Een jaar na de introductie van Windows Vista wordt het eerste servicepack verspreid. Service Pack 1 voor Vista is een nuttige, maar niet cruciale update voor het OS. Uw leven voor het computerscherm zal met SP1 niet veranderen.

De meeste aandacht gaat naar het verbeteren van de onderliggende beveiligingssystemen; belangrijk voor zakelijke gebruikers, maar consumenten zullen er niet veel van merken. Al is de gedachte wel geruststellend, natuurlijk. Eén ding staat vast: er is geen enkele reden om SP1 niet te installeren.

Midden maart begon Microsoft de Engelstalige versie van SP1 te verspreiden naar de eindgebruiker; de Nederlandstalige versie volgt enkele weken later. Koopt u na de introductie van SP1 een nieuwe pc, dan zal die al up-to-date zijn. Ook alle nieuwe Vista-dvd's bevatten vanaf dan de nieuwe versie van het OS.
Gebruikt u nu al Vista, dan moet u de update binnenhalen via Windows Update. Dat gebeurt vanzelf als u de automatische updates heeft ingeschakeld. Is SP1 er al, maar wordt de update niet aangeboden? Controleer dan of uw automatische updates zijn ingeschakeld en of u alle vorige updates reeds heeft geïnstalleerd.

We testen de finale release-candidate van het servicepack. Zo'n final release-candidate verschilt amper of niet van de uiteindelijke versie, ook wel de RTM-versie (release to manufacturing) genaamd. De download neemt een kwartiertje in beslag. De downloadsnelheid hangt natuurlijk af van uw internetverbinding en van de drukte op de Windows Update-servers van Microsoft. De installatie zelf duurt een klein uurtje; in die periode moeten we de computer vier keer herstarten.

Verbeteringen
Na de installatie merken we niet meteen een verschil: hetzelfde inlogscherm, de standaard Sidebar en de Aero-interface staan ons toe te kijken. Een nauwkeurige inspectie leert ons dat de zoekknop in het Start-menu verdwenen is. Microsoft verwijderde deze optie om zo andere zoeksoftware vrij spel te geven. Ook werd de mogelijkheid toegevoegd om de te defragmenteren volumes te selecteren. Voorheen bepaalde Vista dat volledig zelf.
Het gebruikersaccountbeheer valt ons bovendien minder vaak lastig tijdens al onze handelingen. En ten slotte, met SP1 is er de mogelijkheid een herstelschijf te maken. Vaak zit er bij een pc wel een dvd om die weer in zijn oorspronkelijke staat te brengen, maar een simpele hersteloptie zoals we die vinden op de gewone Vista-dvd zit daar niet in. Dat probleem is nu dus verholpen.

Wat onmiddellijk opvalt, is dat ons systeem veel vlotter reageert. Voorheen had Vista de neiging altijd maar met de harde schijf bezig te zijn. Na SP1 lijkt dat al veel minder het geval. Vreemd genoeg propageert Microsoft deze verbetering niet, al geeft het wel aan dat Vista meer gebruikmaakt van het cachegeheugen om de prestaties te verbeteren.

Kopiëren
Een belangrijke verbetering volgens Microsoft is het sneller kopiëren van bestanden (lokaal en extern) en het uitpakken van gecomprimeerde mappen. Het verschil is niet enorm, maar zeker welkom wanneer u veel met bestanden schuift. Het uitpakken van gecomprimeerde mappen gaat bij ons 25 tot 30 procent sneller, terwijl het kopiëren van grote mappen een snelheidswinst van 20 procent oplevert.

Terugkeren uit sluimerstand duurt opeens nog half zo lang. In de originele Vista-versie was dat een serieuze bron van frustratie, zoals zelfs Microsoft toegaf. Zodra we ons bureaublad zien staan, kunnen we bovendien aan de slag. De harde schijf heeft niet eerst nog een paar minuten nodig om op adem te komen. Bovendien gaat het systeem ook veel makkelijker automatisch in slaap- of sluimerstand. Een SP1-loze Vista-pc had daar vaak moeite mee; een niet te traceren proces verhinderde Vista steeds om zich uit te schakelen.

Twee elementen dragen volgens Microsoft - onder meer - bij tot deze verbetering: ReadyBoost wordt efficiënter ingezet en SuperFetch, een functie die uw programma's meer prioriteit geeft dan de achtergrondprogramma's, werd verder verbeterd. Anderzijds, als u al ervaring heeft met ReadyBoost, dan zal u dat ongetwijfeld bevestigen; wij hebben nog steeds geen dramatische snelheidsverschillen opgemerkt bij het gebruik van ReadyBoost.

Verkenner
Andere alledaagse taken zijn ook versneld. Een Verkenner-venster voor de eerste keer openen bijvoorbeeld gebeurt nu praktisch onmiddellijk. Vroeger kon dat wel eens even duren. Internet Explorer 7 zou ook een aantal upgrades hebben gekregen, zodat het beter overweg kan met JavaScript en met grote afbeeldingen. Die eerste claim kunnen we niet bevestigen, maar enkele uren surfen op websites met hogeresolutiefoto's leert ons toch dat het weergeven van zo'n grote afbeeldingen vlotter gaat. Tot slot nog een verbetering die veel Vista-gebruikers met open armen zullen verwelkomen: het wachtwoordvenster verschijnt nu praktisch onmiddellijk nadat u op Ctrl-Alt-Delete heeft gedrukt.

Beveiliging
Zoals reeds opgemerkt, heeft beveiliging de meeste aandacht gekregen in SP1. Het voornaamste is dat de Group Policy Management Console (GPMC) is verdwenen en dat de Group Policy Object Editor (GPedit) nu focust op lokaal in plaats van globaal beleid. Het doel is strategische beleidsbeslissingen over te laten aan systeembeheerders in plaats van individuele gebruikers. Ten tweede: met SP1 op de 64 bit-versie van Vista krijgen antimalwareprogramma's toegang tot nieuwe API's waarmee ze de Windows-kernel kunnen uitbreiden, om zo detectie van kwaadwillige code te verbeteren.

SP1 maakt het ook mogelijk via Extern Bureaublad uitgewisselde bestanden te signeren, wat de veiligheid fel verbetert. Bedrijven zullen nog graag horen dat pc's op een domein nu minder moeilijkheden hebben om offline te werken, en dat SP1 het Secure Socket Tunneling Protocol toevoegt, wat veiligere toegang tot VPN's mogelijk maakt.