Temperatuur : morgen 18°- middag 23° - avond 20° (Lichte regen onderweg.. Gietende regen s avonds)
Vertrokken in Lires, na n dag rust, aan de kust... Voor mij de laatste stapdag, want Fisterra (of Finistère) lag voor te grijpen.. Voor alle duidelijkheid, ik pak de autobus vanuit Fisterra naar Santiago terug, om van daaruit het vliegtuig naar huis te nemen... Ozzie krijgt nog enkele dagen meer van Ann, en gaat dus terug, te voet terug naar Santiago, 95 km...
Mooi deze morgen weer, vertrekken vanuit Lires, dreigende regenwolken, nu en dan regenkledij moeten aandoen...
Schitterende entrée in Fisterra, via het strand... vuil strand weliswaar, maar dat had alles te maken met de dreigende, en uiteindelijk aankomende storm... Schelpen alom op t strand, grote, kleine, gedraaide... Mooi...
Onmiddellijk t camino-centrum gaan opzoeken, en onze 'Fisterrana' gaan afhalen, ons 'diploma' bewijzend dat we te voet vanuit Santiago naar Fisterra gestapt waren ! ... Iets om fier op te zijn ? Misschien toch wel n klein beetje...
Slaapplaats gaan zoeken... Ons wat beters gepermitteerd dan de gewone 'municipal' ... Maar goed zou later blijken...
15 per nacht, op n 2 persoonskamer, met eigen badkamer en TV (wat is dat eigenlijk?)
Maar dan begon t weer te jeuken, we waren in Fisterra, maar t eindpunt was nog niet bereikt... Dat eindpunt, de kilometerpaal 0,00 ligt immers boven op de rots, aan het werkelijke 'einde van de wereld' ... Rugzak terug opgehangen, en de laatste 4 km bergop naar de vuurtoren toe, weer aangevangen... Lange baan, maar dit is het werkelijke eindpunt van de camino... Zonder spreken, bijna 1 uur lang klimmen, en dan (wachtend tot de toeristen het afbollen aan die 0.00-paal) in tranen uitbarsten, dat t weer gelukt is, 705 km lang, soms afzien, nu en dan genietend.... fotootje trekken voor t nageslacht.. en dan 'opdracht vervullen' .... ieder van ons 2 had wel n opdracht meegekregen, en vond dat, op dit punt, sommige dingen, beloofd aan vrienden, of sommige intenties, waarvoor gestapt werd, hier moesten ingelost worden.
Ieder afzonderlijk, deed, met respect, zijn eigen ding.. kzelf wil enkele namen vernoemen, Jean, Jessie, Kris.... daarvoor stapte ik die 705 km... Ozzie had zn eigen doelstellingen. We lieten de nodige meegebrachte steentjes en andere dingen achter, heel hoog op de rots, kort bij de branding van de Atlantische Oceaan en bij het 'einde van de wereld'.. En hierbij willen we dat onderwerp afsluiten...
We haalden in de vuurtoren onze 'last stamp' en zakten terug naar t stadje, in n erge storm... stil van hetgeen we intens beleefd hadden...
We vertelden dat we niet in de municipal n bed gingen nemen, en maar goed, want wat bleek, n Australische vriend die we na Santander, maar enkele keren meer gezien hadden, was daar vorige nacht bestolen geweest, zn rugzak, paspoort, bankkaart enz.. was gepikt geweest.. we vragen ons af hoe deze goede ziel thuis zal geraken...
Onze camino zit er dus bijna op, morgen nog even nagenieten in Fisterra, en dan gaan we ieder onze eigen weg... maar we zijn er beiden zeker van dat we mekaar beter hebben leren kennen, dat we zonder enig dispuut deze +- 40 dagen bij, langs, en met mekaar hebben leren leven, zonder Ann, zonder Malou... maar we zijn er (en k spreek nu alleen maar voor mezelf, maar k ben er zeker van dat Ozzie t zelfde erover denkt), we zijn er beiden sterker uit gekomen, ieder waarschijnlijk op zn eigen manier...
Bedankt aan iedereen die ons langs deze weg volgde.. Hopelijk hebben we niet teveel gezeverd,
Nog één ding... wil je eens n uitdaging met jezelf aangaan, wil je eens jezelf tegenkomen, wil je eens tot rust komen, ondanks alle inspanningen, dan kunne we je alleen maar aanraden... doe de 'camino'...
Temperatuur : morgen 18°- middag 26° - avond 26° (Regen van 9 tot 10u, daarna stralende zon, heldere hemel)
Niet te vroeg op pad deze morgen, van slapen was niet veel in huis gekomen... Muxia, 4 dagen fiesta dus, vuurwerk tot 1u s nachts.. Dan dachten we, t zal wel gedaan zijn met t lawaai, maar neen, toen begon t pas... Muziek op 3 à 4 plaatsen, 'zuipende' jeugd, en geen cola of bier, voor minder dan bacardi deden ze t niet... Om 7 uur vanmorgen (ja u leest goed) toen wij opstanden, begonnen de eersten af te druipen, de verstandigsten legden zich in of langs hun tentje neer (100-en stonden er zo !).. De anderen kropen hun auto in in, en sliepen er.. De zotsten of moet k zeggen zatsten, vertrokken toch met de auto, maar die stonden 2 km buiten Muxia te blazen bij n politiecontrole, en werden allemaal aan de kant gezet, terwijl de pelgrims zoals wij, voorbij trokken.
Muxia was dus niks voor ons, we verlieten, deze nochtans mooie stad en trokken verder op weg naar Lires, waar we dan maar n dag rust, 'op den buiten' gingen houden.
Maar eer t zover was, kregen we na n vijftal kilometer, gietende regen over ons heen, onweer, donder, bliksem, alles erop en eraan... Dan maar n half uurtje schuilen in n klein dorpje... Laten overwaaien dat slechte weer, en dan weer die mooie bossen in, lange klim, maar we wisten dat dit de laatste zware inspanning was, die we voor het bereiken van Finisterre moesten doen.
Aankomst in Lires, waar we afgesproken hadden met de jonge Duitser, Simon (uit Aachen) om n kamer van 3 te delen, zodat we gezamenlijk de kosten konden drukken. Fijne jongen, waarmee we s avonds samen nog aan tafel zaten voor t pelgrimsmenu.
Lires, zoek het niet op de kaart, maar n mooier strand, met wit zand, en omgord door donkerbruine rotsen, kun je je niet indenken.. Samen met n jong koppeltje en n paar honden, waren we hier moederziel alleen... Onvoorstelbaar dat hier geen toeristen heen gelokt werden..
We willen ze hier ook weg houden, vooral om de scholen sardienen niet te verjagen, en de tientallen (!) reigers, die hier aan t binnenzeetje hun maaltijd maar voor t grijpen hebben
Vanavond wat langer genoten van ons eten : Galicische soep, gefrituurde calamares met frietjes, tarta de santiago, en natuurlijk n 3/4litertje vino tinto, 12 moest je eraan twijfelen...
Dat alles doet ons besluiten om de rustdag, hier maar te nemen... Morgen gaan we verder op verkenning in de buurt, om klaar te zijn de tocht naar Finisterre dinsdag op ons gemakske af te haspelen...
Na Santiago en Muxia, zal Finisterre ons derde hoogtepunt worden, althans op pelgrimsvlak !
Temperatuur : morgen 18°- middag 28° - avond 26° (Stralende zon, heldere hemel gans de dag)
We gingen dat ns rap afhaspelen, dat tripje naar Muxia toe.. t was immers maar 27 km, en n gewoon, niet moeilijk parcours !
Niets leek minder waar... Weliswaar zeer mooi.. dé natuur zoals we m graag hebben, bossen, heide, eucalyptus-bomen, op en neer... En we hebben het geweten dat 'op en neer', één van de zwaardere etappes tot nog toe, mede door de hitte, en wat mezelf betreft, voor t eerst last aan de wreef van mn linkervoet... Gisteren, onwetend, n tijdje gestapt met n steentje tussen wreef en schoen, blauwe plek daarna, en wellicht n kleine ontsteking... Hinderlijk, vooral bij t dalend stappen, en vermits we vertrokken op 300m en nu op zeeniveau zitten....
Voor t eerst hielden we 3 drink-stops, koffie, koffie en cola hielden ons recht...
Na 24 km zagen we door t bos de bomen, neen k bedoel, zagen we plots de zee.. In onze euforie dachten we dat we er zouden zijn binnen enkele kilometers, maar misrekening, nog n baai omlopen, 6 kilometer lang, maar t loonde de moeite, t zicht op de zee, na weer eens zoveel weken.
Eerst aanschuiven aan de albergue municipal, die pas om 15u open ging... zeer mooie, moderne albergue... Maar de stad, we kwamen hier in n zottenkot terecht! Muxia zou in feest zijn had men ons gezegd, 4 dagen lang, wij dachten aan religieuze feesten, met Galisische folklore, niets was minder waar : t was fiesta ja, duizende mensen, vooral jeugd, die overal waar n groen plekje was, of strand, hun Quecho-tentjes opgeslagen hadden, en in stad rondliepen met mochitos enz.. t was eigenlijk één grote kermis, met drank- en eettentjes, zonnebril-verkopende 'anderskleurige' mensen.. disco en house-muziek, en met als afsluiter voo vandaag zaterdag, vuurwerk, en hou je vast, om half één deze nacht !
Gezien onze ruimte aan tijd hadden we gedacht hier morgen zondag n dag rust te houden, maar we gaan Muxia morgen verlaten, bij t krieken van de dag, en rust nemen, waarschijnlijk in Lires, n onooglijk kustplaatsje in n baai, op weg naar Finisterre.
We hebben nochtans wel n mooi stadsbezoek gebracht, met als uitschieter de Santuario da Virxe da Barca, of beter gezegd aan wat daar van overbleef.
We willen toch het volgende over kwijt over Muxia :
Muxía is dus n kustplaats aan de Atlantische Oceaan met zowat 5900 inwoners
Het is een van de laatste bestemmingen voor pelgrims na een bezoek aan Santiago de Compostela .
Muxía staat bekend om zijn spectaculaire stranden en het heeft een actieve visserij-industrie.
Muxía is onderdeel van de 'Costa de la Muerte '(de "Kust van de Dood"). Deze Costa kreeg deze naam vanwege het grote aantal scheepswrakken langs de rotsachtige kust. Velen zullen zich zeker herinneren dat hier n ernstige olievervuiling in 2002 plaats vond. De olietanker "Prestige" lekte hier ongeveer 70.000 liter olie in de Atlantische Oceaan in november 2002.
De beroemde kerk hier (we haalden het hoger reeds aan), is het "Santuario da Virxe da Barca", die staat op een rotsplateau boven de branding. Vers in t geheugen ligt nog, dat dit kerkje op Kerstavond 2013, tijdens n stormachtige nacht afbrandde ten gevolge van n blikseminslag. We zagen vandaag dat de wederopbouw zeer goed op gang gekomen is, en eigenlijk zijn einde nadert!
Het verhaal over dit dorpje gaat dat één van de apostelen probeerde om de lokale bevolking te kerstenen, maar dat lukte niet, en hij werd ontmoedigd. De Maagd Maria verscheen aan die apostel om hem te troosten. Van de Keltische stenen in de buurt van de kerk wordt nu gezegd dat het de resten zijn van de stenen boot van de Maagd Maria. (?)
Tot daar wat algemene informatie.
Wij hebben dan ook maar van de gelegenheid gebruik gemaakt om aan de voet van het kerkje, enkele uren lang, op de rotsen te gaan zitten, en de schoonheid en de grootsheid van de branding, klotsend op de rotsen, te bewonderen. Spectaculair, echt waar... wie de film 'the Way' gezien heeft, zal zich zeker de eindscène herinneren,waarbij Martin Sheene, net als wij op de rotsen stond.... En wij, wij begrepen zijn gevoelens....
Temperatuur : morgen 18°- middag 23° - avond 20° (Regen van 10u00 tot 11u00)
Slechte slaapnacht deze keer... We sliepen wel maar met vieren op de kamer, n Frans koppel en wij... Niet alleen monsieur snurkte, ook madam ! Tot ze rond 1 uur s nachts van hun eigen gesnurk wakker werden, beschaamd verwittigde 'elle' hem, en wonder bij wonder bleef t stil voor de rest van de nacht... Maar vermits de eerste uren van de nacht de belangrijkste zijn voor wat t slapen betreft, was t kalf half verdronken... Ozzie heeft er weinig last van, hij slaapt met oordopjes !
Toch laat opgestaan, schade ingehaald, ontbijtje op t gemak genomen, en de weg op voor weer n korte etappe..
Vilar do Castro, Abeilaros waren de eerste dorpjes die we tegenkwamen... Prachtige horreos, die we te zien kregen, zoveel zagen we er nog niet op zo korte afstand... San Cristivo de Corzon lieten we links liggen, en gingen n koffietje drinken in Ponte Olveira... Mooie albergue daar, donativo, en voor als die vol was, waren er nog 3 tentjes opgeslagen... t Stadje Olveiroa liepen we ook voorbij, nog meer horreos, ze kweken ze hier blijkbaar !
En zo belandden we even na t middaguur, in O Logoso ! Ga t niet op de kaart zoeken, want je zult t niet vinden, denken we 8 huizen maximaal, waarvan 4 zeker bewoond, dus qua populatie zeker 16 inwoners en geen paardenkop ! Maar er is n albergue, waar we trouwens gereserveerd hadden, onder de naam 'Jean de Belgica' , ze herkenden ons trouwens onmiddellijk... Gastvrij, proper, 22 slaapplaatsen, goeie douches, handdoeken inbegrepen, 12, menu peregrino à 9, met nog n koffie inbegrepen, en gratis wifi... t Einde van de wereld, maar wij zitten rustig, buiten de drukte van de grotere pelgrimscentra...
Morgen trekken we verder, en hebben we gekozen om eerst naar Muxia te trekken ipv naar Fisterra... Na 2,3 km komt het kruispunt, in Hospital, waar we de richting Dumbria en Muxia moeten kiezen, n 25 km van hieruit... Daar zullen we het weekend doorbrengen, want zondag gaan we niet stappen... En... naar t schijnt zijn er grote feesten in Muxia, dus... misschien ns, neen bijna zeker... genieten !
Intussen staat onze teller op 643,9 km, en t gaat ons nog altijd goed af, qua lijf en leden, en we hopen dat zo nog n tijdje te houden... We zien nochtans steeds meer 'wrakken' op de weg, blaren, ingepakt knieën, gewindelde enkels... Hopelijk blijven we daar van bespaard !
Onze dames gingen in Santiago op bezoek in het huis der Lage Landen. Dit 'huis' wordt opengehouden door het Nederlands en het Vlaams Genootschap voor Santiago de Compostela. Je wordt er verwelkomd door enkele Nederlandstalige vrijwilligers, die je met raad bijstaan, en waar je n tas koffie aangeboden krijgt. Wij, de heren, waren er ook binnengesprongen. Dank vanwege ons allen... trouwens, Myriam was de 1900e Nederlandstalige bezoekster dit jaar. Nogmaals... dank
Goed geslapen... laat op, want we gaan maar n stuk doen van het normale 'voorgeschreven' parcours tot Oliveiroa, want we besloten het volgende :
We stappen van Santiago eerst naar Muxia, in 4 dagen, daar zullen we één dag blijven, en dan van daaruit naar Finisterre, waar we weer één dag zullen 'toeristen'.
Dan zullen de wegen van Ozzie en Jean scheiden : jean neemt de bus in Finisterre naar Santiago, en van daaruit, op 20.09 het vliegtuig naar Brussel... Vermits Ozzie's vliegtuig pas op 23.09 is, zal hij de tocht Finisterre-Santiago nog te voet doen....
Dit zijn onze plannen, en zo hopen we dat t zal lopen....
Vandaag dus n kleine 22km, prachtig weer door de bossen heen, aarden wegjes.... Tot we plots, midden in t bos, het gekende verkeersbord 'wegeniswerken' tegenkwamen... tot onze allergrootste verwondering was men het boswegeltje aan t afgraven, gestabiliseerd zand erin, en dan gebroken beton erover... niet aan te zien, n 'autoweg-achtig' ding in t midden van t bos... waar is men mee bezig ?
Enfin, nog n kuitenbijter verder, onze snelheid opdrijven, nog n paar groepjes voorbij steken, onbewust natuurlijk, maar toen we in Santa Monika aankwamen, bleek dat ons 'snel optreden' vruchten opleverde, al de bedden waren reeds ingenomen, op 2 na, we kregen die toegewezen... we moeten dus pelgrim Mathieu L. gelijk geven : ook deze route zit dus weer voller dan we ooit konden denken....
Santa Marina, zitten we dus, n onooglijk klein dorpje in the middle of nowhere, ons uitzicht is fantastisch, we kijken rechtstreeks uit op het kerkhof... Maar voor de rest, geen problemen, ook lichamelijk zijn we beiden nog minimaal voor 100% in orde... We genieten nu van onze camino... Vanop t terrasje, met n dikke pint, want t is erg warm geworden.
Morgen stappen we tot O Logroso.. hebben daar voor t eerst op deze camino n bed gereserveerd, zodat we 'ontspannen' kunnen stappen.
Santiago de Compostela, eindpunt voor de Femma's, maar niet voor Ozzie en Jean, na 582,6 km gaan we er nog n stukje aan bij breien...
We trekken te voet verder naar Fisterra of Finisterre, en naar Muxia, on totaal zowat 120 km supplementair...
Fisterra ligt aan de kust op een landtong in de Spaanse provincie A Coruña in de regio Galicië en telt +-5000 inwoners. De Spaanse naam is Finisterre, Galicisch is Fisterra, het meest westelijke "einde van de wereld".
Het meest bekende gedeelte van de gemeente is de uiterste punt van het schiereilandje waar de gemeente op ligt, dat Kaap Finisterre wordt genoemd.
De gemeente leeft voornamelijk van de inkomsten van het toerisme, deels bestaande uit pelgrims afkomstig uit Santiago de Compostella. Daarnaast heeft het dorp een haven en vandaar ook inkomsten uit de visvangst en de vangst van schaaldieren, waaronder eendenmosselen.
Fisterra werd in de oudheid opgezocht door de pelgrims, na hun intrede in Santiago, en op de rots, uitstekend in de zee, werden de versleten pelgrimskleren en wat er overbleef vzn de schoenen, verbrand.
Deze traditie wordt door sommigen nog in ere gehouden, maar feit is dat vele pelgrims nog tot dat punt trekken om de commercie van Santiago te ontvluchten, en om de speciale intentie waarmee ze stappen, daar, ten overstaande van de immense Atlantische Oceaan, op het uiterste Westelijke punt van Europa, tot voltooiing te brengen.
Onze etappe begon vanmorgen dus in Santiago, en eindigt in tussenstation Negreira...
Mooi Santiago bij ochtendzon te verlaten.
Prachtige etappe, door mooie bossen, met n verraderlijke zware helling erin, tong bijna tot op de grond ! Maar we genieten, en recupereren hier on de albergue van de heerlijk stille rust, met toch n 35 tal pelgrims...
De Femmas zullen nu ook wel genieten on Porto, en worden vrijdag in België verwacht...
Temperatuur : warm genoeg, verder van geen belang !
Dinsdagmorgen, we zijn in Santiago... we moeten niks stappen vandaag... alleen maar wachten op de 'duiven', sorry op de 'femma-dames'..
Details besparen we jullie waarom, maar we zijn gaan lopen uit de albergue waar we dachten om 2 nachten door te brengen.. onappetijtelijke Duitse slapers in onze kamer, dingen 'kwijt geraakt'.. dan maar uitzoeken waar de Femmas gereserveerd hadden, en daar naar toe... heerlijke kamer, op 100 m van de kathedraal.. proper, privacy, en geen stinkende en onbetrouwelijke individuen meer..
Om 12 u ons gaan posteren op 2 kilometer buiten het centrum, 3 koffies later, 10 keer opstaan om te kijken of ze al aankwamen, waren ze er.... Edithje zag k als eerste, met haar 'hoedjes-paraplu' ! t Weerzien was ontroerend, met alle 6 Femmas, met Malou natuurlijk n traan meer....
Samen met Ozzie begeleidde k de dames naar hun albergue... Spijtig genoeg, moesten ze n paar 100 m verder, in n appartementje, gaan overnachten, want vermits ze reserveerden, kregen ze n kleine voorkeursbehandeling !
Wachten tot ze allemaal opgekalfaterd waren van de toch wel zware hitte-etappe vanuit Padron, en dan gingen we samen op weg, Compestelana halen, naar de H.Franciscuskerk, waar er n speciaal herdenkingsdiploma afgeleverd werd aan de pelgrims, omdat t precies 800 jaar geleden was dat Franciscus op bedevaart kwam naar t graf van apostel Jacobus (=Santiago)... kathedraal bezoeken, waar de handen gelegd kunnen worden rond het borstbeeld van de heilige Jacobus...
Dametjes willen altijd winkelen, dus ieder nam zn eigen tijd... Malou, Ozzie en ik hadden' 19 por la tarde', afgesproken met Valerio, de viejo peregrino, die we vorig jaar tijdens onze camino Frances zo leerden waarderen... Op de 'praza' verraste hij ons weer, het weerzien was zo emotioneel voor Malou, dat hij haar minutenlang troostend in de armen moest houden... Enkele biertjes en tapas verder, nam hij afscheid van ons, met de wederzijdse belofte dat 'mi casa es tu casa'... zodra hij in België komt...
De avond voordien hadden Ozzie en ik lekkere paëlla gegeten in restaurant Botafumeiro, samen met onze Dutse vrienden Frank und Maaike en met de Finse Teresa en haar Duits vriendje Tony... t Was er goed, dus opnieuw naar daar voor n heerlijk etentje, met natuurlijk ...' alboriño... De avond werd afgesloten met het bezoek aan het optreden van n Gallicisch groepje op t plein vóór de kathedraal.
Tamelijk laat voor pelgrims gingen we slapen, ieder op zn eigen stekje, of wat dacht u ? ? ?
Afscheid nemen viel wat zwaar, maar we zijn intussen wel de tienerjaren ontgroeid.....
s Anderendaags hadden we immers ieder weer n eigen programma... De Femma gingen voormiddag naar de pelgrimsmis, en naar het Huis der Lage Landen, n mooi plekje waar Nederlandse en Vlaamse Compostela-gangers terecht kunnen voor n babbel, voor raad, en voor n tas koffie.. Myriam was de 1900e bezoeker dit jaar..
Ozzie en Jean zetten hun pelgrimstocht verder, naar Finisterre en Muxia, n kleine 120 km, weer naar de Atlantische Oceaan toe, n bijkomende pelgrimstocht waarover we u de volgende dagen zullen proberen te berichten...
Tenslotte willen de Femma-dames, Ozzie en ikzelf, iedereen bedanken voor de heel vele fijne reacties die we mochten ontvangen, via deze blog, via mail, via sms en via Facebook... Teveel om iedereen te beantwoorden soms.... Hopelijk begrijpen jullie dat...
Ik hou van je, om wie ik word in jouw nabijheid....
Caldas De Reis - Padron
18,50 km :
Vertrek 8u38 /Aankomst 14u
Temp. : morgen 17 °- middag 25 ° - avond 20 °
Een liefelijke tocht , met veel afwisseling. Door dorpjes en gehuchten, prachtig groen, mooie bossen. Blauwe lucht en sprookjes wolken vergezelden ons tijdens deze tocht. Zo bereikten we Padron.
De legende zegt ons dat hier het levenloze, onthoofde lichaam van Santiago,
in een schip bedekt met schelpen aanspoelde. Schelpen die later de St. Jakobsschelp zijn gaan heten. In de kathedraal kan je nog de stoel van het schip bewonderen. Tevens is St. Jakobus de meerdere, de enige van de twaalf apostellen die in Europa begraven is.
Waarom zo vroeg vertrekken voor 5 km zult u zich afvragen, wel, om eens alleen onze aankomst op de Praza de Obradoiro te kunnen meemaken, zonder iemand (vooral toeristen) rond ons... En t is ons nog gelukt ook, niemand, niemand, geen kat zelfs op de plaats vóór de kathedraal, de eerste eindbestemming van onze Camino...
Over t stappen kunnen we kort zijn, we kenden de weg nog van vorig jaar uit t hoofd, dus recht op t doel af.. Alleen de vroege vogels die ons kruisten zorgden voor wat beweging..
Rustig trokken we onder ons tweetjes onder de stadspoort door, de doedelzakspeler, die er van oudsher staat, was er nog niet, t hoekje om, en daar stonden we, moedersziel alleen... verder gestapt tot in t midden van de praza voor de kathedraal.. In stilte minstens 5 minuten ingetogen omhoog gekeken naar de kathedraal, machtig zicht in de ochtendschemering (spijtig dat de 2 torens in de steigers staan)... Niks zeggen, alleen maar omhoog kijkend, stiekem luisteren naar mekaars opgehouden snikken... emoties kwamen boven.. vergelijking met vorig jaar, toen we er mits één dag tussenpoos stonden, maar toen respectievelijk met Ann en Malou ! .. Dan elkaar feliciterend en bedankend voor de veilige tocht, zonder enig probleem tot nog toe !
En dan, geloof t of niet, tot 10u00 op de achtergrond gaan zitten, zonder veel woorden, genietend, lang uit op de grond, steeds met de kathedraal op t netvlies....
12u00 pelgrimsmis, n must voor iedere pelgrim, dus anderhalf uur (!) op voorhand n goed plaatsje innemen in de kathedraal, onze blijde intrede doend, compleet in pelgrims-outfit, met volle rugzak en pelgrimsstok.. en toen begon het, ingetogen daar gezeten tot half 12... op de eerste rij !... de security komt naar ons toe, en verzoekt ons, onze rugzak te verwijderen uit de kathedraal... tegensputteren hielp niet... Jean als eerste dan maar naar buiten, Ozzie bleef onze plaats houden natuurlijk.. zoeken, waar moet k naar toe natuurlijk... geen probleem, zei men ons buiten, in het pelgrimslokaal... mn verwondering en verbijstering ten top gedreven : 2 señor voor je rugzak, k steigerde al, de pelgrimsmis is toch voor pelgrims, moet k nu nog betalen om gedurende de 'pelgrims'mis mn rugzak te laten bewaren, in n lokaal dat zich pelgrimslokaal noemt.. niks aan te doen, toch maar betaald, 'en als de señor zn pelgrimsstok hier wil laten, dan betaal je toch gewoon 1 bij' toen brak mn klomp, schudde van nee, en deed n knie-breek-gebaar met mn stok... Stok mee naar de kathedraal, die was immers n stuk van mezelf geworden
Zeer gefrustreerd kwam k in de kathedraal aan, de security verzocht dan Ozzie om op zijn beurt, t zelfde te gaan doen, die weigerde dat, en verliet gewoon de kathedraal.... Dan stap je zowat 600 km en wordt je weer ns t slachtoffer van de commercie en van het onbegrip van...
Afgezien van dit probleem, maakte. ik n mooi mis mee : de ontroering maakte zich (te) dikwijls meester over me : toegesproken worden door de priester, hij had het over óns, peregrinos ! En hoe weinig Spaans we ook kenden, we hoorden bij de ellenlange lijst van aankomsten van 08 september, duidelijk zeggen dat er 2 Belgen de Camino Primitivo beëindigd hadden vanuit Santander, naast zovele Spanjaarden, Fransen, Portugezen, Brazilianen, Duitsers, Koreanen, enz....
En dat waren 'wij' ! Nog n ontroerend moment was, toen men bij t Onze Vader vroeg dat iedereen t in zn eigen taal, gelijktijdig wilde zeggen... Kakofonie alom, maar o zo mooi, de Koreaan achter je, t zelfde te horen doen als jij.
Allerlaatste hoogtepunt was de 'botafumeiro', het beschrijven is moeilijk, maar n 8-tal mannen trekken n loodzwaar wierooksvat (1,60m) hoog omhoog, dat begint te zwieren, door gans de kerk, zodat t weinig scheelt of de pompiers komen eraan te pas. Tik maar ns 'botafumeiro santiago' in op Youtube of zoek t ns op via Wikipedia. Spijtig genoeg is dit spektakel niet voor alle pelgrims weggelegd, want enkel als er n sponsor gevonden wordt, die in de geldbeugel wil tasten (500), gaat dit ritueel door. Commercie ?! Maar deze keer was t geluk bij me, t is en blijft n spektakel ! Misschien ook wel dank zij het feit dat het. vandaag 'onze-lieve-Vouw-geboorte is... Ook hoogdag in Tongeren natuurlijk !
k Ga niet in detail gaan, maar bij t buitenkomen uit de kathedraal, werd de emotie me zoveel te groot dat k in tranen uitbarstte, k dank trouwens onze Duitse vrienden Frank en Maaike, die me er terug bovenop hielpen...
Ozzie opzoeken, en eer we de kans kregen, om bij te praten, werden we begroet door onze grote pelgrimsvriend Valerio.. Wie ons verhaal vorig jaar volgde, weet intussen dat Valerio, de pelgrim die (echt waar) in Santiago zelf woont, de viejo peregrino is die ons vorig jaar onderweg steeds met raad en daad bijstond, en waarmee we nu nog regelmatig contact hebben via Facebook, buiten de pelgrimsperiode... Valerio nodigde ons uit op n terrasje, en trakteerde ons op cerveza en tapas... Herinneringen werden opgehaald, en afspraak gemaakt om morgenavond nog n pintje samen gaan te drinken, want hij wilde Malou persoonlijk die 'besos' geven !
Morgen... morgen doen de Femma-dames dus hun laatste etappe, vanuit Padron naar Santiago.. Wijzelf zullen hun tegemoet gaan, en hen begeleiden tijdens hun laatste kilometers... De blijde intrede van Riet, Denise, Suzanne, Myriam, Edith, en natuurlijk 'ons' Malou, zal hopelijk n grote triomftocht zijn !
Voor wie t vervolg van ons verhaal nog niet kent... Woensdagmorgen vertrekken Ozzie en Jean van hieruit naar Finisterre en Muxia, nog zo'n 120 km.. Details vertellen we u, na onze ontmoeting met de Femma's, naar waar we toch uitkijken.
Als pelgrim ben je thuis in je rugzak....Eerst de stad uitgestapt tussen de opruimdiensten....
Reeds vlug stapten we in de regen, weer met cape tussen mais, wijngaarden, spoorwegen. De natuur prachtig....kabbelende beekjes, varens, mossen ... op stenen... watervalletjes, mooie dorpjes, oreos, cruziferros..........
Na 2 uur en 10 km tijd voor een koffie.... verder door de regen... met nu en dan een geplukt druifje... steeds verder.... door de warme regen naar Caldas De Reis... weer een Spaans stadje vol verrassingen.... gekend om zijn warme baden.... deze avond nemen we hier nog een termisch voetbad...... in de bron.......
Temperatuur : morgen 16°- middag 22° - avond 22° (Regen van 11u00 tot 13u00)
Lekker lang uitslapen volgens onze normen, betekent op zondag er toch uit om 7 u !
Maar lang slapen is op de camino onmogelijk... vanaf half 6 was t al n rondgeloop op de kamer.. wie vandaag immers in de pelgrimsmis van 12u wilde zijn, moest nog zowat 21 km stappen, hetgeen inhoudt, dat je, met rustpauze inbegrepen, toch gauw 5 u onderweg bent, dus reken maar uit om hoe laat je ten laatste moet vertrekken...
Iedere teregrino, en iedere pelgrim, die maandag werken moet gaan, moest dus vandaag Santiago bereiken.. Grote stroom stappers dus, niet aan ons besteed, hetgeen inhoudt dat we op 4 km van de kathedraal ons einddoel van vandaag gesteld hadden.. In Monte do Gozo namelijk, morgenvroeg stappen we dus van hieruit, in minder dan 1 uur tot aan het eerste eindpunt van onze Camino, de St.Jacobus kathedraal in Santiago de Compostela !
Onze stapdag dan even... eens Pedrouzo verlaten, mooie wegjes, door de bossen, even onderbroken door het stuk langs het vliegveld van Santiago, door Lavacolla, waar de pelgrims eertijds zich n laatste keer gingen wassen in t riviertje, om iets of wat presentabel aan te komen op t eindpunt van de pelgrimstocht naar het graf van Sint Jacobus.
Wij hadden ons vanmorgen al gewassen, dus konden we daar rustig doorstappen.
We ontmoetten vandaag ook nog Manuel, n Spaanse gehandicapte pelgrim, die de laatste 100km van de Camino aan t afleggen is, in zijn rolstoel, op eigen kracht a.u.b. We spraken even met deze man, en verzekerden hem, dat wij t grootste respect voor hem hadden. Duidelijk ontroerd, dankte hij on voor de sympathie. De volgende kilometer waren we heel stil, geen woord zelfs, alleen in gedachten dankbaar dat wij, gezond, deze camino mogen en kunnen stappen.
Vermits t verplicht is om tijdens de laatste 100 km van de Camino, 2 stempels per dag te hebben, om je 'einddiploma', je 'Compostelana' te krijgen bij aankomst, moesten we wel n paar stops extra incalculeren.. 3 maal koffie op 17 km werd het, en evenveel stempels dus!
We kwamen dus terecht in onze laatste albergue, vóór Santiago, de Monte do Gozo, n immens complex, dat gebouwd werd ter gelegenheid van het pausbezoek aan Santiago, als k me niet vergis in 1993... 4500 slaapplaatsen, winkels, restaurants enz... Ook bekend om zn mooi uitzicht op Santiago dat je vanop de berg, in de diepte ziet liggen...
Die slaapplaatsen liggen in zowat 30 gebouwen, met gemiddeld 150 bedden per gebouw. Op dit ogenblik is er zo maar 1 gebouw open voor de pelgrims, hetgeen ruim voldoende is. De andere slaap-gebouwen zijn nog bemeubeld, maar zijn naar onze mening niet meer in gebruik, evenmin als al de andere gebouwen.... n Raadsel voor ons, zo'n infrastructuur, zou DDT zeggen, moet massa's geld gekost hebben, en zoals zoveel dingen in Spanje, er gebeurt 'nada' mee.
Ons n zorg nu, we hebben n bed, douche en eetgelegenheid op 500 m.
Morgenvroeg willen we dus als 'echte pelgrims' Santiago de Compostela binnentrekken en onze gevoelens de vrij loop laten.
Temperatuur : morgen 16°- middag 24° - avond 20° (Lichte regen net na aankomst)
Wel we beginnen ook ns met n gezegde :
Wandelen is denken met de voeten !
(Rommert Boonstra)
Gisterenavond nog even naar t dorpsplein in Arzúa getrokken, om het Galisisc feest mee te maken, volksdansen, begeleid door doedelzakspelers, mooi, lekker sfeertje ! We verlieten Arzúa toch weer vroeger dan we dachten... Verdomd, om 4 uur vonden 3 geitjes (sorry voor de omschrijving) hun tijd gekomen om op te staan, en hun rugzak ns n goede beurt te geven, inpakken, terug uit de plastiek, waarschijnlijk staken de bh's niet samen met de slipjes, en nog ns opnieuw van dat, n paar keer onhandig, de pillamp uit de handen laten vallen op de quick-step... tot half 6 a.u.b ! ... en dan weet je t wel.. Je kunt dan niet meer slapen... Te vroeg om op te staan, te laat om terug in slaap te vallen.. Woelen in bed, en dan er toch maar uit.. in stilte, met respect voor de pelgrims die toch willen blijven liggen..
Vermits we in de albergue Ultreia n voetje voor hadden (zie ons verhaal van gisteren), en gezien de 'touch' die Ozzie had met de uitbaatster kregen we desayuno, n kwartier vóór de grote bende, lekker, tostado met mantequillia en marmelade, zumo van verse appelsienen, en n café americano, 3 kostte het ons, en 3 besos van Ozzie aan 'madam' die de groeten meegaf voor Ann....
De lange weg op dan, rustige boswegjes, eucalyptus-bomen (de geur zit nog in onze neus).. Lange weg dus, enkel onderbroken in Salceda, waar we even stil stonden bij t gedenkteken van de pelgrim Guillermo Watt, die in t heilig jaar 1993 daar overleed op slechts één dagreis van Santiago... We stonden er ingetogen, dankbaar dat wij deze Camino tot nog toe, zonder ongelukken hebben kunnen volbrengen... Er werd weinig tussen ons gezegd, maar beiden wisten we dat we daar aan dachten...
In recordtempo bereikten we Pedrouzo (ook Arca genoemd).. dit dorp ligt gewoonweg ronde de grote steenweg van Lugo naar Santiago. Mooi moderne albergue alweer, de Porta de Santiago, 60 plaatsen, maar uitermate knap ingericht.
Niet veel te beleven hier in Pedrouzo, alleen n mooi oud kerkje, de Santa Eulalia de Arca, met binnen n mooi altaar in schelpvorm, buitenkant al bezichtigd, maar, wegens gesloten, zullen we moeten wachten tot 19u00, dan gaan we er neer de mis...
Intussen 'verkijken' we ons aan de stroom gelegenheidspelgrims, meestal jonge Spanjaarden, die enkel de laatste 100 km doen.. n prestatie die ze op hun CV mogen zetten, en die dan getuigt van doorzettingsvermogen, hetgeen hun dan weer, bij sollicitaties, enig voordeel kan bezorgen.
Soms lijkt t eerder op n circus, en dan spreken we van de 'pelgrims' die met de bussen vervoerd worden, en telkens losgelaten worden voor 5 km... 'Teregrinos' noemen onze Portugese vrienden hen... En we gaan er nu over zwijgen, want anders... We weten alleen, dat iedere meter, die wij gestapt hebben met onze zware rugzak, n eerlijke meter was, we weten hoe t soms afzien was, maar t maakt ons alleen maar 'blij'
Inderdaad, we spreken bijna in de verleden tijd... was... 560 km hebben we er immers reeds op zitten.. morgen zou t kunnen eindigen in Santiago de Compostela, want dat is slechts 20 km hiervan verwijderd... Maar we kiezen bewust om morgen maar 16 km te stappen, tot in Monte do Gozo, zodat we zondag de grote drukte vermijden, en maandag, vroeg in de morgen, vertrekken kunnen voor slechts 4 km, en in alle rust en glorie naar de kathedraal kunnen stappen.
De manier waarop je naar de dingen kijkt, bepaalt je zijn....
Redondela - Pontevedra
19,50 km
Vertrek 8u45 /Aankomst 14u30
Temp. : morgen 20° - middag 23° -avond 25°
We vertrokken met wonder mooie beelden van aan de Atlantische oceaan.....de zon kleurde het landschap goud en groen.....nooit voordien waar genomen met het blote oog.....dan de helling op stijgend tot 245 meter....in de druilige regen. Waren we nu op de top....nee...er volgde nog vele toppen....cape aan en uit......
Terug afdalen naar de rio, de Ponte Romana van Arcade, door smalle straatjes, tussen de oreos naar de volgende top, we trokken immers naar de baai van Pontevedra.
Langs mooie bossen met mossen, watervalletjes en grote Romaanse stenen, bronnetjes....in de regen stapten we tot Pontevedra...
Pontevedra ons einddoel voor vandaag stelde ons niet teleur...
Nooit geziene Middeleeuwse feesten....heel de bevolking in klederdracht....en wij als pelgrims...flaneerden, aten Middeleeuws en groeten de Virgen del Camino......
Deze nacht brachten we door in een grote albergue....mooi ingericht doch gelegen tussen de autostrade en een grote weg, echter niet van deze tijd.....geen internet.
De start vandaag...betekende de stad uitstappen langs grote wegen, af en toe zelfs zeer gevaarlijk.
Eenmaal in de natuur werden we beloond met wolken, groen en stilte.....we stappen weer over de Romeinse weg of de Miliario....
We stapten ook weer door prachtige grijze dorpen....met wonder mooie grote huizen...stilaan kwam de zon piepen en dan de fatamorgana....daar is de Atlantische oceaan...na 15 km bereiken we Redondela....hier stappen we door het oude centrum en dan verlaten we even de Camino....om 4 km verder aan de Baai van Vigo te genieten van zon, water strand, surfers en een vakantie gevoel....zalig na 160 km stappen....
Temperatuur : morgen 19°- middag 25° - avond 22° (zon)
Wat n volk gisteren in Melide, volgens de plaatselijke bevolking, zouden er zowat 500 pelgrims Melide binnentrekken... Zal inderdaad wel kloppen, want de albergue municipal zit boordevol, 156 bedden bezet ! We bezonnen ons en beslisten om deze morgen toch weer maar vroeg op pad te gaan, de capaciteit in Arzua is wel gelijk, maar we wilden in n specifieke albergue terechtkomen, reden waarom zal u straks wel duidelijk worden...
Gisterenavond ook nog ontmoeting gehad met het eerste Belgische koppel dat we hier tegenkwamen, ééntje uit Brugge, niet de favoriete stad voor n Gentenaar, net zoals Hasselt niet zo goed bij Tongenaren ligt (schijnt t) ! Koppeltj was vertrokken vanuit St.Jean Pied de Port tot in Pamplona, daar de trein genomen tot in Astorga, en dus nu ook aan hun laatste camino-dagen toe..
Weinig speciaals op de weg te noteren hier vandaag, de laatste, enfin voorlaatste loodjes tot Santiago, alleen dat Ozzie zich n 'klein beetje' ergert aan de salon-pelgrims.. taxi, bus, rugzaktransport, t gaat de camino straks of morgen degraderen.. Maar soit, de plaatselijke handel floreert er wel mee zeer waarschijnlijk !
We zitten dus dit laatste stukje te stappen op de 'Frances' en t eerste dorpje dat we tegenkomen, roept de herinnering op aan Godelieve en Yvette, die hier vorig jaar n slaapplaats vonden, als k me niet vergis...
Verder naar Castañeda, waar volgens 'kenners' eertijds de ovens stonden, waar kalkcement gemaakt werd voor de metselwerken aan de kathedraal van Santiago, en dit uit stenen die de pelgrims meebrachten ui Triacastela.. We zullen het maar geloven zeker !?
We trokken vandaag ook 3 kleine riviertjes over, de Boente, de Iso en de (naam ontsnapt me!)
Over onze aankomstplaats kan k kort zijn... Niks te beleven, alleen heel veel souvenir-winkels, n mooi rustig marktpleintje, en n massa pelgrims...
We kozen dus voor de albergue Ultreia, en niet zomaar... Vorig jaar op onze camino, kwam Ann (van Ozzie) ten val op n 15 km van hier, ... Ze sukkelde verder tot in deze albergue, ziekenhuisbezoek, gescheurde ligamenten aan de enkel... Ann moest tot haar droefenis, samen met Ozzie, hier één nacht langer blijven, en ons alleen laten verder trekken naar Santiago... Dankbaarheid voor de goede ontvangst toen, hier, deed ons dus besluiten om hier weer te overnachten.. We kwamen als eerste pelgrims hier toe, en van de 39 bedden, waren er nog maar (!) 37 bezet !
Vermits we zo vroeg waren, en het goed droogde met dit weer (zou ons ma zeggen), besloten we maar de grote was te doen... met t wasmachine van de bazin wel te verstaan...
Voor de rest verloopt hier alles naar wens, morgen staat de tocht naar O Pedrouzo op t programma, zowat 19,5 km, eindelijk weer ns wat meer, want onze benen beginnen te van die korte afstanden.
O ja, gisterenavond smaakte de pulpa.. Gekookte inktvis, met kruide, overgoten met olie en paprika, alles geserveerd met rode wijn, te drinken uit n 'soepkom'.. Smakelijk !
ons gezegde nog : In elke mens zit zon Je hoeft die alleen maar Te laten schijnen (Socrates)
Tui een mooi, rustig stadje....met dames wordt dit winkelen, voor Suzanne en Denise leverde dit nieuwe schoenen op....ondertussen ingestapt zonder problemen.
Vertrekken doen we niet zonder een ontbijtje....we stappen het stadje uit, zitten weer dadelijk in de natuur...wat een verschil met Portugal....hier lijkt alles wat grauwer, zelfs de dorpjes grauw en grijs.....maar we genieten....stappen over mooie paadjes, langs riviertjes, door bossen...zo verschillend. Het ene moment lijkt het of we de Ardense bossen passeren, het andere de Kempen, een Haspengouwsbos....kwamen we dan weer niet tegen....om ranken te leiden...komen overal granieten paaltjes terug in dit landschap......zo mooi.....Tijd voor een pauze....we worden binnen geloodst in een paardenstalling....ruiter en paard runnen hier samen een Gastvertrek voor pelgrims....specialiteit van het huis...Alborinjo....hij overhaalt ons zelfs tijdens het stappen om te zondigen...gelukkig zijn de tapas....opperbest...broodje met verse tomaat en chorizo......
De zon laat het even afweten.....maar we zijn er niet rouwig om.....Morgen stappen we weer naar de kust....en hopen we bij aankomst op een blauwe, zonnige hemel......
Laat vertrokken man, volgens onze normen dan toch... t Was immers weer maar 15 km, door de voorsprong die we ons opgebouwd hadden... Onze Portugese koppels (ma en pa, dochter en schoonzoon, vriend en vriendin) beginnen t moeilijk te krijgen, knieproblemen bij ma, blaren bij de ene, spierpijn bij de andere..., maar ze blijven het doen , op eigen krachten, zonder bus of taxi, blijven hun eigen rugzak dragen willen geen gebruik maken van rugzak-transport (à 7 per dag !).. moedige mensen... vertrekken, ondanks de korte etappes, voor dag en dauw (om 6 u vanmorgen!)... Ze kwamen net voor ons aan in de albergue die pas om 13u openging... Dus 'moschilla) (rugzak) in volorde achter de hunne gezet.. Met vijf bleven ze op hun en onze rugzakken passen, terwijl wij met Ana, n koffietje gingen drinken in de bar, en stiekem ook omdat er wifi was.. Grapjes en fotos uitgewisseld... tot plots lichte paniek uitbrak😨 Ana kwam plots tot de vaststelling dat ze haar paspoort verloren was, misschien laten liggen in de albergue in Seixas... Telefoneren naar daar... 'Nada', dus.. Gauw naar de Guardia Civil om n verklaring van verlies te halen, want je moet n officieel bewijs van identiteit kunnen voorleggen in de albergue.. Maar de hospitalero maakte hier zoveel bezwaar rond, ze mocht niet binnen, dus niet slapen vannacht... Misschien nog 2 keer terug naar de Guardia Civil, totdat één van die politiemensen meekwam om te getuigen dat zij 'Ana' was.. Eind goed, enz... maar laat je dat maar ns overkomen als Vlaming bijvoorbeeld, weinig Spaans kennend, en wetend dat je binnen korte tijd terug t vliegtuig naar huis moet nemen?!
Maar ja, we hebben ook gestapt, 15km weliswaar maar, tamelijk hellingen op en af, maar onze conditie verbetert er alleen maar op, zodat we deze lichte klus gauw konden vergeten... Enkele nietszeggende dorpjes gepasseerd, gestopt rond half tien in n bar voor n koffietje, en niet aan de verleiding kunnen weerstaan dat de barrman er on n orujo viejo inkapte.. We hebben het ondertussen door : als op de toog n plastieken colafles staat met n lichtgeel goedje erin, en met n teutje op de fles, dan mag je die gewoon nemen, en in je koffie gooien... Maar geloof me, we hebben er (tot nu toe) geen misbruik van gemaakt.
We zijn dus inmiddels in Melide aangekomen... en we hebben het geweten, waar wij maximaal 30 pelgrims 's avonds tegenkwamen op de Camino Primitivo, is het hier n overrompeling... De Camino Francès en de Camino del Norte sluiten hier immers op onze route aan, en die trekken samen naar Santiago... Alleen hier in Melide telden we 12 albergues, met n totale capaciteit van rond de 600 bedden..
Wij kozen, gematigd als we zijn, voor de Gemeentelijke albergue, met 156 slaapplaatsen!
Ook de mentaliteit is hier anders, de Spaanse dag- of weekpelgrim stapt hier ook, zonder rugzak of met zo'n klein niemendalletje op de rug, maar ja, ze moeten er ook zijn zeker, en als ze er zijn, moeten ze ook ergens kunnen slapen...
We zijn deze stortvloed van mensen, deze reuze-drukte echter niet gewoon, we waren gewoon aan de intimiteit van de Primitivo... Beetje frustratie dus wel, maar we waren er op voorbereid, gezien onze ervaring van vorig jaar.
Ons stadsbezoek begonnen we dan maar met n 'plato combinado' op n terrasje, en met n kijkje in n pulperia, waar de specialiteit van Melide gesmaakt wordt, pulpa namelijk, inktvis... Straks gaan we n portie bestellen, bij Ezekiel, voor de kenners !
Toch nog n opmerkelijke uitspraak ontdekt :
De camino brengt je daar naar toe waar je van weg loopt !
COMPOSTELA 2014
Onze dames gingen in Santiago op bezoek in het huis der Lage Landen.
