Stage pediatrie in de Fondation Nog een verslagje van mijn stage pediatrie in de Fondation Chantal Biya, het kinderziekenhuis van Yaoundé. We hebben er gedurende 3 weken op de dienst urgences (spoed) gestaan. Nu stellen jullie je waarschijnlijk een grote dienst voor, maar nee hoor. De dienst spoed bestaat dus uit 1 niet al te grote ruimte met 3 bedden voor patientjes te onderzoeken. Verder staan er nog 4 tafels. Eentje voor de verpleegkundigen en drie voor de dokters en de stagairs. Als je weet dat we het meeste van de tijd met 3 dokters en 4 à 5 stagairs waren kun je je wel voorstellen wat voor een stoelen (of tafel-) dans het daar soms was. De eerste dag heb ik met een dokter meegevolgd, om te leren op welke manier ze werken, en om te leren hoe ik de vraagjes in het Frans stel. Vanaf de 2de dag ben ik dan begonnen met zelf consultaties te doen. En uiteindelijk ging dat nog vrij goed. Ik deed de anamnese en het klinisch onderzoek. Ik schreef voor mijn eigen al een diagnose op en dat presenteerde ik dan aan de arts. Dan stelden we samen het behandelingsplan op. Dit is de eerste stage waar ik de hele dag zelf consultaties mocht doen, hetgeen natuurlijk veel interessanter is. Je leert ook veel meer bij. Doordat de ouders hier veel langer wachten om met hun kind naar het ziekenhuis te gaan en ook omdat kinderen die niet behandeld kunnen worden in een klein ziekenhuisje naar hier worden door verwezen zijn de kindjes hier veel zieker dan op een dienst pediatrie in België. Van de ene kant is dit tragisch, als je weet dat indien de ouders vroeger waren gekomen de uitkomst voor het kind veel beter zou zijn, maar van de andere kant was het wel heel interessant voor ons. In België zie je niet zo vaak een pneumonie (longontsteking), hier zie je dat bijna dagelijks. In België heb ik ook nog nooit een meningitis gezien, hier heb ik duidelijk de nekstijfheid kunnen voelen. Zo zijn er nog een hoop andere voorbeelden waar ik jullie maar niet lastig mee zal vallen. Wat ik een groot voordeel vind aan het onderwijssysteem in Kameroen is dat in de opleiding geneeskunde de theorie met de praktijk wordt gecombineerd. De studenten beginnen hier al in hun 4de jaar met stage. Dat wil zeggen dat ze s morgens stage hebben (vanaf 7u à half 8) en in de namiddag les. Ze maken dus wel lange dagen. Daarbovenop moeten ze ongeveer om de 5 dagen een wacht doen. En een wacht hier wil dus zeggen gedurende de dag stage doen, dan de nacht en dan nog eens de dag erna stage. Na de stage de eerste dag gaan ze wel nog voor een paar uurtjes naar huis (dus niet naar de les, veronderstel ik toch) om dan s avonds om 20u terug te komen, maar dan nog De maandag, dinsdag en woensdagochtend was er trouwens nog een onderwijsmoment. Eerst werd er een patientje dat gezien is tijdens de wacht gepresenteerd. Daarna werd er in groep over gediscussieerd. Als we op de dienst spoed eventjes niets te doen hadden gaf een van de artsen ons ook les over een bepaald onderwerp zoals dehydratatie ofmalaria. In de drie weken stage hebben we helaas ook wel dingen gezien die ons echt raakten. We hebben kindjes zien sterven, of ouders die met kindjes aan komen die al gestorven zijn. Op een dag komt er een mama binnen met een kindje dat volop aan het convulseren (stuiptrekken) is. Wat je dan onmiddellijk moet doen is Valium toedienen. Valium is een medicijn dat op elke dienst pediatrie in België meteen beschikbaar is en dat ook in elke trousse van een huisarts zit. Maar hier moet de mama dat eerst zelf in de farmacie gaan halen. Na lang weggebleven te zijn komt de mama wanhopig terug om te zeggen dat ze zowel in de farmacie van de Fondation als van het naburig ziekenhuis geen Valium meer hebben (!). Dan wordt er besloten om een ander medicijn toe te dienen phenobarbital, hiervooris er wel een veneuze lijn voor nodig. Dus de mama weer naar de farmacie, na weer lang weggebleven te zijn komt ze terug met het nodige materiaal en het medicijn. Het medicijn wordt toegediend en de stuiptrekkingen stoppen, maar het is zeker dat er ondertussen al hersenschade is Het personeel is helaas al veel te gewoon aan deze situaties. Als er een spoedgeval binnenkomt reageren ze soms enorm traag. Ze doen eerst rustig verder met wat ze bezig zijn en kijken er dan eens naar. Ook was een keer een kindje van een paar maanden binnengebracht met zware ademhalingsproblemen. Op een bepaald moment moest het zelfs beademd worden. Goedele en ik hebben het dan beademd (met een ballon die trouwens niet goed werkte), op een bepaald moment waren we nog maar alleen met het kindje, niemand keek er nog naar om. We hebben het kindje op dat moment er door gekregen, twee dagen later is het helaas wel overleden. Op een bepaald moment kwam er ook een mama met een kindje in paniek aan. Haar kindje was vanaf twee meter naar beneden gevallen en bewusteloos. Sorry, we behandelen hier geen hoofdtraumas, ga maar naar het universitair ziekenhuis. Dus de mama kan weer een taxi nemen en naar een ander ziekenhuis gaan. En van de ene kant hebben ze wel gelijk want in de Fondation is er geen CT-scanner en ook geen neurochirurg, dus ze kunnen toch niet veel doen. Maar het blijft verschrikkelijk om dat tegen de mama te moeten zeggen. Nog een laatste voorbeeld. Op een bepaald moment komen er drie mannen binnen met een pasgeboren premature drieling aankomen. Ik ga met ze naar de afdeling neonatologie. Sorry, er is geen plaats meer. Uiteindelijk worden de kindjes wel nog gewogen, ze wogen 900, 1000 en 1050 gram, zeer weinig dus. Als je dan tegen de papa moet zeggen dat hij naar een ander ziekenhuis moet gaan sta je wel te vechten tegen je tranen. Dus samengevat, het was een heel interessante stage, we hebben veel mogen doen (ik heb zelfs lumbale puncties gedaan!), maar met momenten was het ook emotioneel zwaar.
Ik ben jullie ook nog een verslagje verschuldigd van ons tweede weekend in Bafang. De donderdag hadden we een dubbele shift gedraaid (van 8u tot 22u!) zodat we vrijdag vrij konden nemen. Vrijdag zijn we dan op het gemakje naar het busstation gegaan, samen met een slaperige Rebekka, zij had namelijk de nacht gedaan. Helaas waren we niet de enigen die naar het feest van de nieuwe chef wouden gaan. We hebben maar liefst 4 uur moeten wachten eer we konden vertrekken met een bus. Na een rit van 5 uur lekker opeengepakt in de bus zijn we aangekomen in Bafang. Daar zijn we weer eens hartelijk ontvangen door Rose en Thomas. Na het avondeten was het showtime! Het passen van de kleren die Rose voor ons gemaakt heeft. Voor mij een deux-pieceke en een kaba (zo worden de losse kleedjes hier genoemd). Zaterdag, eindelijk, het feest! Even een woordje uitleg over de betekenis van het feest. Een chefferie is een traditionele manier van samenleven. Het bestaat een omsloten gebied met typische huisjes (alhoewel je steeds meer golfplaten ziet) waar de chef woont, samen met zn familie en bedienden. En zon familie kan groot zijn als je weet dat sommigen chefs 100 vrouwen hebben. Rond dit gebied zijn er dan nog verschillende dorpjes die afhangen van deze chefferie. En de chef is dus de baas van dit alles. Hij is verantwoordelijk voor zijn onderdanen en moet alles in goede banen leiden. Het is een functie die van vader op zoon overgaat, maar niet per se de oudste zoon. De mensen moeten geen belasting betalen, maar er kan hun wel gevraagd worden om klusjes voor de chef op te knappen. (Dit is dus wat ik ervan heb begrepen, want in onze reisgidsen vind ik er niet veel informatie over) In deze chefferie is de oude chef 3 maanden geleden overleden. Het is dan de traditie dat de zoon, op voorhand door hem aangewezen in een soort testament, 3 maanden op afzondering gaat. Gedurende deze 3 maanden worden hem de tradities en verhalen aangeleerd. Normaal heeft hij het gezelschap van een vrouw, maar deze nieuwe chef was helaas voor hem nog niet getrouwd. Hij is namelijk nog heel jong, 21 jaar! Hij studeert zelfs rechten, waarschijnlijk gaat hij zijn studie afmaken en tijdelijk het bewind door iemand anders laten voeren. Dus om terug te komen op het feest. Het begon tegen de middag met het verwelkomen van de geïnviteerden en vervolgens een mis. Tijdens de mis is dan de nieuwe chef via een ceremonie uit zijn afzondering gehaald. Na de mis hebben ze dan een standbeeld onthuldigd van de oude chef. Om de chef tegen het massa volk (en het was echt een massa!) te beschermen liepen er mannen rond met maskers en dikke houten stokken. En amai, afschrikwekkend waren ze wel. En niet bepaald zachtaardig.
(Het haar is dus echt haar, ik weet niet hoe oud, dat moet lekker ruiken... ) Na deze ceremonie was het tijd voor het in ontvangst nemen van de cadeaus. Veel stoelen dat hij gekregen heeft! Daarna was er een maaltijd voorzien voor bepaalde mensen, maar wij hadden hier geen ticket voor. Maar niet erg, we hebben dankzij Rose eten gekregen van een van de vrouwen van de oude chef. Iedereen stond daar rechtstaand te eten, halen ze voor ons speciaal een tafel met stoelen uit. We worden hier echt altijd super ontvangen, alhoewel je je soms ook wel een beetje onwennig voelt bij zon VIP-behandeling. Na de maaltijd was het tijd voor het moment waar we lang naar hadden uitgekeken. De traditionele dans! Het komt er dus op neer dat een hoop uitverkorene mensen met traditionele kleren aan (veel veren en dierenhuiden) op tamtam-geluid op een speciale manier in een grote kring voortbewegen. Je kunt het niet echt dansen noemen, het is eerder een ritmische manier van bewegen. De nieuwe chef heeft 1 ronde meegedaan, met echt een immense hoed op. Buiten de dansende mensen lopen er ook nog mannen met geweren rond, die tegen betaling schieten, om zo de kwade geesten te verjagen. Alles bijeen heeft dit ongeveer een half uur geduurd. Het was wel indrukwekkend! En vermits zon feest niet dikwijls voorkomt hebben we echt wel geluk gehad dat we dit hebben kunnen meemaken.
Na de dans zijn we naar familie van Rose geweest, om daar de dag te beëindigen met eten, drinken en gezang. En dan voldaan ons bed in. De volgende dag alleen nog ontbeten en dan weerde bus op richting Yaounde
