Sinds 1997 ben ik 2 tot 3 maanden per jaar in Ghana actief. Ook buurland Togo heb ik driemaal bezocht. Daar heb ik het project APAF (Association pour la Promotion de l' Agro-Foresterie) bestudeerd. Zij promoten duurzame landbouw. Terug in België hebben we de vzw Al-Arm opgericht om actie te ondernemen. Gedurende de daaropvolgende jaren heeft de vzw Al-Arm in Ghana enkele initiatieven genomen met wisselend succes.
In het jaar 1999 heeft de vzw Al-Arm het beheer van één van de laatste stukjes oorspronkelijke begroeiing op zich genomen. Daarvoor hadden we de toestemming van de chef van de Kokofu Asamang regio, beter gekend als de lake Butsumptwi- regio uit toeristische brochures. Het gaat hier om een zogenaamd "heilig" bos, dat al meer dan 400 jaar onaangeroerd was gebleven ter nagedachtenis van de gesneuvelden uit de oorlog om het meer. Dit monument is echter in de laatste 100 jaar in oppervlakte verschrompeld tot een zakdoek groot. Om het bos hebben de mensen uit het nabijgelegen dorp Esaase zo'n 2000 boompjes geplant. De kostprijs van de aangekochte boompjes en werkuren bedroeg 1000 euro. Na een jaar stierf de chef echter, en bleek zijn opvolger een stuk minder gemotiveerd om mee te werken. Hij eiste dat we de werking van onze vzw aan hem toevertrouwden. We hebben dan maar dit project stopgezet. Zoals eerder gezegd willen wij enkel werken met landbouwers die leven in het gebied rond het bos, zodat zij ook écht de begunstigden zijn van onze inspanningen.
De vzw Al-Arm heeft totnogtoe nooit geld ingezameld. Wel heeft de vzw een tijdlang oude fietsen opgehaald in België. We deden dat onder het motto "Heeft u een afgedankte fiets in huis? U wilt er iets nuttigs meedoen en uw fiets een tweede leven bezorgen, dan kunnen wij u helpen en u ons." De fietsen waren bedoeld als betalingsmiddel voor de landbouwers die de boompjes lieten groeien. De lokale munt was op dat ogenblik onderhevig aan een superinflatie (+ 65%), terwijl een fiets zijn waarde behoudt is. Tweedehands fietsen zijn trouwens niet begerenswaardig voor de rijkere Ghanees, kwestie van bepaalde mensen op afstand te houden. Vooral zij die pretenderen dat het project niet kan slagen zonder hun medewerking en zich bijgevolg altijd maar inmengen, met alle kwalijke gevolgen voor onze werking van dien. Het project is voortijdig afgeblazen, maar de fietsen hebben hun weg gevonden. Er is een fietsenherstelplaats opgestart (zie foto) en de fietsen kregen een tweede leven in de slecht bereikbare dorpen van de arbeiders op de ananasplantages. Door de lage prijs gingen ze als zoete broodjes van de hand, en slaagden we erin onze kosten in Ghana te recupereren. De verzendingskosten waren voor rekening van de voorzitter.
Een Ghanese vriend raadde ons aan een lapje grond te kopen, zodat we onze eigen bomen konden planten en laten groeien. Met zijn hulp kregen we zo'n vier hectare landbouwgrond in ons bezit, diep in de brousse, op vijf kilometer van de weg. Vanaf toen ging het relatief snel. In 2004 plantten we negenhonderd bomen. Na drie jaar wieden, waarbij we de boompjes ontzagen die vanzelf regenereerden, hebben we een mooi resultaat bereikt (zie fotos). Onze grootste zorg is het afbranden van de velden rondom op het einde van het droogseizoen. Bij de eerste tekens van regen maken de landbouwers hun grond klaar om te planten. Wanneer alles kurkdroog staat, kan het vuur gemakkelijk overslaan. Bomen laten groeien ligt niet voor de hand in Afrika, ook niet in Ghana. De landbouwers begrijpen de noodzaak maar hebben weinig keuze. De armoede verplicht hen op kortere termijn te denken. Wij willen op dat vlak perspectieven openen. Nu pikken enkel onze buren een graantje mee door voor ons te wieden. En ook dat is een eindig verhaal. Over enkele jaren zal het bladerdak de groei van het struikgewas blokkeren en moet er automatisch minder gewied worden. Dus moeten we de buren van de buren, en ook nog eens hun buren als dat even kan, overtuigen om ook bomen te laten groeien. Dat heeft het voordeel dat ze omzichtiger te werk zullen gaan bij het branden van hun velden. Nu is het niet de bedoeling om landbouwgrond om te vormen tot bos. We beperken ons tot de rand van de percelen, die we met bomen omzomen. Om de drie meter planten we een teakboom. We hebben teak gekozen omdat het hout na vijfentwintig jaar een aardige cent opbrengt (pensioen). Met als bijkomend voordeel dat men ze halfverwege die periode kan uitdunnen om te verkopen als electriciteitspalen.
02-07-2009 om 00:00
geschreven door Franky Vandewalle 
Categorie:voorgeschiedenis
|