik met mijn theoretische achtergrond over de nodige vaardigheden beschik om leerprocessen te begeleiden. Uiteraard zou ik aanvankelijk de nodige ervaring missen en zou ik hier gaandeweg in groeien, maar dit zou me zeker haalbaar lijken. Daarvoor zou ik echter eerst zelf meer met kunst moeten omgaan. Ik denk dat je eerst zelf die leerprocessen moet doorlopen hebben, vooraleer je die op gepaste wijze kan begeleiden.

Wat mijn expertise in de kunsten betreft, is er volgens mij veel meer werk aan de winkel. Mijn interesse in kunst en cultuur is de laatste jaren gegroeid, maar blijft nog steeds heel beperkt. Behalve toneelvoorstellingen bijwonen, doe ik niet veel dat met kunst te maken heeft. Mijn kennis rond kunststromingen en –technieken beperkt zich dan ook tot wat ik me nog herinner van op school. Mijn participatie aan kunst beperkt zich ook tot toneelvoorstellingen. Ook hieraan zou ik dus moeten werken om mijn kennis te verbreden.

Op maandag 25 januari 2016 heb ik de kunsteducatieve vorming ‘Geraakt door de oorlog – Oorlog en kunst’ bijgewoond bij VormingPlus Brugge. Deze activiteit stond onder begeleiding van Philippe Hinnekint. ‘Kunst als aanklacht tegen de oorlog’ vormde de rode draad tijdens deze vorming. Het begon met een filmfragment uit Goya’s ghosts als inleiding op de oorlogsschilderijen van Goya. Vanaf het begin was ik verrast door de extra dimensie die schilderijen krijgen wanneer je het verhaal erachter hoort. De combinatie van oorlog en kunst vond ik heel fascinerend. Op een interactieve en meeslepende wijze kreeg ik meer inzicht in de inquisitie, het Spaans koningshuis, het etsen, … Daarna werd ‘Guernica’ van Picasso besproken en de historische achtergrond ervan toegelicht. Ook hier vond ik de wisselwerking tussen kunst en geschiedenis heel boeiend. De schilderijen maakten het oorlogsverhaal interessanter en omgekeerd maakten de verhalen het schilderij aantrekkelijker. Daarna werd verder ingezoomd op de Spaanse burgeroorlog en de fotojournalist Robert Capa. Opnieuw heel boeiende onderwerpen die aan de hand van kunst een meer levendige dimensie kregen. Als afsluiter kregen we het begin van de film Saving private Ryan (Spielberg) te zien. Daarin zijn zowel beelden van Capa, het beeld van the falling soldier (Picasso) als van 3 mei 1808 (Goya) terug te vinden. Dit laatste wordt bijvoorbeeld uitgebeeld door 17 minuten lang geen gezicht van een Duitse soldaat te laten zien.

Ik had deze activiteit gekozen omdat het onderwerp ‘oorlog’ mij sowieso aanspreekt. Toch was ik aangenaam verrast door hoe ik deze vorming beleefd heb. Het culturele, kunstige aspect van deze vorming heeft mij geen seconde gestoord en heb ik zelfs als een enorme meerwaarde ervaren. Het was mijn eerste kennismaking met de combinatie van kunst en oorlog en het was zeker een meevaller. Eén plus één was in dit geval drie.

Op maandag 15 februari heb ik mijn tweede educatieve activiteit bijgewoond. Het ging om ‘Stilte en kunst: een interactieve verkenning’, onder begeleiding van Virginie Platteau (onder meer redacteur van Rekto:Verso). Deze vorming vond plaats bij VormingPlus Kortrijk. Ik had voor dit onderwerp gekozen omdat ik vind dat ‘stilte’ een interessant onderwerp is om over na te denken. Dat deze educatieve activiteit sterk reflectief en soms zelfs filosofisch getint was, beantwoordde dus volledig aan mijn verwachtingen. Er passeerden enorm veel kunstenaars de revue (Morandi, Hans Op de Beeck, Masao Yamamoto, Jan Van Riet, Vermeer, Marina Abramovic, Awoinska van der Molen en nog vele anderen). Hun werken werden gebruikt als aanknopingspunten om het te hebben over ‘stilte’. Tijdens deze vorming vielen er heel wat interessante quotes om over na te denken. Ik denk bijvoorbeeld aan “there will never be silence” (John Cage), “stilte ontstaat enkel als mensen er aandacht voor willen geven” en “stilte heeft een enorme kracht” (Virginie Platteau). Ook de verschillende manieren van kunstenaars om stilte in beeld te brengen, zetten aan tot nadenken. Deze vorming leverde meer vragen op dan antwoorden, maar dat was ook de bedoeling. Het heeft mij aangezet tot nadenken, ik heb boeiende, filosofische woorden gehoord; ik heb heel uiteenlopende betekenisgevingen en beeldvormingen gezien voor stilte.

Tijdens de vorming rond kunst en oorlog stonden beide onderwerpen centraal en versterkten die mekaar. Tijdens deze interactieve verkenning diende kunst volgens mij eerder als instrument om tot taal te komen. Kunst hielp om het onderwerp aan te snijden en om zaken te vertellen die niet ‘ver-woord’ kunnen worden. Beide vormingen en beide manieren om kunst aan te grijpen om iets te vertellen, vond ik heel fascinerend. Het heeft mijn eerder geringe interesse in kunst vergroot en mij het besef gegeven dat kunst een krachtig instrument kan zijn. Daardoor ben ik kunst op zichzelf ook meer beginnen te appreciëren, omdat ik nu meer op zoek ga naar het verhaal of de beeldspraak die erachter zit.

Bijlagen:
Attest 1.docx (252.4 KB)   
Attest 2.pdf (219.6 KB)