Resultaat : vroeg douchen, kleren aan met lange mouwen en pijpen, kousjes en je insmeren met anti-muggen-melk. Ramen en deuren als het begint te schemeren toe en wie teevee wilt kijken, kruipt ook best onder een klamboe ! En zo hopen we nooit bloed te moeten delen met de dengue-mug ! 

Hoop : je kan er ook gewone koorts en toestanden van krijgen en NIET sterven, gelukkig ! En er is een bedrijf met serieus wetenschappelijk onderzoek bezig om een vaccijn te maken tegen dengue, als dat geen goed nieuws is !!!

Opeens zie je in de straten allerlei geel met groene slingers hangen, de Braziliaanse vlag steekt zelfs boven de auto´s uit en hangt aan de huizen. Mensen, jong en oud, halen plots allemaal geel met groene kleren uit de kast of doen een t-shirt aan met hun vlag op. Ik zag zelfs een hond met een jasje aan met de vlag op !!! Mensen die de verf kunnen betalen, schilderen de vlag op het stukje straat voor hun huis. De vuilbakken op straat zij nu een geel-groene voetbal of iets anders dat met voetbal te maken heeft. Grappig detail. Reden ? De wereldbeker voetbal natuurlijk. De dagen dat Brazilië moet spelen, heeft of neemt echt iedereen minstens een uur voor de wedstrijd vrij. Het hele land ligt dan plat; geen bussen rijden, geen winkels open, iedereen voor de buis, thuis of bij een ander. Doodgaan of bevallen kan dan even niet. 

Wij waren bij verschillende buren uitgenodigd om de wedstrijd te gaan volgen. Wie te kiezen ? (Trap je op tenen als je niet komt ?) We kozen voor een vriendelijke vrouw Maria. Ze is 46, heeft 5 zonen en kreeg haar eerste kind toen ze 16 was. Deze zoon is nu 30 en samen met een vrouw uit Ilheús, ook een Maria van 45. Gekke bedoening. De vader des huizes woont samen met een andere vrouw in Serra Grande. De twee Maria´s zijn heel lief voor kinderen en we voelden ons heel welkom. Ze hebben een tamme, sprekende parkiet/ara/papegaai (ik ken dat verschil niet zo) die de kinderen op hun vinger mochten laten zitten en een grote hond en zoetwatervissen in een bak buiten. Gelukkig won Brazilië de wedstrijd, maar de onverwachte tegengoal van Noord-Korea op het einde van de wedstrijd zette toch een domper op de blijdschap van de Brazilianen hier. Wel hoor je, waar je je ook bevindt in Brazilië, wanneer er een goal is gemaakt ! Toeters, geroep en kreten va vreugde !!!

Zondag spelen ze opnieuw. Waarschijnlijk gaan we dan in openlucht kijken. Naast ons huis gaat er een ´plaats´ open waar je in een winkeltje prulletjes kan kopen van t-shirts tot oorbellen tot strandvliegers, waar je ook kan eten en kan drinken aan gezellige tafeltjes, waar een podium is gebouwd voor muziekgroepjes en waar een zeer eenvoudige wip staat en een schommel voor de kids. De hond, een zwarte labrador, die de boel er ´s nachts moet bewaken, beviel een weekje geleden van 8 jonkies. Ze liggen onder het podium en we horen ze piepen tot bij ons. Het arme dier ligt vast aan een korte ketting... Ze werken er nu al een maand en ik hoop dat het snel klaar is. De kinderen hebben veel zin om er te gaan ´rondhangen´ en om de puppies te zien !

Gisteren waren de zonen van de eigenares er aan het klussen. En toen ik in onze tuin de was aan het ophangen was, zeiden ze dat er slangen in onze tuin zaten. Jonge slangen, een nest dus. Slik ! We moesten een vuur maken om ze te verdrijven. Wij, toch met voldoende schrik, alles wat brandbaar is verzameld en het vuur heeft uren gebrand... Hopelijk zijn de slangen er echt bang van zoals ze hier beweren. Gelukkig spelen de kinderen altijd op het terras en komen ze zelden in de tuin. Nu wordt het ´ jongens, ik haal de was even af !´-moment toch weer wat spannender !

Pablo Mateo is nu al een week 4 jaar. Hij vindt het geweldig en voelt zich bij de groten. Hij zegt steeds dat hij zo groot gaat groeien tot tegen het dak of tot aan de wolken. Uiteindelijk is zijn feestje reuze meegevallen. ´s Morgens ging ik hem mee wegbrengen naar school omdat de cake die Femke voor hem maakte groot en zwaar was. Hij was heel fier, want het was een super mooi versierde cake ! Ik ben dan ´s middags de kinderen gaan ophalen om de hele bende met de schoolbus naar ons huis te begeleiden. De juf zei dat er 4 jongens meegingen en nog 3 meisjes zouden nakomen met een mama die ook de juf van het tweede leerjaar is. Maar toen de schoolbus aankwam, zeiden sommige kinderen dat ze ook meegingen en plots had ik een hele rij kinderen... Maar de juffen wisten duidelijk wie wel en wie niet en we lieten lieve gezichtjes teleurgesteld achter. Maar goed, enkele enthousiastelingen waren wel mee, allemaal 5 of 6 jaar. 

Tijdens de rit (enkel de leerlingen mogen zitten, volwassenen moeten rechtstaan; goed geregeld !) stond er een vrouw naast me. Donker van huid, mager, waarschijnlijk zo´n 40 jaar, maar ze zag er ouder oud. Ik zag haar nog al op de bus, maar het is iemand die geen oogcontact maakt. Plots zag ik dat ze aan het wenen was. Dus ik raakte haar schouder aan en vroeg of alles okee is. En op dat moment viel ze flauw. De mannen van de bus (er zijn twee helpers die de kinderen laten in- en uitstappen, een juiste plaats geven, diegenen die er eerst uitmoeten vooraan bijvoorbeeld, en helpen met oversteken) hebben zeker ook kennis van eerste hulp en waren er snel bij, maar de dochter van de vrouw weigerde alle hulp en zei dat zij voor haar mama zou zorgen. Eén van de mannen had haar al in een stoel gelegd en ik gaf een flesje water. De vrouw trilde en deed haar ogen niet meer open. Ze kon ook niet antwoorden op vragen. Best wel akelig, zeker voor al die kleine kinderen. Na een te lange rit kwamen we bij de gezondheidspost aan in Serra Grande. De dochter die geen hulp wou, kreeg haar mama niet zelf uit de bus en één van de busmannen droeg haar dus naar buiten. Hij liet de dochter wel eerst beleefd om hulp vragen ! Ik vroeg de volgende dag aan hem hoe het met de vrouw was en alles was goed. Gewoon flauwgevallen blijkbaar. Gelukkig.

In Sargi aangekomen wachtte ons nog een, toch voor kinderen, lange wandeling in de zon naar ons huis. Daarom had ik allemaal ballonnen gehangen aan paaltjes en bomen, als een soort zoektocht, zodat de jongens zin zouden hebben om te stappen. Maar alle ballonnen waren weg ! Niet stuk door de felle zon, zoals ik gevreesd had, maar meegenomen door kinderen, met touwtje en al, waarschijnlijk omdat die nooit of zelden een ballon hebben... Geen zoektocht dus, maar iedereen stapte flink, zelfs Sebastián, want die was mee het feestvarkentje gaan halen. Thuis aangekomen dronk iedereen enorm veel vers mangosap en inspecteerden ze het hele huis. Pablo Mateo kreeg twee geschenkjes. Een indiaca (hadden we wel al...) en een synthetisch blinkend grijs Itacaré t-shirt met een lelijke haai op. Gelukkig was mijn grote zoon heel dankbaar en blij. Etenstijd : croque monsieur. Alles al klaargemaakt in de voormiddag. Drie van onze gasten (Ian, Yanis en Gabriel) aten het graag en veel. Het was muisstil opeens. Alleen Rogeiro deed heel beleefd alsof hij at. Hij kende het niet en eet thuis enkel rijst met bonen legde zijn juf achteraf uit. Dus kreeg hij lekker fruit in de plaats, waar hij duidelijk wel content mee was. 

Na het eten legde ik het weinige speelgoed van onze jongens in het midden van de living en ik zag nog nooit zo´n toch wilde jongens zo rustig en blij spelen, terwijl Femke de verjaardagscake voor thuis aan het maken was en ik aan de fruitsla begon. Ze maakten wel 4 speeltjes stuk, maar het is dan ook Braziliaanse kwaliteit. Daarna gooiden ze met waterballonnen in de tuin. Ik kocht ook schmink en moest in tegenstelling tot de vraag naar spiderman en monsters of enge beesten door de kinderen in België, kolibries en vlinders schilderen, en liever op de arm dan op het gezicht ! De schmink was van de zelfde kwaliteit als ons speelgoed, maar kom, ze waren content en fier. Ondertussen kwam er ook nog een 5de jongetje aan, Justi, met zijn mama (het zijn Chilenen) en de juf van het tweede met 3 meisjes, twee van de klas en een grote zus van één van de jongens. Hier is het de gewoonte dat de mama´s komen helpen bij het feestje. Wel fijn en logisch eigenlijk. Pablo Mateo kreeg nog een buis vol knikkers cadeau : geweldig ! En een lief hartje uit stof (zelf)gemaakt, wat nu boven zijn kamerdeur hangt. Ook de meisjes werden beschilderd. En opeens was het al tijd voor de cake en het parabens-moment. Iedereen rond de cake, kaarsje aan en van die knetter-mini-vuurwerk-stokjes. De gasten zongen in het Portugees, wij in het Nederlands. Pablo Mateo genoot. De cake was weer prachtig en lekker en er was ook nog heerlijke fruitsla. Pablo Mateo´s eigen juf Zuleine kwam ook aan, want zij had voorgesteld om alle kinderen naar huis te rijden, als dat niet ongelofelijk lief is !!! Ze had een zelfgemaakt zakje met twee kaboutertjes in voor hem bij. En onze dokter hier, Isabela, een jonge vrouw van 25 jaar, kwam ook meevieren. Ze is blijkbaar samen met de papa van Ian, ook een stukje taart en fruitsla voor hem ! Ondertussen klommen de kids nog op de omheinig en speelden ze voetbal in de straat.

Het was een gezellig boeltje en te snel gedaan voor mijn uitgetelde zoon. Wat opviel was dat er geen enkele keer ruzie was geweest tussen al die kinderen en dat geen enkel kind naar het toilet is moeten gaan... Ongelofelijk. Na een groepsfoto en afscheid, volgde veel opruim en kwamen nog buren proficiat wensen met een doos vol chocolade. Pablo Mateo kon pas de volgende dag zijn e-cards bekijken, zo moe was hij. En zijn cadeau van ons kreeg hij eergisteren pas, een fiets uit Ilheús !!! We hadden problemen aan geld te geraken, door een verandering van de banksystemen hier... Zeer frustrerend kan ik je verzekeren.

Vorig weekend gingen we naar Itacaré. Daar werd Pablo Mateo nog eens gevierd samen met het buurjongetje Sammy, die ook 4 werd. Hij kreeg nog een speelgoed auto met boot bij en een tof memory-spel van wilde dieren ! Cake en feestje op het strand is pas echt verjaren in Brazilië !!! Gelukkig hadden we Sammy meegenomen... Zijn mama was werken en zijn papa had de grotere broer meegenomen naar een voetbalwedstrijd. Sammy had anders de hele dag alleen thuis gezeten... Ook zijn enige cadeautje was dat wat wij voor hem bijhadden... Het was dan ook nog São João, wat hier de dag van de geliefden is. Iedereen maakt dan een vuurtje op straat. Zelfs kleine kinderen. Waarom ? Geen idee. Het vuur van de liefde misschien ?

Na al die tijd dikwijls hetzelfde op ons bord, wil ik hier een oproep doen om jullie kookcreativiteit de vrije loop te laten en ons nieuwe en lekkere kookideetjes voor te stellen. Zelf kook ik niet goed en niet graag en dat maakt het eens zo moeilijk om steeds weer gezonde en gevariëerde menu´s op tafel te zetten met de weinige ingrediënten die er te vinden zijn. Als dank vind je hieronder het recept om moqueca te maken, een typische visschotel van Brazilië. De buren leerden het ons vorige week.

Maar eerst jullie boodschappenlijstje :

GROENTEN : wortel, ajuin, tomaat, look, chuchu, komkommer (maar een rare en harde versie), groene kool, dikke erwten in blik, linzen, witte en bruine bonen, soms maïs, heel soms sla en pijpajuin, groene paprika

FRUIT : zoete en melige appel, eetbanaan, soms ook bakbanaan, heel zure appelsien, mango, limoen, kokosnoot

ZETMEEL : gewone en zoete aardappel, rijst, pasta, wit brood

EXTRA : melk, bloem, suiker, zout, kip, witte vis, krab, melk en witte chocolade, hagelslag, soms nutela-choco, olie, azijn, koekjes allerlei, room, kokosmelk, muesli, cornflakes, gaiaba-confituur, hesp, kaas, zeer gezouten vlees, ei, boter, farinha (soort meel dat ze op alles strooien om te eten), honing, koffie, thee

Waarschijnlijk vergeet ik hier en daar nog wel iets, maar hier moeten we het mee doen. Ik hoop echt dat er wat lekkere reacties komen !!! Alvast heel veel dankknuffels voor de moeite, tijd en de creativiteit !!! (P.S.: in Brazilië is veel meer te krijgen dan dit, maar waar wij wonen niet echt.)

En dan zoals beloofd het recept voor de Braziliaanse moqueca :

Ingrediënten :

Zout, 2 limoenen (of citroen), look, 1 tomaat, 1 ui, 1 groene paprika, 1 witte vis (volledig met kop, liefst zonder graten), peterselie, pijpajuin, 1 blik kokosmelk, 1 blik of doosje tomatenpuree, olie, 15 grote garnalen.

Bereiding :

Neem een diepe kookpot en leg er groot gesneden stukken van de vis in, ook de kop (in het totaal dus ongeveer 4 stukken, de vis in de breedte doorgesneden). Pers er nu de limoenen over en 3 teentjes look (naar keuze natuurlijk) en doe er een scheutje olie en een theelepeltje zout bij. Laat dat een kwartier tot een uur trekken.

Snij 1 tomaat, 1 ui en 1 paprika in grote stukken en verdeel over de vis. Snipper peterselie en pijpajuin over het geheel. (Wie pikant wenst kan er chili aan toevoegen !) Vervolgens gaat de kokosmelk erbij. Hier gieten ze dan als final touch dendê over de vis, maar omdat dat waarschijnlijk niet te krijgen is, mag tomatenpuree ook. In sommige streken hier doen ze het altijd met tomatensap. 

Nu alles opwarmen zonder deksel. Als het begint te koken even het deksel erop, zodat het vocht stijgt tot boven de vis, maar daarna mag het er weer af. 15 Minuten laten koken. Af en toe de vis voorzichtig omdraaien en het vocht wat omroeren. Let op dat de vis niet te gaar wordt, want dan valt het uit elkaar.

Ondertussen warm je de garnalen 5 minuten op in een kleiner pannetje in een beetje olie met wat zout en look naar eigen smaak. Schaal er afhalen en garnalen bij de vis doen. Klaar.

Serveren met rijst en bonen (of iets lekker Belgisch natuurlijk). Smakelijk !!!

We waren uitgenodigd op het verjaardagsfeestje van een meisje van Pablo Mateo´s klas; Sofia. Hier is het de gewoonte IEDEREEN uit te nodigen (slik). Al de kinderen van de klas krijgen dan een brief mee dat er een feestje zal zijn en de ouders van de jarige zorgen dat al die schatjes op het feestje geraken na school. In de klas worden de cadeautjes al geopend (raar) en om 12 uur na school gaat iedereen mee naar het huis het feestvarken. De kinderen krijgen dan een middagmaal als start van het feestje. Op de meegegeven brief wordt ook vermeld wanneer er parabens (lang zal is leven + het uitblazen van de kaarsjes) gezongen wordt en daar mag dan weer iedereen (lees : buren, vrienden, ouders, broers en zussen van genodigden en zelfs voorbijgangers) naar toe komen, zelfs al eerder dan het vermelde uur. Iedereen krijgt dan een stuk van de taart, een potje gekleurde jelly, brincadeiros (truffelachtig snoepje), een vieze frisdrank en natuurlijk een papieren feesthoedje ! Dit is op alle feestjes tot nu toe hetzelfde geweest. Voor de rest is er dus veel volk dat niet binnen in huis mag, maar buiten op het terras, onder het afdak en in de tuin rondhangt tussen de talrijke ballonnen. Al het speelgoed van de jarige wordt in een doosje buiten gezet, zodat iedereen ermee kan spelen. Maar dat stelt niet veel voor; enkele plastieken popjes, auto´tjes en oude bal en met geluk is er nog iets bij dat muziek maakt. Het ziet er allemaal oud en versleten uit en uitgestald past het op één vierkante meter. Dan besef je pas wat het woord ´consumpsiemaatschappij´ echt inhoudt...Er zijn geen geplande activiteiten, buiten het zingen bij de taart. En eigenlijk staat de jarige niet eens in het midden van de belangstelling, buiten tijdens het taartmoment. Tegen half vijf, voor het donker wordt in elk geval, worden de kinderen of opgehaald of thuisgebracht en is er weer een dag voorbij. 

Ondertussen is onze kleinste spruit twee geworden. We vierden het klein, maar gezellig en hij had een fijne dag. Maar binnen vier dagen wordt Pablo Mateo vier en hij verwacht een Braziliaans feest !!! We gaan zien wat we er van kunnen maken zonder auto en telefoon en veel stoelen. Hihihi, spannend. Wordt dus vervolgd !

Dit balspel is een combinatie van bowling en honkbal en speel je met twee personen (of in twee groepen, maar oorspronkelijk is het een spel voor twee personen). Benodigdheden : een open terrein, een harde bal met grootte tussen een voetbal en een biljardbal in (een beetje zoals een kokosnoot), twee even grote gebruikte petflessen van 1, 1,5 of 2 liter en twee houten knuppels zoals bij honkbal, maar dan plat (eventueel een omgekeerde tennisrakket).

Vul de flessen voor de helft met water of zand. De flessen worden op 10 meter van elkaar geplaatst. Deze afstand kan aangepast worden naargelang de leeftijd van de spelers en hun balvaardigheid.  De spelers plaatsen zich voor en een beetje opzij van hun fles. Speler (of team) A begint en mikt de bal al gooiend naar de fles van speler B. Deze verdedigt op zijn beurt zijn fles door met de knuppel de bal weg te slaan. 

Nu zijn er drie mogelijkheden : 

1) De bal duwt de fles om = 1 tacopunt voor speler A. Nu is speler B aan de beurt.

2) De bal raakt de fles of gaat langs de fles door, zonder dat de fles omvalt en zonder dat speler B  de bal met de knuppel kon wegslaan = speler B laat zijn knuppel liggen en rent achter de bal aan. Wanneer hij de bal heeft, loopt hij terug en tikt hij de bal af op zijn fles. Ondertussen tikt speler A 10 keer met zijn knuppel op de grond. Indien hij aan tien komt (elke tik is een seconde) vóór speler B heeft afgetikt, krijgt hij een nieuwe gooikans. Indien speler B eerder aftikt, is hij aan de beurt om te gooien.

3) Speler B verdedigt zijn fles goed en de bal wordt met de knuppel weggeslaan = speler B is aan de beurt.

De winnaar is degene met de meeste tacopunten. Je kan variëren in de grootte van de bal of van de fles, in de afstand tussen de flessen, in de mik-techniek (gooien of rollen) en in het aantal tellen dat je de andere geeft om de bal te gaan halen.

Indien je met twee teams speelt, schuiven de spelers steeds door.  Je kan ook de rest van de spelers zich laten verspreiden achter de fles om de bal te vangen en terug te gooien naar de verdedigende speler bij de fles om af te tikken, zoals bij honkbal.

Voor wie het gaat proberen : veel plezier !!!

Eerst en vooral een proficiat aan alle mama´s, oma´s, tantes, juffen, zussen, vriendinnen en ook buurvrouwen voor moederdag. Het belang van al dat vrouwvolk voor zowel een kind, door het helpen uitgroeien tot een gelukkig en evenwichtig persoontje, als voor de mama zelf,  door de steun en raad in de opvoeding, is van oh zo´n onschatbare waarde. Zeker ver van iedereen voel je dat eens zo sterk ! 

Hier werden alle mama´s op school uitgenodigd om gevierd te worden. Pablo Mateo blij met mama (en broer) in en rond de klas. Ze hadden lekkere hapjes en een naai-etuitje voor ons. De lagere school had, buiten een kaartje en in Femkes geval een gebreid doekje, een zang- en muziekoptreden klaar. Fijn en gezellig in de openlucht. Ik leerde er een Braziliaanse kennen, Ludmila, een heel mooie vrouw, zo uit de serie ´Isaura´ weggestapt. Ze is hier pas komen wonen met haar gezin om meer in de natuur te kunnen leven en dichter bij haar Afrikaanse roots te zijn. Interessante vrouw ! Ook de beide juffen Zuleine (Zoeleinie) en Thaiza van onze kinderen zijn toffe en lieve mensen met interessante visies op het leven en op opvoeding. 

Gezonde hapjestip (van in de kleuterschool) om van te smullen : ´bruin brood in dikke sneden met wortelpasta´. Eenvoudig en snel ! Vier dikke wortels fijn raspen (rauw dus). Twee teentjes look erbij persen. Een beetje zout toevoegen en een grote kop olie (kwam allemaal zo nauw niet, beetje zelf kiezen dus). En dan alles mixen tot je een smeerbare pasta hebt. We probeerden het thuis onmiddellijk en het is lekker gelukt ! Hmmmm...

Net toen ik dacht dat ik nu alles wel verteld zou hebben over de dingen die anders zijn hier, stapte ik op een gewone dag naar de bushalte om in Serra Grande inkopen te gaan doen. De dagen ervoor waren de winkels zo goed als leeg, toch wat de rekken van groentjes en fruit betrof. Op hoop van geleverde verse waren, draaide ik de weg op naar de bushalte en zag ik de Rota-bus voor mijn neus voorbij gaan. Al de vierde keer in rij dat me dat gebeurde, ondanks dat ik me elke keer weer tien minuten eerder naar de halte begaf, om dit net te voorkomen. Dan maar te voet naar Serra... De tweede keer deze week. Beter dat dan een uur wachten. En eigenlijk is het een hele mooie wandeling. Want ik heb twee trilhas ontdekt, paden door de wilde begroeiing, die de plaatselijke bevolking altijd neemt. De eerste trilha is een vaak bewandeld pad, stijl omhoog tussen de weg en de zee. Als je dan boven uitkomt op de weg en oversteekt, kan je een tweede pad volgen over rood-bruine rotsen. Een minder evident en minder zichtbaar pad, gevonden door mijn eerder mannelijk oriëntatiegevoel. Als het wat bewolkt is, valt de tocht wel mee en ben je op 45 minuten in het centumke. Maar deze keer liep ik in de vlakke zon, 35 graden die dag en het zweet stroomde naar de zee... Dit wordt gecompenseerd door het prachtige uitzicht op zee en strand ! Je kan op een bepaald punt zelfs de stad Ilheús zien ! Een dikke 55 minuten deed ik erover deze keer. Licht geroosterd en met een beetje hoofdpijn kocht ik van alle aanwezige groentjes en roodjes en geeltjes : aardappelen, uien, wortels, groene tomaten, chuchu´s, paprika´s, look, appels, groene appelsienen en heerlijke mango´s. Een hele buit vandaag. Geen sla, nooit sla hier en geen banaan, jammer voor de kinderen. De man van het supermarktje (met de drie winkelkarretjes) liet de jonge gast, die er werkt als inpakker, mijn zakken dragen tot aan de bushalte, heel vriendelijk. Ze beginnen mij te kennen denk ik, als vaste klant. Terwijl ik voor de verandering wachtte op een Rota-bus, reed een witte kever voorbij. In het achteruitrijden, vroeg de jonge chauffeur of ik naar Sargi moest. Hij ging nog een boodschap doen en zou me dan oppikken. Altijd handig zo´n aangeboden ´carona´. De kever miste een voorzetel, net zoals een Mexicaanse taxi. Niet gek dus dat ik een kleurrijke rugzak aantrof op de achterbank, die er voor mij zeer Mexicaans uitzag en het na vragen ook was. Bleek dat ik een tweetal weken geleden zijn vrouw had leren kennen aan de bushalte, toen we allen de bus hadden gemist. Ik praatte het volle wacht-uur met haar. Ze had een babytje, net zo oud als Maya van Sara. Deed deugd om te kunnen bewonderen. Aangekomen in Sargi, haalde de kerel (toch een beetje een rare gast in manier van praten, daarbij heeft hij een vreemd gevormde oorschelp) nog een electrische boomzaag op. Net toen hij terug in de kever plaatsnam, kwamen er een stuk of 6 mannen aan, allemaal met platgelopen teenslippers, kleurrijke shorts tot net onder de bilspleet en bruin gespierd bloot bovenlijf. Ze zeiden iets en toen sprong mijn chauffeur uit de auto, mompelde dat er een dief te vangen was en dat ik even moest wachten, ´zo terug !´. De aangroeiende dievenvangersbende stak de straat over en omsingelden op hun gemak een huis (van één van de juffen van de school), waar de verdachte persoon zich schuilhield. Een dame van een bouwmaterialenwinkel belde de politie, die verrassend snel ter plaatse was. Vrij snel hebben ze de man overmeesterd en hij bleek van Ilheús. Wie weet nam hij ook onze hangmat... Iedereen spreekt erover natuurlijk en iedereen is blij en opgelucht. De man van Armazém, het winkeltje hier in de straat (zie foto) had ter onze veiligheid al één van zijn waakhonden op het terrein naast ons vastgezet, om voor ons en de straat te waken. (Resultaat : jankconcerten om 3 uur ´s nachts, maar wel vriendelijk van de man). Hopelijk vindt hij de hond nu niet meer nodig...

De laatste weken vliegen er hier prachtige ooievaars en een interessante valk, steeds op dezelfde plaatsen. Het krioelt hier van de picapao´s (= paalpikkers = spechten) en de beixaflor-en (bloemkussers = kolibries). Leuk hoe de namen een betekenis hebben. Zo zijn er ook nog de aguaviva´s (levende waters = kwallen). Enkele dagen geleden zaten er 5 aapjes in één van onze kokosnotenbomen. Ze waren niet bang en kwamen om beurten een stukje banaan uit Pablo Mateo´s hand nemen, terwijl Femke de fotografe van dienst was en Sebastián als toeschouwer in zijn handjes stond te klappen van enthousiasme. Zalig.

Als je op het strand een beetje wandelt naar het zuiden, kom je bij de monding van de Sargirivier uit (zoek maar eens tussen onze foto´s van Sargi). Hier is het heel fijn zwemmen en spelen, met soms hoog, soms laag, soms stilstaand en soms snelstromend water. De favoriete plek van de kinderen. Met weinig tot geen volk. Sebastián glijdt er graag in het water via de schuine oeverrand, om er dan wat te blijven hangen en er vervolgens weer uit te klimmen. Pablo Mateo oefent zijn zwemkunstjes met zwemband en Femke geeft modderbaden voor wie wenst. Die twee laatste trekken er dan ook op uit om nieuwe plekjes te ontdekken, van eilandjes bij laagtij tot gekke beestjes en bomen met wortels boven water. Laatst kwam er een man met zijn paard en ezel voorbij. De ezel wou de rivier niet oversteken, dus het paard ook niet. Heel grappig om te zien. De man bond geduldig het touw rond een voorpoot van de ezel en trok hem zo het water in. Heel effectief en eenvoudig. Alsof de ezel na die eerste stap zijn koppigheid vergeten was !

Als afsluiter nog enkele uitspraakjes van Pablo Mateo : 

- Als de tampasta (pasta) koud is, eet ik hem wel verder op, is dat goed ?

- Ik heb een ijsjeswinkel met alle smaken van mango en caju en caja en maracuja en je kan ook kiezen voor een diepe koek (hoorntje).

- Ik had een voetenbeestje in de kin van mijn voet (hiel), maar nu niet meer.

- Mama, eerst was Femke in jouw buik, daarna groeide ik er en toen Sebastián. En papa hè, die is heel groot, die is geboren uit Baloe de beer, want die heeft een grote buik ! (Juans mama heet ´Malu´, Maloe uitgesproken)

Ik liep terug van de kinderen op de bus te zetten. De zon nog laag, scheen al warm onder de wolken door. Net boven mij de rand van een regenwolkje. Rechts van mij regende het en links van mij niet. Heel koddig (is dit Limburgs ?).   Er was 1/3 van een regenboog te zien. Af en toe viel er regen op mij en dan weer enkele meters niet. Een zalige verfrissing was het, zonder echt nat te worden. Mooi schouwspel van wolken en zon.

De zandstraten hier in Sargi hebben veel kuilen en gaten van de plassen en door het dagelijks plaatselijk verkeer. Als je hier met de auto komt, word je aardig doorelkaar geschud ! Soms neemt Juan Pablo, een Argentijn, ons en nog een hoop mee in zijn pick-up na school van de bushalte Sargi in. Femke zit dan mee achterin en moet zich goed vasthouden om er niet uit te vliegen. (Het liedje ´ik heb mij wagen volgeladen´ komt dan steeds weer spontaan in mijn hoofd.) Nu zijn ze stilaan de gaten in de weg aan het vullen. Iedereen die klein bouwafval heeft, zoals gebroken dakpannen, kapotte bakstenen of steengruis  gooit daarmee de kuilen vol. Af en toe komt er dan een vrachtwagen met aarde en gooit enkele kuilen toe. Lang zal het niet helpen, maar toch al iets.

Tegenover ons huis (We hebben op een rekening van electriciteit ons nieuwe adres gevonden !!! Er was ons verteld dat er hier geen huisnummers en straatnamen waren... en die zijn ook niet zichtbaar. Maar met of zonder adres, post wordt hier niet bedeeld, buiten de electriciteitsrekening.) is een sympathiek koppel van tegen de 60 een huis aan het bouwen, Flor en  Eri (of iets wat zo klinkt). De ramen in het huis waren eerst nog gaten, omdat de vensters maar niet geleverd werden. Dus hadden ze die maar toegemetst, zodat niets of niemand binnenkon. Ondertussen staan de ruiten er wel in. Modern voor hier, want de meeste huizen hebben geen glas in hun ramen. Dan is een werkman er met de aanleg van de tuin begonnen. Het huis ligt zo´n beetje op een heuveltje en de tuin glijdt af naar beneden; belangrijk om het regenwater weg van het huis te houden, vooral in het regenseizoen. Doel : gras verkrijgen. Methode : graszoden uitsteken in de zachte berm of in het midden (tussen de banden van de auto´s) van de weg hier en die dan in de tuin opnieuw naast elkaar schikken. Resultaat : tuintje snel groen en weg op plaatsen een beetje kaler, maar groeit al bij ! Was alles maar zo simpel.

Al sinds we hier wonen, vroegen we aan iedereen of ze geen kleine poesjes wisten, maar zonder resultaat. Tot een tijdje terug in Serra aan de kassa bij Meri, de zus van Giusi, een kassierster in Itacaré. Zij werken 7 op 7 van vroeg ´s morgens tot laat ´s avonds; chapeau ! Een man Edu (van Eduardo) genaamd, ook aan het aanschuiven, had in zijn pousada twee kleine kittens en we mochten ze hebben. Toen hij ze had gehaald, bleken ze nog zo klein, dat we besloten ze nog een weekje bij de mama poes te laten. De week kroop voorbij, want Femke kon niet wachten de kleine schatjes thuis te hebben. Dan werd het zaterdag. We hadden afgesproken in de voormiddag met Edu. Het was een hete dag. Edu was nergens te bekennen. Samen met een oudere man hebben we een uur of twee gewacht op een bankje bij de pousada. Niets. Die man zei toen : ´Ga anders eens bij zijn huis kijken.´ Na heel wat rondgevraag bereikten we (half gebakken) een mooi huis bij het meer (hei, hier is een meer in het centrumke, waar je kan zwemmen ! Rotselaar op z´n Braziliaans !!!) De man was aan het schilderen en zei doodleuk : ´Ah, kom anders deze namiddag terug, ik kan hier nu niet weg.´ Na wat onderhandelen konden we aan de mensen van een meubelwinkel (waar we gisteren een leuke kleerkast voor Femke kochten), naast de pousada, vragen om de poesjes voor ons te pakken. En toen... misten we de bus. Omdat de kans zeer groot was dat we met dieren toch niet op de volgende bus gingen mogen en omdat we geen zin hadden om nog een uur te wachten, zijn we dan maar naar huis gestapt, eerst een steile heuven af en dan via het strand. Anderhalf uur in de vlakke zon. Zwaar beladen met nog boodschappen, voelde ik me net een vrouw in de woestijn, die water is gaan halen en daarvoor uren onderweg is. De wandeling was prachtig. We kwamen langs een ´hier is het mooiste uitzicht van Bahia´ plaatsje, waar je een prachtig uitzicht hebt over de oceaan, vanop een heuvel waar ze ook parapente springen. We stopten daar voor een hapje en drankje in de schaduw. We zagen een visser op de rotsen in het water met de hand vissen. Op het strand riepen een paar vrouwen Femke bij zich, omdat ze dachten dat ze eten verkocht dat ze meedroeg in haar doos. Ze keken verbaasd op toen we hen lieten kijken wat er in zat ! Eindelijk thuis merkten we dat de poesjes niet eens zelfstandig konden drinken. Mari (V) en Kiko (M) krijgen nu met de papfles ! Leuk, maar een hele opdracht voor Femke, want ze wenen om de 2 uur van de honger. Ze doet dat heel goed, een echt verantwoordelijk moedertje. Pipi opvegen, flesjes maken, poesjes wassen, mandje proper houden, hen leren spelen, eten, zich wassen, zindelijkheidstraining... Het komt goed. De jongens vinden het ook allemaal heel plezant. Weer een stukje meer thuisgevoel, door die twee viervoetertjes bij ons.

Een paar dagen terug ging ik naar Itacaré om geld af te halen. Terug thuis om 10u00 bleek één van onze hangmatten gestolen. Iemand is dus ´s morgens vroeg over de muur gekropen en heeft, terwijl de deur van het huis openstond en Juan met Sebastián binnen was, de hangmat van op het terras meegenomen. De buren zagen niets. Iedereen praat erover, want normaal gezien wordt er hier niet gestolen (zeggen ze)... Mensen spreken me zomaar aan op straat en vragen dan alles over de hangmat (uma rede = oemaa hedjie) en beloven hun ogen open te houden en rond te kijken ! Pablo Mateo vroeg zich af waar die mevrouw woonde die onze hangmat nu had ? Gek hoe dat wij er vanuit gaan dat het een man was.

We ontmoetten een Duitse vrouw. Haar dochter is hier een jaar als vrijwilligster aan het werk in de school van de kinderen (elk jaar komen er enkele Duitse studenten er een jaar helpen, vaak geven ze dan muziekles) en de vrouw was op bezoek. We geraakten aan de praat en bleek dat ze in Duitsland woont in de stad waar Juans vader ook woont. En alsof dat nog niet toevallig genoeg was; haar zoon heeft er net een jaar uitwisseling op zitten. Hij had in Guanajuato gewoond, Mexico, en heeft er nu nog zijn vriendin, die van León is, waar ik nu bijna 20 jaar geleden ook een jaar uitwisseling deed. Ongelofelijk !

We waren uitgenodigd op het feestje van Jimi, de zoon van de Nederlandse. Eigenlijk was heel Sargi uitgenodigd op zijn feestje. Om 14u00 al de kids en vanaf 16u30 ook de ouders. Een gigantische taart en veel volk. Wel 1/3 van de aanwezigen sprak Nederlands !!! Dat was een gek gevoel. We hoorden onze taal nog eens langs alle kanten. Een interessant Nederlands koppel ontmoet die met hun drie kinderen ten zuiden van Ilheús zijn komen wonen in januari. Altijd fijn mensen te spreken die ook hun vaderland verlieten en hun bedenkingen en ervaringen te leren kennen.

Hei ! We vonden douchegel (waarom lees ik altijd douche-egel?), wat een heerlijke luxe ! Tot nu toe wasten we ons met echte zeep. De douchegel hier is één van die dingen die wél goed van kwaliteit zijn, zoals de vershoudfolie, de babybillenzalf en de (kinder)shampoo, die maken ze onderandere met honing; hmmmm ! Ze spreken hier dan ook over ´Europese kwaliteit´, als het van goede makelarij is !!! Andere dingen zijn dat zeker niet... Gisteren ontdooiden we de koelkast WEER eens. Een wekelijks werkje. In het stuk met ijs bovenaan vonden we verschillende muggen en een spinnetje ingevroren. Nice. Wat doen die eigenlijk in een koelkast ? Zo moeten we ook na het douchen het water met een aftrekker naar het putje vegen, want het afvoerputje ligt op het hoogste punt van de douchevloer. Logisch toch. En anders blijft er heel wat water staan en dan komen er vele mugjes op af en dat willen we niet. Ook viel op een dag de gigantische schotelantenne zomaar van het dak naar beneden bij het terras. Onze beschermengelen (die brachten we mee natuurlijk) zorgden ervoor dat er toen net geen kinderen aan het spelen waren op die plaats. Diepe zucht van opluchting. Ik denk dat de ijzeren paal, waarop die schotel was vastgemaakt, door de vochtigheid gewoon is doorgeroest ! En dan heb je nog de daken. Blote leien die niet enkel wat regen doorlaten... Als iemand een vuurtje stookt en de wind zit fout, dan ligt heel je huis vol as !!! We konden het bijna niet geloven. As op de vloer, de tafel, de bedden, de klamboes... Over de rookgeur zullen we maar zwijgen. Ik weet dat dit primitief klinkt en weinig luxueus. Dat is het ook, maar het is zo een ervaring en brengt je echt een stukje meer naar de kern van het leven, of toch voor zij die dat willen, hihihi.

Maandag was het oudercontact voor Femke. Een algemeen gedeelte met de mogelijkheid daarna de juf individueel te spreken. Op een werkdag-maandag om 13u00, zou bij ons niet waar zijn. Om stipt 13u00, was ik de enige ouder aanwezig. We deden het individueel gedeelte dus alvast eerst. Bleek dat Femke bij de kopgroep van de klas zit (het staartgedeelte is zo goed als analfabeet...) en de ordelijkste en netste van de hele klas is ! Voor toets wiskunde was er een oefening bij die iedereen fout had, behalve zij ! Knap he !!! Ze was heel tevreden, fijn te horen. Om 13u45 kwam er nog een koppel binnen en om 14u30 nog één, die van Itacaré moesten komen. Ik kreeg dus 3x het algemeen gedeelte te horen en een week- en jaarplanning. Typisch toch dat net die ouders aanwezig waren van een kind uit de kopgroep van de klas. Een universeel gegeven ? De juf moet nu wel een nieuw contactmoment houden voor de overige ouders op een zaterdag...

20 Maart is de herfst hier begonnen. Ondertussen maakt de zon al een minder rechte lijn van oost naar west en draait al wat meer over het noorden tijdens de middaguren. De schaduwen zijn overdag dus al ietsje langer. Ook de maan komt op in de zee en is prachtig als ie vol is ! De Sargivrouwen hier houden dan blijkbaar een ´heksen´-bijeenkomst, maar deze keer heb ik, omwille van nog steeds zieke kindjes, de bezem thuis gelaten. Benieuwd naar volgende maand. 

Sebastián is aan het praten geslaan. Heel leuk en grappig. Opeens een ander contact. Zo zegt hij : papejaaj (papegaai), ahpoh (kapot), uh mie (een mier), waawaa (water/agua), atie (die of daar),  been, brrrrrrrrrrrummm (auto), woef (hond), maaw (poes), pohkpohkpohk (kip), wow (vol of zwaar), tietie (navel), edaan (gedaan), uh maa (de maan), jij (jij of melk), jaj (ja), touw (koud). Maar hij maakt nog heel veel duidelijk met mimiek en geluidjes. En hij kan ook al enkele namen : Naanaa (Femke), PapaThee (Pablo Mateo), Mm-ma (oma), Ahtoo (Catho), Ieh (Giel), Okke (jawel!), papa Jah (papa Jan van Catho en Giel), Wouw (Wout), Maya of beebie, papa Tie (papa Dries van Wout en Maya), Tel (Stelle), Nico, Jaja (Jade), Miemie (Myrthe), Daan, papa Daan, An, Joohie (Joris), Joohha (Joran)... en zijn favoriet :  papa Tom (van Tess en Mick), dat zegt hij de hele dag door !!! `Awoh´ zegt hij ook in heel veel situaties, maar we weten nog steeds niet wat hij daarmee bedoelt... ´Weg, grond en gevallen´ zijn enkele mogelijkheden. En Pablo Mateo spreekt al een aardig mondje Portugees, ook tegen Sebastián !!! 

Het regent !!! Ik ga onze zelfuitgevonden zeer eenvoudige regencollector installeren : een grote pot met daarop een omgekeerde paraplu, met een gaatje in vanonder natuurlijk. Zeer effectief om regenwater te vangen. We drinken ook regenwater tegenwoordig. Is begonnen toen ze twee weken zonder drinkwatervoorraad zaten in de winkels hier ! Kwestie van ons probleemoplossend denken actief te houden. Echt een delicatesse van de natuur, geloof ons vrij ! Op hoop van regen dus... en lieve groetjes van ons allemaal.

P.S.1 : In augustus zouden er aardbeien zijn ! Daar zijn we nu al voor aan het watertanden ! Er is nog hoop, hahaha. Femke is een echte kokkin aan het worden. Tegenwoordig zorgt ze dat we elke dag cake of gebak of een lekker dessert hebben. De jongens helpen ook altijd graag met eten maken, gezellig.

P.S.2 : We zetten al heel lang geen nieuwe foto´s meer op de blog. Reclamaties alom. We gaan er deze week eens terug werk van maken; beloofd !

`Hoe worden we ziek, mama?´, vraagt Pablo Mateo tussen zijn hoestbuien door. Hij meent te weten dat de microben met de stofjes in de lucht meereizen en dat ze bij hem enkel in zijn borst zitten en helemaal niet in zijn armen of benen, want die zijn heel mooi . We zijn om de beurt ziekjes. Blijkbaar veel mensen, nu met de start van het regenseizoen. Maar de griepjes hier vallen beter mee dan in België. Eerst was het Juan, die een paar dagen op het toilet heeft doorgebracht, dan werd ik heel erg moe en snipverkouden en kreeg keelpijn, Femke volgde met hetzelfde. Sebastián was nummer vier in rij, maar deed er een keelontsteking bij en neemt nu antibiotica (deze keer onmiddellijk bij een dokter geraakt). Hij reageert precies wel allergisch op de medicatie... En afgelopen nacht is Pablo Mateo, als blijkbaar sterkste van ons gezin, ook geveld : hoest... hoest... hoest en oorpijn.

Voor de rest is alles hier stilletjesaan gewoon aan het worden; het vroege opstaan, de busrit naar en van school alleen voor de twee oudsten, de dieren in en rond de tuin, het grote strand, de regenbuien af en toe, de kikkers, de muggen, de mensen uit de buurt, de warmte, de taal, de simpele maaltijden, het nieuwe eelt tussen de tenen door de teenslippers, de papiermandjes naast de toiletten en het anticiperen op het mogelijk gebrek aan : water, electriciteit, droge kleren, melk, drinkwater, internet, bussen op het juiste uur, dokters, groenten en fruit... We missen ook bewuster de dingen en vooral de mensen van ´thuis´ de laatste tijd. Komt het door de verhuis en weer ´opnieuw´ te moeten beginnen, door het langer-dan-een-half-jaar-weg-zijn, doordat ´het nieuwe´ er stilaan af is, door het fotoboekje dat we veel ter hand nemen allemaal of doordat bij jullie de lente is begonnen ??? Toch blijven er altijd dingetjes te vertellen, gelukkig.

De regering heeft plannen een nieuwe haven (3 km zee-inwaarts) te bouwen, 15 km ten zuiden van hier. Het project heet ´Porto Sul´ en er zijn veel mensen serieus tegen. In het verleden hebben gelijkaardige projecten niet alleen gezorgd voor vervuild zeewater en zieke vissen, maar ook voor een volksverhuizing van het binnenland naar de kust omwille van de plotse werkgelegenheid, die dan na de bouw van de haven te kampen krijgt met een bijna volledige werkloosheid, dat op zijn beurt misdaad, prostitutie, armoede, verloedering van de buurt, enz... veroorzaakt. Overal zie je spandoeken tussen de palmbomen gespannen : PORTO SUL = PORTO MORTO. Ook op de auto´s kleven stickers met hetzelfde opschrift. Kinderen bij Femke op school dragen er zelfs t-shirts en rokjes van. Ik ben benieuwd wat het zal worden, want er wordt blijkbaar ergens snel een beslissing genomen of het project zal doorgaan of niet. Op de bus zaten een Peruaan en een Italiaanse en toen we aan de praat geraakten, bleek dat zij hier waren i.v.m. de start van het project en dat het zo goed als geklonken is, volgens hen. We horen het wel.

Onze prachtige kolibrie is al minder bang van ons en zien we vaak zitten op zijn nestje onder het afdak, als wij in de hangmatten vertoeven. Hij of zij brengt steeds takjes en twijgjes en veertjes aan voor een eventuele gezinsuitbreiding en dus ook bijbouw van zijn of haar nestje. De kinderen hopen op eitjes en kleintjes, alleen weten we niet hoe de uitdrukking ´in mei legt iedere vogel een ei´ wordt vertaald. Eens opzoeken !

Achter in de tuin waar de grote krab huist, zijn heel wat krabjes en nieuwe molshoophuisjes bijgekomen. En als het geregend heeft, loopt hun dorpje helemaal onder en lijkt het een omgekeerd eiland, met vrolijk zwemmende krabjes. We vroegen ons af wat ze eten, deze zoetwatertuinkrabben. De grootste heeft al een vogel verorberd, want de restanten lagen voor zijn holletje... 

Er is een soort zwarte wespachtige bij met ballerina-achterpootjes die een kokerhuisje van klei (of van eigen uitwerpselen misschien) bouwt tegen de gevels, met onderaan een ingang, er dan eitjes in legt, vermoeden we, want plots is het kokertje ook langs onderen dicht en dan begint het ijverige beestje aan een volgend kokertje, tegen het vorige aan gebouwd. Interessant schouwspel. De kinderen houden de stand van aantal en vordering in bouw van de kokertjes nauwkeurig bij. Het meeste tot nu toe is drie kokers van één beestje (correctie : de kinderen melden net een vierde koker in de aanmaak).  Eens kijken wat hun bouwlimiet is..

Tegen 17u30 a 18u00 doen we hier alle ramen en deuren toe om zo veel mogelijk muggen buiten te houden, maar dan krioelt het ´s nachts nog... De nieuwe, laten we zeggen, regenseizoen-muggen maken meer zoemgeluid ´s nachts, steken ook al overdag en laten dikke, erg jeukende beten achter. Als er plassen op de weg staan overdag en je er langs moet, komen er muggen met een witte stip op de rug op je zitten en ze steken direct. Blijkbaar wonen die dichtbij het water. Soms hebben we een invasie van beestjes tijdens de avond. Zo kwamen er eens honderden ééndagsvliegjes binnen net voor zonsondergang. Ze vlogen de hele avond rond de gloeilampen en lagen de volgende ochtend allemaal dood op de grond. Een andere avond kwamen er verschillende reuze sprinkhanen binnen, anders zien we die nooit in huis. Buiten zijn er altijd veel libellen en vlinders. Een libel noemen ze hier een lavabundas, oftewel een billenwasser, omdat die bij het vliegen boven de plassen steeds het achterlijfje het wateroppervlak laten aanraken, net als zo´n platte kei die je rakelings over het water gooit en die dan steeds even botst op het wateroppervlak.  Na een nacht hevige regen lopen de straten onder en veranderen de stukken braakgrond in moerassen. Dan kan je genieten van een hele dag kikker-kwaak-concerten overal, met bassen, tenoren, alten en sopranen. Ongelofelijk en ongelofelijk oorverdovend !!! 

Nu we het toch over dieren hebben; de honden van de buurt groeperen zich in de straten en gaan dan samen erop uit om vuilzakken te stelen en ergens in een tuin te openen en een afvalspoor achter te laten. Heel fijn om je huisvuil in andere tuinen te moeten gaan bijeen rapen... En als dat nu nog schattige honden waren, maar ze zijn oerlelijk, met onsympatieke koppen, opgezwollen konten, soms maar één (jawel !) oor en wel 5 cm lange ontstoken tepels. Heel lage aaibaarheidsfactor !!! Ze komen zelfs in je keuken je hele vuilbak weghalen, als je even niet oplet.

In Brazilië, of toch hier in Bahia, is er een grote illegale markt van dvd´s en cd´s. Je vindt overal wel ergens een standje met op een zelfgemaakt tafeltje een paar kartonnen dozen vol met honderden kopies van films of van muziek en ook van de hoesjesafbeeldingen. Dus een zakje met een geplooide prent in als voor- en achterkant en tussen dat gevouwd papiertje een cd of dvd. Je betaalt dan tussen de 2 en 4 real, gemiddeld 1 euro, voor zo´n illegale kopie en je kan thuis je film bekijken. Natuurlijk zit de kans er dik in dat de film er niet opstaat, of een compleet andere film, of dat de film in het Russchisch is, of dat je net het einde zal moeten missen. Maar je mag altijd gaan ruilen, als je dezelfde verkoper terugvindt natuurlijk. Enkele echte aanraders : ´The Time Traveler´s Wife´ , ´Brick Lane´ en ´Martian Child´ !!!

We worden hier vaak ´Gringos´ genoemd, in de winkel, op straat... Ze gebruiken dat voor de buitenlanders. Maar ook ´lourinhos´ oftewel blondjes. Soms, door het blonde, het blanke en de taal, ook ´Alemâes´= Duitsers, omdat hier bijna alle blonde en blanke mensen Duitsers zijn. Maar deze keer noemde een kerel ons, om stoer te doen tegen zijn maten, ´Americanos´, wat dom is, want hij is wél geboren en getogen op Zuid-Amerikaanse grond, wij niet !!!

Als afsluiter : een woordje in het Portugees, dat het meeste klinkt als mijn eigen naam is ´bico´ (biekoe). Ik ontdekte net (een woordenboekje lezend als tijdsverdrijf en zelfstudie) dat dat fopspeen én tepel betekent... fijn.

Gisteren was het Juans verjaardag en deden we een BBQ (wat een gedoe om aan een beetje vlees te geraken...) met leuke muziek erbij en omdat het ook nog Pasen was (Juan komt uit een paasei !) hielden we een paas-snoepjes-met-chocolade-en-andere-koekjes-zoektocht in en rond ons huis, met opdrachten enzo. Leuker dan verwacht ons paasfeest.

Hoi, hoi allemaal.

Net een weekje in ons nieuwe huisje. We wonen nu in Sargi, een strand van Serra Grande, Bahia. En we kennen al meer mensen dan al die maanden in Itacaré... Ons huis heeft 4 slaapkamers, waarvan 2 met een badkamer en dan nog een badkamertje apart. Femke heeft haar eigen kamer mèt dubbel bed en mèt badkamer. De jongens delen een kamer en slapen voorlopig samen in het grote bed ! In hun kamer huist er ook wel een vleermuis. Dat is minder leuk, maar het arme beestje is banger van ons dan wij van hem. We moeten nu veel licht en lawaai maken en hopelijk verhuist hij dan snel. Aan de afwezigheid van keuteltjes te zien (haleluja !) is hij al 2 dagen niet thuis geweest. We hebben allemaal muskietennetten (blijft nodig), maar buiten de gewone muggen zitten er hier ook vliegende mieren, kevertjes en vliegen. Het plafond is niet meer dan gewoon de blote leien, waardoor het wel een druppeltje kan lekken als het regent en waardoor er af en toe wel wat vuiligheid doorheen valt. Maar daardoor koelt het ´s nachts ook wel slaapbaar af en is een ventilator niet meer nodig. We slapen dus stukken beter !!! Het huis heeft dan nog een open keuken met woonruimte, waar nog geen zetels staan en geen televisietoestel pronkt. Femke mist haar dagelijkse portie telenovela wel ! En we kunnen een dubbele deur openzetten naar het terras toe.

We hebben wel al internet, maar dat is om je dubbel te lachen. Twee mannen kwamen dat installeren, internet via het gsm-netwerk. Eén van de mannen kroop het dak op, de andere keek toe. Effe wat leien opzij leggen en dan een hoge houten mast bevestigen met een antenne op. Zo gebeurd. Resultaat : internet is er, maar zo zwakjes, dat we steeds maar 1 a 2 minuten verbinding hebben, net genoeg om iets te openen en dan valt alles weg. Probleemstelling : internet aanzetten, lang wachten op verbinding, bv. hotmail openen, een mail openen en dan met wat geluk op beantwoorden duwen. Dan noodgedwongen offline de mail beantwoorden en hopen dat de opnieuw te maken verbinding daarna lang genoeg standhoudt om de mail te versturen... Skypen, MSN-en of chatten via facebook zit er voorlopig niet in. Oplossing : een buur is al met Juan een 6 meter lange ijzeren mast gaan halen in Ilheús, ze hebben die dan onder de auto gebonden en zijn zo hier aangekomen. (Heb je op het voorzetsel gelet !?!) Deze moet nu nog bevestigd worden aan de reeds staande houten mast om zo de antenne nog hoger te krijgen voor een betere ontvangst. Fingers crossed dus maar.

Het huis is gelegen in een strook tussen de weg van Ilheús via Serra Grande naar Itacaré en de kustlijn. Ergens draai je dan rechts een rode (en als het regent rood-oranje-voeten-kleurende) zandweg in en bevind je je tussen veel groen en allemaal huizen met rondomrond terras en tuin, iets wat in Itacaré bijna nergens te vinden was. Onze tuin is heel groot en heeft wel 4 kokosnotenbomen en een limoenenstruik, waardoor we elke dag verse kokos rapen, openen (Juan met zijn Braziliaans hakmes), drinken en eten ! De jongens genieten van de ruimte buiten. We hingen twee hangmatten op en een schommeltje. De was is nog steeds met de hand te doen, maar droogt nu snel in het zonneke met een zacht windje erbij. Het water komt uit een waterput en wordt opgepompt. We zullen dus geen waterrekening ontvangen ! De prijs hiervoor is koud aardekleur water om te douchen, te wassen en af te wassen... Eergisteren begaf de pomp het en we hebben 24 uur zonder water gezeten !!! Met kleine kinderen geen aanrader ! De was en afwasberg leek onoverkomelijk, maar we slaan er ons door.

Hier in Sargi staan veel vakantiehuisjes (´alugase para temporada´) maar wonen ook vele gezinnen met kinderen, die bijna allemaal naar de school ´Dendê da Serra´ gaan. Femke heeft ondertussen al 2 vriendinnetjes in de klas en 3 hier in deze wijk. Er zijn er al komen spelen (het spel Jungle Speed heeft veel succes !!!) en Femke is ook al bij hen thuis geweest. Wat een vooruitgang ! Wij mochten afgelopen zaterdag naar een feestje van een Nederlandse vrouw die hier ook met haar zoontje van 9 jaar woont. Mooi huis, lekkere hapjes, allemaal toffe mensen uit de buurt : Argentijnen, Brazilianen en zelfs een Chileens gezin, waarvan de vrouw een nicht is van een vriend uit Juans studietijd, en haar man heeft samengewerkt met de mama van Martín... kleine grote wereld !!! Gisterenavond een verjaardagsfeestje met BBQ bij Flavia, een Braziliaanse buurvrouw.

De plantengroei hier is ongelofelijk ! Ze noemen het de ´Mata Atlántica´ (Atlantisch Regenwoud ???). Palmbomen en loofbomen door elkaar, heel weelderig groen met de nodige beestjes erbij, maar blijkbaar geen tarantula´s aan de kuststrook, oef ! Dichtbij is een groot natuurreservaat van Unesco van deze Mata Atlantica. We zien enorm veel prachtige vogels in allerlei kleurtjes en met allerlei gezang en de aapjes lopen in de tuinen en via de kabels boven de straten. Als je een stukje fruit legt, komen ze met een klein groepje om het op te eten. De kinderen zijn er zot van. In huis zitten soms kleine krabjes en kleine kikkertjes (in de afvoerpijpen) en natuurlijk gekko´s. Maar die zijn we al allemaal gewoon. En onder ons afdak huist een zwarte kolibrie. We zagen ook al een gigantische kever van wel 15 cm met een soort van neushoorn-achtige-bek als neus of bek. Voor de rest zitten er enorm veel rare insecten die we nog nooit eerder zagen.

Ondertussen zijn we het al gewoon met de zon op te staan. Om 5u30 zijn we ten laatste uit de veren en om 6u00 staan we al op de bus te wachten. Het bijna uit elkaar vallende busje produceerde vorige vrijdag zoveel rook dat waarschijnlijk de motor verbrand was, want maandag moesten we ons behelpen met ´carona´ te vragen en reden enkele ouders alle kinderen op en af naar en van school. Als we dan tegen 6u40 bij de school worden afgezet, wacht er ons een hele afdaling van 140 trappen. Naast de ´trilha´ (het pad tussen de weelderige plantengroei) staan bessenstruikjes en kunnen de kinderen als ze willen lekker smullen. Beneden, na de brug over een beek, wacht een zware klim van 75 trappen. Vermoeiend voor de beentjes en zweet verzekerd ! Na de hele klim, gaan de kinderen naar de gaiaba-boom en kloppen met lange stokken de rijpe vruchten eruit. En elke dag geeft de boom verrassend weer veel nieuwe fruitjes. Pablo Mateo vindt ze heerlijk !!! ´S middags (na 5 lesuren en een speeltijdje tussen het derde en vierde uur) is het andersom, 75 tredes naar beneden stormen en dan zwoegen om er 140 op te geraken. Boven wacht er in de schaduw een vrouw die elke dag met haar kruiwagen verse fruitijsjes verkoopt of zelfgemaakte koeken die ze ´bro-oh´ noemen.. De juffen zorgen dat er voor de kinderen ook water aanwezig is. Zeker de kleutertjes komen bekaf aan ! Zij vertrekken dan ook een kwartier voor de lagere school. Een dame van de bus zorgt dan dat elk kind op tijd op de juiste bus terecht komt. En zo geraken alle kinderen thuis tegen ten laatste 13u00.

In de namiddag kunnen we naar het strand gaan, nu maar op nog geen 500 meter van ons huis. Een groot wit strand, met weinig volk, dus het lijkt dat je het voor jezelf hebt, heerlijk. Er is ook een plekje waar de rivier de Sargi uitmondt in de zee en waar het heerlijk (zonne)baden is. ´s Morgens komt de zon hier op in de zee, maar we zijn nog niet op het strand geraakt om 5 uur om dit mee te maken. Dat komt nog.

Ondertussen heb ik ook mijn eerste slang gezien, op anderhalve meter van me. Ik stapte van Serra Grande naar Sargi, normaal doen we dat met de bus, en naast de weg, in het struikgewas van de berm, kroop ze. Een slang van minstens 80 a 100 cm. Blijkbaar zitten er wel wat, ook in de tuinen, dus uitkijken geblazen. Een zwarte is het gevaarlijkste, zeggen ze.

Op 50 meter van ons huis is een klein winkeltje met enkele basisproducten zoals rijst, brood, water, boter, bloem, soms melk, wc-papier... In Serra Grande zijn er drie winkeltjes die ze supermarkten noemen, maar ze hebben lang niet alles. Soms is het fruit op, soms de groenten en vaak de sojamelk voor Sebastián. Shampoo, nagellak en teenslippers zijn er altijd in overvloed !!! Om aan geld te geraken moeten we dus naar Itacaré of naar Ilheús, want een bankautomaat is er hier niet. We kunnen dan ook wat meer boodschappekes meebrengen (vooral fruit en groenten). 

En ik ben begonnen met Engelse (privé)les te geven. Er was een Nederlandse vrouw die dat deed, maar een tijdje terug vertrokken is naar Californië en haar studenten zijn blij dat ik er ben om de lessen eventueel verder te zetten. Elke woensdag en vrijdag ben ik dus weer effe juf voor een dik uur. Voorlopig nog maar alleen bij één vrouw, Flavia. De anderen zijn vol ongeduld aan het wachten op groen licht. Ik wil me eerst nog wat informeren en beter voorbereiden. Ze willen ook allemaal hun kinderen laten les volgen en dus ben ik aan het brainstormen hoe ik een kindergroepje beginners Engels zou aanpakken. Omdat hier zo weinig betaald wordt voor taallessen (30 real per maand voor 8 a 9 lessen of dus 12 euro), stelde ik een ruil voor. Flavia geeft nu Portugese les aan Femke in de plaats. Zij was 20 jaar leerkracht in de lagere school en doet dat dus super. Een andere vrouw, Patricia, mama van een tweeling Lais en Enzo, vrienden van Femke, wilt me leren Braziliaans koken in ruil voor lessen. Juan hebben ze al gevraagd te tolken als er Amerikanen van The States komen voor zaken, omdat niemand hier Engels kan en hij heeft dat al één keer blijkbaar heel goed gedaan. We geraken dus wel ingeburgerd.

Vandaag naar de gezondheidspost met Pablo Mateo, want die heeft een huidinfectie en de zalf die we kochten helpt niets. De paasvakantie start hier namelijk vandaag al, dus dan mist hij geen school, want we kunnen enkel in de voormiddag gaan. 

Een dikke knuffel aan iedereen van ons allemaal ! Geniet van jullie lente ! Nieuwe foto´s zullen pas kunnen als ons internet beter werkt...

Pablo Mateo is terug gewoon geraakt aan het vroege opstaan, het wandelen in de hitte van 8 uur ´s morgens met schooltas op de rug en een voormiddag in de klas met ondertussen 17 leerlingen en dus 2 leerkrachten.  Nieuw voor hem dit schooljaar is de extra juf, een iets groter lokaal en elke vrijdag capoeira-les gegeven door één van de ouders. Dat vindt hij natuurlijk reuze ! Toch blijkt dat ze in de klas niet zoveel leren en afwisseling bieden.

Femke heeft een grotere aanpassing te verwerken ! Een nieuwe school, les in de namiddag, een kleine klasgroep en mini-lokaal en op de koop toe klasgenootjes die helemaal niet zo vriendelijk waren tot nu toe... Leerkrachten die niets tegen haar zeggen en haar geen werk geven en haar dus uren voor Piet Snot stil laten zitten... Gesprekjes met directie en leerkrachten haalden zo goed als niets uit. Resultaat ? Een ongelukkige dochter...

Vandaar dat we (vooral Juan) op zoek gingen naar een betere school en er eentje vonden. Sinds maandag op kijkbezoek geweest en gesprekjes met de betrokken leerkrachten gehad en vandaag gingen ze er ook al naar school. 

Pablo Mateo genoot !!! Een juf die mooi zong, een geweldige houten speeltuin, ruimte, groen, muziek, activiteiten, lekker eten, een gezellige klas, 24 vriendjes... Femke zit er in groep 5 met 15 klasgenootjes, een groot, licht, luchtig en mooi lokaal en een lieve juf. Ze leren nu over India en de eerste dag leek te zijn meegevallen. Voor wiskunde heeft ze een andere juf en die kon ook Engels. Het moeilijke is dat de school afgelegen is en dat we om 5u00 moeten opstaan om de bus van 6u00 te halen om dan om 7u10 in de klas te zijn. Wat een mens al niet moet doen voor een beetje goed onderwijs, zei de leerkracht, en dan zwijgen we over het prijskaartje (hihihi). Daarom verhuizen we waarschijnlijk dit weekend al naar Serra Grande, een kuststadje 35 km zuidelijker. We vonden er een huurhuisje dichtbij het strand Sarge (spreek je Sarzgie uit), met 4 slaapkamers (bedden voor 10 personen), 2 badkamertjes, paarse muren (of was het nu blauw), open keuken, living met deuren naar buiten toe, rondomrond terras met haken voor enkele hangmatten, tuin achteraan en omheining, zodat de kinderen veilig kunnen spelen. Het is een wijk met weinig tot geen verkeer, veel mensen uit andere steden of landen en vooral veel kinderen, ook van de nieuwe school. We moeten wel steeds een bus naar het stadje nemen voor inkopen, maar so be it ! Hopelijk voelen we er ons thuis !!! (Wie Femke een beetje moed wilt inspreken, mag haar altijd een berichtje op haar blog achterlaten, dat zou heel fijn zijn.)

Snel meer, we zijn moe en de wekker rinkelt om 5u00...

Hieronder de link naar hun nieuwe school !

Na weer een nacht met zeer hoge koorts en weinig slaap werd het dinsdag, de 6de dag ziekjes. Opnieuw op doktersjacht, met water, pampers, zoutkoekjes, paspoorten en geld in de aanslag en met mijn beste Portugees. In één van de privé-kliniekjes, klein en in verbouwing, was geen dokter aanwezig, maar ik mocht ze bellen en dan kwam ze gewoon thuis langs ! Joepie, een makkelijke Europese manier van werken ! Vergeten dat je de Braziliaanse GSM´s ook NIET kunt opnemen natuurlijk. Dan maar weer aanschuiven in de gezondheidspost nummer zoveel... Tussen dat en dat uur kan je er een fiche krijgen (nummertje trekken voor een afspraak, zoals bij de slager). Ikke goed op tijd netjes aan het aanschuiven, twee loketten, eentje met niemand en eentje met een hele rij, niemand kon me zeggen waarom, dus ik bleef veilig mijn plaats behouden, zoals de hele kudde schapen voor en achter mij. Na een liter zweet te hebben verdampt, ongeveer 45 minuten verder, was ik aan de beurt en vertelden ze me doodleuk dat de fiches op waren. Ook de dame voor mij had er geen meer. Fijn. Goed geregeld...

Wij dus naar spoedgevallen. De enige plaats nog waar er een dokter zou kunnen zijn. Een wit met blauw gebouwtje, zonder duidelijke ingang, bleek achterin een soort overdekte koer te hebben met wat houten (gelukkig geen plastieken) bankjes. Iedereen staarde naar een telenovela op de televisie, achter de tralies van een kooi, bang dat de teevee gestolen wordt. Een oma (met haar kleinkind van 2 die duidelijk kaka in de broek had gedaan) een koppel, waarvan de vrouw dubbel zo oud was als de jongen, een oudere man met stok en pijn aan het been en een moeder met een zoontje van 10 zonder schoenen. Dat leek mee te vallen. Als ik aan de vrouw, achter een houten tafeltje en onder de tv-kooi, vroeg naar een dokter, stuurde ze me naar verpleegster Adreana. Opeens waande ik me op een filmset van de ´twighlightzone´. Ik moest achter een ijzeren hek binnen en kwam in witte, lege gangen terecht met tegels op vloer en muren. Voor de rest deuren, hoekjes, kamertjes. maar alles leeg. Er stond een vrouw in witte jas en ik nam aan dat dat Adreana was. Ze was niet vriendelijk en omdat ik van het buitenland ben, moest ik terug om een fiche in te laten vullen. Terug onder de gevangen teevee, vulde de dame Sebastiáns gegevens in. Na mij kwamen nog 3 mannen aanschuiven en die mochten plots eerst gaan, dan de oma en dan wij. Binnen mochten we weer op een bankje wachten en achter een open deur was een klein kamertje waar de dokter ons zou ontvangen. Onze beurt : we troffen een jonge dokter achter een oud tafeltje. Ik gaf de fiche af en legde uit wat er was met mijn zoon. Na een blik in de keel van mijn kereltje, die zijn lippen heel lang stijf dicht hield, bleek dat hij een al serieus etterende keelontsteking had. Daardoor de zeer hoge koorts en de diarree. Een diagnose op de fiche en een voorschrift voor straffere medicijntjes. Dag meneer de dokter. Volgende keer kom ik eerst naar u !

Zo ging ik eens op een zwoele avond met Femke op zoek naar een winkel met meisjeskleren... Na veel zoeken en vragen stuurden ze ons naar blijkbaar de enige winkel in heel Itacaré met kleding voor meisjes van haar leeftijd : ´Carlos Moda´. De winkel vonden we toen niet, wel maanden later, omdat iemand ons eindelijk uitlegde dat de naam veranderd was in ´Bahía Brasil´. We eindigden toen in een klein, Indisch uitziend winkeltje met een zotte verkoopster van ergens in de 40; Salomé. Ze was heel vriendelijk en bij het weggaan kregen we al vele zoenen en knuffels. Salomé stelde voor ons een Braziliaans ´sobremesa´ (dessert) te leren maken en is dat dan ook enkele dagen later komen doen bij ons thuis, lief toch ! Eerst gaf ze me een boodschappenlijstje, waar ik toen niet al te veel van verstond en is dan mee naar de winkels gegaan, zodat ik zeker het juiste vroeg en kocht. Eens thuis met alle boodschappen heeft zij al taterend het dessert gemaakt, terwijl ik toekeek en noteerde. Iedereen in huis likt er zijn of haar vingers bij af en Femke vindt het zo lekker dat we het op haar verjaardag als taart aten. Hier komt het :

Benodigdheden :

2 rijpe bananen

een halve liter volle melk

250 ml gecondenseerde gesuikerde melk

een vlootje smeerkaas (ongeveer 200 a 300 gram)

2 theelepels kaneelpoeder

2 soeplepels bindmiddel (maizena)

een pak koekjes (petit beurre)

een pak zwarte chocolade (fondant)

100 ml room

hagelslag

Doe de bananen in kleine stukjes in een handige grote kom. Voeg er de volle melk, de gecondenseerde melk en de smeerkaas aan toe. Vervolgens ook het kaneelpoeder en de maizena. Mix dit voldoende tot er helemaal geen klontertjes meer zijn. Giet alles over in een kookpot en breng het al roerend net niet aan de kook tot het dik genoeg is om in laagjes te gieten. Laat ondertussen au bain marie de chocolade smelten. (doe de chocolade in kleine stukjes in bv. een mok en zet de mok in opwarmend water in een kookpot) Voeg de room toe aan de chocolade en roer regelmatig met een vork tot je een mooie saus krijgt. Neem een diepe schaal en giet er een bodemlaag in van de bananen-melk-pap. Leg er een laag koekjes op en giet de volgende laag pap erover, weer koekjes en een laatste laag pap (tenzij je nog over hebt voor een vierde laag natuurlijk). Bovenop komt de chocoladesaus. Smeer die gelijk uit en strooi er de hagelslag naar believen overheen. Dek je schaal af met huishoudfolie en laat het dessert minstens 3 uren afkoelen in de koelkast. Zoek nog een kandidaat om de pannen uit te likken en klaar is Kees. Hopelijk lukt het a.d.h.v. mijn amateur-uitleg. Alvast smakelijk ! En laat ons gerust weten of je het lekker vond...

Mijn mama´s eerste indrukken zal ze hier zelf misschien nog wel neerschrijven op een vrij momentje. Min uitgepakt en wel ? Min klaar voor het strand... dat kon niet anders ! En zo draait ze nu al een weekje mee in ons leventje tussen gekko´s, palmbomen, muggen, zee en zweetdruppels. Voor het eerst in haar leven schrobt ze ook de was met haar handen... De eerste dagen had ze wel koorts ocharme en een keelontsteking en veel hoofdpijn. Resultaat van 2 nachten geen slaap, een zware reis alleen, en 40 graden verschil. Maar hier krijg je antibiotica in de eerste de beste apotheek en na drie dagen had ze al weer een schoon kleurke en voelde ze zich al heel wat beter. Ons mama maakt van alles foto´s en dat is fijn voor ons, want wij wonen hier en maken geen foto´s van het straatbeeld, de lokale mensen en de markt (waarom niet eigenlijk ?) en voor jullie, want nu zijn ze hier ook op te bewonderen ! De drie generaties vrouwen (Femke, ikzelf en mijn mama) genoten ook een reiki-massage door een Franse vrouw in een zeer gezellige ingerichte ruimte en zijn als herboren. Het is fijn meer en ander en vooral Belgisch leven in huis te hebben. 

De blonde kopjes en getaande velletjes van mijn kleinkinderen hebben veel bekijks tussen zwarte rastakrulletjes en  fondantchocoladehuidjes van de inlanders.

 

Wat de behuizing en de plaatselijke zondagsmarkt betreft, waan ik me in de een of andere reportage van Canvas. Mensen blijken heeeeel weinig eisen te stellen aan behoorlijke behuizing en/of zijn te arm om zich een betere te kunnen permitteren. De muren zijn zo dun en alles behalve professioneel gebouwd, dat ze gewoon met een normale hamer zonder al te veel moeite gesloopt zouden kunnen worden.

Nooit eerder zag ik een vunzigere markt, waar groenten, fruit en vlees verkocht werden. Vlees dat in grijze, ingezouten lappen in de zon hangt te ¨drogen¨ en een vreselijke geur verspreidt.

De ambiance is vooral ´s avonds te vinden in de straten. Overal is muziek, en op de terrasjes van de restaurantjes en bars  ontmoet de halve wereld zich.

Wat mij opvalt is dat de hippietijd hier nog helemaal leeft.  Vrouwen van in de dertig die alleen rondtrekken en leven van de verkoop van zelfgemaakte juwelen en andere leuke spulletjes.  Een Française gaf me in de week een heerlijke massage, die ze op cursussen in Indië geleerd had.  Zij trekt de wereld rond. Je moet het maar doen.

Als ik Bieke moet geloven, mist ze buiten haar mensen zo goed als niets van België.  En ik die al veertien dagen vooraf mijn valies had open staan en alles wat ik dacht te moeten meenemen verzamelde, omdat, ocharme daar in Brazilië, het allemaal zo anders is.......

Het zonnetje brandt en toch is hier niets droog te krijgen, maar dat nemen we er maar bij, want als ik me nu (moeizaam) probeer in te denken hoe iedereen in België kreunt onder de winterkou, dan vind ik het maar al te fijn om hier een maandje te genieten van ¨ the Brasilian summer¨ .

 

Ik vertrek nu met de kroost naar het strand en ik zal aan jullie allemaal denken als ik onder de palmboom lig en in de staalblauwe verte ergens heel ver ons besneeuwd Belgenlandje weet, Min.