Aaaaah, het hoofddoekendebat laait weer op, aangewakkerd door de beruchte boerkini.
Wat is dat nu eigenlijk, zo'n boerkini? Eigenlijk is dat een gewoon badpak in badstof met lange mouwen en lange broekspijpen, met een kapje eraan vast. Het lijkt dus enorm veel op een badpak uit de jaren vijftig. Het enige verschil is dat we toen onze badmuts los ervan op ons hoofd zetten terwijl bij de boerkini het kapje eraan vastzit.
Nu ja, niemand draagt dat tegenwoordig nog, zo'n badpak uit de jaren vijftig. Ik ga mij ook niet belachelijk maken aan het strand of in het zwembad in zo'n rood-wit gestreept apenpakje, nee, maar die boerkini's lijken me wel wat. Leuke kleuren, leuke tekeningen ofwel helemaal zwart, wat toch altijd optisch afslankt. Ja, ik zie mezelf wel zwemmen in zo'n ding. Ook handig als je een keer geen zin hebt om overal overtollig haar weg te halen. In een boerkini is er geen kat die het kan zien dat je je bikinilijn niet gewaxt of geschoren hebt.
Als je even een opzoeking doet op internet dan merk je al gauw dat de boerkini een redelijk nieuw ding is. Ontworpen in Australië en maar moeilijk te vinden in Europa. Het vindt zijn oorsprong niet in moslimlanden, zoals wel vaker gedacht wordt. En toch kan men het niet laten van hier hetzelfde drama over te maken als over de hoofddoek. Er zijn al zwembaden die het kledingstuk gewoon verbieden om zogenaamd hygiënische redenen. Onzin natuurlijk, want de stof is dezelfde als die van elk badpak. Veiligheid zou ook een rol spelen. Nog meer onzin want deze badstof sluit even nauw aan op het lichaam als die van een gewone bikini. Wat is dan eigenlijk het probleem?
Sommigen zijn van mening dat dit soort allesverhullende kleding vrouwonvriendelijk is en bijdraagt tot de onderdrukking van de moslimvrouw. Sta mij toe u te vertellen wat volgens mij vrouwonvriendelijk is en waarom het niks, maar dan ook niks met onderdrukking te maken heeft.
In onze westerse cultuur zijn wij eraan gewend geraakt om ons lichaam te tonen. De rokjes werden korter, de décoletés dieper, outfits gewaagder. Wij gebruiken het vrouwelijk lichaam hoe langer hoe vaker ook voor verkoopsdoeleinden. Denk maar aan de schaarsgeklede meisjes om auto's en moto's aan de man te brengen, om maar één voorbeeld te geven. Hiermee reduceren we de vrouw bijna tot een voorwerp, maar daar staat niemand bij stil. We gaan zelfs zover dat we jonge tieners, kinderen eigenlijk nog, toelaten om strings te dragen of zulke korte rokjes dat ze bijna met hun billen bloot lopen. Welke zichzelf respecterende vrouw vertoont zich in het openbaar in doorkijkkledij of in een stukje stof niet groter dan een zakdoek, vraag ik u. Het zal de eerste noch de laatste zijn die op straat een oneerbaar voorstel krijgt van een wildvreemde man. Dat dit soort kledij niet bepaald vrouwvriendelijk is, daar denkt niemand aan. Een vrouw mag toch dragen wat ze wil, zeker? Natuurlijk, zoiets moet kunnen.
Mannen verkondigen op facebook dat de hoofddoek of de boerkini opgelegd wordt aan de moslimvrouw door de mannen. Dat mannen op die manier hun vrouwen onderdrukken. Hoewel tegenwoordig zowat elke moslima stellig verkondigt dat ze zelf de keuze heeft of ze wel of geen hoofddoek wilt dragen, lijkt niemand dit te willen geloven. Ze zouden ertoe verplicht worden. Vreemd dan toch dat geen enkele van die vrouwen de vod van haar hoofd rukt en zegt: "Niet meer met mij!"
Onderdrukking is de beperking van de eigen vrije wil. Iemand verbieden een bepaald kledingstuk te dragen is eveneens een beperking van de vrije wil. Wanneer wij moslimvrouwen verbieden om een hoofddoek te dragen onderdrukken wij hen. Wanneer wij moslimvrouwen verbieden een boerkini te dragen, zeggen wij eigenlijk dat we liever niet willen dat ze komen zwemmen in zwemkledij waar zij zich goed in voelen. Daar gaat het toch om? Dat men zich goed kan voelen in zijn kledij.
Kledij is vaak een vorm van zelfexpressie. Vele voorbeelden hiervan doorweven onze eigen cultuur en dan vooral onder onze jongeren. Kledij werd en wordt noch steeds gebruikt om ons als individu te identificeren met of net te onderscheiden van een bepaalde groep, of deze nu een geloofsovertuiging aanhangt of niet.
Ik ben voorstander van ieder de vrije keuze te laten zo lang men maar een minimum aan zedelijkheid hanteert en herkenbaar blijft in het straatbeeld. Ooit, het lijkt wel een vorig leven, was ik getrouwd met een Belg met Duitse roots, een westerling zoals ik. Droeg ik een rok tot net onder de knie, dan was ik in zijn ogen een hoer en stond hij erop niet met me buiten te komen totdat ik andere kleren aantrok. Dat is onderdrukking. Vanzelfsprekend gaf ik geen enkel gehoor aan zijn geklaag. Hij kon kiezen: of zo de deur uit met mij of ik ging alleen de deur uit. Zo'n huwelijk is uiteraard geen lang leven beschoren en ik denk niet dat het bij de moslims erg anders zal gaan. Bij een bezoek aan een moskee werd mij ooit uitgelegd waarom de vrouwen meestal volledig bedekt gekleed gaan. Deze man stelde dat wanneer de moskee vol zit met mooie dames, de mannen veel te snel afgeleid zijn. Ze kunnen zich niet meer richten op het geloof, maar kijken alleen nog naar de vrouwen. Ze stellen eigenlijk dat ze als man zeer zwak zijn en dat de vrouwen de zedelijkheid van de mannen beschermen door zichzelf te verhullen in lange gewaden en hoofddoeken, maar nergens kan het geëist worden door de echtgenoot. Nergens in de koran staat dit geschreven dat de man het van zijn vrouw kan eisen.
Bovendien kan ik u uit de eerste hand vertellen dat het niet erg aangenaam is om gediscrimineerd te worden op basis van zoiets banaals als een kledingstuk. Als hindoe draag ik af en toe in mijn vrije tijd als ik daar zin in heb een hoofddoek. Het houdt je haar uit je gezicht en je hoofd warm en je haar proper. Ook als ik ging poetsen, wat doen mijn job was, kwam het van pas als ik stof van plafonds moest verwijderen. Er valt dan tenminste geen viezigheid in je haar. Dat ik het droeg vanuit geloofsovertuiging of niet, kwam nooit ter sprake bij de klanten en al helemaal niet dat mijn man een moslim zou zijn die me hiertoe verplicht had. Toch werd ik als geboren en getogen Belgische gediscrimineerd voor een extra stukje stof.
Ik stond in de wachtrij aan te schuiven aan het onthaal van de supermarkt. De rij was erg lang en ik stond daar al zeker een half uur voor een antwoord op een heel kleine vraag. Toen het eindelijk aan mij was, liet de vrouw achter de balie de man achter me gewoon voorgaan. Ik merkte beleefd op dat het aan mij was en dat meneer achter mij was. De dame in kwestie negeerde me. Ik vroeg haar of ze me achteruit schoof omdat ik een hoofddoek droeg en wees haar erop dat ik geboren en getogen Belgische was en dat ik het niet netjes vond van haar om te gaan discrimineren op basis van een kledingstuk. De vrouw achter de balie begon zich duidelijk te schamen, maar snauwde me desondanks heel onbeleefd af dat het toch altijd hetzelfde liedje was met dat gespuis. Toen ik eindelijk de kans kreeg om mijn vraag te stellen waarvoor ik in de eerste plaats in de rij stond, weigerde ze pertinent om ook maar enige moeite te ondernemen om een degelijk antwoord te geven. Ik beloofde haar dat als ze nog een keer zoiets zou proberen, dat ik wel eens met haar baas zou gaan praten.
Thuis aangekomen, liet ik mijn man de winkel opbellen om dezelfde vraag opnieuw te stellen in de hoop dat hij wel een degelijk antwoord zou krijgen. Hij kreeg dezelfde onthaaldame aan de lijn als dewelke die mij had afgesnauwd. Ze zwoer aan mijn man dat ze echt geen racist was en dat haar schoondochter moslima was en dat ze geen problemen had met vreemdelingen en ze smeekte mijn man of hij mij wilde ompraten zodat ik niet met mijn klacht naar de baas zou stappen. Tot op de dag van vandaag geloof ik er nog steeds geen snars van dat ze zich niet schuldig probeerde te maken aan discriminatie. Als ik nadien nog een keer langs het onthaal van de winkel moest en zag dat dezelfde vrouw daar aan het werken was, wendde ik mij doodleuk tot haar collega. Ze herkende mij meteen en begreep de boodschap. Met het schaamrood op de wangen keerde ze haar rug. Ik kan alleen maar hopen dat ze nadien nooit meer zo'n lelijke streek heeft uitgehaald.
Ik had natuurlijk de keuze om de hoofddoek af te doen, want ik voelde mij even goed met als zonder. Ik denk dat het daar bij de moslimvrouwen wel iets anders ligt. Ik vermoed dat hun hoofddoek voor hun net zo essentieel bij hen kledij hoort als voor ons, onze onderbroek. Zonder voel je je gewoon onzeker, ongemakkelijk.
De boerkini is in dat opzicht niet heel erg anders. Deze vrouwen zijn het gewend zichzelf te verbergen onder lange gewaden en doeken. Zwemmen doen zij even bedekt als elke andere activiteit. Door de boerkini te weren, weren we de moslimvrouw uit onze zwembaden, terwijl we klagen dat ze te weinig deelnemen aan het openbare leven. De boerkini is juist bevorderlijk voor hun integratie in het sociale leven. Mogen deze vrouwen zich niet goed en zelfzeker voelen in het zwembad? Velen dragen onder hun lange lappen stof vaak net zulke moderne kledij, juwelen en zelfs make-up als wij. Dit doen ze voor zichzelf. Laat ze doen waar ze zich goed bij voelen en laat ons geen aanstoot meer nemen aan een stukje stof meer, maar aan een stukje stof te weinig. Dat stukje stof te weinig berokkent meer schade dan dat stukje te veel. Dat stukje stof te weinig is juist erg vrouwonvriendelijk en denigrerend. Het pleegt afbreuk aan de persoon en focust alle aandacht enkel maar op het lichaam, wat leidt tot verplichte scheer- en waxbeurten, een hoop starende en geneerde blikken, fluitende bouwvakkers en oneerbare voorstellen van wildvreemde mannen, waar geen enkele vrouw mee gediend is.