Welke kleur heeft de kat? 21 mei.
Een lievelingsuitspraak van Deng Xiaoping was : " het is niet van belang welke kleur de kat heeft als ze maar muizen vangt". Eenmetafoor voor de grote koerswending.
Wat kennen wij van China? Wij waren kortstondige beschouwers van buitenaf. De barrière van taal en de andere historisch culturele oorsprong maakt dat wij dat als Chinese afstandelijkheid en teruggetrokkenheid catalogeren. Het onderling vrolijk gekwetter en hoog getetter lijkt het tegenovergestelde te suggereren. Lawaaierig wordt het alsof er ruzies op komst zijn. Tetteraars, lawaaimakers, kwetteraars.
In de parken zijn ze hun eigen zelve; ze dansen ritmisch in een grote groep, ze stappen achterwaarts, ze lopen met hun armen als een brug boven hun hoofd, ze wandelen met zwierige armbewegingen, ze staan stil bij een boom vroom met de ogen dicht te mediteren, ze doen heupbewegingen van links naar rechts van boven naar onderen ..... Wij zouden zeggen dat ze in het jaar van de aap zitten ( wat dit jaar zo is). Niemand vindt dat belachelijk. Het is hun eigenzelve uitdrukking. Want aankijken doen ze je niet. Welke soort sfinksheid zit er verborgen in hun ziel?
In de parken zitten ze lustig te kaarten of te mahjongen( een soort dominospel) of te keuvelen of te zingen, muziek te maken. Ze komen naar buiten uit hun hoge gesloten appartementstorens.
In het zondagse park zijn heuse huwelijksstandjes te zien. Pa en ma proberen zoon-of dochterlief te koppelen aan een goede partij. Op A4-tjes worden de kwaliteiten van de huwbaren geprezen. Houden jongeren van traditie of van hun gemak, nu ze druk doende zijn om geld te verdienen.
Op straat en aan de toeristische attracties dringen ze je voor, ze zetten je opzij. Fysiek contact lijkt hen dan niet te deren. Op het zebrapad rijden ze je van je sokken. Recht van de sterkste. In het autoverkeer: iedereen uit de weg en de dikste( autobus, vrachtwagen) gaan nooit uit de weg of achteruit.
En de auto's zijn in opmars. De laatste nieuwe Tesla is een prestige symbool. De armoedige triporteur zal het straks helemaal moeten afleggen. Nauwelijks nog fietstaxi's.
Straks als iedereen zijn auto zal hebben zullen de westerse files maar klein bier blijken te zijn.
Het wegennet met vooral autostrades overspannen valleien en gaan dwars door de bergen. Men is voor(r)uit aan het bouwen. Landschappen worden geschonden, dorpen overwelfd.
Evenveel bouwwoede van torengebouwen aan de uitbreidende steden. Miljoenensteden.
Een handvol mensen beslissen die projecten en hup iedereen volgt. Moet volgen?
De staat wikt en beschikt. De controle van het staatskapitalistisch systeem werkt. Deze kat leeft nog.
Een kat heeft weliswaar zeven levens. Welke kleur zal ze in de toekomst aannemen?
Hoe gaat de groeiende rijkdom eerlijk verdeeld worden? Welke solidaire principes zullen versterkt worden? Wordt de kloof tussen rijk en arm die er nu al is, weggewerkt? Krijgen de vele minderheden de nodige kansen of blijven de Han-Chinezen de lakens uitdelen? Zoals nu de verschillende religies vredevol samenleven, zou het ook moeten zijn voor de verschillende volkeren.
Blijven de confuciaanse, taoïstische en boeddhistische diepe wortels overeind in een land van broederschap, gelijkheid (en vrijheid?). Vrijheid die nog moet veroverd worden. Want die wortels maken de eigenheid van China uit. Wijze en diepzinnige grondslag is dat.
China heeft veel te bieden. Natuurschoon, culturele schoonheid, magnifiek historisch erfgoed, schone hulpvaardige mensen als je de sfinx eraf gepeld krijgt. Fier nationalistisch. Het rijk van het Midden.
Het was een plezier om als kortstondige toeschouwer toch onze indrukken dag na dag te kunnen weergeven.
Gegroet
Joos en Frieda
