In 1976 kreeg ik
als 14-jarige knaap van mijn ouders Mertens boek Hieronymus Bosch en sindsdien heeft deze door en door Brabantse
kunstenaar mij in zijn greep. Ik keek dan ook met meer dan gewone
belangstelling uit naar de grote overzichtstentoonstelling - de grootste ooit - die vanaf zaterdag 13
februari in het Noordbrabants Museum in zijn geboortestad werd geopend.
Rond 1450 wordt
Hieronymus van Aken in s-Hertogenbosch geboren. Hij krijgt de roepnaam Joen of
Jeroen en ontwikkelt zijn schildertalent in het familieatelier aan de Bossche
Markt. Rond 1480 trouwt hij met de welgestelde Aleid van de Meervenne. Samen
betrekken ze Aleids huis aan de Markt 61. Hieronymus roem groeit gestaag. In
1488 mag hij toetreden als gezworen lid van de Illustre Lieve Vrouwe
Broederschap. Hij creëert dan een artiestennaam gebaseerd op zijn woonplaats:
Hieronymus Bosch. Zijn carrière gaat voor de wind dankzij prestigieuze opdrachtgevers.
Op
9 augustus 1516 wordt Bosch begraven, vanuit de Sint-Janskathedraal. De
kunstenaar is geboren, getogen en gestorven in s-Hertogenbosch.
Het staat buiten kijk dat Hieronymus Bosch
een kunstenaar van wereldformaat is. Zijn unieke en karakteristieke werk, vol illusies en
hallucinaties, wonderlijke gedrochten en verschrikkelijke nachtmerries,
verbeeldt de grote themas van zijn tijd: verleiding, zonde en rekenschap. Thema's die hij als een artistieke moralist met penseel en tekenstift vorm heeft gegeven in een heel eigen beeldtaal. Ook
na zijn leven is zijn werk onverminderd populair gebleven. Het inspireerde
talloze kunstenaars tot navolging, tot op de dag van vandaag. Het maakt Bosch
tot één van de belangrijkste kunstenaars van de late middeleeuwen. Zijn
populariteit hangt samen met het raadselachtige karakter van zijn
voorstellingen. Je raakt er nooit op uitgekeken. En precies dat is mij vandaag
overkomen toen ik de tentoonstelling bezocht. Ik was adem- en sprakeloos (wat héél wat wil zeggen in mijn geval...) Zijn werk is intussen ruim een
half millennium oud maar blaast je nog steeds van je sokken
Voorafgaand aan de tentoonstelling werd de
afgelopen jaren een groot aantal schilderijen door vooraanstaande
kunsthistorici, conservatoren en restauratoren onderzocht en gerestaureerd in
het Bosch Research and Conservation
Project. De resultaten, nieuwe verbanden,
technieken en betekenissen maar ook uitzonderlijke werken van Hieronymus
collega-schilders, navolgers en tijdgenoten worden tijdens de tentoonstelling
Jheronimus Bosch - Visioenen van een
genie voor het eerst aan het publiek getoond. EEN
ABSOLUTE AANRADER !!!
|