Ritmische verhoudingen spelen een belangrijke rol in de montage. De scène is in groepjes in te delen. Eerst de introductie van Robbie en Briony, ze hebben allebei een eigen shot hiervoor. Deze shots duren zo rond de vier seconden. Dan volgt er een overgang waarin Robbie bedenkt wat hij gaat doen en Briony roept. Er volgen zeven shots waarin Robbie Briony roept en na haar kijkt terwijl ze eraan komt. De shots waarin Robbie in beeld is duren zo rond de twee seconden, de shots waarin Briony aangerend komt duren zo rond de zeven seconden. In de een na laatste shot vraagt Robbie of alles goed gaat, het antwoord van Briony duurt weer twee seconden. De dialoog tussen Robbie en Briony volgt daarop, de shots duren hier zo rond de vier seconden. Dan is er weer een overgang waarin Briony wegrent om de brief te bezorgen, deze shot duurt net als de eerste overgang twaalf seconden, hier horen nog twee shots bij, een waarin Robbie Briony nakijkt, die duurt vier seconden, net als in de dialoog en een waarin Briony wegrent, weer zo rond de twaalf seconden. Daarop volgt de flashback afgewisseld met shots waarin Briony wegrent. De flashbackshots duren twee seconden, de shots van Briony drie seconden. Dan is er weer een overgang, van negentien seconden waarin duidelijk wordt dat Robbie de verkeerde brief heeft meegegeven. De shots die hierop volgen duren allemaal zo rond de vier seconden. De scène is dus in te delen in introductie, overgang (de aanloop), dialoog, overgang (er gaat een belletje bij Robbie rinkelen), flashback, overgang (verkeerde brief), handelen Robbie en Briony. Ieder deel heeft dus zijn eigen ritme. Wat hierin ook opvalt is dat de overgangen vaak medium/long zijn en de korte shots waarin gesproken wordt medium/close-up zijn. Tegelijk zijn de shots van Robbie en Briony vanaf de eerste overgang tot en met de tweede overgang POV shots.

            Er wordt ook gebruik gemaakt van temporale montage, sommige gebeurtenissen worden versneld of vertraagd (elliptical editing). Ten eerste worden de momenten waarin Briony rent versneld, dit is gedaan omdat de scène anders niet lekker doorloopt. Het besef van Robbie dat hij de verkeerde brief heeft meegegeven is vertraagd doormiddel van de flashback, dit is naar mijn mening gedaan om de spanning op te bouwen.

            Verder wordt de 180 graden regel gehanteerd. Naast dat ze natuurlijk beiden recht in beeld verschijnen, staat Robbie voor de rest altijd rechts en Briony links van het beeld.

Nog een opvallend element uit de scène is het geluid. Tot het moment waarop Robbie de brief overhandigd is er alleen sprake van diegetisch geluid. Je hoort de voetstappen van Robbie, het slaan met de stok van Briony en er klinken vogels op de achtergrond (off screen). Zodra Briony wegrent klinkt er een piano, non-diegetisch geluid dat vaker in de film wordt gebruikt. Dit geluid is er naar mijn mening om aan te geven dat er iets gaat gebeuren, de aanloop van het besef van Robbie. Dit geluid stopt zodra Robbie Briony’s naam zegt. In de flashback die erop volgt lopen diegetisch en non-diegetisch door elkaar heen. De flashback begint met een shot waarin Robbie met een aansteker speelt. Dit geluid is diegetisch, maar komt later in de flashback terug als non-diegetisch geluid, als onderdeel van een andere melodie, in deze melodie klinkt ook een typmachine, die in dit geval ook non-diegetisch is. Daarnaast klinkt er ook nog muziek uit de grammofoonspeler, die is wel weer diegetisch (gedeeltelijk off screen). Op het moment dat Briony de hal in komt gerend gaat deze zelfde melodie weer door, maar dan zonder het geluid van de aansteker, dit is ook weer non-diegetisch. Op het moment dat Briony de brief leest klinkt er het geluid van een typmachine. Voor Briony is dit geluid non-diegetisch, maar op het moment dat Robbie de brief schreef was het geluid diegetisch.

In de hele scène zijn alle gesproken teksten diegetisch, ze zijn echter niet allemaal on screen. Sommige teksten van Robbie zijn off screen, op die momenten zijn shots van Briony te zien die ernaar luistert.

            Zowel diegetisch als non-diegetisch en on screen en off screen lopen dus door elkaar heen. Dit draagt ook bij aan de opbouw van de spanning en dat de scène een goede ‘flow’ heeft en het is heel ritmisch.

Alle vormaspecten dragen bij aan de interpretatie. Daarbij zijn montage en geluid extra belangrijk omdat zij de spanning opbouwen. Door het rennen van Briony te versnellen blijft er vaart zitten in de scène, maar door het besef van Robbie te vertragen doormiddel van de flashback, die overigens de toeschouwer laat weten dat het om de verkeerde brief gaat, zit de toeschouwer op het puntje van zijn/haar stoel. Het geluid versterkt dit. Het besef van Robbie begint met het geluid van een piano, deze melodie komt vaker voor in de film voordat er iets gaat gebeuren. Tijdens de flashback klinkt er het geluid van een typemachine, ook dit komt vaker voor in de film, vaak wanneer Briony’s fantasie opspeelt. Dit is dus niet alleen spanningopbouwend, maar ook aanleiding om aan te nemen dat er iets staat te gebeuren waar Briony’s fantasie een rol in speelt. Voor de rest in de scène komt Briony verlegen over wanneer Robbie haar aanspreekt, ze kijkt met grote ogen naar hem en zegt nauwelijks iets. Zodra Robbie haar de brief heeft gegeven rent ze als een speer weg en maakt zonder twijfelen de envelop open. Zodra ze hem gelezen heeft lijkt ze geschokt en is misschien ook wel gekwetst, dat zou ook een reden kunnen zijn dat ze later de brief als bewijs laat zien. Niet uit de overtuiging dat Robbie de echte dader is. De beschuldiging komt dus mede voort uit verliefdheid en jaloezie en dat wordt dus naar mijn mening al duidelijk in de scène waarin Robbie Briony de brief geeft, ze misbruikt de brief dus. Ik ben nog wel steeds van mening dat de film over interpretatie gaat. De film laat niets voor niets sommige scènes door de ogen van Briony en Robbie zien en later hoe de scène daadwerkelijk is gegaan. De valse beschuldiging is naar mijn mening een combinatie van verkeerde interpretatie en verliefdheid/jaloezie van Briony.

Voor mijn analyse heb ik Film Art: An Introduction van Bordwell and Thompson gebruikt, voor de theoretische reflectie gebruik ik meerdere benaderingen. De film Atonement gaat naar mening vooral om interpretatie, die is voor iedereen persoonlijk en in de geesteswetenschap kunnen die ook naast elkaar bestaan, dus lijkt het me ook interessant om de scène die ik geanalyseerd heb vanuit verschillende oogpunten te bekijken met als uitgangspunt mijn interpretatie van Atonement.

Allereerst ga ik in op Het open werk en De grenzen van interpretatie van Umberto Eco. Volgens hem is interpretatie voor iedereen persoonlijk en zijn ze gelijkwaardig zolang de interpretatie maar trouw blijft aan het kunstwerk. Er kunnen dus wel interpretaties zijn die minderwaardig zijn en dat betekent dat er dus grenzen aan interpretatie gebonden zijn. Vanuit Umberto Eco gezien kan het dus zijn dat mijn analyse overgeïnterpreteerd is. De film legt vooral de nadruk op verschillende interpretaties van de personages zelf, aan de verliefdheid van Briony wordt weinig aandacht besteed in de film en zou dus te ver gezocht kunnen zijn om als aanleiding te zien voor de valse beschuldiging. Toch wordt er aandacht aan besteed in de film en naar mijn mening had dat niet gehoeven als het niet belangrijk was geweest.

Richard Rorty is van mening dat er juist van mening dat er geen grenzen aan interpretatie hoeven te zijn en dat de toeschouwer niet trouw hoeft te blijven aan het kunstwerk. Jonathan Culler gaat hier nog verder in en vindt dat overinterpretatie juist tot vernieuwende inzichten kan leiden. In beide gevallen is mijn analyse dus aanvaardbaar.

Volgens de psychoanalyse van Freud wordt de psyche gedreven door seksualiteit en draait heel simpel gezegd alles om seks. In dat geval is mijn interpretatie nog niet ver genoeg gegaan. Dan zou er gezegd kunnen worden dat Briony gedreven wordt door lust en verlangen naar Robbie. Dat ze misschien niet jaloers is omdat Robbie verliefd is op Cecilia, maar omdat hij aan seks denkt met Cecilia. Dit vind ik te ver gaan, omdat Briony nog maar dertien is en erg preuts overkomt in de rest van de film, ook te zien aan haar reactie op de brief (als ze dit aan Lola vertelt).

Theorie en analyse van audiovisuele media 1 (2010), PowerPoint hoorcollege 7, docent J. Raessens.