Verslag 18 okt

In Iran leven  nog twee nomadenvolkeren: de Qashqa (nu weet je ineens waar de japanners de naam van dat automodel vandaan hebben) en de ik-ben-het-vergeten. De hele 20^ste eeuw probeerde de regering van de twee Shah’s die mensen te domesticeren. Poging mislukte uiteraard. Na de revolutie verandert de aanpak fundamenteel. Het nomadenbestaan wordt geromantiseerd en opgehemeld en er wordt rondreizend onderwijzend personeel ingeschakeld om het analfabetisme tegen te gaan. Met succes. Een afgeleid voordeel waar aanvankelijk niet aan dacht is , dat de opgeleide jeugd in een huis WIL wonen in plaats van rond te trekken. Binnen dit en 50 jaar heeft dat probleem zichzelf opgelost.

We komen eerst aan bij Gual’eh Dokhtar, de vesting van Aredshir e Bakakan. in de Tang-i Ab kloof nabij Firuzabas. Die man was gouverneur van het gewest Far tijdens de Achaemenidische dynastie en hij had een goed politiek en militair inzcht. Hij zag in dat de macht het de Achaemenidische dynastie tanende was en hij zag zijn kans schoon. In 209 na Ch. Beslist hij een eigen vesting te bouwen. Dat komt neer op een oorlogsverklaring aan de (laatste) Achaemenidische koning Artabanus. Die man zijn hoofd zat eerder  bij de oorlogen met de Romeinen dan bij een (kleine) binnenlandse rebellie. Hij verliest echter de veldslag van 226 D. De Achaemenidische dynastie is na zoveel honderden jaren voorbij en Ardeshir wordt de nieuwe koning en sticht meteen de eerste koning van een nieuwe dynastie: die van de Sasaniden en goed voor de volgende 400 jaar. De klimpartij naar de ruïne van het kasteel is pittig, zeker bij deze temperaturen. Maar hij die geen sport doet komt als eerste boven. Hm.

Dan naar ’s mans paleis. Zodra zijn vesting afgewerkt was, begon hij as koning van Perzië aan een eigen Paleis in de buurt. Speciaal omdat toen voor het eerst (en dus niet door Moslims) een ronde koepel op muren in een vierkant gebouwd werd. Een knap staaltje van berekenen van krachten om te bepalen hoe dik de muren moeten zijn en een breed en hoog de koepel mag wezen. Dat was een fundamentele verfijning van de bouwinzichten van de Romeinen, die tot dan de meesters waren in het bouwen van alsmaar grotere overspanningen. Toen dit gebied in de 7^de eeuw door de Moslims werd veroverd, waren ze gefascineerd door deze bouwtechnieken en snel daarna begonnen zij hun moskeeën op die manier te bouwen. Spijtig dat ik dit niet aan Nicole kan vertellen. We hebben daar nog wat over gediscussieerd! Enne,… ik heb gelijk gekregen.