c) De teken, mieren, dazen en vliegen.
Teken komen niet veel voor in het Amazonewoud. Ik zal ze toch behandelen vermits ze veel voorkomen in de streek Mato Grosso en bijgevolg ook in de Pantanal.
De grootste teken zijn als een kruisspin, de kleinste als een donderbeestje. Dat teken soms dagenlang in of op uw huid verblijven is mij onbekend. Eenmaal ze gebeten hebben, zoeken zij terug de natuur op. Zo heb ik het althans ervaren. Of de Braziliaanse teken ook de ziekte van Leme kunnen veroorzaken, lijkt mij onzeker. Honderden beten heb ik reeds overleefd zonder enig teken van verlamming. De beten veroorzaken een zodanige jeuk dat niet krabben onmogelijk is. De open wondjes die dan ontstaan moeten gereinigd worden met zuivere alcohol om verdere komplicaties te vermijden. De brand die de alcohol op de wondjes veroorzaakt  is een verademing in vergelijking met de jeuk. Zijn deze tekenbeten dan niet te vermijden? Heel zeker en wel op volgende wijze.
De teken verblijven op de grassen en opschietend onkruid. Ze wachten op een voorbijganger. Trek daarom een broek aan van fijne kunststof (om ze het vasthechten te bemoeilijken) en plooi de pijpen over plastieken of lederen laarzen. Plaats daarenboven een zweetband over de bovenrand van de laarzen. Deze zweetband hoeft u eerst in te wrijven met mazout, benzine of simpelweg een aanmaakblokje op basis van petroleum. Alzo wordt vermeden dat de meereizende teken één of ander lichaamsdeel bereiken.
Let op bij het zittend rusten. Plaats uw arm of elleboog niet op uw bovenbenen. Alzo zouden de teken onmiddellijk een weg vinden naar armen, borst of bovenlichaam. Verander ook dadelijk van broek zodra u bij de tent, hangmat of andere slaapplaats aankomt. Hang ze aan een tak of wasdraad en geef er een flinke mep op met een stok. Werp ze vooral niet op uw bed. Anders zal u 's nachts nog verder kunnen genieten van uw dagtocht.
Wordt u toch verrast en bemerkt u dat uw armen of andere lichaamsdelen flink voorzien zijn van rondlopende teken; grijp dan drastisch in. Was deze lichaamsdelen met zuivere benzine. De teken zijn nog niet verankerd en zullen hierdoor gedood worden. Een kwartier later kan men alles wassen met zeep. A propos: wilt u nog weten hoe men deze lievertjes noemt in het Portugees? "Carapatos" is het antwoord.

Mieren komen veel voor in het regenwoud en er zijn veel soorten.
De meest spectaculaire mieren zijn de zogenaamde "trekmieren". Gelukkig worden zij wat mieren betreft niet het meest aangetroffen.. Deze mieren komen in zo'n grote groep voor dat zij alles wat ze op hun weg tegenkomen eenvoudigweg verwoesten. Ik heb ze eenmaal bezig gezien en de bende brengt een krakend geluid voort. Het was me niet duidelijk hoe dit geluid veroorzaakt werd vermits me weinig tijd werd gelaten om op te hoepelen. Daarenboven was het ook nog nacht. Lees de anecdote 3 "eerste kennismaking met de Pantanal". Men zegt dat sommige vogels de voorttrekkende groep trekmieren volgt om alle vluchtende insekten te verorberen. Mijn beeld van deze trekmieren: mieren bewegend als levende matrassen!!
Andere kleurrijke mieren zijn de zogenaamde "parasolmieren" (formiga sauba of ecodoma cephalotes). Deze zijn veel voorkomend en zijn in staat op korte tijd één of meerdere bomen geheel kaal te wreten. Vele door deze mieren bezochte bomen overleven de wraatzucht van de mieren niet. De mieren snijden de bladeren in stukjes en dragen deze naar hun nest onder de grond. Deze mieren vallen goed op omwille van de bewegende groene stukjes blad op de zwarte bodem van het woud. Het stukje blad is veel groter dan de mier zelf. Het is alsof ze een groot regenscherm dragen; vandaar de naam "parasolmieren". Allen volgen zij dezelfde weg naar hun nest, soms op enkele honderden meter van de uitverkoren boom gelegen. In het nest onder de grond worden de bladeren verzameld en de schimmel die na een tijdje verschijnt, dient als voedsel voor de mieren. Merkwaardig wordt vastgesteld dat zij kieskeurig zijn en niet de eerste de beste boom als slachtoffer uitkiezen. Er weze ook opgemerkt dat vele bomen uit het Amazonewoud een soort latex afscheiden als bescherming tegen zulke plagen. De monden van mieren en rupsen worden door deze latex dichtgeplakt. De bekendste latex afscheidende boom is de "hevea brasiliensis" of simpel rubberboom genoemd. De meest nuttige boom voor de mens in het woud samen met de grote "castanha de Para", gewoon kastanjeboom genoemd.
De mieren waarmee we het meest in kontakt komen in het Amazonewoud zal ik gemakkelijkshalve "hangmat-mieren" noemen. Ter plaatse worden zij "formiga tachi" genoemd. Vele bomen in het regenwoud worden behuisd en ook beschermd door mieren. Het bekendste geval is dat van de "cecropea", een snelgroeier onder de bomen.Wanneer er in het oerwoud een opening in het bladerendek ontstaat door het vallen van een grote boom, wordt deze opening vlug opgevuld vermits het zonnelicht nu tot de bodem kan doordringen. Vooreerst zijn het de snelgroeiers die overheersen; later (na ongeveer 15 jaar) worden zij letterlijk in de schaduw gezet door de grotere bomen van het woud. De snelgroeier (tot twee meter per jaar en maximum lengte ongeveer 10 m.) cecropea heeft holle takken. In deze holtes wonen mieren. Zij leven van de afgescheiden suikers door de boom en als wederdienst, beschermen zij de boom tegen alle indringers. Indringers of belagers kunnen zijn: insekten en vlinders die er hun eitjes willen achterlaten en "epifieten" (dit zijn planten die op een andere plant leven zonder daarom te parasiteren). De mens wordt ook als belager aanzien wanneer hij er zijn hangmat wil aan bevestigen. Deze mieren zijn alles behalve aangenaam als slaapgezel. Ik kan u verzekeren dat er van slapen niet veel in huis komt wanneer zij ook uw hangmat als verblijfplaats gekozen hebben. Daarom wordt er steeds goed uitgekeken bij het ophangen van de hangmat. Veiligheidshalve wordt er een reepje stof eerst in de motorolie gedompeld en nadien geknoopt aan het touw tussen de boom en de hangmat. Dit dient als barrière die door de mieren niet overschreden wordt. Het aanmaakblokje op basis van petroleum kan hier ook zijn nut bewijzen.
Ten slotte behandelen we de grootste mieren ter wereld namelijk de "tucangiro" ook "tucandeira" genoemd. Deze mieren zijn wel twee centimeter lang en hebben geweldige scharen of kaken. Hun beet is dan ook zeer pijnlijk. Normalerwijze heeft men niet veel last van deze insekten. Ze zijn goed zichtbaar en zoeken de mens niet op. Onder de mieren beschouw ik deze dan ook als de minst gevaarlijk.

3. De insekten.
In tegenstelling tot wat velen denken, zijn de insekten veel gevaarlijker en vooral lastiger dan de andere wilde dieren in het Amazonewoud. Dit komt omdat de insekten wel degelijk aanvallen en de andere wilde dieren zich steeds uit de voeten maken zolang ze niet bejaagd of in het nauw gedreven worden. In volgorde van gevaar zal hier een beschrijving volgen.

a) De wilde bijen.
Al of niet van Afrikaanse afkomst; het zijn uiterst gevaarlijke beestjes. Wanneer men bij het doorkruisen van het woud een bijennest stoort, wordt men zowieso achtervolgd door de bijen. Men moet zeer veel geluk hebben om dan aan de zeer pijnlijke steken te ontsnappen. Om zich een weg te banen moeten dikwijls takken of stammetjes weggeduwd worden. Wanneer het nest hieraan bevestigd is zal men dit vlug voelen.
Belangrijke tip: wordt men door bijen of wespen achtervolgd, loop dan door een zo dicht mogelijk begroeid struikgewas of bos. De weggeduwde takken met bladeren zijn een echte gesel voor deze diertjes en ze zullen de achtervolging snel staken. Langs open wegen of paadjes zullen de bijen of wespen u zeer gemakkelijk kunnen volgen en ook steken als ze kunnen. Bij indianen uit het Amazonewoud heb ik het belang van deze tip aan de lijve kunnen ondervinden.

b) De muskieten en muggen.
- De muskieten zijn niet echt gevaarlijk doch wel zeer vervelend tot zeer lastig. Gelukkig krijgt men er niet zoveel mee te doen zolang men vaart. Dit komt omdat de kleine windverplaatsing door het varen, reeds voldoende is om deze kleine insekten in hun normale gedrag te hinderen. Van zodra men echter aan wal gaat of de boot verankert aan de oever (om te vissen bijvoorbeeld) is er geen houden meer aan. De muskietendruk heeft hoogtes en laagtes. Bij het opkomen van onweer en tegen het vallen van de duisternis kan het soms zo erg zijn dat men best beroep doet op hulpmiddelen zoals zijnde: plastiek wegwerphandschoenen en een speciaal voor het hoofd ontworpen muskietennet. Het spreekt vanzelf dat alle andere lichaamsdelen zorgvuldig bedekt moeten zijn door één of ander kledingstuk. Stel je voor: in de tropen en ingepakt van kop tot teen!!!
De muskieten worden weinig afgeschrikt door muggenmelk. Vooral de kleinste muskieten zijn een echte kwaal. De beten ervan zijn niet alleen pijnlijker maar deze kleintjes worden niet weerhouden door een klassieke klamboe, soms ten onrechte "muskietennet" genoemd. Het weze ook opgemerkt dat men niet voelt wanneer de muskieten op u neerstrijken. Eenmaal men ze gewaarwordt, is het te laat en is de beet zichtbaar aan een klein bloedplekje op de huid. Om deze zeer kleine kwelduivels af te weren heeft men een zelfgemaakt muskietennet nodig van afgedankte fijnmazige gordijnen. Zulk muskietennet wordt dan zorgvuldig boven de hangmat of binnentent gehangen.
De beten van de muskieten zijn minder erg dan die van de muggen of teken, in die zin dat zij sneller verdwijnen op voorwaarde dat er geen wondje overblijft na het krabben. Dit laatste is dan weer moeilijker te vermijden omdat de jeuk erger is dan bij andere insektenbeten.
Laat ons ten slotte nog vermelden dat de muskieten volledig verdwijnen zodra de duisternis invalt. Pas dan kan er gebaad worden in de rivier, al besteed men er niet veel tijd aan vanwege de muggen die dan hun intrede doen en men er toch niet altijd gerust in is door de aanwezigheid van piranhas, sidderalen en staartroggen. Over de kaaimannen gaan we het dan niet hebben. Het "gevaar" van deze waterdieren wordt later beschreven.
- Onder de muggen bestaan ook vele variëteiten. De meest beduchte is de malaria-mug ook anofeles-mug genoemd. Gelukkig is zij ook niet altijd aanwezig en moet zij daarenboven zowel van het vrouwelijke geslacht zijn alsook reeds besmet met het malaria-virus. Dit wil zeggen dat zij reeds eerder een besmet persoon heeft bezocht.
De aanwezigheid van de malaria-mug is ook sterk afhankelijk van andere omstandigheden. De belangrijkste zijn: veel regen, overstromingen. Er  bestaan meren of vroegere stukken afgesloten rivierarmen die zodanig veel water ontvangen dat zij tijdelijk terug met de rivier verbonden worden. Dan is het werkelijk oppassen geblazen voor malaria-besmetting. De junlge-bewoners voelen dit goed aan doch blijven hieraan blootgesteld. Zij beschikken niet over de medicamenten die malaria kunnen voorkomen. Bij een zoveelste malaria-besmetting zijn zij aangewezen op kinine-medicamenten bekomen in één of andere hulppost van een nabijgelegen dorpje.
Voor de westerlingen zijn er uiteraard medicamenten die preventief werken zoals Lariam en Malarone. Ze zijn echter duur en sommige kunnen ongelukkige nevenwerkingen vertonen. Daarenboven wordt de laatste tijd beweerd dat malaria te genezen is. Natuurlijk is het beter te voorkomen dan te genezen. Ieder heeft hierover zijn mening. Persoonlijk betrouw ik op de tips van de plaatselijke bevolking en dit heeft tot gevolg dat ik meestal trek zonder medicatie althans wat malaria-preventie betreft.

Neen, uw blog moet niet dagelijks worden bijgewerkt.  Het is gewoon zoals je het zélf wenst.  Indien je geen tijd hebt om dit dagelijks te doen, maar bvb. enkele keren per week, is dit ook goed.  Het is op jouw eigen tempo, met andere woorden: vele keren per dag mag dus ook zeker en vast, 1 keer per week ook.

Er hangt geen echte verplichting aan de regelmaat.  Enkel is het zo hoe regelmatiger je het blog bijwerkt, hoe meer je bezoekers zullen terugkomen en hoe meer bezoekers je krijgt uiteraard. 

Het maken van een blog en het onderhouden is eenvoudig.  Hier wordt uitgelegd hoe u dit dient te doen.

Als eerste dient u een blog aan te maken- dit kan sinds 2023 niet meer.

Op die pagina dient u enkele gegevens in te geven. Dit duurt nog geen minuut om dit in te geven. Druk vervolgens op "Volgende pagina".

Nu is uw blog bijna aangemaakt. Ga nu naar uw e-mail en wacht totdat u van Bloggen.be een e-mailtje heeft ontvangen.  In dat e-mailtje dient u op het unieke internetadres te klikken.

Nu is uw blog aangemaakt.  Maar wat nu???!

Lees dit in het volgende bericht hieronder!