H A N D O P F O K  indien  niet  anders  kan...

In dit artikel wil ik toch iets vertellen over het grootbrengen van uw vogels met de hand. De echte kenners zullen al wel snel doorhebben dat het hier gaat om het grootbrengen van agapornieden. Dit wil nu ook weer niet zeggen dat deze methode niet zou geschikt zijn voor om het even welke andere vogel, enkel de gebruikte ingrediënten in de samenstelling van het voer zullen moeten aangepast worden.

Als eerste punt wil ik wel aanhalen dat je uw vogels best NIET met de hand moet groot brengen, tenzij er grondige  redenen bestaan die deze methode verantwoorden. Enkele redenen om dit toch toe te passen zijn o.m.: Wanneer de ouders weigeren om de jongen te voeren of wanneer de pop overleden is en wanneer we geen pleegouders ter beschikking hebben. Het is ook mogelijk dat het ouderkoppel niet voldoende voer bij de jongen brengt en reeds bezig is met een volgende broedsel. Sommige tentoonstellers vinden er hun genoegen in om de jongen toch met de hand groot te brengen. Handtam  zullen die jongen zeker wel worden, vraag is echter; Welke waarde gaan deze vogels, als kweekvogels nog hebben in de toekomst, is wel bedenkelijk. Ieder zal voor zich maar moeten uitmaken waar hij voor kiest. Waarschijnlijk zal  de keuze vallen op de methode die voor de liefhebber het meest renderende zal blijken, zoals meestal trouwens zal ook hier het financiele aspect de bovenhand halen. Spijtig in elk geval voor de vogels.

Wanneer kan je nu best beginnen met de handopfok? Dit is een vraag die moeilijk te beantwoorden is. Het zal veel afhangen of het een bewuste keuze is of dat we genoodzaakt zijn door bepaalde omstandigheden. Bij onze gastheer, kweker van Rosei-collie's, worden de jongen geplukt door de ouders in het nest, zelfs wanneer de veren pas beginnen door te stoten, dit is dan op de ouderdom van 2 weken.  Dit is voor hem dan ook het sein om de jongen te scheiden van de ouders.  De eerste 2 weken krijgen ze wel normaal hun voeding van de ouders en dit is wel zeer belangrijk voor de jongen, de kropmelk is voor een vogel immers van groot belang. Volgens de kweker hebben de jongen na 2 weken reeds een goede basis om verder te gaan. De jongen zitten echter nog wel niet volledig in de veren en dit schept misschien een ander probleem, nl. de koude, dit is een punt waar we zeker rekening moeten mee houden en voorzorgen dienen te nemen. (zie benodigdheden)

BENODIGDHEDEN:

Om jonge vogels noodgedwongen met de hand groot te brengen heeft u volgende zaken nodig: Schaf deze ruim op tijd aan, dan kan je op je gemak de gebruiksaanwijzingen doornemen en evt. nog onbeantwoorde vragen stellen aan personen met meer ervaring.

- Pot met opfokvoer bv.; Nutribird of Cedé  -  Spuitje van 10ml (zonder naald) te verkrijgen bij de apotheker + reserve spuitjes.  -  Waterkoker  -  2 schaaltjes of bakjes  -  Thermometer  -  Warm waterkruik of magnetronkruik  (zoals die gebruikt worden voor baby's) - Maatschepje  -  Mini-garde.

De  BEREIDING  van  de  VOEDING:

Zelf gebruik ik Nutribird A21 van Versele-Laga als handopfok voeding zegt de kweker. Per pot van 800 gr kost dit ongeveer 9.50 €uro Bij een nest van 4 jongen doe ik ongeveer 1 week met deze pot. Er zijn ook emmers van 3 kgr te koop en die zijn merkelijk beterkoop. Omgerekend krijg ik vaak 800 gram gratis bij aankoop van 3 kgr. Zoals eerder reeds aangegeven zijn er ook andere (goedkopere) merken in de handel, ik gebruik echter altijd dit merk. Ik heb trouwens geen ervaring met andere merken, dus zal ik mij ook beperken tot de bereiding van dit soort opfokvoer.

De voeding is een poederige substantie die heel erg zoet ruikt (naar snoep). Vooraleer u er mee begint, toch best eerst de gebruiksaanwijzing goed lezen want hier staan wel belangrijke dingen in vermeld.  Voor Nutribird  A21 is een verhouding  van 1/2 nodig. Dit wil zeggen 1 maatschepje voer mengen met 2 schepjes gekookt water. Voor dat u kunt beginnen, dus eerst water koken. Terwijl u het water aan de kook brengt kan u de benodigde hoeveelheid voer alvast afmeten. Onthou dus goed hoeveel schepjes u gebruikt hebt. U hebt nl. dubbel zoveel schepjes aan gekookt water nodig. Het voer kan u in een schaaltje (kommetje) doen. Wanneer het water even gekookt heeft doe ik steeds een ruime hoeveelheid in het andere schaaltje. Met het maatschepje meet ik het benodigde aantal schepjes water af en voeg dit bij het voer. Met de mini-garde kan je het geheel nu goed omzetten (roeren). Roer net zo lang totdat je een klontvrije youghurtachtige substantie bekomt. Laat de voeding nu uitkoelen tot 39 graden Celcius. Hier kunt u de thermometer gebruiken. Als de voeding te koud is, zal de vogel het niet eten. Voeding die te fel is afgekoeld of over is, kan je niet meer opwarmen. Overschotten van de voeding dus nooit hergebruiken maar weggooien. Je kan de voeding op temperatuur houden door het schaaltje met de voeding in een schaal te plaatsen, gevuld met warm water "Bij marie"

HET  TOEDIENEN van  de  VOEDING:

Leg de jongen op tafel op een handdoek. Zuig de voeding in de spuit door het tuitje in de voeding te steken en langzaam op te zuigen. De spuit vult zich dan vanzelf met de voeding. Let er op dat u, voordat u gaat voeren alle lucht uit de spuit heeft verwijdert. U heeft vast al wel eens op TV gezien dat artsen even tegen de spuit  tikken. Door dit tikken zal de lucht naar boven gaan en kan u deze eruit duwen. Als het jong nu op de handdoek zit kan u beginnen. Steek het spuitje voorzichtig tussen de boven- en ondersnavel. U kunt hiervoor best het kopje zachtjes vasthouden terwijl u met de andere hand de spuit. Het jong zal bij de eerste voeding niet echt meewerken, dus reken erop dat dit niet altijd even gemakkelijk zal gaan. Spuit vervolgens een beetje voeding op de ondersnavel, met een beetje bedoel ik ook een heel klein beetje want de vogel moet de voeding zelf kunnen opslikken. Bij een te grote hoeveelheid voeding te geven loopt het jong het risico om te stikken. Niet bijvoeren vooraleer het jong alles heeft doorgeslikt. De hoeveelheid voeding die u dient te geven is afhankelijk van de ouderdom. U werkt dus van enkele ml tot zo'n 8 ml, als de jongen ouder.U kan goed de krop voller zien komen. Wanneer het kropje goed gevuld is stop dan met voeren. De tweede voeding zal waarschijnlijk veel vlotter verlopen, de jongen hebben snel door vanwaar de voeding komt. Vaak openen ze de snavel al als ze de spuit zien of ruiken. Doordat het jong nogal wild tekeer gaat met het kopje bestaat de kans dat u af en toe wat voer morst en dus de kop ondersmeert. Geen nood, na het voeren, gewoon met de handdoek wat schoon vegen. Op die manier geraken ze ook aan andere dingen gewend. Wanneer we het gemorste voer niet zouden wegvegen zou het gaan vast koeken in de veren en zal de jonge vogel uiteindelijk pijn gaan bezorgen. Na iedere voeding de vogel schoon maken is dus noodzakelijk. Als u de vogel gevoerd hebt, leg hem dan terug in z'n kooi. Zelf maken wij altijd een magnetronkruik warm. Deze kruik rollen we in een handdoek en leggen deze halverwege de kooi. De jongen hebben immers nog geen veren om zich warm te houden. De jongen vinden het heerlijk om zich te kunnen warmen aan de warme handdoek op de bodem van de kooi.

WANNEER  en HOE  DIKWIJLS  voeren?

Allereerst wil ik mijn standpunt uitleggen. Handopfok is schitterend om doen maar kost veel tijd en energie.  Onderschat de tijd niet en besef dat het een regelrechte aanslag op uw agenda is. Ik vind dat de jongen zich aan mij moeten aanpassen en niet ik aan hen. Ik voer dus niet wanneer de jongen beginnen te piepen maar wel vaste tijdstippen die ik zelf bepaal. Eén belangrijk punt mag u echter niet uit het oog verliezen; Nooit voeren als de krop nog niet leeg is. Voeren toch bij, dan lopen de jongen het risico dat het overgebleven voedsel in de krop gaat verzuren omdat het niet tijdig is opgenomen in het lichaam. Als dit nu toch mocht gebeuren dan spreekt men van kropverzuring en kan de dood van uw jonge vogel voor gevolg hebben. Voeren doe ik, zoals reeds gezegd op vaste uren, bij mij is dat om de 4 uur. De laatste voeding van de dag krijgen ze omstreeks 23.00 uur. Naargelang de jongen ouder worden passen ik de tijden wat aan, ze kunnen dan wat langer teren op één dosis van 8 ml. Als de jongen groot genoeg zijn, dan schakel ik over op 4 voedingen i.p.v. van 5 per dag, dus met een tussenpause van 5 uur.

Als de jongen zo'n 5 à 6 weken oud zijn, leg ik wat trosgierst op de bodem van de kooi. De gierst ophangen heeft weinig zin omdat de vogels nog steeds op de bodem van de kooi leven. De vogels zullen met de trosgierst wat zitten te rommelen tot ze uiteindelijk ontdekken dat het voedsel is. U kan vaak aan de krop voelen en ook wel zien, dat er zaadjes in zitten. Wanneer we dit vaststellen dan gaan we de hoeveelheid opfokvoer lichtjes verminderen. Zodoende houdt de jonge vogel nog wat hongergevoel over en zal hem stimuleren om terug aan te vullen met trosgierst. Zo leren ze uiteindelijk een volwaardige zaadeter te worden. Wanneer we sterk verminderen met de opfokvoeding, zet dan steeds een bakje met zaden en een bakje water op de bodem van de kooi. Ook water is dan noodzakelijk omdat de vogel voldoende vocht binnenkreeg door de opfokvoeding. U zal snel merken dat de vogels steeds meer zullen overgaan naar het zaad. Als ge nu merkt dat de kropjes goed gevuld zijn met zaadjes, dan kan u stoppen met de spuitvoeding. We zullen de jongen toch nog enkele dagen in de gaten dienen te houden want ze moeten vanaf nu al hun voedsel zelf tot zich nemen. Op de leeftijd van 6 à 7 weken zou de vogel zelfstandig moeten zijn. Het komt soms wel voor dat de vogels het gemakkelijk vinden om met de spuit gevoerd te worden. In zulke gevallen moet je streng zijn en de vogel dwingen om zelf te gaan eten.

Nog ENKELE  BELANGRIJKE  PUNTEN:

Na iedere voeding het materiaal grondig reinigen. Spuiten met gekookt water proper spuiten. - Niet op de krop knijpen wanneer u gevoerd hebt, de voeding kan dan omhoog geduwd worden en in de keel geraken met verstikking tot gevolg. - Bij het opnemen van de jongen, zodanig opletten dat de voeding niet in de keel kan terecht komen. - Te veel gemaakte voeding steeds weggooien, zeker niet opwarmen om opnieuw te gebruiken. - Leer een gezinslid of iemand anders ook hoe men de vogels moet voeren, dit is altijd een pluspunt indien uzelf iets mocht overkomen of wanneer u belet bent.