Dwalende
ARENDBUIZERD
zonder GPS en op z’n blote voeten
geland in België.
Tekst en foto’s: TJip – Beringen
Sinds eind oktober is het “Ten dode opgeschreven” Doel (Antwerps havengebied) de attractiepool gewor- den voor menig vogelspotter. Zo konden we fotografen ontmoeten uit Nederland, Duitsland, Frankrijk, Engeland en natuurlijk waren onze eigen Vlaamse vogelspotters in de meerderheid. Al deze mensen hadden maar één doel voor ogen, n.l. DE ideale foto-shot schieten van een dwaalgast, een verloren exemplaar waarvan wij vermoeden dat zijn GPS – systeem op hol is geslagen. Bovendien was hij blootsvoets
(geen lederen riempjes schoentjes aan zijn poten). De eerste dagen na de ultieme observatie deed het gerucht de ronde als zou het gaan om een, uit gevangenschap ontsnapte buizerd. Deze zienswijze moest al snel herzien worden wanneer de eerste foto’s kwamen opduiken en men enkele vaststellingen kon doen die zeker niet overeen komen met een vogel die in gevangenschap heeft verbleven. Een vogel van dergelijke omvang (ze zijn ongeveer 60 cm groot met een vleugelspanwijdte van ongeveer 1,50 meter) zal zeker beschadigde staart- en vleugelpennen vertonen, bovendien moeten deze vogels een verplichtte gesloten voetring dragen en zullen steeds de lederen riempjes (schoentjes) aanwezig zijn..
Aan de hand van het bekomen fotomateriaal hebben de roofvogel- experts de juiste benaming kunnen plakken op dit individu dat momenteel door het luchtruim van het Antwerpse Doel raast en tevens het gespreksonderwerp van de dag is in de streek. Met zekerheid kunnen we nu ook stellen dat het om de zeer zeldzame Arendbuizerd gaat. Bij navraag bij de Directeur voor de Vogelbescherming voor Vlaanderen, dhr Jan Rodts zou het een uniek geval zijn in de Belgische Ornithologische geschiedenis.
Sommige betweters beweren echter dat er in het begin van de 20ste eeuw (1905) nog een geval is waargenomen, deze bewering kon echter nergens terug gevonden worden in de archieven.
Deze kostganger beschouwen wij dan ook als het eerste officiële staatsbezoek van deze Afrikaanse eminentie aan België. Tevens moeten wij toch vermelden dat deze bewuste Arendbuizerd wel degelijk een verdwaalde vogel is omdat er geen enkel spoor te bekennen is van een verblijf in gevangenschap. Dus niet de minste beschadiging van het verenkleed, geen voetring of schoentjes en bovendien verkeert hij in uitstekende conditie.
Deze Arendbuizerd moet toch wel het slachtoffer zijn geworden van een uitzonderlijke oriëntatiestoring om maar liefst enkele duizenden km van zijn oorspronkelijke route af te wijken.
Wat moeten we nog meer weten over de leefwijze van een Arendbuizerd ?
Op zijn naamkaartje vinden we enkele gegevens die ons een idee geven over zijn persoonlijkheid:
- Nederlandse benaming: Arendbuizerd
- Wetenschappelijke benaming: Buteo rufinus
- Familie: Havikachtigen
- Onderfamilie: Buizerdachtigen
- Grootte: Ongeveer 60 cm (iets groter dan de gewone buizerd)
- Vleugelspanwijdte: Tussen 1,30 en 1,60 meter
- Gewicht: Als volwassen vogel ongeveer 1750 gram
- Verspreiding: Noord Afrika – en Zuid-Oost Europa
- Biotoop: Steppen, Half woestijn en het beboste gebergte
- Prooidieren: Kleine zoogdieren zoals hamsters en muizen, hagedissen en slangen
- Broedperiode: Maart - April
- Legsel: 2 à 3 eieren, soms wel eens 4 à 5 stuks
- Eieren: Kleur: vaal wit met bruine vlekken - 60 X 48 mm en een gewicht van 73 gram
- Broedtijd: 30 dagen
- Nesttijd der jongen: 40 à 42 dagen
- Geslachtsrijpheid: Op de leeftijd van 2 à 3 jaar
De Arendbuizerd kunnen we duidelijk herkennen aan zijn gestalte en zijn manier van vliegen. Hij is beduidend groter dan de door ons gekende buizerd. Door zijn bredere vleugels en sterk gevingerde slagpennen gelijkt zijn vliegbeeld meer op deze van een arend dan op de vlucht van een buizerd. Nog een goed herkenningspunt van de Arendbuizerd zijn de licht roestkleurige kop, hals en staart.
Uit de bestudering van het verenkleed van onze Belgische gast is ondertussen gebleken dat het hier gaat om een vogel die in de zomerperiode komt overleven in Griekenland, Hongarije en Turkije
Zijn kleinere soortgenoten zijn dan weer standvogels en houden zich meestal op in Noord Afrika (Marokko, Tunesië en Algerijë) en zullen in principe niet afdwalen naar onze streken. Uit diezelfde studie is tevens gebleken dat de vogel die in Doel verblijft een tweedejaarsvogel zou zijn (geboren in 2007).
De kans is tevens groot dat deze jonge vogel niet snel van plan zal zijn om het land te verlaten. Trouwens, in de omgeving waar hij zich momenteel bevindt is er voldoende eten voorhanden en heeft hij het echt naar zijn zin.
Vogelspotters hebben zelfs reeds kunnen vaststellen hoe deze Arendbuizerd een konijn te grazen nam als prooi.
Deze roofvogel laat zich graag bewonderen terwijl hij op een verheven en veilige plaats op de uitkijk zit.
De Arendbuizerd van Doel overnacht meestal in hoge electriciteitsmasten of op verlichtingspalen. Merkwaardig is ook het bericht dat wij ontvingen vanuit Frankrijk. Sinds half september zou er een soortgelijk exemplaar zich ophouden in Barville-en-Gatines, ten zuiden van Parijs. Misschien hebben ze met hun beidjes de grote reis wel ondernomen en zijn ze mekaar uit het oog verloren boven onze contreiën. Of….heeft deze van Doel gedacht: Ik zal die mensen van Doel maar wat helpen om in de belangstelling te komen vooraleer het dorpje met heel zijn hebben en houwen voor de bijl moet gaan. Zijn reisgezel daarentegen zal waarschijnlijk meer houden van het zwoele, bruisende nachtleven van de Lichtstad. De nog resterende bewoners van het mooie dorpje Doel zijn alleszins opgetogen met de internationale belangstelling die zij mogen genieten in de terminale dagen van het bestaan van hun schilderachtig polderdorpje.
Al bij al, of het nu toeval is of niet, eind november brachten wij een bezoekje aan de Hagelandse Roofvogel- vereniging te Tessenderlo. De weerman had voor die dag een pak sneeuw voorspeld en wij hoopten dan om ook een Sneeuwuil te kunnen ontmoeten om enkele toepasselijke plaatjes te schieten met de Sneeuwuil in de sneeuw. Sneeuw kregen we wel in overvloed maar…de uil stuurde zijn kat.
Tijdens deze out-door trainingen viel ons oog onmiddellijk op een uitzonderlijk exemplaar. Uit een gesprek met de jonge eigenaar bleek het te gaan om een, jawel, jonge Arendbuizerd. Zal wel toeval wezen zeker dat we precies nu een dergelijke vogel te bewonderen kregen.
Volgens Dennis Wuyts is zijn vogel amper 6 maanden oud en kwam hij die dag voor de eerste maal naar de vliegtrainingen van de club, hetgeen duidelijk te merken viel aan zijn wispelturig en onrustig gedrag.
Een Arendbuizerd is een zeer zachtaardige vogel en helemaal niet agressief tegenover zijn baasje, voor wat de voeding en verzorging betreft is hij zeker niet moeilijker dan om het even welke roofvogelsoort, aldus Dennis. Deze vogel is geboren in de maand mei 2008 in de dierentuin van Detmold in Duitsland.
Hopelijk zal hij ook een goede leerling blijken te zijn tijdens de oefeningen zodat ik nog veel plezier kan beleven aan deze prachtvogel.
Zoals u op bijgaande foto wel zal kunnen merken zit hij momenteel nog in zijn jeugdplunje en moet hij zijn volwassen klederdracht nog wat aanpassen.
Zijn grondkleur zal nog wat roestbruiner moeten worden en de bestreping moet nog breder worden, hiervoor zal hij toch nog een jaartje geduld moeten hebben. Dan pas zal hij zich als een volwaardige Arendbuizerd kunnen tonen aan het publiek.
In ieder geval is deze mooie vogel een pareltje onder de roofvogels waar menig liefhebber enkel maar kan van dromen.
|