En zo laten we een jaar vol avontuur, ontdekken, leren, missen, genieten, zoeken, nieuwe mensen, natuur, groeien, woordenschat, leven... achter ons en stappen we het futuristisch klinkende 2011 in, met grotere en kleinere plannen; zoals het bezoek van oma (bijna !!!), een reisje van Juan naar Argentinië met Martín en daarna op de terugweg het uitpluizen van het zuiden van Brazilië, een bezoekje van Juans vrienden uit NY, misschien een nieuwe woonst, de komst van ons zoontje of dochtertje eind juli en hopelijk, als afsluiter van dit nieuwe jaar, een bezoekje aan België tegen de kerstperiode. Voor zover mijn openingszin.

De twaalfde en laatste maand van 2010 was een zware, vooral voor mij. Buiten de verrassende ontdekking dat ik zwanger ben, had ik ook nog last van afschuwelijk knagende tandpijn, die alleen maar erger werd en meer dan 3 weken heeft geduurd. De zoektocht naar een goede tandarts was makkelijk. In Ilhéus is er een gebouw met wel 10 verdiepingen vol tandartsen, allemaal gespecialiseerd in het één of het ander. Alleen door de zwangerschap wou niemand me helpen en moest ik eerst naar een gynaecoloog voor een verwijzingsbrief. Eerst je aanmelden bij één van de 5 plaatselijke schoonheden die als secretaresse werken aan de balie van het medisch centrum van dokters. Na het betalen van 100 real ontvang je een cijfertje in een bepaalde kleur, afhankelijk van de dokter die je nodig hebt (het mijne was oranje 45), kon je uren wachten op de plastieken stoelen tussen wel honderd andere wachtenden. Je kon ondertussen de meisjes aan het werk zien; wachten, kletsen, nagels verzorgen en af en toe een telefoontje aannemen om dan de volgende wachtende blij maken en naar het juiste verdiep en lokaal sturen via de microfoon. Een oude dame kwam rond met koekjes. Een lieve vrouw sprak iedereen aan, en smeekte voor financiële hulp na de uitleg over haar gezinssituatie en gezondheidstoestand van haar moeder en dochter. Ze weende en schaamde zich zo te moeten bedelen. Velen staken haar een centje toe. Ook ik kon het niet laten. Eindelijk waren ze aan oranje 45 en mocht ik de b-trap op en vond ik een 5-tal wachtenden voor mij. Een oudere vrouw zat er al 2 uur vertelde ze en had nummertje 23. Ik liet haar voorgaan, want omdat ze met een verzekeringsplan kwam en de dok duidelijk liever de privé en meer betalende patiënten liet voorgaan, had ze wel tot allerlaatste kunnen wachten. De dokter bleek een oude grommelpot die om de 5 minuten (1200 real per uur, kassa, kassa) een patiënt afhandelde en mij dus ook nauwelijks aandacht gaf. Het kleine vruchtje (gelukkig maar eentje) leek nog maar op een boontje en het enige wat je extra zag was een kloppend hartje. Ik kreeg een uitprint met fotoke en wat gegevens en dat was het. Ik moest nog eens extra vragen naar de brief voor de tandarts, waarvoor ik dus gekomen was. Met het nodige papiertje in handen op naar de 10de tandartsenverdieping. Twee liften, bediend door telkens een vrouw op een houten bankje (ocharme wat een job) zorgen er dagelijks voor de nodige op-en-af-organisatie van dokters en patiënten. Een vriendelijk vrouwelijke tandarts opende zonder verdoving mijn tand (150 real) en ontdekte dat de kies tot aan de wortel gebarsten was, vandaar ook de enorme pijn. Hij moest getrokken, maar dat was een specialiteit van tandarts Matheus op de 6de verdieping en die had pas plaats twee dagen later. Krijg een kind, verlies een tand, doet zichzelf als gezegde eer aan ! Dus 2 dagen bang afzien, krioelend van de pijn... Uiteindelijk is de tand getrokken (140 real) en was de pijn van het trekken niets t.o.v. de pijn gedurende de week erna. Nog de draadjes eruit (0 real) 5 dagen later en stilletjesaan ging toen ook de pijn wat minderen. Alleen werd nu de misselijkheid (zelfs gedurende mijn nachten, zucht...) enorm en kon ik enkel overgeven en in de hangmat hangen. Slap, lage bloeddruk, geen etenslust (alles, zelfs water, smaakt vies), duizelig, moe en weenbuien is niet direct het ideale voor de moeder/vrouw des huizes en het was/is ook duidelijk weerspiegeld in de orde in huis. Niet kunnen koken, poetsen, wassen, zorgen, opruimen... Dan heb je pas door hoeveel je doet op een dag voor het gezin... Gelukkig doet Juan nu de inkopen, want toen ik de laatste keer ging, ben ik bijna flauwgevallen op de stoep en heb er in elkaar gezakt wel 10 minuten zitten bekomen. 

Ondertussen is ook de kerst- en nieuwjaarsperiode hier gekomen en gegaan. Plots werd ons anders zo lege en stille dorpje overspoeld door vakantiegangers uit Ilhéus, Uruçuca, Salvador, Vítoria da Conquista, Itabuna, Jequié en Una met hun volledige families en hun luide muziek. Kerst was onmogelijk voor ons om te vieren. Geen boom, geen sfeer, geen pakjes, geen diner, geen sneeuw... Jammer, maar ik kon het niet opbrengen... Gelukkig komt oma snel en vieren we dan samen met haar. Naast ons huis is er een bistro / bar / restaurant / winkeltje / ijskraam geopend ´Espaço Estrela do Mar´ en opeens waanden we ons op een kermissite, want langs alle kanten klonk onverdraagzaam luide muziek uit auto´s en ook van bij de Espaço. Je hoorde wel 4 liedjes tegelijkertijd en aangenaam is toch iets anders. Daarbij is het muzikaal repertoire hier erg beperkt en waren het steeds dezelfde tien populairste Braziliaanse Johny-en-Marina-liedjes die steeds weer herhaald werden. Het enige voordeel aan de feestgangers was dat er ook mensen in Sargi iets aan de deur komen verkopen; fruit, groente, kip, hangmatten,... En op het strand kon je ijsjes, pizza, broodjes of acarajé eten. 

Wil je dus oudjaar vieren in Bahia en ben je de rijkste oom van de familie ? Laat dan je buitenverblijf aan zee begin december opnieuw verven in een nieuw kleurtje, nodig heel je familie uit en buren en vrienden en co uit en vul je huis met koelkasten en drank. Laat je tuin maaien, want die moet dienen als kampeer- en vooral als parkeerplaats. Ben je de vrouw van deze geliefde suikeroom ? Huur dan een meid in om voor de bende feestgangers te koken die dagen en zorg voor bv. 100-en witte ballonnen als versiering. Ben je te gast bij je rijke oom, vriend of buur voor de feestdagen, pak je zwembroek of bikini, een handdoek, een tent en matrasje, en witte kleren en oefen alvast de ik-heb-de-hele-drie-feestdagen-een-pint-bier-vast-greep. Ben je een man ? Tatoëer dan jouw naam, de naam van je lief of die van je kindje op je bovenrug of arm, slik een maand op voorhand wat hormonen en hef wat gewichten en zie er zo breed en sterk mogelijk uit in je lapje van een zwemslipje tussen de rest van de (jonge)mannen. Ben je een vrouw ? Lak dan vooral je nagels, zet een zonnebril op en vergeet je schampoo en door-kam-gel niet. Heb je de grootste auto ? Plaats er de grootste muziekinstalatie in die past en koop de illegale kopie van de cd met de tien populairste liedjes van het moment. Zet je kofferruimte open naar het huis toe en draai deze must van tien liedjes steeds over and over again !!! Reactie hierop van jong en oud is wat licht heupenwerk dat in de verte aan dansen doet denken. Om middernacht met de jaarwisseling zak je allemaal af naar het strand om voor geluk en wensen over 7 golven te springen en om van het vuurwerk te genieten. En op 1 januari rij je je auto met boenke-boenke-muziek stapvoets rond in het kustdorpje, zodat iedereen je met je gevolg kan bewonderen, want achter jouw auto stapt in het wit gekleed en blootvoets de groep jongeren tussen de 20 en de 30 van jouw familie of vrienden allemaal sincroom dansend op jouw muziek ! Op 2 januari keert iedereen terug naar zijn oude routine tot tegen de carnavalsperiode (valt dit jaar zeer laat, ergens begin maart) om dan alles weer eens over te doen... De meeste niet-Brazilianen ontsnappen dan ook het feestgewoel en proberen een rustiger plekje op te zoeken. Ook de inwoners van de badplaatsen verhuren vaak hun hele huis tegen een maandloon per dag en kruipen dan met enkele families samen voor die periode. Zo verdienen ze zonder veel moeite en met wat geluk een jaarwedde bij elkaar !

Het mooie en uitgestrekte Sargi-strand werd op een ochtend verrast door tonnen rivierwier, dat na een nacht hevige regen allemaal los was geraakt en in de vloedlijn van de zee terecht was gekomen. ´s Morgens oogde het strand zwart in plaats van wit. De afgelopen week heeft de gemeente dan ook dagelijks vrachtwagens vol afgevoerd van het plantaardig spul, tussen de toeristen door, en het is weer proper... als je de achtergelaten blikjes en zakjes en plastiekjes afval door de vingers ziet natuurlijk.

Ondertussen is ook de doos met Femkes schoolboeken aangekomen. Je zou denken dat DHL dat snel levert, maar nu bleek dat, het pakketje volgend via de tracingsite op internet, DHL niet in Bahia werkt en dus werd de doos  gestokkeerd in São Paulo. Het pakketje is dan na wat telefoontjes en mijn toestemming met de gewone post opgestuurd... Hmmm. Een maand later hoorden we via via dat de doos nog maar twee dagen in het postkantoor van Uruçuca zou gehouden worden om vervolgens terug naar het land van oorsprong te keren. Uruçuca, een dorpje landinwaarts, warm, zonder frisse zeebries, maar wel met het gemeentehuis en postkantoor voor Serra Grande. Heel moeilijk te bereiken, eerst naar Ilhéus en dan een andere bus van weer meer dan een uur. Ikke dus naar Uruçuca maar met een rijk Duits-Zweeds koppel ook uit Sargi (wat een geluk) die er moesten zijn om hun trouwdatum te laten vastleggen, want hier kiest de gemeente dat (!!!). Aangekomen bleek de post toe omwille van een sterfgeval, maar via een bevriende advokate van het verloofde koppel, kreeg ik de doos toch mee, oef. Naast de weg tussen Ilhéus en Uruçuca, zie je veel zwart plastieken ´huisjes´ (wat houten stokken als geraamte met plastiek over en rond) waar heel arme gezinnen proberen om op die manier land te verkrijgen. Er ligt daar kilometers niet-bebouwde natuur, waarschijnlijk van de gemeente of van een grootgrondbezitter die er niets mee doet, noch van plan is. Ze zetten er een 10 a 20-tal krotjes neer, meer kunnen ze niet betalen, bewerken er het land en leven van hun kippen, fruit en groente. Als ze na verschillende jaren niet zijn weggejaagd, vervangen ze de plastieken muren beetje bij beetje door bakstenen en na een hele tijd staat er een huizeke of zelfs een straat van huisjes. En zo geraken deze mensen zonder geld toch aan een stukje land, waar ze blijkbaar heel moeilijk officieel van weg te krijgen zijn. Goed voor hen dat dit hier kan en dat ze zo een stukje hun leefwereld kunnen verbeteren, toch ?

Via de postbus in Ilhéus kregen we ook al wat briefjes en kaartjes, fijn. Niet alles komt aan, zo blijkt, maar laten we zeggen 80% wel en daar zijn we blij mee. 

Wel een prachtige boom ontdekt op de terugweg naar het bushokje. Een grote loofboom, geen idee wat ´merk´ het is, hihihi, met onder de brede takkenwaaier en fel roos tapijt (lijkt echt een tapijt !!!) van afgevallen bloemblaadjes in de vorm van naalden. De bloesembloempjes aan deze boom zijn prachtig ! En de schaduw onder het dikke bladerenpak zalig verfrissend ! De dagtemperatuur de laatste tijd ligt tussen de 32 en de 35 graden. Gelukkig is er hier dicht bij de zee een welkom briesje. Ondertussen zijn de caju-vruchten zo goed als geoogst. Hier en daar hangen er nog aan de bomen, maar vooral heel hoog, waar niemand ze kan plukken. Het is een mannenvrucht precies, want de meeste mannen eten het graag, terwijl de vrouwen eerder rillen bij de gedachte eraan. Gelijkenissen met marsepein dus. Nu is er een simpele manier om die hoogste en lekkerste vruchten toch te pakken te krijgen ! Men neme een lange en stevige stok, men binde er bovenaan de onderste helft van een brede petfles aan met de opening naar boven, men brenge deze collectiepot tot onder de begeerde vrucht en schudde heen en weer tot de vrucht erin valt ! Makelijk en effectief ! Pablo Mateo plukt onderweg van de bushalte naar huis (´s middags na schooltijd) graag veel vruchten en komt er dan fier mee thuis. Hij weet ook welke vruchtjes eetbaar zijn en welke niet. Nu zijn de mango´s aan de beurt. De mangobomen laten hun takken al sterk doorhangen letterlijk gebukt onder het gewicht van de groeiend rijke hoeveelheid aan nu nog groene mango´s ! Gratis mango´s van de bomen plukken en dan op het strand opeten doet ons al watertanden !!!

Ondertussen zijn mijn drie mannen al terug van hun ´twee-emmertje-water-halen-tocht´. Door het gebrek aan voldoende nachtelijke regenbuien, is er nog weinig drinkwater in de bron van het dorpje hier, dus maar 40 liter mogen aftappen deze keer. Eens kijken hoe lang ze me rustig laten tokkelen hier. De bovenstaande reden blijkt (zo zegt Juan me net terug van een nieuwe poging water-zoeken) niet waar te zijn !!! Juan is bij Juju water gaan halen, een prachtig en gigantisch buitenverblijf van een rijke stinkerd, ik denk van Salvador, waar je ook gratis drinkwater kan gaan halen, van diezelfde bron. Er woont daar een koppel, in een apart huisje, die alles onderhouden en bewaken samen met twee grote herdershonden. Zij mogen genieten van het prachtige terrein met alles erop en eraan, maar in het zwembad mogen ze niet ! De eigenaar komt maximum twee keer per jaar met heel zijn familie. Daar wisten ze te vertellen dat de buis, die het bronwater tot bij Maria brengt aan de overkant van de weg, is stukgereden door de machine die vorig weekend hier de zandwegen terug heeft gelijk gemaakt. Raar dat mensen hier zo vaak liegen om kleine dingen, die niet eens een leugentje om bestwil nodig hebben... Cultuurverschilletje ?

We hebben een vogelnestje op ons terras met waarschijnlijk 2 jonkies. De ouders vliegen af en aan om ze te voeden, mooi om zien. November is hier voor de vogeltjes de meimaand van daar ! In de maand november legt elke vogel zijn ei-mber... In het Portugees rijmt het wel : No mês de novembro cada ave bota seu ovo ! Ook onze kolibri is terug in zijn oud nestje en gaat blijkbaar opnieuw broeden !

Vorige week, bij het vallen van de avond, hadden we opeens een invasie van vliegende mieren in huis ! 1000-en en overal aanwezig ! Vooral rond de lichtpunten. De kids veilig onder het muggennet gezet met een filmpje en ikke op killersmissie met de anti-insecten-spuitbus ter hand. Ze kropen zelfs in de gaten (waar ooit een klink zat of moest komen) van de deuren. Ik denk dat het een kolonie was op zoek naar een nieuwe woonst en ik denk ook dat ik de koningin heb gedood !!! Een reuze-exemplaar naast mijn bed. Ocharme. Zonder stofzuiger was het een hele klus al de lijkjes buiten te krijgen. Het bed van de jongens bijvoorbeeld lag vol. We vinden er nu nog in hoekjes en kiertjes. 

Femke was jarig vorige week. Twaalf ! Ze wou geen feestje, maar naar de grote stad skypen en frietjes eten. Na de vele kleine geschenkjes geopend op haar bed en de busrit met overgeefbeurt, op naar het internetcafé mét airco. Bleek dat we het niet troffen; een slechte internetverbinding die dag... Maar ze was toch blij met de live contactjes die er wel geweest waren ! Vervolgens nieuwe schoenen (cadeau één) gezocht en gevonden. Daarna naar een ´per kilo´- restaurant (je betaalt het gewicht) waar ze ook frietjes hebben, die wel lauw waren, maar dat deerde niet. Nog een ventilator gaan kopen (cadeau twee) die na één dag al stuk bleek... Benieuwd of de jaargarantie hier werkt !? Omdat er een triathlon werd gehouden die dag was in Ilhéus de helft van de stad afgesloten voor verkeer en gingen alle winkels heel vroeg toe. Ook bij de post stonden we voor gesloten deuren. Piepen in de postbus van onze buren om te kijken of er langverwachte post lag, was er dus niet bij. Na nog een suikerspin zijn we dan maar naar huis vertrokken. Thuis wachtte ons een heerlijk dessert, dat Femke nog de avond ervoor zelf had gemaakt. Hmmmmm. Ons fototoestel liet het wel afweten en de hier-blaast-ze-dan-haar-12-kaarsjes-op-het-dessert-uit-als-bewijs-foto is dus foetsjie. Jammer.

Binnen enkele dagen ben ik aan de beurt. Ik kan niet geloven dat het al mijn tweede verjaardag in Brazilië is ! Twintig jaar geleden vierde ik mijn 18de verjaardag in bonito León, Guanajuato in Mexico. Wat vliegt de tijd ! Wat ik ga doen op mijn dagje weet ik nog niet zo. Ik zou eens graag ontbijten bij zonsopgang op het strand, maar omdat het een schooldag is, stel ik dat misschien uit tot in het volgend weekend. Mijn cadeautjes dit jaar : twee nieuwe hangmatten, een radio en een parasol voor op het strand. De maand november is hier dé maand van de verjaardagen, omdat het net 9 maanden na carnaval is. (Laat je fantasie maar de vrije loop...) Ook onze Engelse vriendin Sophie is de dag voor mij jarig en onze Vlaamse vriendin Silke verjaarde begin van de maand. Sophie heeft haar huis te koop gezet en vertrekt met de tweeling terug naar haar regenlandje. Silke woont nu een heel stuk meer naar het zuiden en zien we dus ook te weinig. Op naar nieuwe vriendschappen dus. De oude blijven natuurlijk.

Femke krijgt de laatste tijd veel bezoekjes van haar nieuwe vriendinnen ! En dat is tof. Vooral Emilly en Ellen (heel erg Braziliaanse namen) komen wekelijks met de schoolbus van de voormiddag en blijven dan tot ze samen in de namiddag naar school moeten. De communicatie blijft moeilijk, maar het is wel altijd een fijn contact ! Of ze knutselen samen of gaan zwemmen of luisteren muziek of oefenen Engels en Portugees. Femke ging ook al naar hun thuis. Een klein huisje in een dorpje 8 km verder: Mamoã. Ze hebben een hele lieve mama, Rosalia van mijn geboortejaar en een kersverse stiefpapa die veeeeeel jonger lijkt. Ze zijn heel gelovig en luisteren veel naar religieuze populaire muziek, dat is hier in !

Bij Femke in de klas is het vooral toetsen maken samen met een andere leerling en dan krijgt Femke ook de zelfde punten. De leerkrachten geven hier bv. één theorieles, dan één toetsles, vervolgens één herhalingstoetsles voor degenen die niet door waren, vervolgens komen ze niet meer opdagen. Eigenlijk enkel tijdens de theorieles is de leerkracht effectief aanwezig. De toetsmomenten worden door de secretaresse afgenomen. En ik die dacht dat leerkrachten willen onderwijzen en zich inzetten voor hun vak... Niet overal waar, zo blijkt. De leerkracht Engels spreekt zelfs geen woord Engels !!! En nu jij !

Juan kocht een boksbal, nog zijn laattijdig verjaardagscadeau. Maar hij stootte zijn kleine teen aan de koelkast en kon enkele dagen bijna niet lopen, dus van het kickboxen met de bal is nog niet veel in huis gekomen. De teen is dubbel zo dik als ervoor en zou wel eens gebroken kunnen zijn. Naar de dokter hier in Serra gaat niet meer. De gemeente betaalde zijn dokters niet meer, dus ze stapten op. Enkel op maandag en donderdag voormiddag zit er nog een oude onsympathieke en volgens mij onbekwame dok, liever naar Ilhéus dan naar hem te gaan. De teen is al heel wat beter ondertussen.

Ik had nog veel meer in mijn hoofd om hier te schrijven, maar het zal voor een volgende keer zijn. Nu tijd voor ontbijt ! Heel veel liefs aan onze trouwe én sporadische lezers. We sturen wat graden Celsius jullie kant op !!!

Op 10/10/'10 was er hier een vissersfeest in Serra Grande. Het stelde echter niet veel voor. Je kon je gratis laten verzorgen : manikuur en een nieuw kapsel, indien je wenste. Wij wensten het niet. Ik had net, na een briefje van de school dat er in Pablo Mateo's klas luizen gesignaleerd waren, enkele neten ontdekt en dus de jongens, die één groot bed delen, gekortwiekt. Femke wou dan ook een nieuwe coupe en mijn eigen haar ging er ook enkele cm's af. Alleen Juan heeft nog dezelfde lange lokken... Er was ook een tweedehandskledingsverkoop, alle kleren gewoon op de grond, maar kom. Voor 2 keer niets een paar toffe spulletjes gekocht voor Femke en mezelf. Altijd leuk. Dan ging er nog een optreden komen met wat amateur gedans van wat meisjes en in de late namiddag zakte het volk af naar het strand van Pé da Serra voor wat meer muziek en waarschijnlijk bier, maar omdat het regende zijn we lekker niet gegaan.

Op 12/10/'10 was het de dag van het kind. Een soort van Sinterklaas, zonder de leugen. Pablo Mateo had een week vakantie hierdoor en Femke 2 dagen. Pakjes kochten we niet. Als we nog eens naar 'de stad' gaan, mogen ze wel iets uitkiezen... 

Voor de rest alles rustig, op z'n zon-zee-strands hier, zoekend naar een vastere stek, vooral Juan bezoekt en onderzoekt gronden en huizen en plant weer een reisje naar verdere plaatsen... Bij een gevallen beslissing, horen jullie het vast snel ! Tot de volgende...

De dubbele cultuurschok is stilletjes aan het wegebben. Dubbel, want de confrontatie met de Belgische cultuur die we achterlieten, doet ons beseffen hoe wij hier al veranderd en aangepast zijn, en dat is toch erg verrassend. En voor hen : het leven in een afgelegen stukje prachtige natuur, met de bijhorende rust, maar ook enorme afzondering, is niet niks. Daarbovenop nog eens een aardige portie Bahiaanse probleempjes, waaronder geen electriciteit, geen water, veel muggen, weinig variatie in eten, kakkerlakken, een kapot toilet, geen wasmachine... En om het geheel op te vrolijken : al dagen aan een stuk regen ! We zitten volop in het regenseizoen nu. Als je aan de lokale bevolking vraagt of ze het weerbericht hoorden en of ze weten wanneer het misschien eens opklaart, krijg je als antwoord : ooh, euh, de regen duurt tot augustus, maar dan in augustus regent het nog meer dan nu ! Opbeurend antwoord... We zullen het dus met regen moeten doen. Met als gevolg veel plassen, vieze oranje-bruine modder (die niet uit de kleren blijkt te gaan), nog meer muggen en als overmaat van ramp : slangen, die als er wat zon om het wolkje komt piepen, uit het struikgewas komen om op te warmen. Gisteren werden we (Femke, Pablo Mateo en ikzelf) verrast door een grote geel-zwarte slang die op een halve meter van ons haar kopje opstak... Stokstijf stilstaan is dan de boodschap. Daarna achteruit stappen en toen hebben we het op een lopen gezet. Zo oog in oog met een slim-uitziende-slang van bijna 2 meter lang is toch een geheel nieuwe ervaring !

Hier is de school gisteren terug begonnen. Opstaan om 5u30 is plots weer heel erg vroeg ! En de tocht omheen de vele plassen met een wakend oog voor slangen in en langs het struikgewas is ook niet het meest aangename om de dag mee beginnen. Dan hebben ze een extra bus ingelegd voor al die schoolgaande kids, want de bus zat ´s middags gevaarlijk overvol, maar hierdoor denken de beide chauffeurs : ´De ander zal wel rijden !´, waardoor alle leerlingen een uur in de regen langs de kant van de weg stonden te wachten op Piet Snot ! Gelukkig was er vandaag wel een buschauffeur die wou rijden ! Misschien mag Wout wel eens mee naar de klas gaan, zou leuk zijn.

Ondertussen geniet hij van de zee en het strand en de rivier. Hij zou graag op slangenvangst gaan met Pablo Mateo, ze kunnen die slangen samen (en met een stevige stok) wel aan, zeggen ze, maar dat raden we toch maar af. Maya is een zalig mooi en vrolijk schatje, die alles wel zou willen vastpakken en proeven. Sara is al aardig gebruind na hun overal-rood-verbrand-strand-ervaring van de eerste dag. Dries is al gaan vissen met Juan, probeerde te surfen op de wilde golven en wacht nu vooral op beter weer om eindelijk te kunnen gaan parapente vliegen. De parapente-kerel van de streek (een Argentijn met kletskop en lange paardenstaart) beloofde gisteren hem mee te nemen, zodra het weer het toelaat. Kwestie van regelmatig op het strand de wind te gaan voelen, de urubu´s in ´t oog te houden en te speuren naar parapenters boven de rots van Serra Grande in het noorden. Het zal starten zijn vanop die hoge rots boven de zee en landen op dezelfde plek. Ongelofelijk te zien hoe ze uren blijven vliegen en eigenlijk niet dalen. Hopelijk kunnen we mooie actiefoto´s maken van Dries high in the sky ! Hier zijn er veel die dat ´high´ letterlijk en figuurlijk opvatten !!! Femke zou het ook eens graag meedoen in een dubbele vlucht dan wel natuurlijk... Hmmm, wij fronsen de ouderlijke wenkbrauwen.

Het aankomend weekend gaan we Itacaré bezoeken, terug naar de beschaafde (???) wereld. Efjes genieten van een restaurantje, mensen om ons heen, winkeltjes om ons goed te laten gaan en eens andere stranden om op te relaxen ! Hopelijk zijn de weergoden ons goed gezind. 

Snel meer. En een lieve knuffel van ons allen !

De kinderen hebben vakantie nu. Wintervakantie. Van 24 juni tot 19 juli. Best lang in vergelijking met onze kerst- en nieuwjaarsdagen als winterverlof. De maand juni is hier een belangrijke maand omwille van de juni-feesten. Verschillende heiligen worden gevierd, met als belangrijkste São João, waarbij iedereen imposante vuren bouwt om aan te steken. Het is een hele techniek de grote houtsblokken juist te stapelen. Hoe groter je blokkentoren, hoe geweldiger iedereen het vindt. Dichtbij het vuur zetten ze dan wat plastieken tuinmeubels buiten, ze klimmen in een palmboom en hakken wat verse palmbladeren af, waarmee ze hun feestplekje opsmukken (en eerlijk gezegd het oogt direct tropischer) en natuurlijk zijn er de klassieke vlagjes geel en groen die ze van paal naar boom hangen, liefst als stralen van een cirkel, met als middelpunt een boom, geeft een beetje een doorkijkcircustentendakgevoel. Bij het vuur wordt dan een BBQ gehouden en eigenlijk wordt er voornamelijk bier gedronken, in een plastieken potje of in een glazen gerecupereed bokaaltje waar eerst tomatenpuree of olijfjes in zaten. Volgens mij viel São João op 23 juni, maar zowel er voor als nu nog worden er vuren aangestoken en één van de grootste gebouwde houten blokkentoren hier in Sargi, staat nog op z´n vuurtje te wachten. Waarom je beperken tot één dag, als je een hele maand kan vieren ? Daarbij geeft de wereldbeker voetbal genoeg redenen om opnieuw en opnieuw te vieren ! Ze zijn heel fier op en zeker van hun ploeg. Mooi om te zien hoe ze van hun land houden !!!

De trimester op school eindigde dan ook met het grote junifeest met als hoogtepunt van de feestdag (die van 10u00 tot 18u00 duurde) het grote vuur en de lampionnentocht. Iedereen bracht eten mee en grote ketels tropisch vers fruitsap hielden het volk gelaafd. De kinderen konden spelletjes doen en kregen elk gratis bonnetjes om te eten, te drinken en te spelen. Anders zouden velen niet eens komen. ´s Morgens en ´s avonds reed ook de schoolbus iedereen naar en van school, want de meeste ouders komen niet mee. Er was ook een tweedehandsklerenmarktje met echt afgedragen broekjes en rokjes en t-shirts voor 1 of 2 real (40 tot 80 eurocent) het stuk. De opbrengst gaat naar de eindejaarsreis van het 8ste jaar. Ik kocht en wit topje met gaatjes in en Femke een zacht, goedzittend shortje met verkleurde plekjes. Kwestie van solidair te zijn. Er waren moeders die een hele zak kochten, omdat ze waarschijnlijk in een gewone kledingszaak niets kunnen betalen. Dan waren er nog de opterdekes van de klassen met veel zag, muziek en dans, maar wij vertrokken al tegen 14u00 terug naar huis. De jongens waren stikmoe en Pablo Mateo sliep dan ook van 16u00 tot de volgende ochtend ! São João-vuur én op school en in de straat gemist... Jammer. 

Op naar het volgend feest : 2 juli, onafhankelijkheidsdag van de staat Bahia. Traditie : stoet in de straten met waarschijnlijk veel muziek. We zwaren uitgenodigd om het in Itacaré te gaan vieren bij een nieuwe Vlaamse vriendin van ons, Silke. Dubbel feest, want Brazilië speelde dan ook tegen Nederland !!! Daardoor moesten we een dag eerder vertrekken, want bussen reden niet... Tranen bij het verlies door de Braziliaanse ploeg... Grote teleurstelling, maar zeker en vast ook erkenning van de sterkte van de Nederlanders ! De stoet liet 2 uren op zich wachten en was maar kort. Tof te zien hoe ze hun geschiedenis herdenken, vieren en eren; van de Indianen, de slavernij en de bevrijding. We hebben genoten van een Vlaamse driedaagse, met veel lekker eten, Vlaams getater en een bende spelende kinderen. Dank, Silke !

En nu aftellen tot de aankomst van Sara en haar gezin. Nog 5 keer slapen...

Resultaat : vroeg douchen, kleren aan met lange mouwen en pijpen, kousjes en je insmeren met anti-muggen-melk. Ramen en deuren als het begint te schemeren toe en wie teevee wilt kijken, kruipt ook best onder een klamboe ! En zo hopen we nooit bloed te moeten delen met de dengue-mug ! 

Hoop : je kan er ook gewone koorts en toestanden van krijgen en NIET sterven, gelukkig ! En er is een bedrijf met serieus wetenschappelijk onderzoek bezig om een vaccijn te maken tegen dengue, als dat geen goed nieuws is !!!

Opeens zie je in de straten allerlei geel met groene slingers hangen, de Braziliaanse vlag steekt zelfs boven de auto´s uit en hangt aan de huizen. Mensen, jong en oud, halen plots allemaal geel met groene kleren uit de kast of doen een t-shirt aan met hun vlag op. Ik zag zelfs een hond met een jasje aan met de vlag op !!! Mensen die de verf kunnen betalen, schilderen de vlag op het stukje straat voor hun huis. De vuilbakken op straat zij nu een geel-groene voetbal of iets anders dat met voetbal te maken heeft. Grappig detail. Reden ? De wereldbeker voetbal natuurlijk. De dagen dat Brazilië moet spelen, heeft of neemt echt iedereen minstens een uur voor de wedstrijd vrij. Het hele land ligt dan plat; geen bussen rijden, geen winkels open, iedereen voor de buis, thuis of bij een ander. Doodgaan of bevallen kan dan even niet. 

Wij waren bij verschillende buren uitgenodigd om de wedstrijd te gaan volgen. Wie te kiezen ? (Trap je op tenen als je niet komt ?) We kozen voor een vriendelijke vrouw Maria. Ze is 46, heeft 5 zonen en kreeg haar eerste kind toen ze 16 was. Deze zoon is nu 30 en samen met een vrouw uit Ilheús, ook een Maria van 45. Gekke bedoening. De vader des huizes woont samen met een andere vrouw in Serra Grande. De twee Maria´s zijn heel lief voor kinderen en we voelden ons heel welkom. Ze hebben een tamme, sprekende parkiet/ara/papegaai (ik ken dat verschil niet zo) die de kinderen op hun vinger mochten laten zitten en een grote hond en zoetwatervissen in een bak buiten. Gelukkig won Brazilië de wedstrijd, maar de onverwachte tegengoal van Noord-Korea op het einde van de wedstrijd zette toch een domper op de blijdschap van de Brazilianen hier. Wel hoor je, waar je je ook bevindt in Brazilië, wanneer er een goal is gemaakt ! Toeters, geroep en kreten va vreugde !!!

Zondag spelen ze opnieuw. Waarschijnlijk gaan we dan in openlucht kijken. Naast ons huis gaat er een ´plaats´ open waar je in een winkeltje prulletjes kan kopen van t-shirts tot oorbellen tot strandvliegers, waar je ook kan eten en kan drinken aan gezellige tafeltjes, waar een podium is gebouwd voor muziekgroepjes en waar een zeer eenvoudige wip staat en een schommel voor de kids. De hond, een zwarte labrador, die de boel er ´s nachts moet bewaken, beviel een weekje geleden van 8 jonkies. Ze liggen onder het podium en we horen ze piepen tot bij ons. Het arme dier ligt vast aan een korte ketting... Ze werken er nu al een maand en ik hoop dat het snel klaar is. De kinderen hebben veel zin om er te gaan ´rondhangen´ en om de puppies te zien !

Gisteren waren de zonen van de eigenares er aan het klussen. En toen ik in onze tuin de was aan het ophangen was, zeiden ze dat er slangen in onze tuin zaten. Jonge slangen, een nest dus. Slik ! We moesten een vuur maken om ze te verdrijven. Wij, toch met voldoende schrik, alles wat brandbaar is verzameld en het vuur heeft uren gebrand... Hopelijk zijn de slangen er echt bang van zoals ze hier beweren. Gelukkig spelen de kinderen altijd op het terras en komen ze zelden in de tuin. Nu wordt het ´ jongens, ik haal de was even af !´-moment toch weer wat spannender !

Pablo Mateo is nu al een week 4 jaar. Hij vindt het geweldig en voelt zich bij de groten. Hij zegt steeds dat hij zo groot gaat groeien tot tegen het dak of tot aan de wolken. Uiteindelijk is zijn feestje reuze meegevallen. ´s Morgens ging ik hem mee wegbrengen naar school omdat de cake die Femke voor hem maakte groot en zwaar was. Hij was heel fier, want het was een super mooi versierde cake ! Ik ben dan ´s middags de kinderen gaan ophalen om de hele bende met de schoolbus naar ons huis te begeleiden. De juf zei dat er 4 jongens meegingen en nog 3 meisjes zouden nakomen met een mama die ook de juf van het tweede leerjaar is. Maar toen de schoolbus aankwam, zeiden sommige kinderen dat ze ook meegingen en plots had ik een hele rij kinderen... Maar de juffen wisten duidelijk wie wel en wie niet en we lieten lieve gezichtjes teleurgesteld achter. Maar goed, enkele enthousiastelingen waren wel mee, allemaal 5 of 6 jaar. 

Tijdens de rit (enkel de leerlingen mogen zitten, volwassenen moeten rechtstaan; goed geregeld !) stond er een vrouw naast me. Donker van huid, mager, waarschijnlijk zo´n 40 jaar, maar ze zag er ouder oud. Ik zag haar nog al op de bus, maar het is iemand die geen oogcontact maakt. Plots zag ik dat ze aan het wenen was. Dus ik raakte haar schouder aan en vroeg of alles okee is. En op dat moment viel ze flauw. De mannen van de bus (er zijn twee helpers die de kinderen laten in- en uitstappen, een juiste plaats geven, diegenen die er eerst uitmoeten vooraan bijvoorbeeld, en helpen met oversteken) hebben zeker ook kennis van eerste hulp en waren er snel bij, maar de dochter van de vrouw weigerde alle hulp en zei dat zij voor haar mama zou zorgen. Eén van de mannen had haar al in een stoel gelegd en ik gaf een flesje water. De vrouw trilde en deed haar ogen niet meer open. Ze kon ook niet antwoorden op vragen. Best wel akelig, zeker voor al die kleine kinderen. Na een te lange rit kwamen we bij de gezondheidspost aan in Serra Grande. De dochter die geen hulp wou, kreeg haar mama niet zelf uit de bus en één van de busmannen droeg haar dus naar buiten. Hij liet de dochter wel eerst beleefd om hulp vragen ! Ik vroeg de volgende dag aan hem hoe het met de vrouw was en alles was goed. Gewoon flauwgevallen blijkbaar. Gelukkig.

In Sargi aangekomen wachtte ons nog een, toch voor kinderen, lange wandeling in de zon naar ons huis. Daarom had ik allemaal ballonnen gehangen aan paaltjes en bomen, als een soort zoektocht, zodat de jongens zin zouden hebben om te stappen. Maar alle ballonnen waren weg ! Niet stuk door de felle zon, zoals ik gevreesd had, maar meegenomen door kinderen, met touwtje en al, waarschijnlijk omdat die nooit of zelden een ballon hebben... Geen zoektocht dus, maar iedereen stapte flink, zelfs Sebastián, want die was mee het feestvarkentje gaan halen. Thuis aangekomen dronk iedereen enorm veel vers mangosap en inspecteerden ze het hele huis. Pablo Mateo kreeg twee geschenkjes. Een indiaca (hadden we wel al...) en een synthetisch blinkend grijs Itacaré t-shirt met een lelijke haai op. Gelukkig was mijn grote zoon heel dankbaar en blij. Etenstijd : croque monsieur. Alles al klaargemaakt in de voormiddag. Drie van onze gasten (Ian, Yanis en Gabriel) aten het graag en veel. Het was muisstil opeens. Alleen Rogeiro deed heel beleefd alsof hij at. Hij kende het niet en eet thuis enkel rijst met bonen legde zijn juf achteraf uit. Dus kreeg hij lekker fruit in de plaats, waar hij duidelijk wel content mee was. 

Na het eten legde ik het weinige speelgoed van onze jongens in het midden van de living en ik zag nog nooit zo´n toch wilde jongens zo rustig en blij spelen, terwijl Femke de verjaardagscake voor thuis aan het maken was en ik aan de fruitsla begon. Ze maakten wel 4 speeltjes stuk, maar het is dan ook Braziliaanse kwaliteit. Daarna gooiden ze met waterballonnen in de tuin. Ik kocht ook schmink en moest in tegenstelling tot de vraag naar spiderman en monsters of enge beesten door de kinderen in België, kolibries en vlinders schilderen, en liever op de arm dan op het gezicht ! De schmink was van de zelfde kwaliteit als ons speelgoed, maar kom, ze waren content en fier. Ondertussen kwam er ook nog een 5de jongetje aan, Justi, met zijn mama (het zijn Chilenen) en de juf van het tweede met 3 meisjes, twee van de klas en een grote zus van één van de jongens. Hier is het de gewoonte dat de mama´s komen helpen bij het feestje. Wel fijn en logisch eigenlijk. Pablo Mateo kreeg nog een buis vol knikkers cadeau : geweldig ! En een lief hartje uit stof (zelf)gemaakt, wat nu boven zijn kamerdeur hangt. Ook de meisjes werden beschilderd. En opeens was het al tijd voor de cake en het parabens-moment. Iedereen rond de cake, kaarsje aan en van die knetter-mini-vuurwerk-stokjes. De gasten zongen in het Portugees, wij in het Nederlands. Pablo Mateo genoot. De cake was weer prachtig en lekker en er was ook nog heerlijke fruitsla. Pablo Mateo´s eigen juf Zuleine kwam ook aan, want zij had voorgesteld om alle kinderen naar huis te rijden, als dat niet ongelofelijk lief is !!! Ze had een zelfgemaakt zakje met twee kaboutertjes in voor hem bij. En onze dokter hier, Isabela, een jonge vrouw van 25 jaar, kwam ook meevieren. Ze is blijkbaar samen met de papa van Ian, ook een stukje taart en fruitsla voor hem ! Ondertussen klommen de kids nog op de omheinig en speelden ze voetbal in de straat.

Het was een gezellig boeltje en te snel gedaan voor mijn uitgetelde zoon. Wat opviel was dat er geen enkele keer ruzie was geweest tussen al die kinderen en dat geen enkel kind naar het toilet is moeten gaan... Ongelofelijk. Na een groepsfoto en afscheid, volgde veel opruim en kwamen nog buren proficiat wensen met een doos vol chocolade. Pablo Mateo kon pas de volgende dag zijn e-cards bekijken, zo moe was hij. En zijn cadeau van ons kreeg hij eergisteren pas, een fiets uit Ilheús !!! We hadden problemen aan geld te geraken, door een verandering van de banksystemen hier... Zeer frustrerend kan ik je verzekeren.

Vorig weekend gingen we naar Itacaré. Daar werd Pablo Mateo nog eens gevierd samen met het buurjongetje Sammy, die ook 4 werd. Hij kreeg nog een speelgoed auto met boot bij en een tof memory-spel van wilde dieren ! Cake en feestje op het strand is pas echt verjaren in Brazilië !!! Gelukkig hadden we Sammy meegenomen... Zijn mama was werken en zijn papa had de grotere broer meegenomen naar een voetbalwedstrijd. Sammy had anders de hele dag alleen thuis gezeten... Ook zijn enige cadeautje was dat wat wij voor hem bijhadden... Het was dan ook nog São João, wat hier de dag van de geliefden is. Iedereen maakt dan een vuurtje op straat. Zelfs kleine kinderen. Waarom ? Geen idee. Het vuur van de liefde misschien ?

Na al die tijd dikwijls hetzelfde op ons bord, wil ik hier een oproep doen om jullie kookcreativiteit de vrije loop te laten en ons nieuwe en lekkere kookideetjes voor te stellen. Zelf kook ik niet goed en niet graag en dat maakt het eens zo moeilijk om steeds weer gezonde en gevariëerde menu´s op tafel te zetten met de weinige ingrediënten die er te vinden zijn. Als dank vind je hieronder het recept om moqueca te maken, een typische visschotel van Brazilië. De buren leerden het ons vorige week.

Maar eerst jullie boodschappenlijstje :

GROENTEN : wortel, ajuin, tomaat, look, chuchu, komkommer (maar een rare en harde versie), groene kool, dikke erwten in blik, linzen, witte en bruine bonen, soms maïs, heel soms sla en pijpajuin, groene paprika

FRUIT : zoete en melige appel, eetbanaan, soms ook bakbanaan, heel zure appelsien, mango, limoen, kokosnoot

ZETMEEL : gewone en zoete aardappel, rijst, pasta, wit brood

EXTRA : melk, bloem, suiker, zout, kip, witte vis, krab, melk en witte chocolade, hagelslag, soms nutela-choco, olie, azijn, koekjes allerlei, room, kokosmelk, muesli, cornflakes, gaiaba-confituur, hesp, kaas, zeer gezouten vlees, ei, boter, farinha (soort meel dat ze op alles strooien om te eten), honing, koffie, thee

Waarschijnlijk vergeet ik hier en daar nog wel iets, maar hier moeten we het mee doen. Ik hoop echt dat er wat lekkere reacties komen !!! Alvast heel veel dankknuffels voor de moeite, tijd en de creativiteit !!! (P.S.: in Brazilië is veel meer te krijgen dan dit, maar waar wij wonen niet echt.)

En dan zoals beloofd het recept voor de Braziliaanse moqueca :

Ingrediënten :

Zout, 2 limoenen (of citroen), look, 1 tomaat, 1 ui, 1 groene paprika, 1 witte vis (volledig met kop, liefst zonder graten), peterselie, pijpajuin, 1 blik kokosmelk, 1 blik of doosje tomatenpuree, olie, 15 grote garnalen.

Bereiding :

Neem een diepe kookpot en leg er groot gesneden stukken van de vis in, ook de kop (in het totaal dus ongeveer 4 stukken, de vis in de breedte doorgesneden). Pers er nu de limoenen over en 3 teentjes look (naar keuze natuurlijk) en doe er een scheutje olie en een theelepeltje zout bij. Laat dat een kwartier tot een uur trekken.

Snij 1 tomaat, 1 ui en 1 paprika in grote stukken en verdeel over de vis. Snipper peterselie en pijpajuin over het geheel. (Wie pikant wenst kan er chili aan toevoegen !) Vervolgens gaat de kokosmelk erbij. Hier gieten ze dan als final touch dendê over de vis, maar omdat dat waarschijnlijk niet te krijgen is, mag tomatenpuree ook. In sommige streken hier doen ze het altijd met tomatensap. 

Nu alles opwarmen zonder deksel. Als het begint te koken even het deksel erop, zodat het vocht stijgt tot boven de vis, maar daarna mag het er weer af. 15 Minuten laten koken. Af en toe de vis voorzichtig omdraaien en het vocht wat omroeren. Let op dat de vis niet te gaar wordt, want dan valt het uit elkaar.

Ondertussen warm je de garnalen 5 minuten op in een kleiner pannetje in een beetje olie met wat zout en look naar eigen smaak. Schaal er afhalen en garnalen bij de vis doen. Klaar.

Serveren met rijst en bonen (of iets lekker Belgisch natuurlijk). Smakelijk !!!

We waren uitgenodigd op het verjaardagsfeestje van een meisje van Pablo Mateo´s klas; Sofia. Hier is het de gewoonte IEDEREEN uit te nodigen (slik). Al de kinderen van de klas krijgen dan een brief mee dat er een feestje zal zijn en de ouders van de jarige zorgen dat al die schatjes op het feestje geraken na school. In de klas worden de cadeautjes al geopend (raar) en om 12 uur na school gaat iedereen mee naar het huis het feestvarken. De kinderen krijgen dan een middagmaal als start van het feestje. Op de meegegeven brief wordt ook vermeld wanneer er parabens (lang zal is leven + het uitblazen van de kaarsjes) gezongen wordt en daar mag dan weer iedereen (lees : buren, vrienden, ouders, broers en zussen van genodigden en zelfs voorbijgangers) naar toe komen, zelfs al eerder dan het vermelde uur. Iedereen krijgt dan een stuk van de taart, een potje gekleurde jelly, brincadeiros (truffelachtig snoepje), een vieze frisdrank en natuurlijk een papieren feesthoedje ! Dit is op alle feestjes tot nu toe hetzelfde geweest. Voor de rest is er dus veel volk dat niet binnen in huis mag, maar buiten op het terras, onder het afdak en in de tuin rondhangt tussen de talrijke ballonnen. Al het speelgoed van de jarige wordt in een doosje buiten gezet, zodat iedereen ermee kan spelen. Maar dat stelt niet veel voor; enkele plastieken popjes, auto´tjes en oude bal en met geluk is er nog iets bij dat muziek maakt. Het ziet er allemaal oud en versleten uit en uitgestald past het op één vierkante meter. Dan besef je pas wat het woord ´consumpsiemaatschappij´ echt inhoudt...Er zijn geen geplande activiteiten, buiten het zingen bij de taart. En eigenlijk staat de jarige niet eens in het midden van de belangstelling, buiten tijdens het taartmoment. Tegen half vijf, voor het donker wordt in elk geval, worden de kinderen of opgehaald of thuisgebracht en is er weer een dag voorbij. 

Ondertussen is onze kleinste spruit twee geworden. We vierden het klein, maar gezellig en hij had een fijne dag. Maar binnen vier dagen wordt Pablo Mateo vier en hij verwacht een Braziliaans feest !!! We gaan zien wat we er van kunnen maken zonder auto en telefoon en veel stoelen. Hihihi, spannend. Wordt dus vervolgd !

Dit balspel is een combinatie van bowling en honkbal en speel je met twee personen (of in twee groepen, maar oorspronkelijk is het een spel voor twee personen). Benodigdheden : een open terrein, een harde bal met grootte tussen een voetbal en een biljardbal in (een beetje zoals een kokosnoot), twee even grote gebruikte petflessen van 1, 1,5 of 2 liter en twee houten knuppels zoals bij honkbal, maar dan plat (eventueel een omgekeerde tennisrakket).

Vul de flessen voor de helft met water of zand. De flessen worden op 10 meter van elkaar geplaatst. Deze afstand kan aangepast worden naargelang de leeftijd van de spelers en hun balvaardigheid.  De spelers plaatsen zich voor en een beetje opzij van hun fles. Speler (of team) A begint en mikt de bal al gooiend naar de fles van speler B. Deze verdedigt op zijn beurt zijn fles door met de knuppel de bal weg te slaan. 

Nu zijn er drie mogelijkheden : 

1) De bal duwt de fles om = 1 tacopunt voor speler A. Nu is speler B aan de beurt.

2) De bal raakt de fles of gaat langs de fles door, zonder dat de fles omvalt en zonder dat speler B  de bal met de knuppel kon wegslaan = speler B laat zijn knuppel liggen en rent achter de bal aan. Wanneer hij de bal heeft, loopt hij terug en tikt hij de bal af op zijn fles. Ondertussen tikt speler A 10 keer met zijn knuppel op de grond. Indien hij aan tien komt (elke tik is een seconde) vóór speler B heeft afgetikt, krijgt hij een nieuwe gooikans. Indien speler B eerder aftikt, is hij aan de beurt om te gooien.

3) Speler B verdedigt zijn fles goed en de bal wordt met de knuppel weggeslaan = speler B is aan de beurt.

De winnaar is degene met de meeste tacopunten. Je kan variëren in de grootte van de bal of van de fles, in de afstand tussen de flessen, in de mik-techniek (gooien of rollen) en in het aantal tellen dat je de andere geeft om de bal te gaan halen.

Indien je met twee teams speelt, schuiven de spelers steeds door.  Je kan ook de rest van de spelers zich laten verspreiden achter de fles om de bal te vangen en terug te gooien naar de verdedigende speler bij de fles om af te tikken, zoals bij honkbal.

Voor wie het gaat proberen : veel plezier !!!

Eerst en vooral een proficiat aan alle mama´s, oma´s, tantes, juffen, zussen, vriendinnen en ook buurvrouwen voor moederdag. Het belang van al dat vrouwvolk voor zowel een kind, door het helpen uitgroeien tot een gelukkig en evenwichtig persoontje, als voor de mama zelf,  door de steun en raad in de opvoeding, is van oh zo´n onschatbare waarde. Zeker ver van iedereen voel je dat eens zo sterk ! 

Hier werden alle mama´s op school uitgenodigd om gevierd te worden. Pablo Mateo blij met mama (en broer) in en rond de klas. Ze hadden lekkere hapjes en een naai-etuitje voor ons. De lagere school had, buiten een kaartje en in Femkes geval een gebreid doekje, een zang- en muziekoptreden klaar. Fijn en gezellig in de openlucht. Ik leerde er een Braziliaanse kennen, Ludmila, een heel mooie vrouw, zo uit de serie ´Isaura´ weggestapt. Ze is hier pas komen wonen met haar gezin om meer in de natuur te kunnen leven en dichter bij haar Afrikaanse roots te zijn. Interessante vrouw ! Ook de beide juffen Zuleine (Zoeleinie) en Thaiza van onze kinderen zijn toffe en lieve mensen met interessante visies op het leven en op opvoeding. 

Gezonde hapjestip (van in de kleuterschool) om van te smullen : ´bruin brood in dikke sneden met wortelpasta´. Eenvoudig en snel ! Vier dikke wortels fijn raspen (rauw dus). Twee teentjes look erbij persen. Een beetje zout toevoegen en een grote kop olie (kwam allemaal zo nauw niet, beetje zelf kiezen dus). En dan alles mixen tot je een smeerbare pasta hebt. We probeerden het thuis onmiddellijk en het is lekker gelukt ! Hmmmm...

Net toen ik dacht dat ik nu alles wel verteld zou hebben over de dingen die anders zijn hier, stapte ik op een gewone dag naar de bushalte om in Serra Grande inkopen te gaan doen. De dagen ervoor waren de winkels zo goed als leeg, toch wat de rekken van groentjes en fruit betrof. Op hoop van geleverde verse waren, draaide ik de weg op naar de bushalte en zag ik de Rota-bus voor mijn neus voorbij gaan. Al de vierde keer in rij dat me dat gebeurde, ondanks dat ik me elke keer weer tien minuten eerder naar de halte begaf, om dit net te voorkomen. Dan maar te voet naar Serra... De tweede keer deze week. Beter dat dan een uur wachten. En eigenlijk is het een hele mooie wandeling. Want ik heb twee trilhas ontdekt, paden door de wilde begroeiing, die de plaatselijke bevolking altijd neemt. De eerste trilha is een vaak bewandeld pad, stijl omhoog tussen de weg en de zee. Als je dan boven uitkomt op de weg en oversteekt, kan je een tweede pad volgen over rood-bruine rotsen. Een minder evident en minder zichtbaar pad, gevonden door mijn eerder mannelijk oriëntatiegevoel. Als het wat bewolkt is, valt de tocht wel mee en ben je op 45 minuten in het centumke. Maar deze keer liep ik in de vlakke zon, 35 graden die dag en het zweet stroomde naar de zee... Dit wordt gecompenseerd door het prachtige uitzicht op zee en strand ! Je kan op een bepaald punt zelfs de stad Ilheús zien ! Een dikke 55 minuten deed ik erover deze keer. Licht geroosterd en met een beetje hoofdpijn kocht ik van alle aanwezige groentjes en roodjes en geeltjes : aardappelen, uien, wortels, groene tomaten, chuchu´s, paprika´s, look, appels, groene appelsienen en heerlijke mango´s. Een hele buit vandaag. Geen sla, nooit sla hier en geen banaan, jammer voor de kinderen. De man van het supermarktje (met de drie winkelkarretjes) liet de jonge gast, die er werkt als inpakker, mijn zakken dragen tot aan de bushalte, heel vriendelijk. Ze beginnen mij te kennen denk ik, als vaste klant. Terwijl ik voor de verandering wachtte op een Rota-bus, reed een witte kever voorbij. In het achteruitrijden, vroeg de jonge chauffeur of ik naar Sargi moest. Hij ging nog een boodschap doen en zou me dan oppikken. Altijd handig zo´n aangeboden ´carona´. De kever miste een voorzetel, net zoals een Mexicaanse taxi. Niet gek dus dat ik een kleurrijke rugzak aantrof op de achterbank, die er voor mij zeer Mexicaans uitzag en het na vragen ook was. Bleek dat ik een tweetal weken geleden zijn vrouw had leren kennen aan de bushalte, toen we allen de bus hadden gemist. Ik praatte het volle wacht-uur met haar. Ze had een babytje, net zo oud als Maya van Sara. Deed deugd om te kunnen bewonderen. Aangekomen in Sargi, haalde de kerel (toch een beetje een rare gast in manier van praten, daarbij heeft hij een vreemd gevormde oorschelp) nog een electrische boomzaag op. Net toen hij terug in de kever plaatsnam, kwamen er een stuk of 6 mannen aan, allemaal met platgelopen teenslippers, kleurrijke shorts tot net onder de bilspleet en bruin gespierd bloot bovenlijf. Ze zeiden iets en toen sprong mijn chauffeur uit de auto, mompelde dat er een dief te vangen was en dat ik even moest wachten, ´zo terug !´. De aangroeiende dievenvangersbende stak de straat over en omsingelden op hun gemak een huis (van één van de juffen van de school), waar de verdachte persoon zich schuilhield. Een dame van een bouwmaterialenwinkel belde de politie, die verrassend snel ter plaatse was. Vrij snel hebben ze de man overmeesterd en hij bleek van Ilheús. Wie weet nam hij ook onze hangmat... Iedereen spreekt erover natuurlijk en iedereen is blij en opgelucht. De man van Armazém, het winkeltje hier in de straat (zie foto) had ter onze veiligheid al één van zijn waakhonden op het terrein naast ons vastgezet, om voor ons en de straat te waken. (Resultaat : jankconcerten om 3 uur ´s nachts, maar wel vriendelijk van de man). Hopelijk vindt hij de hond nu niet meer nodig...

De laatste weken vliegen er hier prachtige ooievaars en een interessante valk, steeds op dezelfde plaatsen. Het krioelt hier van de picapao´s (= paalpikkers = spechten) en de beixaflor-en (bloemkussers = kolibries). Leuk hoe de namen een betekenis hebben. Zo zijn er ook nog de aguaviva´s (levende waters = kwallen). Enkele dagen geleden zaten er 5 aapjes in één van onze kokosnotenbomen. Ze waren niet bang en kwamen om beurten een stukje banaan uit Pablo Mateo´s hand nemen, terwijl Femke de fotografe van dienst was en Sebastián als toeschouwer in zijn handjes stond te klappen van enthousiasme. Zalig.

Als je op het strand een beetje wandelt naar het zuiden, kom je bij de monding van de Sargirivier uit (zoek maar eens tussen onze foto´s van Sargi). Hier is het heel fijn zwemmen en spelen, met soms hoog, soms laag, soms stilstaand en soms snelstromend water. De favoriete plek van de kinderen. Met weinig tot geen volk. Sebastián glijdt er graag in het water via de schuine oeverrand, om er dan wat te blijven hangen en er vervolgens weer uit te klimmen. Pablo Mateo oefent zijn zwemkunstjes met zwemband en Femke geeft modderbaden voor wie wenst. Die twee laatste trekken er dan ook op uit om nieuwe plekjes te ontdekken, van eilandjes bij laagtij tot gekke beestjes en bomen met wortels boven water. Laatst kwam er een man met zijn paard en ezel voorbij. De ezel wou de rivier niet oversteken, dus het paard ook niet. Heel grappig om te zien. De man bond geduldig het touw rond een voorpoot van de ezel en trok hem zo het water in. Heel effectief en eenvoudig. Alsof de ezel na die eerste stap zijn koppigheid vergeten was !

Als afsluiter nog enkele uitspraakjes van Pablo Mateo : 

- Als de tampasta (pasta) koud is, eet ik hem wel verder op, is dat goed ?

- Ik heb een ijsjeswinkel met alle smaken van mango en caju en caja en maracuja en je kan ook kiezen voor een diepe koek (hoorntje).

- Ik had een voetenbeestje in de kin van mijn voet (hiel), maar nu niet meer.

- Mama, eerst was Femke in jouw buik, daarna groeide ik er en toen Sebastián. En papa hè, die is heel groot, die is geboren uit Baloe de beer, want die heeft een grote buik ! (Juans mama heet ´Malu´, Maloe uitgesproken)

Ik liep terug van de kinderen op de bus te zetten. De zon nog laag, scheen al warm onder de wolken door. Net boven mij de rand van een regenwolkje. Rechts van mij regende het en links van mij niet. Heel koddig (is dit Limburgs ?).   Er was 1/3 van een regenboog te zien. Af en toe viel er regen op mij en dan weer enkele meters niet. Een zalige verfrissing was het, zonder echt nat te worden. Mooi schouwspel van wolken en zon.

De zandstraten hier in Sargi hebben veel kuilen en gaten van de plassen en door het dagelijks plaatselijk verkeer. Als je hier met de auto komt, word je aardig doorelkaar geschud ! Soms neemt Juan Pablo, een Argentijn, ons en nog een hoop mee in zijn pick-up na school van de bushalte Sargi in. Femke zit dan mee achterin en moet zich goed vasthouden om er niet uit te vliegen. (Het liedje ´ik heb mij wagen volgeladen´ komt dan steeds weer spontaan in mijn hoofd.) Nu zijn ze stilaan de gaten in de weg aan het vullen. Iedereen die klein bouwafval heeft, zoals gebroken dakpannen, kapotte bakstenen of steengruis  gooit daarmee de kuilen vol. Af en toe komt er dan een vrachtwagen met aarde en gooit enkele kuilen toe. Lang zal het niet helpen, maar toch al iets.

Tegenover ons huis (We hebben op een rekening van electriciteit ons nieuwe adres gevonden !!! Er was ons verteld dat er hier geen huisnummers en straatnamen waren... en die zijn ook niet zichtbaar. Maar met of zonder adres, post wordt hier niet bedeeld, buiten de electriciteitsrekening.) is een sympathiek koppel van tegen de 60 een huis aan het bouwen, Flor en  Eri (of iets wat zo klinkt). De ramen in het huis waren eerst nog gaten, omdat de vensters maar niet geleverd werden. Dus hadden ze die maar toegemetst, zodat niets of niemand binnenkon. Ondertussen staan de ruiten er wel in. Modern voor hier, want de meeste huizen hebben geen glas in hun ramen. Dan is een werkman er met de aanleg van de tuin begonnen. Het huis ligt zo´n beetje op een heuveltje en de tuin glijdt af naar beneden; belangrijk om het regenwater weg van het huis te houden, vooral in het regenseizoen. Doel : gras verkrijgen. Methode : graszoden uitsteken in de zachte berm of in het midden (tussen de banden van de auto´s) van de weg hier en die dan in de tuin opnieuw naast elkaar schikken. Resultaat : tuintje snel groen en weg op plaatsen een beetje kaler, maar groeit al bij ! Was alles maar zo simpel.

Al sinds we hier wonen, vroegen we aan iedereen of ze geen kleine poesjes wisten, maar zonder resultaat. Tot een tijdje terug in Serra aan de kassa bij Meri, de zus van Giusi, een kassierster in Itacaré. Zij werken 7 op 7 van vroeg ´s morgens tot laat ´s avonds; chapeau ! Een man Edu (van Eduardo) genaamd, ook aan het aanschuiven, had in zijn pousada twee kleine kittens en we mochten ze hebben. Toen hij ze had gehaald, bleken ze nog zo klein, dat we besloten ze nog een weekje bij de mama poes te laten. De week kroop voorbij, want Femke kon niet wachten de kleine schatjes thuis te hebben. Dan werd het zaterdag. We hadden afgesproken in de voormiddag met Edu. Het was een hete dag. Edu was nergens te bekennen. Samen met een oudere man hebben we een uur of twee gewacht op een bankje bij de pousada. Niets. Die man zei toen : ´Ga anders eens bij zijn huis kijken.´ Na heel wat rondgevraag bereikten we (half gebakken) een mooi huis bij het meer (hei, hier is een meer in het centrumke, waar je kan zwemmen ! Rotselaar op z´n Braziliaans !!!) De man was aan het schilderen en zei doodleuk : ´Ah, kom anders deze namiddag terug, ik kan hier nu niet weg.´ Na wat onderhandelen konden we aan de mensen van een meubelwinkel (waar we gisteren een leuke kleerkast voor Femke kochten), naast de pousada, vragen om de poesjes voor ons te pakken. En toen... misten we de bus. Omdat de kans zeer groot was dat we met dieren toch niet op de volgende bus gingen mogen en omdat we geen zin hadden om nog een uur te wachten, zijn we dan maar naar huis gestapt, eerst een steile heuven af en dan via het strand. Anderhalf uur in de vlakke zon. Zwaar beladen met nog boodschappen, voelde ik me net een vrouw in de woestijn, die water is gaan halen en daarvoor uren onderweg is. De wandeling was prachtig. We kwamen langs een ´hier is het mooiste uitzicht van Bahia´ plaatsje, waar je een prachtig uitzicht hebt over de oceaan, vanop een heuvel waar ze ook parapente springen. We stopten daar voor een hapje en drankje in de schaduw. We zagen een visser op de rotsen in het water met de hand vissen. Op het strand riepen een paar vrouwen Femke bij zich, omdat ze dachten dat ze eten verkocht dat ze meedroeg in haar doos. Ze keken verbaasd op toen we hen lieten kijken wat er in zat ! Eindelijk thuis merkten we dat de poesjes niet eens zelfstandig konden drinken. Mari (V) en Kiko (M) krijgen nu met de papfles ! Leuk, maar een hele opdracht voor Femke, want ze wenen om de 2 uur van de honger. Ze doet dat heel goed, een echt verantwoordelijk moedertje. Pipi opvegen, flesjes maken, poesjes wassen, mandje proper houden, hen leren spelen, eten, zich wassen, zindelijkheidstraining... Het komt goed. De jongens vinden het ook allemaal heel plezant. Weer een stukje meer thuisgevoel, door die twee viervoetertjes bij ons.

Een paar dagen terug ging ik naar Itacaré om geld af te halen. Terug thuis om 10u00 bleek één van onze hangmatten gestolen. Iemand is dus ´s morgens vroeg over de muur gekropen en heeft, terwijl de deur van het huis openstond en Juan met Sebastián binnen was, de hangmat van op het terras meegenomen. De buren zagen niets. Iedereen praat erover, want normaal gezien wordt er hier niet gestolen (zeggen ze)... Mensen spreken me zomaar aan op straat en vragen dan alles over de hangmat (uma rede = oemaa hedjie) en beloven hun ogen open te houden en rond te kijken ! Pablo Mateo vroeg zich af waar die mevrouw woonde die onze hangmat nu had ? Gek hoe dat wij er vanuit gaan dat het een man was.

We ontmoetten een Duitse vrouw. Haar dochter is hier een jaar als vrijwilligster aan het werk in de school van de kinderen (elk jaar komen er enkele Duitse studenten er een jaar helpen, vaak geven ze dan muziekles) en de vrouw was op bezoek. We geraakten aan de praat en bleek dat ze in Duitsland woont in de stad waar Juans vader ook woont. En alsof dat nog niet toevallig genoeg was; haar zoon heeft er net een jaar uitwisseling op zitten. Hij had in Guanajuato gewoond, Mexico, en heeft er nu nog zijn vriendin, die van León is, waar ik nu bijna 20 jaar geleden ook een jaar uitwisseling deed. Ongelofelijk !

We waren uitgenodigd op het feestje van Jimi, de zoon van de Nederlandse. Eigenlijk was heel Sargi uitgenodigd op zijn feestje. Om 14u00 al de kids en vanaf 16u30 ook de ouders. Een gigantische taart en veel volk. Wel 1/3 van de aanwezigen sprak Nederlands !!! Dat was een gek gevoel. We hoorden onze taal nog eens langs alle kanten. Een interessant Nederlands koppel ontmoet die met hun drie kinderen ten zuiden van Ilheús zijn komen wonen in januari. Altijd fijn mensen te spreken die ook hun vaderland verlieten en hun bedenkingen en ervaringen te leren kennen.

Hei ! We vonden douchegel (waarom lees ik altijd douche-egel?), wat een heerlijke luxe ! Tot nu toe wasten we ons met echte zeep. De douchegel hier is één van die dingen die wél goed van kwaliteit zijn, zoals de vershoudfolie, de babybillenzalf en de (kinder)shampoo, die maken ze onderandere met honing; hmmmm ! Ze spreken hier dan ook over ´Europese kwaliteit´, als het van goede makelarij is !!! Andere dingen zijn dat zeker niet... Gisteren ontdooiden we de koelkast WEER eens. Een wekelijks werkje. In het stuk met ijs bovenaan vonden we verschillende muggen en een spinnetje ingevroren. Nice. Wat doen die eigenlijk in een koelkast ? Zo moeten we ook na het douchen het water met een aftrekker naar het putje vegen, want het afvoerputje ligt op het hoogste punt van de douchevloer. Logisch toch. En anders blijft er heel wat water staan en dan komen er vele mugjes op af en dat willen we niet. Ook viel op een dag de gigantische schotelantenne zomaar van het dak naar beneden bij het terras. Onze beschermengelen (die brachten we mee natuurlijk) zorgden ervoor dat er toen net geen kinderen aan het spelen waren op die plaats. Diepe zucht van opluchting. Ik denk dat de ijzeren paal, waarop die schotel was vastgemaakt, door de vochtigheid gewoon is doorgeroest ! En dan heb je nog de daken. Blote leien die niet enkel wat regen doorlaten... Als iemand een vuurtje stookt en de wind zit fout, dan ligt heel je huis vol as !!! We konden het bijna niet geloven. As op de vloer, de tafel, de bedden, de klamboes... Over de rookgeur zullen we maar zwijgen. Ik weet dat dit primitief klinkt en weinig luxueus. Dat is het ook, maar het is zo een ervaring en brengt je echt een stukje meer naar de kern van het leven, of toch voor zij die dat willen, hihihi.

Maandag was het oudercontact voor Femke. Een algemeen gedeelte met de mogelijkheid daarna de juf individueel te spreken. Op een werkdag-maandag om 13u00, zou bij ons niet waar zijn. Om stipt 13u00, was ik de enige ouder aanwezig. We deden het individueel gedeelte dus alvast eerst. Bleek dat Femke bij de kopgroep van de klas zit (het staartgedeelte is zo goed als analfabeet...) en de ordelijkste en netste van de hele klas is ! Voor toets wiskunde was er een oefening bij die iedereen fout had, behalve zij ! Knap he !!! Ze was heel tevreden, fijn te horen. Om 13u45 kwam er nog een koppel binnen en om 14u30 nog één, die van Itacaré moesten komen. Ik kreeg dus 3x het algemeen gedeelte te horen en een week- en jaarplanning. Typisch toch dat net die ouders aanwezig waren van een kind uit de kopgroep van de klas. Een universeel gegeven ? De juf moet nu wel een nieuw contactmoment houden voor de overige ouders op een zaterdag...

20 Maart is de herfst hier begonnen. Ondertussen maakt de zon al een minder rechte lijn van oost naar west en draait al wat meer over het noorden tijdens de middaguren. De schaduwen zijn overdag dus al ietsje langer. Ook de maan komt op in de zee en is prachtig als ie vol is ! De Sargivrouwen hier houden dan blijkbaar een ´heksen´-bijeenkomst, maar deze keer heb ik, omwille van nog steeds zieke kindjes, de bezem thuis gelaten. Benieuwd naar volgende maand. 

Sebastián is aan het praten geslaan. Heel leuk en grappig. Opeens een ander contact. Zo zegt hij : papejaaj (papegaai), ahpoh (kapot), uh mie (een mier), waawaa (water/agua), atie (die of daar),  been, brrrrrrrrrrrummm (auto), woef (hond), maaw (poes), pohkpohkpohk (kip), wow (vol of zwaar), tietie (navel), edaan (gedaan), uh maa (de maan), jij (jij of melk), jaj (ja), touw (koud). Maar hij maakt nog heel veel duidelijk met mimiek en geluidjes. En hij kan ook al enkele namen : Naanaa (Femke), PapaThee (Pablo Mateo), Mm-ma (oma), Ahtoo (Catho), Ieh (Giel), Okke (jawel!), papa Jah (papa Jan van Catho en Giel), Wouw (Wout), Maya of beebie, papa Tie (papa Dries van Wout en Maya), Tel (Stelle), Nico, Jaja (Jade), Miemie (Myrthe), Daan, papa Daan, An, Joohie (Joris), Joohha (Joran)... en zijn favoriet :  papa Tom (van Tess en Mick), dat zegt hij de hele dag door !!! `Awoh´ zegt hij ook in heel veel situaties, maar we weten nog steeds niet wat hij daarmee bedoelt... ´Weg, grond en gevallen´ zijn enkele mogelijkheden. En Pablo Mateo spreekt al een aardig mondje Portugees, ook tegen Sebastián !!! 

Het regent !!! Ik ga onze zelfuitgevonden zeer eenvoudige regencollector installeren : een grote pot met daarop een omgekeerde paraplu, met een gaatje in vanonder natuurlijk. Zeer effectief om regenwater te vangen. We drinken ook regenwater tegenwoordig. Is begonnen toen ze twee weken zonder drinkwatervoorraad zaten in de winkels hier ! Kwestie van ons probleemoplossend denken actief te houden. Echt een delicatesse van de natuur, geloof ons vrij ! Op hoop van regen dus... en lieve groetjes van ons allemaal.

P.S.1 : In augustus zouden er aardbeien zijn ! Daar zijn we nu al voor aan het watertanden ! Er is nog hoop, hahaha. Femke is een echte kokkin aan het worden. Tegenwoordig zorgt ze dat we elke dag cake of gebak of een lekker dessert hebben. De jongens helpen ook altijd graag met eten maken, gezellig.

P.S.2 : We zetten al heel lang geen nieuwe foto´s meer op de blog. Reclamaties alom. We gaan er deze week eens terug werk van maken; beloofd !