Dag 26 : De Ware godsvrucht – L-M Grignion de Montfort : 14-39

De bijzondere plaats van Maria in Gods Heilsplan en in het Leven van de Kerk

Maria in het handelen van God

14 Ik erken met heel de Kerk dat Maria enkel een schepsel is, voortgekomen uit de handen van de Allerhoogste, en dat zij dus, vergeleken bij Zijn oneindige majesteit, minder betekent dan een atoom of lierver helemaal niets. Alleen Hij is immers ‘Die Is’ (Ex 3,14). Bijgevolg heeft die verheven Heer, die steeds onafhankelijk en zichzelf voldoende is, voor het volvoeren van Zijn wilsbeschikkingen en het manifesteren van Zijn heerlijkheid de allerheiligste Maagd, absoluut gesproken, niet nodig gehad en ook nu heeft Hij haar niet nodig. Hij hoeft maar te willen om alles tot stand te brengen.

15 Wanneer ik echter uitga van de zaken zoals ze zijn en zie dat God Zijn grootste werken heeft willen beginnen en voltooien door bemiddeling van de allerheiligste Maagd, vanaf het ogenblik dat Hij haar geschapen had, dan mogen wij met een gerust hart aannemen dat Hij in alle eeuwigheid niet van gedragslijn zal veranderen. Hij is immers God: Hij verandert niet van idee of van handelswijze (Ps 102,26-28).

16 God de Vader heeft niet anders dan door Maria Zijn eniggeborene aan de wereld geschonken. De aartsvaders hebben erom gesmeekt, de profeten en de heiligen van de oude wet hebben 4000 jaar lang gebeden om die schat te bezitten. Maar Maria alleen heeft hem verdiend en genade gevonden in de ogen van God, dankzij de kracht van haar gebed en de verhevenheid van haar deugden. De H. Augustinus zegt dat de wereld het niet waard was om Hem, de Zoon van God, rechtstreeks uit de handen van de Vader te ontvangen en dat Hij Hem daarom aan Maria heeft gegeven, opdat de wereld Hem zou ontvangen door haar.

God de Zoon is mens geworden ter wille van ons heil, maar in Maria en door Maria.

God de heilige Geest heeft Jezus in Maria gevormd, maar eerst vroeg Hij bij monde van Gabriël, een van Zijn voornaamste hofdienaren om haar instemming.

17 God de Vader heeft Maria in Zijn vruchtbaarheid doen delen voor zover een louter schepsel daartoe in staat was. Zo gaf Hij haar het vermogen Zijn Zoon voort te brengen en alle leden van diens mystiek lichaam.

18 God de Zoon is in haar maagdelijke schoot neergedaald als de nieuwe Adam in zijn aards paradijs: Hij wilde er Zijn welbehagen vinden en in verborgenheid wonderwerken van genade verrichten. Deze mens geworden God vond er Zijn vrijheid in zich opgesloten te zien in haar schoot; en Hij heeft Zijn kracht in volle glorie ontplooid met zich te laten dragen door dat meisje. Hij vond er voor Zichzelf en Zijn Vader glorie in, dat Hij Zijn heerlijkheid voor alle schepselen hier beneden verborgen hield en ze alleen aan Maria onthulde. Hij heeft Zijn onafhankelijkheid en majesteit luisterrijk tot gelding gebracht door afhankelijk te zijn van die beminnelijke Maagd bij Zijn ontvangenis, geboorte, opdracht in de tempel, tijdens Zijn 30-jarig verborgen leven en tot in Zijn dood waarbij zij Hem terzijde stond. Zo wilde Hij samen met haar één en hetzelfde offer brengen. Hij wilde geslachtofferd worden door haar instemming met de eeuwige Vader, zoals eens Isaac geofferd werd door Abrahams instemming met Gods wil. Zij heeft Hem gevoed, verzorgd, grootgebracht en opgeofferd voor ons.

Wat een bewonderenswaardige en onbegrijpelijke afhankelijkheid van een God! Om ons de waarde en de oneindige glorie daarvan te tonen, is de heilige Geest er in het Evangelie niet stilzwijgend aan voorbij kunnen gaan, niettegen-staande Hij bijna alle bewonderenswaardige dingen, die deze mens geworden Wijsheid tijdens Zijn verborgen leven heeft gedaan, voor ons verborgen heeft gehouden. Jezus heeft Zijn Vader meer eer gebracht door zich gedurende 30 jaar aan Zijn Moeder te onderwerpen, dan wanneer Hij door het verrichten van de grootste wonderen de hele wereld had bekeerd. Wat een hoge eer bewijzen we dus aan God, als we ons, om Hem te behagen, afhankelijk maken van Maria, naar het voorbeeld van Jezus, ons enig model.

19 Als wij het verdere leven van Jezus nauwkeurig nagaan, zullen wij zien dat Hij Zijn wonderen heeft willen beginnen door Maria. Door haar woord heeft Hij de H. Johannes geheiligd in de schoot van zijn heilige moeder Elisabeth; zij had nog niet gesproken of Johannes werd geheiligd. Dit is Zijn eerste en grootste wonder in de orde van de genade. En op de bruiloft van Kana veranderde Hij, op Maria’s nederig verzoek, water in wijn: Zijn eerste wonder in de orde van de natuur. Zo is Hij begonnen en voortgegaan Zijn wonderwerken te doen door Maria. En Hij zal ermee doorgaan tot het einde van de tijd door Maria.

20 God de heilige Geest is onvruchtbaar in God, Hij brengt immers geen andere goddelijke persoon voort; maar door Maria, die Hij tot Bruid heeft genomen, is Hij vruchtbaar geworden. Met haar, in haar en uit haar heeft Hij Zijn meester-werk tot stand gebracht: een mensgeworden God. Op dezelfde wijze verwekt Hij nog dagelijks, tot het einde van de wereld, de voorbeschikten, namelijk de ledematen van het lichaam van dat aanbiddelijk hoofd. Om Jezus in een ziel voort te brengen en die ziel in Jezus, werkt Hij dan ook des te krachtiger naarmate Hij er Maria, Zijn geliefde en onafscheidelijke Bruid, inniger aanwezig vindt.

21 Nu wil ik niet beweren dat de allerheiligste Maagd de vruchtbaarheid aan de heilige Geest geeft, alsof Hij die niet reeds bezat. Hij is immers God en daarom is Hij, evenals de Vader en de Zoon, wel degelijk vruchtbaar, dat wil zeggen Hij bezit het vermogen tot overbrenging. Alleen verwerkelijkt Hij dit niet, aangezien Hij geen andere goddelijke persoon voortbrengt. De heilige Geest heeft absoluut gesproken de heilige Maagd niet nodig, maar Hij bedient zich van haar om door haar bemiddeling Zijn vruchtbaarheid te verwerkelijken, nl. door in haar en door haar Jezus en Zijn ledematen te verwekken. Dit is een mysterie van genade.

Maria in het leven van de Kerk

22 De gedragslijn die de 3 Personen van de allerheiligste Drieëenheid hebben gevolgd tijdens de menswording, nl. de eerste intrede van Jezus Christus, houden zij dagelijks onzichtbaar aan in de heilige Kerk. En tot het einde van de tijd, nl. tijdens de laatste intrede van Jezus, zullen zij daaraan trouw blijven.

23 God de Vader heeft alle wateren doen samenvloeien en die samenvloeiing noemde Hij zee; zo deed Hij ook met al Zijn genaden, en deze noemde Hij Maria. Die grote God heeft een schat, een rijkgevuld arsenaal, waarin Hij alles wat Hij bezit aan schoons, aan stralends, aan zeldzaams en kostbaars, ja zelfs Zijn eigen Zoon, geborgen heeft. En die enorme schat is niets anders dan Maria. De heiligen noemen haar de schat van de Heer. Uit haar volheid ontvangen de mensen rijkelijk hun deel.

24 God de Zoon heeft al wat Hij door Zijn leven en Zijn sterven verworven heeft, Zijn oneindige verdiensten en Zijn bewonderenswaardige deugden, aan Zijn Moeder meegedeeld. Alles wat Zijn Vader Hem als onvervreemdbaar bezit heeft geschonken, laat Hij door haar beheren. Door haar past Hij Zijn verdiensten toe op Zijn ledematen, geeft Hij hun deel aan Zijn deugden en deelt Hij Zijn genaden uit. Zij is Zijn geheimvolle kanaal, zij is Zij aquaduct, waardoor Hij mild en rijkelijk Zijn barmhartigheid laat stromen.

25 God de heilige Geest heeft Maria, Zijn trouwe Bruid, Zijn onuitsprekelijke gaven meegedeeld. Hij koos haar tot uitdeelster van al wat Hij bezit. Daardoor reikt zij al Zijn gaven en Zijn genaden uit aan wie zij wil, zoveel zij wil, zoals zij wil en wanneer zij wil. En dus wordt de mensen geen enkele hemelse gave geschonken die niet door haar maagdelijke handen gaat. Zo is nu eenmaal Gods wil, dat wij alles door Maria zouden ontvangen. Op die manier wilde de Allerhoogste haar verrijken, verheffen en aanzien geven, omdat zij zich uit diepe ootmoed arm, nederig en verborgen heeft gehouden tot op de bodem van het niets, haar leven lang. Zo denken de Kerk en de heilige Vaders erover.

26-27 De genade vervolmaakt de natuur en de glorie vervolmaakt de genade. De Heer is dus ongetwijfeld ook in de hemel nog evengoed de Zoon van Maria als Hij dat op aarde was. Maar daaruit volgt ook dat Hij, als het volmaaktste van alle kinderen, nog altijd even onderworpen en gehoorzaam is ten opzichte van de beste van alle moeders. Nu mag men deze afhankelijkheid niet als een soort verlaging of onvolmaaktheid in Jezus opvatten. Maria staat immers oneindig ver beneden haar Zoon die God is. Zij geeft Hem dan ook geen bevelen zoals een aardse moeder dat kan doen aan een kind dat aan haar ondergeschikt is. Maria is zo geheel in God omgevormd, door de genade en de glorie die alle heiligen omvormt in Hem, dat zij niets vraagt, niets wil of verricht wat met Gods eeuwige en onveranderlijk wil in strijd zou zijn.

Wanneer we dus in de geschriften van de H. Bernardus, Bernardinus, Bonaventura en anderen lezen, dat alles in de hemel en op aarde, zelfs God, aan de allerheiligste Maagd onderworpen is, dan willen zij alleen maar zeggen dat God haar zo’n groot gezag heeft willen verlenen, dat het lijkt alsof zij dezelfde macht heeft als God. Haar gebeden en verzoeken vermogen zoveel bij God, dat Zijne Majesteit ze altijd als bevelen beschouwt. Nooit weerstaat Hij het gebed van Zijn dierbare Moeder, omdat het altijd nederig is en in overeenstemming met Zijn wil.

Wij weten hoe Mozes door de kracht van zijn gebed Gods toorn tegen de Israëlieten zo krachtdadig weerhield, dat die allerhoogste en oneindig barmhartige Heer hem niet kon weerstaan en hem vroeg Hem toch in Zijn toorn te laten begaan om dat weerspannige volk te straffen (Ex 32,10). Wat moeten wij dan denken van het gebed van de nederige Maria? Zij is immers de waardige Moeder van God, die meer invloed heeft bij Zijne Majesteit dan de gebeden en bemiddelingspogingen van alle engelen en heiligen in de hemel en op aarde.

28 Maria oefent in de hemel gezag uit over engelen en zaligen. Als beloning voor haar diepe nederigheid heeft God haar de macht en de opdracht verleend om de tronen, die door de val van de hoogmoedige engelen leegstaan, met heiligen te bezetten. Zo wil het de Allerhoogste die de nederigen verheft (Lc 1,52): hemel, aarde en hel moeten zich goedschiks of kwaadschiks, voegen naar de bevelen van de nederige Maria. Hij heeft haar aangesteld tot Koningin over hemel en aarde, tot krijgsoverste van Zijn heerscharen, bewaarster van Zijn schatten, uitdeelster van Zijn genaden, uitvoerster van Zijn grote wonderwerken, herstelster van de mensheid, middelares voor de mensen, verdelgster van Gods vijanden en trouwe gezellin van Zijn grootheid en Zijn triomfen.

29 God de Vader wil tot aan het einde van de wereld kinderen voortbrengen door Maria. Hij spreekt tot haar: ‘Vestig u in Jakob’ (Prediker 24,13). Dat wil zeggen: vestig uw vaste woonplaats, uw zetel, in Mijn kinderen, nl. Mijn uitverkorenen, die door Jakob worden afgebeeld; en niet in de kinderen van de duivel, nl. de verworpenen, afgebeeld door Esau.

30 Zoals er bij de natuurlijke en lichamelijke voortbrenging een vader en een moeder zijn, zo zijn er ook bij de bovennatuurlijke en geestelijke voortbrenging een vader, die God is, en een moeder, die Maria is. Alle ware kinderen van God, de uitverkorenen, hebben God tot vader en Maria tot moeder. Wie Maria niet als moeder heeft, heeft God dus niet als vader. Zo komt het dat verworpenen, zoals ketters, schismatieken enz. die de allerheiligste Maagd haten of met geringschatting of onverschilligheid beschouwen, God niet als Vader hebben, al gaan ze er prat op, omdat ze Maria niet als moeder hebben. Want als zij werkelijk hun moeder was, dan zouden zij haar wel liefhebben en hoogachten, zoals een kind vanzelf doet ten opzichte van zijn moeder die hem het leven schonk.

31 God de Zoon wil zichzelf elke dag opnieuw vormen en mens worden in Zijn ledematen door Zijn dierbare Moeder. Hij zegt haar nl.: ‘Israël zal uw erfdeel zijn’ (Prediker 24,13). Het is alsof Hij wilde zeggen: van God Mijn Vader heb ik alle volkeren van de aarde als onvervreemdbaar bezit gekregen, alle mensen, goeden en slechten, uitverkorenen en verworpenen. De ene groep zal ik met een gouden staf leiden, de andere met een ijzeren roede. Een vader en voorspreker zal ik zijn voor de ene, een rechtvaardige wreker voor de andere, een rechter voor allen. Maar lieve Moeder, uw deel zullen alleen de uitverkorenen zijn, die afgebeeld werden door Israël. Als een goede moeder moet u hen voortbrengen, voeden, grootbrengen en als hun Koningin moet u hen leiden, besturen en verdedigen.

32 ‘Een mens en een mens is in haar geboren’ (Ps 86,5), zegt de heilige Geest.

De eerste mens die in Maria werd geboren, is de Godmens Jezus; en de tweede is een gewone mens, kind van God en van Maria door aanneming. Als het hoofd van het menselijk geslacht werd Jezus in haar geboren. Dan volgt daaruit dat ook de uitverkorenen, de ledematen van dat hoofd, in haar worden geboren. Dezelfde moeder brengt toch niet het hoofd ter wereld zonder de ledematen; ook niet de ledematen zonder het hoofd. Zo is het ook in de orde van de genade: zowel hoofd als ledematen komen voort uit dezelfde moeder. Indien een lid van het mystiek lichaam van Jezus een andere moeder zou hebben dan Maria die het hoofd heeft voortgebracht dan zou dat geen lidmaat of uitverkorene van Jezus zijn.

Bovendien is Jezus nu en altijd de vrucht van Maria. Hemel en aarde zeggen hat haar dagelijks ontelbare malen: ‘En gezegend is de vrucht van uw schoot, Jezus’ (Lc 1,42). Ongetwijfeld is Jezus dus, zowel voor ieder mens die Hem bezit, als voor iedereen in het algemeen, even waarachtig de vrucht en het werk van Maria. Daarom kan ieder trouw mens in wiens hart Jezus is gevormd, zeggen: Hartelijk dank, Maria! Wat ik bezit is haar uitwerking en haar vrucht. Zonder haar zou ik het niet bezitten. De H. Paulus zegt hierover: ‘Dagelijks breng ik de kinderen van God voort, totdat Mijn Zoon Jezus Christus in hen is gevormd volgens de volle rijkdom van Zijn volwassenheid’ (Gal 4,19; Ef 4,13). De H. Augustinus stelt dat alle uitverkorenen in deze wereld verborgen zijn in de schoot van de allerheiligste Maagd, om er gelijkvormig te worden aan het beeld van God’s Zoon. Daar bewaart, voedt en onderhoudt die goede moeder hen. Daar doet wij hen groeien totdat zij hen voortbrengt voor de glorie: hun sterfdag wordt hun geboortedag, zoals de Kerk de dood van de rechtvaardigen noemt. Dit is een geheim van genade waarvan de verworpenen niets afweten en dat weinig bekend is bij de uitverkorenen!

34 God de heilige Geest wil uitverkorenen vormen in haar en door haar. ‘Schiet wortel in Mijn uitverkorenen’ (Prediker 24,13), zegt Hij tot haar: Mijn beminde, Mijn Bruid, laat al uw deugden groeien in Mijn uitverkorenen om ze te doen uitgroeien van deugd tot deugd en van genade tot genade. Toen u op aarde leefde en de verhevenste deugden beoefende, heb Ik in u zoveel genoegen gesteld, dat Ik u nog op aarde wens te vinden, terwijl u toch in de hemel bent. Herschep daarom uzelf in Mijn uitverkorenen. Laat Mij met vreugde in hen de wortels terugvinden van uw onoverwin-nelijk geloof, diepe nederigheid, totale versterving, verheven gebed, vurige naastenliefde, vaste hoop en al uw andere deugden. U bent voor Mij nog altijd dezelfde trouwe, zuivere en vruchtbare Bruid: laat daarom uw trouw Mij getrouwen, uw zuiverheid Mij maagden en uw vruchtbaarheid Mij uitverkorenen en tempels schenken.

35 Wanneer Maria eenmaal in een ziel is binnengekomen, dan brengt zij er wonderen van genade voort zoals zij alleen dat kan. Zij alleen immers is de vruchtbare maagd die haar gelijke nooit heeft gehad, noch ooit zal hebben in zuiverheid en vruchtbaarheid.

Maria heeft samen met de heilige Geest het grootste wonderwerk aller tijden voortgebracht: een Godmens.

Haar hoogst eigen taak is het de grote heiligen te vormen en op te voeden die zullen leven tegen het einde van de wereld. Want alleen deze uitzonderlijke en wonderbare maagd kan, in vereniging met de heilige Geest, zo ’n uitzonderlijke en buitengewone wonderwerken tot stand brengen.

36 Wanneer de heilige Geest, haar Bruidegom, haar in een ziel aantreft dan vliegt Hij erheen, neemt er volledig Zijn intrek en deelt zich overvloedig mee aan die ziel. En in dezelfde mate waarin zo iemand plaats ingeruimd heeft voor Zijn Bruid. Dat is een van de voornaamste redenen dat de heilige Geest tegenwoordig geen opvallende wonderwerken verricht in de zielen: Hij vindt we niet innig genoeg verenigd met Zijn trouwe en onafscheidelijke Bruid; eens heeft deze zelfstandige liefde van de Vader en de Zoon Maria immers tot Zijn Bruid genomen om het hoofd van de uitverkorenen Jezus Christus voort te brengen en Jezus Christus in de uitverkorenen. En sindsdien heeft Hij haar nooit afgewezen, omdat zij altijd trouw en vruchtbaar is gebleven.

Noodzaak van de Maria devotie

37 Dit zijn conclusies die uit het voorgaande volgen :

1  Maria moet van God een groot zeggenschap over de uitverkorenen hebben ontvangen. Zij bezit door een bijzondere gunst van de Allerhoogste het recht en de heerschappij over hun zielen. Door het feit dat Hij haar gezag verleende over Zijn enige en eigen Zoon, gaf Hij haar dit ook over Zijn aangenomen kinderen; en niet alleen over hun lichaam, wat niet veel zaaks zou zijn, maar ook over hun ziel.

38 Maria is Koningin van hemel en aarde door genade, zoals Jezus er Koning van is door Zijn wezen en door verwerving. Welnu, het Rijk van Jezus bestaat voornamelijk in het hart, dat wil zeggen het innerlijk van de mens, volgens deze tekst: ‘Het Rijk van God is binnen in ons’ (Lc 17,21). Zo bestaat ook het Rijk van de allerheiligste Maagd in het innerlijk van de mens, dat wil zeggen in zijn ziel. Vooral daar ontvangt zij samen met haar Zoon meer glorie dan in alle zichtbare schepselen. Vandaar dat wij haar met de heiligen kunnen noemen: ‘Koningin van de harten’.

2  39 Wanneer het waar is dat de allerheiligste Maagd voor God noodzakelijk is, met een noodzaak die men ‘voorwaardelijk’ noemt als gevolg van Zijn wilsbeschikking, dan is zij nog veel meer noodzakelijk voor de mensen om hun einddoel te bereiken. Men moet de devotie tot de allerheiligste Maagd dus niet gelijkstellen met vormen van verering voor andere heiligen. De eerste is noodzakelijker en niet iets overbodigs.

Gebeden te bidden gedurende deze 7 dagen

Litanie van de Allerheiligste Naam van Jezus