|
Reisverslag 20 okt
Tijdens het ontbijt zijn enkele mensen van de groep bestolen
geworden. Ze hadden hun kamer wel op slot gedaan, maar niet hun reiskoffer. Bij
hun terugkeer bleek er bij hen telkens een deel van hun voorraad euros
verdwenen te zijn. De dame in de kamer naast mij is 250 euro kwijt. Dat
betekent dat ze allicht ook bij mij geprobeerd hebben. Pech voor hen want mijn
trolley was met slotjes vast. Oef dat ik het niet vergeten ben! Bovendien was
er een koppel dat hun geld in een kluis van het hotel in bewaring hadden
gegeven omdat de kluis op hun kamer niet werkte. Gisteren hadden ze via iemand
van de receptie nog wat euros uit de kluis gehaald en alles was OK. Ze geven
het koffertje met het resterende geld terug aan de receptionist met het verzoek
het zaakje terug in de hotelkluis te deponeren. Deze morgen bleek er 500 euro
verdwenen te zijn. Dat noem ik dieven met grote lef. Anderzijds vraag ik me af
wie begot zijn koffers geopend achter laat op zijn kamer?
In een ontwikkelingsland is dat de poes bij de melk zetten. Erg vind ik
het.
De gids vertelt dat, naast de staatsgodsdienst, Iran 3
andere religies erkent en dus ook subsidieert: de Armeense christenen (orthodox
uiteraard), de Zoroastriërs en de Joden. Ieder mag binnen zijn gemeenschap doen
en laten wat ie wil. Bijgevolg heeft elke verstandige Iraniër een goede
Armeense vriend. Want daar kan hij ongestraft alcohol drinken en daar lopen de
vrouwen sluierloos rond. Dit reflecteert perfect de Iraanse mentaliteit
vandaag: ze leven onder een streng islamitisch regime, maar iedereen vindt wel
een modus vivendi die hem/haar past zodat het leven nog best meevalt.
Vandaag Zoroastrisme dag. Zoroastrisme is een zeer oude
godsdienst. Ene Zoroastra verkondigde, zeker al 1000 jaar voor Christus, een vernieuwende
en originele religieuze visie op de wereld. Volgens zijn leer zijn er fundamentele
4 elementen die men ten alle prijzen moet eerbiedigen: water, vuur, aarde en
licht. In elke mens zit het licht, de overwinning op de duisternis (zoals ik
een week geleden al uitgelegd heb bij de les blijven hé). Het menselijk
lichaam is niet meer dan een tijdelijk en bijkomstig omhulsel van dat eeuwige
licht. Als een mens sterft, mogen zijn vieze lichaamssappen de basiselementen
van de natuur niet bezoedelen. Daarom mag zijn lichaam begraven noch verbrand
worden. Daar hebben ze in die religie een oplossing voor gevonden: de lichamen van de overledenen worden naar een toren
van stilte (dakhmeh) op een berg buiten de stad gebracht. Boven op het plat
dak van de toren is een stenen put gemaakt waar de lijken worden neer gelegd
als voedsel voor de aasgieren. Die beesten weten dat verdomd goed en in een
klein half uur is de klus geklaard. De afgekloven beenderen worden door de
begrafenispriesters verbrijzeld en vermalen. De nabestaanden krijgen een urne
met dat beendergruis mee haar huis. Die priesters hadden een vreselijke rot
job. Het stonk daar permanent uren boven de wind en met de hitte was het
vergeven van de vliegen. De priesters werden wel uitstekend betaald, maar
mochten het heiligdom nooit verlaten omdat de bevolking niet helemaal onterecht
vreesde dat die priesters omdat ze altijd in die doodslucht moesten werken en
leven- veel ziektekiemen zouden kunnen overbrengen. Omdat het Zoroastrisme een
rigide kaste systeem huldigde (je kon je kaste nooit verlaten) ging de job dus
over van vader op zoon. Dat is zo doorgegaan tot in de 20ste eeuw.
De Shah heeft het dan in de loop van vorige eeuw verboden
omwille van de volkshygiëne, want de aasgieren laten in hun vlucht nogal eens wat
losgerukte vleesbrokjes vallen. Het gevolg was dat er meer dan eens een vinger
of een voorarm uit de hemel op de straat of op een binnenkoer terecht kwam. Tot
op heden is die religie nog wijd verspreid in Balkan, Klein Azië, Irak, Iran,
de Stan-landen en India. Heel merkwaardig: de priesters van deze religie hebben
een klederdracht die als twee druppels lijkt op de klederdracht van de
Orthodoxe religieuzen. Is duidelijk waar die dat van afgekeken hebben!
Eerst brengen we de Torens van de Stilte even buiten Yazd.
En inderdaad op twee heuvels van pakweg 100 m hoog staan een ronde toren. Op de
tijd die we krijgen om er een te bezoeken, heb ik ze alle twee beklommen. Eerst
de hoogste, dan de iets kleinere. Als ik e niet vergis was ik de enige
.Op de
begane grond staan de ruïnes van de huisjes waar de priesters woorden. In Yazd
is nog een levende gemeenschap Zoroastriërs en die hebben hn (moderne)
Zoroastrische Vuurtempel in de stad zelf. Dat is een gebouw met op de
frontgevel de Faravahar die de Zoroastriërs hebben overgenomen en binnenin een
vuurkorf die eeuwig moet blijven branden. En hij brandt!
Vervolgens nog even naar het Amir Chakhmagh complex. Het is
geen moskee, maar de vertrek- en aankomstplaats van de Ashura optochten . Zoals
ik al eens uitgelegd heb waren dat vroegere bloederige en masochistische
optochten ter nagedachtenis van de martelaarsdood van Housein, de zoon van
Mohammed. Nu zijn ze verworden tot een pittoreske macho karnaval optocht.
Na de middag naar de Masjed-e Jomeh Moskee (Vrijdag Moskee)
van de 14de eeuw gestapt omdat het wel een heel speciale is. De
ingang (= eivan) is, in tegenstelling tot de inkomhallen/bogen van andere moskeeën
smal en extreem hoog en het plafond aan de binnenkant is bedekt met stalactieten.
Indrukwekkend. En s avonds wordt heel dat kantwerk verlicht in een lichtblauwe
kleur. Prachtig. Binnen in de moskee zijn alle muren en plafonds bedekt met
veelkleurige mozaïeken. Maar ik ontwaar in sommige mozaïeken verdorie
hakenkruisen! Vanwaar die komen moet ik
nog achterhalen. Dan rondgeslenterd door het oude stadscentrum bestaande uit kleine
lemen huizen in een wirwar van steegjes. De puren van de huizen lijken sterk op
de adobe huizen in Zuid Amerika en ze isoleren even goed!
Ik verneem dat de mensen hier, vooraleer er koelkasten
waren, heel de zomer over ijs beschikten. De ging als volgt in zijn werk. Ze
groeven in diepe put in de grond, pakweg 15 m diep. Hij had een conische vorm.
Bovenaan een diameter van 70-80 cm en onderaan een doorsnee van 6-7 meter. De
wanden werden rondom tot boven helemaal bezet met een adobe-laag van ca 20
cm dik. Adobe is een uitstekende isolator. Ik heb dat in de Andes wreed kunnen
appreciëren. In de winter laten ze het opgehaalde water s nacht bevriezen (het
is hier woestijn voor iets hé). s
Morgens oogsten ze rappekens het ijs en kieperen het in die put tot ie vol is. Door
de goede isolatie en zijn conische vorm blijft het ijs een hele zomer bevroren.
|
