Kritische bedenkingen bij  nieuwe regionale ondersteuningsnetwerken voor inclusieleerlingen: aantal slachtoffers van M-decreet (kinderen, leerkrachten ouders) zal nog verder toenemen!

1.Crevits verwacht ten onrechte veel heil van advisering van leerkrachten door ondersteuners - ook voor type-2-leerlingen met een IQ lager dan 60, leerlingen met ernstige gedragsstoornissen e.d.

Crevits stelt o.a.: "Bijvoorbeeld voor kinderen met gedragsproblemen: als je de leerkracht op een goede manier ondersteunt, zal ook de leerling en de volledige klas goed ondersteund zijn." Crevits wekt de indruk dat met een simpel advies van een ondersteuner het probleem van leerlingen met ernstige gedragsstoornissen en van de medeleerlingen in een klas met 20 leerlingen opgelost zal zijn". Naïviteit troef! Het gaat bij de aanpak van inclusieleerlingen die het gewone curriculum niet kunnen volgen of die grote gedragsstoornissen vertonen, niet om een tekort aan competentie' bij de leerkrachten, maar om het feit dat de leerkracht voor een onmogelijke opdracht wordt geplaatst, en/of om het feit dat de medeleerlingen de dupe zijn.

In landen als Finland zitten die leerlingen meestal en terecht in aparte b.o.-klasjes! In Vlaanderen plaatst men ze zomaar in gewone klassen.

2.Niet de minste aandacht voor de verdere ontwrichting van het buitengewoon onderwijs. En nog steeds geen recht tot toegang tot het b.o

*De nieuwe maatregelen zullen leiden tot minder kinderen in het b.o..: meer leerlingen die gewone curriculum absoluut niet kunnen volgen en/of met ernstige gedragsstoornissen zullen toch in gewoon onderwijs terecht komen.

Minister Crevits gaf dit zelf terloops toe : "Maar dit kan nooit een rush naar het buitengewoon onderwijs tot gevolg hebben; integendeel." Dus: minder leerlingen naar het b.o.

Maar niemand van de velen die bij de opstelling van de maatregelen betrokken waren bekommerden zich daarvoor - blijkbaar ook de lerarenvakbonden niet.

Het is bekend dat de departementale verantwoordelijken voor het M-decreet als Theo Mardulier radicale voorstanders zijn van het gewoon opdoeken van het b.o. Binnen de administratie is er niemand die het de voorbije 20 jaar opnam voor het b.o.

Ook nog steeds geen recht op toegang tot bo: nog steeds geen oplossing voor een van de belangrijkste problemen.
E. Meuleman (Groen) stelde:
"We zijn allemaal getuige geweest van die drama's, minister, de voorbije twee jaar. Er zijn heel wat kinderen geweest die misschien beter in het buitengewoon onderwijs hadden gezeten en van wie je voelde dat ouders en het kind zelf misschien alleen daar de rust hadden kunnen vinden die ze op dat moment nodig hadden . Zij konden daar soms niet naartoe omdat ze geen verslag hadden."

3. Het M-decreet en de nieuwe ondersteuning leiden niet tot meer, maar tot minder ontwikkelingskansen voor kansarme leerlingen. Minister Crevits gewaagt ten onrechte van sociale correctie.

Commentaar bij stelling van Crevits dat nieuwe regeling voordelig zal zijn voor probleemkinderen uit 'lagere' milieus. en dat het gaat om een 'sociale' correctie. We zijn het daarmee niet eens.

De ondersteuningsnetwerken zullen bij bepaalde ouders (vooral uit de zgn. 'betere' milieus) nog meer de indruk wekken dat het gewoon onderwijs hoe dan ook hun kind moet kunnen opvangen - ook al kan het kind geenszins het gewone curriculum volgen en/of vertoont het grote gedragsstoornissen.

De ondersteuningscenten zullen dus nog meer dan op vandaag bij de kinderen van 'betere' ouders terecht komen.

Andere ouders die het b.o. verkiezen krijgen er te maken met een ontwricht b.o. dat hun kinderen minder ontwikkelingskansen kan bieden. Dus: de probleemkinderen uit de 'lagere' milieus zijn het meest de dupe van het M-decreet.

Kansarme leerlingen in het gewoon onderwijs zullen ook in klassen met inclusieleerlingen die al te veel aandacht opeisen van de leerkracht en het gewone lesverloop verstoren, minder i.p.v. meer ontwikkelingskansen krijgen.

Nog dit: aangezien men de doelgroep gaat vergroten tot alle kinderen met noden en voortaan meer GON-uren per leerling in principe mogelijk zijn, zal het budget al te klein zijn om hieraan tegemoet te komen. Men belooft zaken en wekt hoge verwachtingen die men in de praktijk niet kan realiseren.

Minister Crevits over 'sociale' correctie

Crevits: Met de nieuwe regeling doen we ook een sociale correctie. Als we kijken naar het profiel – toch wel relevant – van de ouders van de gon-leerlingen vandaag, zijn het vooral leerlingen van hoogopgeleide tweeverdieners die gon krijgen. Er is een zeer interessant gon-onderzoek van 2012 waaruit blijkt dat 86,9 procent van de ouders beiden voltijds betaald werk heeft; bijna 7 op 10 van de ouders heeft een diploma hoger onderwijs. 57 procent heeft allebei een diploma hoger onderwijs. Als we dat afzetten op het gemiddelde van Vlaanderen over het hebben van een diploma secundair onderwijs, dan ligt dat een stuk lager. Mij zou het bijzonder verbazen als leerlingen met bijzondere zorgnoden in overgrote mate zouden wonen of leven in gezinnen waar de ouders een diploma hoger onderwijs hebben. Collega's, door nu de volledige leerlingenpopulatie mee te nemen, doen we net een sociale correctie omdat we afstappen van de nood aan medische labeling en toelaten dat scholen, centra voor leerlingenbegeleiding en ouders samen gaan zoeken en op flexibele wijze gaan zoeken naar de beste manier om een leerling ondersteuning te geven. "

Het zijn inderdaad vooral ouders uit betere milieus die vaak ten onrechte eisen dat hun kind toch het gewoon onderwijs kan volgen, ook al kan hun kind het gewoon curriculum niet volgen. Het zijn ook die ouders die makkelijker een PAB bekomen. Het zijn die kinderen die het grootste deel van het curriculum niet kunnen volgen en/of die grote gedragsstoornissen vertonen die het meest problemen scheppen voor de leerkrachten, en een probleem vormen voor het leerproces van de medeleerlingen. De ondersteuningsnetwerken zullen bij die 'betere' ouders nog meer de indruk wekken dat het gewoon onderwijs hoe dan ook hun kind moet kunnen opvangen.

4.C. Gennez bevestigt wat we al herhaaldelijk signaleerden: regionale & al te complexe ondersteuningsnetwerken functioneren slecht in Nederland en dat zal bijna zeker ook zo zijn in Vlaanderen

Gennez: "En als we vandaag net over het muurtje kijken, naar Nederland, dan zien we dat men daar al langer experimenteert met die samenwerkingsverbanden voor zorg, die effectief zijn uitgerold, maar dat het op dit moment bij onze noorderburen niet goed loopt met de financiering.

En dan zou het toch wel geen kwaad kunnen om daaruit lessen te trekken. Soms zijn ‘good practices’ zeer inspirerend, maar in dit geval zijn ‘bad practices’ misschien inspirerend. Ik hoop dat we dat niet gaan zien in ons onderwijs. Zegt u dan niet dat men u van op het veld niet heeft gewaarschuwd. Want, als ik zeg dat er te weinig betrokkenheid is van ouders en hun vertegenwoordigers, zeg ik tegelijkertijd ook dat, als u die ondersteuningsteams uitrolt, de controle op de aanwending van die middelen door de overheid essentieel is, wil men debacles zoals in Nederland vermijden."

Crevits en co beloven wel dat er een evaluatie zal komen, maar de beloofde objectieve evaluatie van het M-decreet werd ook al officieel geboycot. In Onderwijskrant nr. 181 leggen we uitvoerig uit waarom zo'n gecompliceerde en regionale netwerken en met zgn.' open financiering' niet effectief kunnen zijn. Zo'n indringende hervormingen moeten ook vooraf uitgetest worden. Improvisatie is eens te meer troef!

5. Ondersteuners weten niet welk statuut ze zullen krijgen.

Ook Crevits en Co hebben geen oplossing. Dit probleem wordt dan maar 3 jaar uitgesteld, maar dit zorgt nog voor meer onzekerheid en onrust bij personeelsleden en scholen. Ervaren en vastbenoemde personeelsleden zullen minder vlug bereid zijn om deel uit te maken van zo'n netwerk. En tijdelijke personeelsleden weten ook nietwaar ze waar ze aan toe zijn.

Crevits: "Daarnaast is het ook van belang om een duidelijk traject te schetsen naar een aangepast personeelsstatuut voor de ondersteuners. Ook hier zijn er zorgen op het terrein. Werken met een overgangsperiode biedt een opportuniteit om dat nieuwe statuut op een onderbouwde manier voor te bereiden en uit te werken. De transitie naar een nieuw ondersteuningsmodel zal ook een verschuiving van personeelsleden en hun competenties vergen. Om het voor de betrokken personeelsleden en schoolbesturen zo zorgzaam mogelijk te laten verlopen, gelden in deze overgangsperiode aparte regels voor het personeelsstatuut, maar die vormen geenszins een voorafname van een aangepast statuut voor de ondersteuners."

6. Scholen met veel probleemleerlingen zullen de dupe zijn - voor het s.o. vooral ook bso - Het bso zal door de toename van de probleemleerlingen nog problematischer worden. 

E. Meuleman  (Groen) getuigde commissie onderwijs 

Minister, ik kan me goed voorstellen dat er ondersteuningsnetwerken zullen zijn die een heel aantal grote aso-scholen onder hun hoede zullen hebben en die dus heel veel middelen zullen genereren op basis van het aantal leerlingen, maar waarvan er absoluut geen zekerheid is dat zij een groot aantal kinderen zullen moeten bedienen met het grootst aantal zorgnoden.

Omgekeerd kan het zijn dat er ondersteuningsnetwerken zullen zijn die minder middelen zullen genereren op basis van het aantal leerlingen, maar die misschien wel heel veel bso-scholen onder hun hoede zullen hebben waar heel veel kinderen in de B-stroom zitten die misschien vroeger in het buitengewoon onderwijs zouden hebben gezeten, en veel meer ondersteuning nodig zullen hebben. Ik kan me inbeelden dat er een grotere ongelijkheid zal zijn die sommige bevoordeelt en andere minder."

7.Besluit: aantal slachtoffers van M-decreet zal per 1 september nog gevoelig toenemen 

Vooral ook de leerkrachten met inclusieleerlingen die een apart curriculum vereisen en/of die ernstige gedragsstoornissen vertonen zullen de dupe zijn van het verhaal. Ook de medeleerlingen zullen de dupe zijn.

Bijlage:1. Nog enkele reacties

1.Heleen van Hecke

Beste minister,
ik heb tijd gemaakt om u een brief te typen op de Facebookpagina van het m-decreet. Ik ben de mama van vier kinderen waarvan er 3 een beperking hebben. Zo te zien vindt u het niet belangrijk wat wij als ouders met beperkingen moeten doormaken en dan nog eens moeten 'vechten' tegen het m decreet.

Ik spreek uit naam van vele ouders en kinderen met een beperking die tegen dit m-decreet moeten vechten en gevochten hebben om hun kinderen in het buitengewoon onderwijs te krijgen. En nu loopt het helemaal uit de hand met u plan dat u samen met andere ministers hebt opgemaakt om op 1 september uit te voeren. Is er nog respect voor het onderwijs, weet je wat de leerkrachten in het buitengewoon onderwijs allemaal verwezenlijken met kinderen met een beperking, beseft u welke druk u legt op de leerkrachten in het gewoon onderwijs, beseft u wat u de ouders aan doet met kinderen met een beperking, weet u hoe erg dit is voor onze kinderen met een beperking.

Beste minister, u maakt heel veel kapot. Er blijven veel onduidelijkheden, onzekerheden en u speelt met de toekomst van onze kinderen. Moet het leven nog zwaarder worden dan het nu al is.

Gelukkig heb ik al 2 kinderen die heel gelukkig zijn in het buitengewoon onderwijs. Maar wat met onze laatste meisje met een beperking in het gewoon onderwijs. Autisme met een normale begaafdheid, een verborgen beperking maar wel degelijk met vele problemen. Zal zij, samen met vele kinderen ook voldoende begeleid en ondersteund worden. Je ziet er weinig van, maar het is een niet te onderschatten beperking. Ministers, weten jullie eigenlijk wel wat de verschillende beperkingen inhouden, hoe ze het best geholpen worden,... Ik stel me vragen, vele vragen. Het maakt me verdrietig en bang. Vriendelijke groeten uit Brugge

2.Anja Verduyn

Door het onnozel M-decreet word mijn zoon ferm op de proef gesteld en gestraft. Moet dagelijks in klas zitten waar hij geen extra hulp krijgt. Niet mee kan in de les.
Erbovenop nog 5 uur in zijn nodige vrije tijd revalidatie moet volgen in reva Spermalie. De vooruitzichten zien er niet goed uit. Volgend jaar terug 1 ste leerjaar, terug die frustratie na schooltijd de woede de bom die thuis ontploft. Een beproeving voor gans ons gezin. Dyslexie en dyscalculitie kan maar vastgesteld worden na 4 de leerjaar. Dus gom begeleiding geen recht op.

Hoop dat ik later als hij ontspoord is wel recht zal hebben op goeie advocaat. Want nu nog eens extra gaan bijverdienen lukt niet want ben 's avonds kapot en op nadat mijn zoon zijn frustratie heeft uitgewerkt.

3.Koen Hallaert

Na de goed-nieuws-shows rond het ondersteuningsmodel M-decreet toch even enkele kritische bedenkingen...

Wij in het buitengewoon onderwijs type basisaanbod voelen ons nog steeds in de kou staan...
Op 1 september 2018 moeten wij één vestiging sluiten door het M-decreet... Er zijn meer dan 100 schoolverlaters in 2 jaar en de instroom wordt geschat op +/- 20 leerlingen. Meer kinderen krijgen we niet binnen...
Heel wat jonge collega's verliezen hun job of ze moeten aansluiten binnen het ondersteuningsteam. Hoe dit eruit zal zien is nog koffiedik kijken...

Er is nog steeds een verschil in het ambt van onderwijzer en onderwijzer ASV. Mensen die 10 jaar werken als TADD'er in het buitengewoon onderwijs moeten helemaal opnieuw beginnen in het gewoon onderwijs...
Als we een vestiging moeten sluiten, moeten we als straf een deel van de subsidie van Agion terugbetalen aan de overheid... Waarde = een mooi huis ! Gevolg van het M-decreet waar wij niet voor gekozen hebben...
Men moet DRINGEND het M-decreet opnieuw evalueren EN bijwerken !!!

Men kan in het gewoon basisonderwijs NOOIT dezelfde ondersteuning aanbieden als in het buitengewoon onderwijs... Wie dit gelooft maakt zichzelf iets wijs... De leerkrachten in het gewoon onderwijs staan nu al op de toppen van hun tenen. Meer kan echt niet!
Er zijn nog scholen type basisaanbod die in hetzelfde schuitje zitten, die moeten sluiten maar hier horen we niks over, niemand die zich dit aantrekt...
We horen alleen maar een goed-nieuws-show...
Wel, voor onze, kinderen, ouders en leerkrachten is dit heel emotioneel en TRIEST !

4.Mike Verhaeghe

Ik zal zeker NIET kijken naar deze M-show van Crevits in de 7de dag In de plaats van een debat ten gronde kunnen de ontwerpers van dit decreet hun triomfronde op de VRT starten.
Volgende dinsdag = zwarte dinsdag voor leerlingen en leerkrachten uit het buitengewoon onderwijs. Voor wie de vorige jaren op een andere planeet zat: het M-decreet predikt het credo: "eerst gewoon, dan buitengewoon onderwijs". Het ontneemt duizenden jongeren hun recht op de professionele ondersteuning in het buitengewoon onderwijs en teams die al tientallen jaren samenwerken worden uit elkaar getrokken en ingezet als pionnen in een Monopoly-spel. Het gaat om geld en macht en de komende verkiezingen.

5.Lieselotte Vervaecke

Laten we eens luisteren naar de mensen die écht in het werkveld staan. Ik snap niet hoe dit kon gebeuren. En dan heb ik het niet alleen over de mensen in het buitengewoon onderwijs. Wekelijks krijg ik in het 'gewoon' secundair onderwijs te horen dat 'dit' toch niet de bedoeling kan zijn van onderwijs?

Leerkrachten kunnen 'geen weg' met bepaalde leerlingen omdat ze de knowhow niet bezitten... Ze voelen zich een slechte leraar, weten niet hoe ze iedereen nog evenveel aandacht kunnen geven in hun klas. Er zijn gewoon geen middelen, geen structuur, om nog maar te zwijgen van de grootte van de klasgroep, de klasinrichting, enz... Alle energie gaat verloren. Het gaat compleet de verkeerde richting uit.

Dit is een intrieste beslissing. Inclusie is voor mij NIET eerst gewoon, dan buitengewoon. Het is net andersom. Dán pas komt er net wel integratie in ons maatschappelijk leven. Maar geen mens die er écht mee te maken heeft, die dit begrijpt. Zelfs de minister niet. Met alle respect, maar dit is een beslissing die de toekomst van onze 'buitengewone gewone' leerlingen wegneemt. En dáár zit enorm mee in. Want onze leerlingen verdienen veel meer dan dit.