Ondertussen ben ik, na drie dagen in het overstelpende Dakar door te brengen, in Kaolack aanbeland, in het hospitaaltje van de zusters van moeder theresa. Een warme ontvangst door de zusters en hun Senegaleese entourage, deden me onmiddelijk tot rust komen na de drukte in de hoofdstad. Rust, die ik kon gebruiken om het gemis te stelpen dat ik sinds Dakar sterk voelde.
Ondertussen ben ik zelfs al een beetje ingewerkt in het reilen en zeilen van het gasthuisje, dat gerund wordt door vijf zusters, gekleed in wit blauwe dracht, een klein kruisje bengelend op hun schouder, een glimlach die hun snoet opsiert.
Bijna idillisch lijkt het ziekenhuisje met zijn bloementuin, waar enkele tropische varianten van vlinders gretig gebruik van maken, waarin salamanders kruipen met regenboogruggen en andere met knalgele koppen. Niet te veel zieken, een man of twintig, slentert door de open gangen. Alles verloopt rustig...
Maar wie praat met deze mensen, begeeft zich in een andere wereld.
Het verhaal van Stephen...
'Do you speak English?' is een vraag de in franssprekend Senegal niet vaak over de lippen rolt. Aangezien Stephen van Liberia is, is het Engels hem bekender dan het Frans. Meteen ook de reden waarom hij tot op heden nog geen Senegaleese papieren bekwam, waar hij sinds 2007 op wacht. 'If I would speak French or Oulof, they would immediately give me papers'.
Stephen's vader, werkend voor de regering in 1990, vluchtte naar zijn geboortedorp, toen de rebellen in dat jaar een staatsgreep pleegde. Deze vlucht mocht niet baten, hij werd verklikt door de dorpelingen. Stephen ziet nog steeds scherp voor ogen hoe hij als elfjarige knaap de rebellen hun 'vluchthuis' ziet binnen komen en met een schot in de schedel, een einde maakte aan zijn vaders leven.
Na deze tragische impuls, vlucht het gezin van Stephen waaronder nog zijn broer, zus, moeder en hemzelf naar Guinee waar ze tot 1997 in een vluchtelingenkamp verblijven, het jaar dat een nieuwe regering in leven wordt geroepen in Liberia. Zijn hooggeschoolde moeder gaat hiervoor werken, maar wordt beschuldigd van coöperatie met de rebellen eens het gezin goed en wel is geïnstalleerd in Monrovia, de hoofdstad van Liberia. De dag na haar arrestatie, verneemt Stephen haar dood via de radio.
Stephen gaat naar zijn dorp van afkomst met het nieuws van zijn moeders overlijden. Enkel kwaadwillige tevredenheid was hun respons. Stephen's gezin had te lang geleefd met afkeer voor de heersende 'Poro' society, die er kanabalistische praktijken op na houdt en volgens Stephen door de regering worden ondersteund. De rouwende zoon wordt meegenomen naar de 'bush' en men verminkt hem ernstig, drinkt zijn bloed in een kom die wordt doorgegeven. Drie dagen blijft Stephen vastgebonden op die plaats, tot hij zich kan bewegen tot een volgend dorp, waar hij als bij wonder een vriend treft. Die geeft hem kledij, een longsleeve om zijn gezwollen armen te bedekken en vergoedt zijn transport naar Monrovia, waar hij niet zijn zus en broer terug vindt, maar enkel een afgebrand huis.
Hierop gaat Stephen naar Sierra Leona, via een 'bushpath', waar hij aan de grens door het ICRC wordt opgevangen en naar een vluchtelingenkamp wordt gebracht. Hier vindt hij zijn oom terug, waar hij tot op heden mee samenleeft. Als ook in Sierra Leona burgeroorlog begint, door het RUF (revolutionary United Force) opgewarmd, vlucht Stephen verder, naar Guinee deze keer. In 2005 wil hij hier papieren bekomen. 150 000 FCFA (250) is het bedrag dat de verantwoordelijke officier van hem vraagt, onder tafel wel te verstaan. Zijn oom doet hierop beroep op het UNHCR. De hierop ontslagen officier wil zich wreken, waaraan Stephen een doof oor, een verminkte rechter gezichtshelft en chronische hoofdpijn aan overhoudt. Stephen gaat naar Senegal...
Sinds 2008 krijgt Stephen een medische behandeling in Senegal, op aanvraag van UNHCR, na een klacht van Stephen's oom bij hen, deze keer omwille van blijvende weigering tot regularisatie, wat medische zorgen onmogelijk maakt. Sindsdien neemt Stephen ook enkele 'psychiatrische' medicijnen. Sinds drie maanden komt Stephen tot rust bij de zusters, dit weekend gaat hij naar Dakar, voor de eerste keer in twee jaar verblijven buiten een gezondheidszorginstelling.
Na het doorslikken van dit openhartig relaas door Stephen, heb ik het volgende nogmaals besloten...
Wat een geluk is het, te kunnen leven in ons 'beschermde' Westen, waar mensenrechten wel betekenis hebben en bovenal, wat een geluk dat we kunen leven met mensen rondom ons die ons graag zien, die wij graag zien, die geïnteresseerd zijn in ons welzijn. En ook bewondering kreeg ik, voor de stille Stephen, een beetje van de wereld weg zou je kunnen zeggen, die graag zijn verhaal deelt, ook met jullie en die na alles wat hij heeft meegemaakt, nog welgemeend enthousiast gezegd krijgt, telkens ik op het terrein verschijn: 'Hello Daniël, How are you?'.
|
