HECHTING

De afgelopen periode hebben wij ervaren hoe velen van jullie
met zo ontzettend veel enthousiasme en warme belangstelling
hebben meegeleefd. Dit heeft ons echt goed gedaan en ons het
geweldige gevoel gegeven dat ons kindje niet alleen bij ons,
maar ook bij onze 'naasten' meer dan welkom is.
Zoals jullie weten, is er aan de adoptie van ons dochterje het
één en ander aan speciale voorbereiding voorafgegaan.
Natuurlijk is ze een kind zoals een ander. Toch brengt de
geadopteerde achtergrond van haar omstandigheden met zich
mee, waar wij als kersverse ouders terdege rekening mee
moeten houden, wil zij kunnen opgroeien tot een gelukkig mens.
Daarom willen wij hier wat vertellen over het zogenaamde
hechtingsproces.

Het Hechtingsproces
Het hechtingsproces komt er kort gezegd op neer dat het voor
elk kind van essentieel belang is, dat het zich in de eerste
levensjaren volledig kan hechten aan de ouders. Door middel
van deze fundamentele hechting kan het kind op latere leeftijd
met een gevoel van basisveiligheid en vertrouwen in het leven
staan. Adoptie is in die zin bijzonder, dat het hechtingsproces
zich niet vanzelf ontwikkelt. Door onstabiele ervaringen in het
verleden is het beslist niet vanzelfsprekend dat er zonder meer
een vertrouwensband ontstaat tussen het kind en de
adoptieouders. De band met een adoptiekind moet groeien.
Als dit proces niet goed wordt begeleid, loopt het geadopteerde
kind het risico om onveilig gehecht te raken. Een onveilige hechting
houdt in dat het kind géén of juist heel veel contacten aan zal gaan.
Het is echter niet in staat een diepe en hechte vriendschap of relatie
op te bouwen. Dat dit een negatieve invloed zal hebben op de
ontwikkeling, en daarmee dus ook de toekomst van het kind,
zal voor elk weldenkend mens duidelijk zijn.

In het land van afkomst heeft het kind al een heel bewogen eerste jaar
meegemaakt. Omdat het nog geen stabiele en blijvende relatie met
een vaste verzorger heeft gekend, is het hechtingsproces min of meer
verstoord geraakt. Bovendien zal het kind totaal geen besef hebben
van wat hem/haar overkomt in de eerste weken in het adoptieland,
laat staan dat het zal beseffen wie zijn/haar ouders zijn geworden.
Toch zal het adoptiekind aanvoelen dat zijn/haar wereld compleet
veranderd is. Het zal hierdoor flink in de war kunnen zijn.

Daarom is het belangrijk het kindje te ondersteunen in de opbouw
van een veilige en vertrouwde basis. In de eerste plaats moet er
een hechte relatie opgebouwd worden met de adoptieouders als
‘papa en mama’.

Hoe kunnen anderen het adoptiekind helpen om zich te leren
hechten aan de adoptieouders ?
Door zeker de eerste tijd enige afstand van het kind te houden.
Door hem/haar niet op de schoot te nemen, te knuffelen of
een aai over zijn/haar bolletje te geven.
Door het niet te veel aandacht te geven met woorden, geluiden,
spelletjes, etc. Door het niet rechtstreeks cadeautjes, koekjes,
snoepjes... te geven. Alle contacten zouden in de
gewenningsperiode moeten gericht worden op de ouders.
Ook na deze eerste tijd blijft het van belang om rekening te houden,
zij het in mildere vorm, met de ontwikkeling van het hechtingsproces.
Met behulp van bovenstaande maatregelen zal het kind worden
geholpen om te wennen en zich te kunnen binden aan de nieuwe
ouders. Het zal gaan beseffen: "Zij horen bij mij en ik hoor bij hen,
alleen zij zijn mijn mama en papa". Hierdoor zal het hechtingsproces
op gang gebracht worden.

Overdreven, al die regels?
Specialisten op adoptiegebied adviseren om zich in de beginperiode
toch zo goed mogelijk aan deze regels te houden, opdat hierdoor het
kind een vaste en veilige basis voor de toekomst kan opbouwen.
Hoe lang deze beginperiode zal duren is op voorhand niet geweten.
De deskundigen adviseren een periode van 3 maanden, maar of dit
echt noodzakelijk zal zijn, hangt af van de ontwikkeling van het kindje.
Op deze wijze krijgt het adoptiekind het vertrouwen dat de ouders er
altijd voor hem/haar zullen zijn. Met die zekerheid op zak, kan het
de rest van de wereld gaan verkennen en gezonde contacten met
anderen aangaan.

Iedereen kan helpen om dit te voorkomen:

ê onveilige hechting
ontstaat wanneer het kind niet altijd van zijn/haar verzorgers op
aan kan. Te weing aandacht en zorg in de vroege kinderjaren kunnen
de basisveiligheid en het basisvertrouwen van het kind in de weg
staan; het zal zich niet veilig kunnen voelen en minder vertrouwen
in verzorgers krijgen en zich minder of angstig gaan hechten.

ê klampgedrag
Sommige kinderen voelen zich zo onveilig dat ze hun ouders niet
durven loslaten uit angst deze te verliezen; ze vertrouwen er niet
op dat de ouder weer terug zal keren. Ze maken geen contact met
andere kinderen of volwassenen en klampen zich soms letterlijk
vast aan de ouder en lopen deze de hele dag achterna.

ê allemansvriendje
Andere kinderen gaan alleen maar oppervlakkige contacten aan
omdat ze zich onveilig voelen. Ze maken wel gemakkelijk contact
met iedereen, maar maken daarin geen onderscheid tussen
buurvrouw of ouders; ze kunnen geen intieme relaties aangaan.
Deze kinderen durven geen nabijheid te zoeken, zijn niet gewend
om getroost of aangehaald te worden en zullen dit ook steeds
proberen te vermijden. Ze durven hun gevoel niet te laten zien
en sluiten zich hiervoor af door hard te zijn voor zichzelf en hun
omgeving. Deze kinderen lijken heel zelfstandig, maar dit is
schijnzelfstandigheid gebaseerd op angst.