Uit de leer van O'sensei "Aikido is Kotodama"; letterlijk "spraak van de ziel".

Kotodama of kototama verwijst naar het Japanse fonologische geloofsovertuiging van o.a. de Omoto-religie, dat stelt dat mystieke krachten in woorden en namen aanwezig zijn en zo een kracht vormen om onze omgeving, lichaam, geest en ziel te beïnvloeden. Kotodama is verwant met Japanse woorden zoals kotoage (woorden met magische kracht) en jumon (magische spreuk), waarbij het centrale concept in de Japanse Shintoïsme (en Kojiki) terug te vinden is (soms ook wel woordgeesten genoemd).
Morihei Ueshiba gebruikte kotodama als een spirituele basis voor zijn leer, een rijke mix van oude Shinto-mythologie en Omoto-kotodama-religie, waarbij verschillende geluiden en geluidscombinaties de verschillende shinto-goden uit de Kojiki vertegenwoordigen en zo de fundamentele kern van de schepping van het universum vormt.
De kotodama-leer van Ueshiba maakt nog zelden deel uit van het hedendaagse Aikidobeoefening. De leerlingen van O'sensei luisterden naar zijn kotodama-lezingen, maar waren er niet in geïnteresseerd.

Een voorbeeld van zo'n leerring van O'sensei die hij gaf: "Het universum is gecreëerd door de werking van de kotodama. Het Universum is de manifestatie van deze goddelijke wil. Het essentiële geluid "su-u-a" is het eerste geluid van die schepping, de Oorspronkelijke Bron (Ichigen) en werd geboren uit de Grote Leegte. Als we "su-u-a" uitdiepen, ontstaat de vijfstemmige "a-o-u-e-i". Dit hangt nauw samen met de combinatie van nigen, met twee materiële oorsprongen water en vuur en hun respectievelijke spirituele natuurgoden Takami Musubi en Kami Musubi, beiden geboren uit de kotodama "u", die op zijn beurt werd geboren door de ontwikkeling van de Kotodama "su-u-a". Hieruit ontstaan de zes geesten van "ta-ka-a-ma-ha-ra" (vertegenwoordigd de zes organen: ogen, oren, neus, tong, vlees en geest die de zes zintuigen baren: zien, horen, ruiken, proeven, voelen en denken), wat zich manifesteert in de acht krachten (sangen hachiriki), zijnde: beweging; stilte; stolling; ontbinding; spanning; losheid; combinatie en scheiding."

Uiteindelijk werden in de spirituele lessen van Aikido zo meer dan 75 kotodama's besproken.

"Het gevolg hiervan is, dat Aikido het werk is van Ame no Murakumo Kuki Samuhara Ryuou (-1-), de godheid van de karma." Ame no Murakumo is het werk van Universele Ki, de Ki waarmee het universum doordringt is."

"Door zich te zuiveren door kotodama, door Aikido, wordt de weg getoond om de hele wereld volledig te zuiveren van boosaardigheid en slechte gedachten, om zo de liefde te beschermen. Zonder liefde kan niets in de wereld worden gerealiseerd. Daarom geloof ik dat deze wereld zal worden vernietigd als het echte werk van Aikido niet wordt uitgevoerd. We moeten deze wereld beschermen. We moeten onszelf zuiveren - mensen, naties en de hele wereld - en vooruit gaan in naam van Amanominakanushi-nokami. Ik ken geen andere manier dan Aikido die in staat is om deze wereld te herbouwen. We moeten via budo de hoofdpoort binnengaan, de mensheid tegen vernietiging beschermen en ons toewijden om vrede te brengen bij de mensheid. Dit werk maakt deel uit van het werk van de grote Amanominakanushi-nokami. Aikido is de weg van oprechtheid en oprechtheid is de weg van toewijding en toewijding is een dienstverlening geven aan het bereiken van de constructie van de Universele Hemel, door ons te wijden aan de geest van de opbouw van een Hemel op Aarde. Om deze Weg te gaan, moeten we eerst en vooral onszelf zuiveren." (M. Ueshiba)