Hoe anders is Cecilia Sarkozy! Zij is de complete antipode van iemand als Nancy Reagan bijvoorbeeld, die zo beaat naar haar man stond te kijken alsof hij god zelf was. Mevrouw Sarkozy komt gewoon niet opdagen wanneer haar man, de president van Frankrijk, door president Bush en zijn familie wordt ontvangen. Ook op vele andere plechtigheden is zij afwezig en als zij er toch bij is dan lijkt zij afwezig. Geen wonder dus dat zij erg mysterieus overkomt. Er zijn mensen waarover veel bericht wordt omdat zij overal tegelijk schijnen te zijn maar bij haar is het juist haar afwezigheid die de tongen doet los komen. Hoe minder men haar ziet, hoe meer zij intrigeert, volgens de leuze, minder is meer. Volgens mij heeft zij vooral een artistieke ingesteldheid. Dat zij de eerste prijs voor piano heeft behaald aan het conservatorium van Parijs is daar een aanwijzing voor. Misschien kan heel dat politieke gedoe haar gestolen worden en speelt zij elke dag gewoon een paar uren piano. Ik zou haar geen ongelijk geven!
Het is nu veertig jaar geleden dat de beroemde Ernesto "Che" Guevara op laffe wijze werd geëxecuteerd. Het toeval wil dat ik nu het nieuwste boek van Naomi Klein "De shockdoctrine. De opkomst van rampenkapitalisme" aan het lezen ben en juist het hoofdstuk over Latijns-Amerika heb beëindigd. Het is werkelijk hallucinant wat men daar allemaal heeft uitgespookt in naam van de "vrije markt". Veertig jaar geleden vond ik de dood van Che reeds een groot verlies maar na de lectuur van Klein's geschrift kan dat verlies moeilijk overschat worden. Indien Guevara in zijn opzet was geslaagd en van heel het Latijns-Amerikaanse continent een soort Cuba had gemaakt, dan zou dat de gewone burgers heel wat leed hebben bespaard. Want wat hebben die mensen daarna allemaal niet moeten doorstaan: martelingen, executies, verdwijningen, militaire dictatuur, honger, enz. Akkoord, bij een overwinning van links zouden er misschien ook doden gevallen zijn maar het zouden er in elk geval veel minder geweest zijn, daar ben ik rotsvast van overtuigd. Immers, toen de socialistische Allende aan de macht was in Chili, was er geen dictatuur en werd er integendeel gezorgd voor sociale voorzieningen en voor degelijk onderwijs, zaken die daarna onder Pinochet gewoon van tafel werden geveegd. Elk standpunt dat men inneemt hangt er natuurlijk vanaf aan welke zijde men zich plaatst, aan de kant van het gewone volk of aan de kant van een beperkte groep rijken. Men kan dit bestempelen als idealistisch of naiëf, wel dan is dit maar zo.
De succeshit "Je t'aime...moi non plus" van Serge Gainsbourg en Jane Birkin is zo bekend dat het niet meer nodig is er nog iets aan toe te voegen. Waar wel nog iets over te zeggen valt is het achtergrondverhaal bij deze monsterhit. Gainsbourg die toen een relatie had met Brigitte Bardot, had dit nummer eerst met haar opgenomen, maar toen zij daarna trouwde met Günther Sachs, vond zij het niet meer opportuun om het uit te brengen. Haar liefde voor Sachs was in de plaats gekomen. Gainsbourg die zijn creatie noodgedwongen moest opbergen, besefte natuurlijk wat een gemiste kans dit was. Toen hij daarna Jane Birkin ontmoette en besloot om van haar zijn favoriete zangeres te maken, kon hij het niet nalaten om zijn potentiële hit weer uit de lade te halen. Met het gekende gevolg. Dit verhaal zou eigenlijk ter illustratie kunnen dienen van het gezegde: "Liefde maakt blind". Door voorrang te geven aan haar liefde voor Günther Sachs, verspeelde Brigitte Bardot haar kans om nog populairder te worden. Of hoe men soms moet kiezen tussen de liefde of de kunst.
In de jaren '60 zong Bob Dylan dat de tijden aan het veranderen waren maar dat zijn ze nu overduidelijk weer. Ik herinner me hoe in de late jaren '50 en zeker in de jaren '60 steeds meer films gemaakt werden waarin een lans werd gebroken voor meer verdraagzaamheid. Meer en meer zag men hoe Afro-Amerikanen (toen "negers" genoemd) een grotere rol kregen toebedeeld, niet alleen in films maar ook in de maatschappij. Men evolueerde dus langzaam maar zeker naar een maatschappij waaruit ooit het racisme verbannen zou zijn. En wat zien we nu? De anderen, wie die ook mogen zijn, worden meer en meer beschuldigd van al wat niet deugt, dit tot eer en glorie van het eigen volk (denkt men!). Het lijkt er wel op dat men zich tegenwoordig moet gaan verdedigen wanneer men niet racistisch ingesteld is. Het zou daarenboven compleet absurd zijn om zo iets te moeten doen. Ik wil hier graag herinneren aan de woorden van Kamiel Huysmans die in de jaren '30, tijd bij uitstek van het antisemitisme, het volgende zei: "Ik acht het beneden mijn menselijke waardigheid om toe te geven aan het antisemitisme". Inderdaad, daar gaat het om, menselijke waardigheid, dat heeft niets met argumenten pro of contra te maken.
Omdat ik me altijd erg heb geïnteresseerd voor de Amerikaanse politiek, volg ik regelmatig de berichtgeving erover. Het valt me nu op hoeveel belang er gehecht wordt aan de hoeveelheid geld die de presidentskandidaten weten op te halen. Het lijkt erop alsof men ervan uitgaat dat de kandidaat die het meeste geld weet op te halen de meeste kans maakt om president te worden. Spijtig genoeg is dat meestal ook zo. Ook wordt dagelijks de populariteit gemeten van de kandidaten en ook hier weer wordt er van uitgegaan dat de populairste kandidaat de verkiezingen zou moeten winnen. Beide vaststellingen stemmen me droevig want ze wijzen op een complete ontaarding van wat democratie zou moeten zijn. Ik hoop vurig dat er plots iemand uit het niets tevoorschijn treedt die om zo te zeggen geen geld bezit, niet echt populair is maar razend intelligente uitspraken doet over binnen- en buitenland, in die mate dat de meeste kiezers zouden beseffen dat het wel degelijk daar om draait, niet om de hoeveelheid geld en de populariteit die men bezit. Een ijdele wens???
Daarmee bedoel ik niets over de politieke situatie in ons land maar ik wil het alleen maar hebben over de film uit 1960 met Yves Montand en Marilyn Monroe. Als voorbeeld van een spitsvondige komedie kan dit tellen. De dialogen zijn erg grappig, de regie is onnadrukkelijk maar efficient en vooral, de vertolking van beide sterren is om van te snoepen. Montand laat zien dat hij talent heeft voor het komische genre en van Monroe wisten we dat al langer, zij is daarbovenop stralend mooi en verleidelijk, breekbaar en onschuldig, vier kenmerken die haar handelsmerk vormden en waardoor zij zo onvergetelijk is geworden en gebleven. Na meer dan veertig jaar houdt deze filmkomedie dus stand, meer nog, men kan er nog echt van genieten. Eén van de beste vertolkingen van Marilyn.
In een artikel onlangs in de krant sprak Jan Leyers met veel sympathie over de islamitische wereld. De mensen zijn er gastvrijer en vriendelijker dan hier (wat ik niet zal ontkennen), er zijn niet zoveel regels als hier (dit wil ik evenmin ontkennen), maar dan komt het: de Koran biedt een houvast zodat men niet hoeft te leven met allerlei twijfels, want, zegt Leyers, er zijn vragen die men zich beter niet stelt! Ik vind het wel verbijsterend om zo iets te vernemen van een Europese intellectueel die toch geacht wordt zich bij alles en nog wat vragen te stellen. Maar eigenlijk is dit niets nieuw. In de twintigste eeuw waren zovele intellectuelen in de ban van het communisme. Zij die een reis maakten naar de Sovjet-Unie spraken vol lof over de maatschappij aldaar. Nu gebeurt hetzelfde met de islam. In beide gevallen gaat het om ideologieën (want een godsdienst is ook een ideologie, maar dan in naam van een god) die totalitaire karaktertrekken vertonen en erg vijandig staan tegenover de Europese beschaving. Het lijkt dus wel of die Europese intellectuelen angst hebben voor de vrijheid hier en liever zouden wegvluchten in een strak van boven af geleide maatschappij. Ook getuigt hun exotische sympathie van een grote zelfhaat want alles wat westers is deugt in hun ogen niet. Geef mij dan maar iemand als Oriana Fallaci die heel haar leven vrijzinnig en onafhankelijk was en de laatste jaren van haar leven terugkeerde naar de joods-christelijke roots van de Europese beschaving. Geen wonder dus dat zij veel kritiek te verduren kreeg van bovenstaande intellectuelen.
Ik heb al eens mijn verontwaardiging geuit over het feit dat er blijkbaar jonge meisjes zijn die zich zo vlug mogelijk willen bezatten. Daartegenover staan dan de moslima's: zij roken niet, drinken geen alcohol en flirten niet, drie kenmerken die vroeger als erg positief werden bekeken hier te lande. Toch zijn zij het die met de vinger worden gewezen. En waarom? Simpelweg omdat sommigen onder hen een hoofddoek dragen! Het is alsof daardoor hun positieve kanten plotseling in het niet verzinken. Het komt er grofweg dus op neer dat autochtone meisjes zich alles mogen permitteren omdat zij Vlaams bloed in de aderen hebben en niet-Vlaamse meisjes het liefst volledig onzichtbaar zouden moeten rondlopen. Van discriminatie gesproken. Dit is mijn tweede verontwaardiging.
Ik kan het niet nalaten om eerst te zeggen dat ik Joëlle Milquet een erg mooie vrouw vind met prachtige ogen. Daarenboven is zij intelligent en is het een plezier om haar gevat te zien antwoorden op vragen van journalisten. Maar dit terzijde. Er is al heel wat geschreven en gedebatteerd over het aanslepende formatieberaad maar waar men volgens mij te weinig aandacht aan besteedt is dat Milquet de enige is die zich inzet voor de sociaal zwakkeren in onze samenleving. De andere onderhandelaars hebben wel de mond vol over een verdere staatshervorming en belastingverlagingen maar zij vergeten het sociale luik van de zaak. Het is dus nogal simplistisch om Milquet alleen maar als "Madame non" te bestempelen en verder te zwijgen over haar inzet voor meer sociale rechtvaardigheid. Maar simplisme is de laatste maanden bon ton geworden!
"Carmen Jones" is een Amerikaanse film uit 1954 van Otto Preminger en zoals men al reeds kan vermoeden vertelt hij het verhaal van Carmen, het hoofdpersonage van de gelijknamige opera van Bizet. Dit op zich is niet speciaal, wat wel opvalt is dat Preminger zijn versie laat vertolken door alleen maar Afro-Amerikanen. Hij heeft ook nieuwe arrangementen van de muziek gebruikt en het verhaal getransponeerd naar een Amerikaanse legerbasis. Het echte onderwerp van deze film is een niets of niemand ontziende amour fou die slecht afloopt. De film wordt prachtig vertolkt, vooral door Dorothy Dandrigde die een uitdagende Carmen neerzet en de camerabewegingen en beeldcomposities zijn eveneens schitterend. Na vijftig jaar doet het deugd om een film te zien die nog altijd erg verfrissend overkomt, die als het ware het stof van die overbekende opera wegblaast. Otto Preminger bewees hier weer eens mee dat hij iemand was die de bakens durfde verzetten en er terzelfdertijd voor zorgde dit op een voor het publiek aantrekkelijke manier te doen. Dat deze in de jaren '60 ten onrechte verguisde regisseur heel wat in zijn mars had kan genoeg aangetoond worden door een paar van zijn films te vermelden: een film noir "Laura", een western "River of no return", een religieuze film "Saint Joan", een romanadaptatie "Bonjour tristesse", een gerechtsdrama "Anatomy of a murder", een historisch spektakel "Exodus", enz. allemaal films van een hoog niveau en die voldoende bewijzen hoe breed de interessesfeer van Otto Preminger was. Dit op zich is voor mij reeds een voldoende reden voor een herwaardering.
Gisteren in de laatste Zomer 2007 op Eén zei Arno tegen Caroline Gennez (sp.a) dat de socialisten terug meer links moeten worden. Inderdaad, de laatste twintig jaar is de ideologie van de socialisten meer en meer opgeschoven naar het centrum. Ik kan als enige reden alleen maar bedenken dat het de bedoeling was om meer stemmen binnen te halen. En gedurende een hele periode is hen dat ook gelukt tot zij stilaan hun eigen gezicht zijn verloren en werden afgestraft door de kiezer. Dus, indien Caroline Gennez voorzitster zou worden van de sp.a dan kan men alleen maar hopen dat zij een ruk naar links gaat maken en terug een socialisme gaat omarmen dat wars is van elk nationalisme, van elke vreemdelingenhaat en van gelijk welke onrechtvaardigheid. Tegenwoordig willen sommigen het nogal eens doen voorkomen alsof links zijn uit de mode is maar dan antwoord ik daarop: kunnen sociale rechtvaardigheid, verdraagzaamheid en internationalisme menselijkerwijze ooit "uit" zijn?!
In de franse film "Nathalie" van Anne Fontaine spelen twee schitterende actrices, Fanny Ardant en Emmanuelle Béart. Het is vooral over deze laatste dat ik het hier wil hebben. Zij is niet alleen iemand met veel talent maar zij is vooral iemand die erg mooi is. Ik kan die schoonheid alleen maar omschrijven in lyrische bewoordingen. De woorden bloedmooi, verblindend mooi, adembenemend mooi, bedwelmend mooi zijn voor mij maar juist voldoende om er een idee van te geven hoe mooi Emmanuelle Béart wel is. In deze film komen verschillende close-ups voor die dat goed in de verf zetten. Ik kon het dan ook niet nalaten om het beeld een paar keer stil te zetten om zo wat langer te kunnen genieten. Indien deze film door een man zou zijn geregisseerd dan zou ik gedacht hebben dat hij verliefd was op haar. Nu vermoed ik dat regisseuse Anne Fontaine deze kans niet wilde laten voorbijgaan om als kunstenares een ode te brengen aan schoonheid. Zoals men al wel kan raden is "Nathalie" vooral een erg mooi gefotografeerde film en wel vooral dat.
In zijn boek over Istanbul schrijft Orhan Pamuk ergens dat die stad honderd jaar voor zijn geboorte veel kosmopolitischer was. Men sprak er Grieks, Armeens, Engels, Frans, Ladino en Turks door elkaar. Na de Turkse revolutie in het begin van de vorige eeuw werd daar echter komaf mee gemaakt, het nationalisme vierde hoogtij, men duldde alleen nog Turks, zelfs op straat. Ik vermeld dit terloops omdat het aantoont dat nationalisme tegengesteld is aan kosmopolitisme. Het maakt een maatschappij eigenlijk provincialer, enggeestiger en zelfgenoegzamer met als uitloper een toenemende onverdraagzaamheid. Logisch eigenlijk, een volk dat zichzelf formidabel vindt is niet meer erg geïnteresseerd in andere volkeren en verwacht dat die zich volledig aanpassen. Of hoe de geschiedenis zich steeds herhaalt!
Ik las in een artikel in het weekblad "Humo" dat tienermeisjes er nu plezier in vinden om zich ladderzat te drinken. Eén van de meisjes die aan het woord komt is van oordeel dat, als jongens zich mogen bezuipen, meisjes dat ook mogen. Die uitlating wijst er volgens mij op dat vrouwen nog altijd teveel denken dat zij zich als mannen moeten gedragen om voor vol te worden aanzien. Eén van de mogelijke redenen is dat zij zichzelf als minderwaardig aan de mannen beschouwen. In het tegenovergestelde geval zouden zij absoluut geen mannelijk gedrag kopiëren. Ik trek daaruit de conclusie dat de westerse maatschappij met haar credo van gelijke rechten hier jammerlijk faalt. In andere culturen, zoals onder andere de islamitische, worden vrouwen dan weer als kinderen beschouwd die men als het ware aan de leiband moet houden. In beide gevallen toont dit voor mij duidelijk aan dat vrouwen nooit als vrouwen worden aanvaard, laat staan, geapprecieerd. Als zij zich de éne keer als halve mannen moeten voordoen en de andere keer als onmondige kinderen, dan klopt er iets niet. Vandaar mijn verontwaardiging.
Als verwoed filmliefhebber met vooral oog voor het visuele aspect van de beelden, is het voor mij erg logisch om ook te houden van videoclips. Ik weet wel dat daar soms nogal neerbuigend over wordt gedaan, maar ik vind bepaalde videoclips werkelijk fascinerend om te bekijken. Het is soms puur genieten want er zijn alleen maar beelden waar men moet naar kijken: het is als het ware beeld om het beeld, meer niet, en daarom dus zo ontspannend. Er zit natuurlijk veel rommel tussen, dat spreekt voor zich, maar in afwachting van het TV-nieuws zit ik dikwijls zo een halfuurtje te kijken naar TMF of JIM-TV en geregeld ontdek ik daar echte parels van videoclips aan. Zo is er nu bijvoorbeeld de clip "Umbrella" van Rihanna. Vraag me niet wie zij is want ik moet het antwoord schuldig blijven maar wat ik wel zie is dat zij een adembenemend knappe vrouw is die een erg meeslepend lied zingt dat op een grandioze manier werd verfilmd. Het gebruik van de kleur (afwisselend warm en koel), de speciale effecten, de camerabewegingen, alles zorgt ervoor dat men een videoclip te zien krijgt die van begin tot einde een waar genot is voor het oog. Kortom, ontspanning op niveau.
Vooreerst een opmerking over de naam. Ik vraag me al lang af waarom men het woord "Herzegowina" steeds weglaat. "Bosnië" alleen klinkt me veel te banaal, de twee woorden samen geven pas echt kleur aan die regio. Maar daar gaat het me niet in hoofdzaak om. Waar ik het vooral wil over hebben is dat Bosnië-Herzegowina een multiculturele maatschappij was met als parel aan de kroon Sarajevo (nog zo een woord dat me al tientallen jaren bekoort) tot de Serviërs het in hun hoofd haalden om die maatschappij te vernietigen door middel van etnische zuiveringen. Achteraf zijn er dan verlichte (zeker niet afkomstig uit de Verlichting!) geesten die het lef hebben om te zeggen dat een multiculturele maatschappij niet leefbaar is. Zij verwisselen gewoon oorzaak en gevolg om hun verderfelijke ideeën ingang te doen vinden. Van zulke populisten, verlos ons heer!
De laatste tijd wordt er nogal gefulmineerd tegen het zogenaamde politiekcorrecte denken. Men doet het dan voorkomen alsof men niet mag zeggen wat men wil. Sommigen eisen zelfs het recht op om anderen te beledigen. Hierbij zou ik dan de vraag willen stellen of men vijftig jaar geleden alles mocht zeggen wat men maar wilde. Men zal dan natuurlijk antwoorden dat er toen minder vrijheid was dan nu. Dat is slechts gedeeltelijk juist. Absolute vrijheid is nooit mogelijk, er wordt toch altijd paal en perk gesteld aan de uitlatingen die de burgers zich mogen permitteren, al was het maar uit het oogpunt van het fatsoen en dit heeft niets met politiek te maken. Daarom vind ik de term "politiekcorrect" eigenlijk misleidend, vooral het eerste woord. Wat heeft het met politiek te maken wanneer het verboden is om mensen te beledigen? Niets toch, wel met menselijkheid! Daarom spreek ik liever over correct zonder meer.
Onlangs is niet alleen Ingmar Bergman gestorven maar ook de Italiaanse meester Michelangelo Antonioni. Wat ik in de commentaren in de media over hem miste, is de aandacht die deze regisseur aan de dag legde voor het subtiele detail: een draaiende ventilator, het geruis van bomen, een schaduw op een muur, allemaal zaken waar zijn collega's aan voorbijgaan. Antonioni zag wat anderen niet zagen of waar anderen geen belang aan hechten. Zijn films hebben mij leren kijken. Ik denk hier dan vooral aan "L'eclisse" en "The passenger", ook "Profession: reporter" genoemd. Dit is nu juist het meest karakteristieke van deze grote kunstenaar. Daardoor bezat zijn filmkunst een erg Aziatisch karakter, Aziaten hebben ook altijd oog voor het onooglijke detail. Niet voor niets dus dat de films van Antonioni in Azië een groot succes kenden. Deze kunst van het subtiele werd door de Franse essayist Roland Barthes dan ook bestempeld als in wezen erg anti-autoritair, immers machthebbers zijn niet geïnteresseerd in details (of anders gezegd, individu's) alleen maar in grootse projecten waaraan de burgers dan ondergeschikt zijn. Antonioni was dus niet alleen van groot belang op esthetisch vlak maar ook op politiek gebied ondanks het feit dat hij geen zuiver politieke films (met uitzondering misschien van het visueel betoverende "Zabriskie Point") heeft gemaakt. Tot zover dus deze voetnoot bij de verschenen necrologieën.
Mooi maar karaktervol, geleerd maar verstaanbaar, goedlachs maar vastberaden, gedreven maar niet fanatiek, feministe maar met charme. Ik heb zojuist een onvolledige beschrijving gegeven van Vlaams wetenschapster Christine Van Broeckhoven zoals ik ze gisteren heb gezien in de uitzending "Zomergasten" op Nederland 2. Ondanks mijn vermoeidheid heb ik geboeid dit drie uur durende gesprek gevolgd tussen haar en presentator Joris Luyendijk. Dit had voor mij mogen blijven duren. Twee intelligente mensen die met elkaar op een ontspannen manier praten. Ik meen dat het Orson Welles was die ooit eens heeft gezegd dat het medium televisie daarvoor is uitgevonden. Inderdaad, je leert er iets uit en zo een gesprek komt volledig tot zijn recht op het kleine scherm. In zo een geval zijn er geen excentrieke camerastandpunten of extreme close-ups nodig, iets wat men hier gelukkig achterwege heeft gelaten. Ik wil ook Joris Luyendijk niet vergeten die verstandige vragen stelde en zich een erg aandachtig luisteraar toonde, essentieel in dit soort van programma's. Tot slot ben ik de VPRO dankbaar dat zij het lef heeft en het niveau bezit om zulke uitzendingen te verzorgen. Een tip misschien voor "meerwaardezender" Canvas?!
De film "Ali" werd bij het uitkomen door de meeste filmcritici bestempeld als een "mindere" Michael Mann, een kritiek die ook andere grote cineasten ooit ten deel is gevallen. Hoe zo? Nu ik "Ali" voor de vierde keer heb bekeken, constateer ik dat hij op zuiver filmisch vlak een Mann-film pur sang is. De ongelooflijk knappe montage (zie daarvoor o.a. het begin), de gedurfde, bijna minimalistische beeldcomposities, het virtuoze camerawerk, de prachtige muziek en niet te vergeten de schitterende vertolkingen van alle acteurs, Will Smith in de titelrol op kop, alle zijn het kenmerken van wat men de Mann-stijl zou kunnen noemen. Akkoord, het is geen klassieke biografische film maar is dat een probleem? Michael Mann boetseert eigenlijk vooral een impressionistisch portret van deze legendarische bokser, geen afgerond geheel met een begin, middenstuk en einde. En dan is er nog een tweede punt. Deze film is gemaakt met een grote sympathie voor de hoofdpersoon en de hele gemeenschap rondom hem. In de eerste plaats is er natuurlijk Muhammad Ali zelf, maar ook de excentrieke Bundini, de radicale Malcolm X, de vrouwen van Ali, allen zijn het individu's die met een grote waardigheid worden neergezet. Ook de Afrikaanse kinderen in Kinshasha zijn in de eerste plaats menselijke wezens, zij dienen niet om wat te zorgen voor de couleur locale. Uit deze film blijkt een grote liefde voor de Afro-Amerikaanse gemeenschap en de Afrikanen. Voor een Hollywoodfilm van een toch nog altijd commercieel (en blank!) cineast is dit niet zo evident. Mede daarom vind ik dit de meest aangrijpende prent van Michael Mann. Zou het kunnen dat deze film daarom niet zo een commercieel succes is geweest? Hopelijk vergis ik me.
Ik ben Michel Vanderspurt
Ik ben een man en woon in Gent (België) en mijn beroep is fotograaf.
Ik ben geboren op 13/07/1946 en ben nu dus 78 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: lezen, geschiedenis, muziek,film en reizen.
Een erg belangrijke invloed in mijn leven is priester-dichter Anton van Wilderode geweest van wie ik jaren lang les heb
