Geloof het of niet, maar het Oldtimerseizoen is weeral van start gegaan. Niks nieuws onder de zon, want dat is al zo van in de jaren 50. Toen starten enkele leden van de Royal Veteran Car Club met dit initiatief, een 3 daagse winterrally voor open pre war wagens. De Toon in meteen gezet, en we mogen er fier op zijn dat deze traditie wordt verdergezet. EN; hier enkel echte oldtimers aan de start ! We volgen het evenement al enkele jaren met veel plezier en zelfs het griepvirus kon ons moeilijk in bed houden. We moesten ons wel beperken tot het vertrekpunt en het eerste deel van de rit op Zondag. Een een babbeltje slaan zat er ook niet echt in. De wegen lagen er koud maar open bij, en onze dipstick mat temperaturen tot minus 7 op een van de hoogste punten in de Ardennen. Het gemiddelde lag bij min 4, met een aangenaam snijdende Siberische Noordooster als toetje er bovenop. Niet niks. De laatste jaren zagen we een daling van het aantal deelnemers, maar anno 2018 lijkt het tij gekeerd. Naar schatting een 20tal voertuigen aan de startlijn, zoals gewoonlijk van allerlei pluimage. Hieronder ook weer nieuws........... spek voor onze bek.
Voor een volgende rit moeten we weeral wachten tot eind April.
Foto's J.Jacobs en Bdl.
In alle vroegte de nodige voorbereidingen voor een welgeslaagde dag.
En dan mogen de vogeltjes het kastje verlaten.
Mutsje opzetten.
Een wondermooie Sunbeam, die we al enkele jaren niet meer zagen. Een Belgische FN.
Momenteel wordt er gewerkt aan de geschiedenis e.a. van het Merk Excelcior, maar in voorbereiding daarvan nog enkele gevonden beelden van Pipe's. Blijven inloggen dus.
Verboden foto's en teksten te Kopiëren!
We kregen nog een mooie foto van coureur Jaques Gudders.
We mochten nog enkele mooie Pipe vondsten ontvangen en voegen deze toe aan het Mooie verhaal.
Mogelijk is op foto nr 8 de Pipe 180 pk van prins Heinrich te zien. Extreem zeldzaam en derhalve een fantastische vondst.
Ten slotte nog een heel mooie foto van de eerste auto van Leopold II, we weten niet welk merk het is, maar het zou best een Belgische Auto kunnen zijn.
Wie het weet mag het zeggen. Foto genomen in de stallen van koninklijk paleis.
Wordt vervolgt.
Verboden foto's over te nemen !
Om nog eens te duiden op de determinatie van Pipe Auto's nog eens de herkenbare radiator.
Nog een affiche van Mr Hautvast op de fiets.
De bovenstaande foto is een welbekende verschijning doch hier ingekleurd, en derhalve wilden we hem nog eens tonen. Mr Hauvast.
Hieronder nog eens een mooie foto van een Pipe Phaeton rond 1908.
Een Pipe in dienst van het rode kruis.
Heel bijzonder deze foto/bewerking van het koninklijk huis. Leopold en Elizabeth met kinderen Stephanie, Louise en Clementine. We weten ook waar de reis naar toe ging, zie volgende foto.....
Het restaurant.
Hieronder dan het summum van Pipe, de 180 pk van Prins Heinrich?
En omdat we toch in de koninklijke sfeer zitten hier de prijsvraag.... De eerste auto van Koning Leopold II...... Wie weet welk merk dit is.
Antwoord ; Germain 1902 . Germain produceerde een bijna gelijkaardig model als taxivoertuig.
Tja, het was nu eenmaal nog de periode dat
alles wat met techniek te maken had in het Frans moest. Om een of andere, maar
waarschijnlijk vooral snobistische reden, kon onderwijs enkel in deze
landstaal. Hierdoor zitten we nu o.a. nog altijd opgescheept met onze
embrayage, vitessen en ander gelijkaardige noodzakelijkheden.
Ze waren nog wel allemaal
te samen begonnen aan het technische avontuur al in 1893.
Dus zowel de
Hollanders De jong, die later Minerva oprichtte, als Dodelinger, een
Luxemburgs zakenman die aan het auto/moto avontuur begon in 1902. Dodelinger
was de initiatiefnemer om in Berchem Sylvain de Jong concurrentie aan te
doen die een jaar eerder begon. In eerste instantie gebeurde dat onder de
naam Royal Star, die net zoals Minerva met gemotoriseerde fietsen begonnen te
experimenteren. Ondernemingen zoals de rederijen Red en White star line waren inspiratiebronnen voor de naamgeving..
Zoals ook de andere merken,
Pipe, Vivinus en alle anderen probeerden ze ook op sportief vlak reclame te
beuren, en ook hier weer duikt Mr Hautvast op. Hij won met een Sava op de
Meeting van Oostende de Beker van de Koning, reed met SAVA de Coupe
Williame en de rally Brussel - San Sebastian. In 1913 Vestigde SAVA
een nieuw snelheidsrecord op de weg met 123,6 km/h tijdens een Antwerpse
meeting. De domper werd op de successen gezet toen tijdens het criterium
van de Maas Baron de Woelmont verongelukte met zijn SAVA. Hij wilde de
Springuel van Klinkhaemers inhalen, maar vloog in de berm en overleefde
het dus niet. De Woelmont was in 1911 nog succesvol in de Coupe de
Boulogne met een Excelcior. Er werden nog enkele andere kleine successen
geboekt met de coureurs Berger en Sauvenière waardoor en waarvoor er in 1914
een nieuwe racewagen ontwikkeld was, met kop/zijkleppen en dubbele
ontsteking. Helaas, het lot werd beschoren door de Duitsers.
Twee aandeelhouders
trachten na de oorlog terug op te starten, maar helaas kon dit avontuur niet
waargemaakt worden en werd de firma opgeslorpt door de concurrent Minerva.
Dit alles maakt dat er
vandaag nog zeer weinig sporen van deze fabrikant overgebleven zijn. Geen
enkele Royal Star overleefde, hoewel we weet hebben van een Chassis met
motor. Van Sava bestaan er 2 exemplaren, mede dankzij hun export naar Engeland.
Beide wagens zijn in handen van Belgische verzamelaars, en wij hadden de eer en
het genoegen ze allebei in levende lijve te ontmoeten. Ook op
fotografische gebied extreem zelden te vinden, maar ook niet altijd makkelijk
de determineren. Sava verving een niet erg opvallende radiator pas in
1913 door een beter te herkennen afgerond exemplaar. Iemand nog meer
fotoÂ’s en/of verslagen in de lade liggenÂ…Â…. Laat maar komen om het verhaal nog
completer te maken.
Het hele avontuur begon dus 1902 met Royal Star, waarvan hier de catalogus.
Een van de eerste producten motorfiets 1902.
In 1903 opgevolgd door dit model.
Een zeer zeldzaam beeld van een Royal Star 2 cilinder 1904.
En ook dit soort constructies waren verkrijgbaar. Forecar
In 1910 wijzigde de naam in SAVA, door de concurrentie bestempeld als Slechtste auto van Antwerpen, Maar om het tegendeel te bewijzen ging men de sportieve toer op. Hieronder een paar beelden van Sportieve Sava's die succesvol deelnamen aan Belgische evenementen. 1911 Meeting van Oostende. Hieronder een beeld van Baron de Woelmont welke dodelijk verongelukte tijdens een Manoeuvre om Springuel in te halen. 1913 Ardenne trial Startnummer 11.
Hieronder staan zowel de Springuel als een SAVA op de foto. Deze Sava heeft startnummer 7, en is dus niet die van Woelmont.
Ook in 1913 met Rene Berger aan het stuur. Winnaar van de GP van België.
Twee Sava's met starnummers 8 en 14 coupe de roi 1913. nr 10317 is niet die van Woelmont. Die had 10311.
Het mooie embleem van SAVA.
Sava werd niet enkel gepromoot in Nederland, maar ook in Spanje.
In het Spaans aangeprezen als winnaar van de beker van de koning op de Grand prix Krantenknipsel uit 1922. Misschien staat ie er nog? Hieronder nog een van de 2 wagens op de luchthaven van Brasschaat. 1912
Onderstaande foto zou een SAVA zijn volgens het kenteken dat ingeschreven stond te s'Gravenvoer als bedrijfsauto van Dhr. Groothuis. Geheel andere radiatorvorm.
Hieronder nog een heel mooie opname van SAVA uit 1913.
Iets wazigere foto Sava 18/24 pk 1913 coupe chauffeur.
Een zeer mooie Torpedo SAVA 1913.
Zo ook onderstaande tekening in kleur. 1913
In 1913 kwam men met de afgeronde radiator. Hieronder een mooie foto 1914 Antwerpen mobilisatie.
In het artikel 'de Windhond' van 16/08/2017 kon u hier het spannende verhaal in woord en beeld lezen van een huwelijksreis per Minerva van Londen tot Venetië in het jaar 1910. In oktober van datzelfde jaar deed een bekende Belg ongeveer hetzelfde maar beperkte zich tot Frankrijk, om er achteraf het boek ' De vroolijke tocht' over te componeren. De auteur Cyriel Buysse schreef dus zijn bevindingen neer en publiceerde deze in 1911. Het werd een ode aan een ronde van Frankrijk, maar ook aan de Helse machine op luchtbanden. In die tijd reden er al zo een 6000 auto's in heel België. Wie aan een drukke weg woonde zag er gemiddeld 8 per dag voorbijrazen. De automobiel was een even belangrijk communicatiemiddel als fotografie of cinema.
Het enige wat wij ondertussen van deze tocht weten is dat hij onderweg een kapotte koppeling kreeg en door een ossengespan moest worden verdergetrokken aan 3 km/h, en zijn chauffeur moest daarbij regelmatig op de rem gaan staan om niet letterlijk in de 'shit' terecht te komen. De wagen was een 4 cilinder die maximaal 80 km/h deed. De reis zou 5000 kilometers hebben belopen, maar of dat gemeten werd met een kilometerteller of eerder per buik - achterwerk gevoel, kunnen we helaas niet nagaan. Hij maakte de reis in het gezelschap van zijn stiefdochter, en herhaalde ze nog twee keer in 1913 en 1923.
Wij vonden enkele beelden van de Minerva, en wie al eens op het net op zoek gaat vindt nog meer automobielen van Cyriel. Hij was een echte autoliefhebber en bezat een van de eerste auto's in Deinze. Omstreeks 1906 had hij een Chenard Walker. Maar daarvoor had hij nog een andere wagen.
Hiervan bestaat er een mooie foto, samen met zijn Zoon Rene. Helaas gaat het hier dus niet om een Minerva, ondanks deze vermelding. Jammer dat de journalisten van dienst niet de moeite genomen hebben dit te verifiëren. Ook de afbeelding op een herdruk van het boek toont een auto uit de jaren 20, waarschijnlijk geen Minerva. Jammer.
Moest er iemand in het bezit zijn van dit boek, we zouden het graag eens uitlenen.
Verboden foto's en teksten over te nemen en te plaatsen op sociale media !
Cyriel gefotografeerd toen hij in de bloemetjes werd gezet te Deinze als verdienstelijk Vlaams schrijver.
Een van de eerste uitgave's van de Avonturen van Cyriel. Automobiel met nummerplaat B 29.
Hier Cyriel Links samen met Emile Claus Rechts en de Minerva waarmee ze door Frankrijk tukkerden.
Beelden van de Minerva zijn zeldzaam. Hier zijn we Cyriel op de achterbank van zijn Minerva.
Hieronder, de autotocht werd door Michiel Hendryckx overgedaan en herschreven.
We konden het niet laten ook nog 2 andere Minerva beelden toe te voegen. De tweede wagen van rechts is een Minerva, tijdens de mobilisatie 1914 getrokken in Antwerpen? En hieronder nog een beeld van Minerva AK 1932 in de vroege jaren 80. Deze wordt nu geveild op de beurs van Parijs door Bonhams.
De fotografische geschiedenis en meer, van het Belgisch merk Pipe, wordt hier uitvoerig uit de doeken gedaan. Dit in 15 artikelen gepost tussen 27 november en 17 December 2017.
U kan deze nakijken door in de rechter kolom op een van deze data te klikken. Als u net zoals ons dacht dat we het daarmee gehad hadden, waren we weer mis, want weer enkele nieuwe beelden zijn binnengeslopen. O.a. van de derde deelnemende Pipe aan de Gordon Bennet uit 1904, met als bestuurder Maurice Augieres, welke de rit niet uitreed, en derhalve zijn foto's minder bekend. Bovendien had Maurice de Franse nationaliteit. Lucien Hautvast en Baron de Crawhez toonden we reeds eerder, maar ook hiervan weer enkele nieuwigheden in ons archief. De Crawhez bereikte ook de finisch niet.
Nog Pipe foto's ergens in uw bezit ? Wij delen ze zeer graag.
Maurice Augieres poseert fier met zijn Pipe voor het vertrek in 1904 aan de Gordon Bennet rally. Helaas zal hij de finisch niet halen.
Nogmaals Augieres aan de startlijn, te herkennen aan de Moustache.
Het is niet heel duidelijk of dit Maurice of Baron de Crawhez is die met gierende banden vertrekt. We vermoeden de Crawhez, met pet, terwijl Maurice een lederen muts droeg.
Deze is dus vermoedelijk ook Maurice.
Lucien Hautvast vertrekt met starnummer 6, ook met pet.
Dit is een opname van Baron de Crawhez welke ook de finisch niet haalde
Dan nog een hele mooie van Lucien Hautvast in 1907 coupe de Meuse. Hier reed hij met starnummer 3, 50 pk versie.
Een mooie schets van Pipe 16A in 1907, welke eveneens bereden werd door Lucien. Om in hetzelfde jaar te blijven, hier een beeld van de stand van Pipe salon Parijs.
Daar kon men o.a. opteren voor dit model uit 1907.
Of de Open phaeton versie.
Enkel jaren laten 1913 geëvolueerd naar deze torpedo tourer.
Hieronder dan een van de laatste modellen 1913.
En ten slotte nog een zeer zeldzame overlever van Pipe.
Hieronder dan de wellicht enige Pipe uit Azië. Deze vertoeft op Ceylon, nu Sri Lanka en is in top conditie. Het is een 20 pk uit 1913. Top stuk, en met zekerheid een echte blikvanger op elk evenement.
Deze week mochten we van een Lezer weer enkele mooie niet eerder geziene foto's Minerva en andere Belgische merken ontvangen. Als je in de jaren 70 op zoek ging, kwam je al eens iets tegen, maar foto's maken was toen nog niet zo evident als nu. En we doken ook nog eens in onze eigen archieven om nog meer niet getoonde Minerva's op te duiken. U kan ze hier bekijken maar, verzoeken geen foto's van dit blog elders op het internet te reproduceren ! Met dank aan de schenker.
Ergens in de jaren 70 oog in oog met een Minerva 1912.
Of eentje uit 1934, 17 pk model.
Interieur
Minerva Berline vermoedelijk eind jaren 20 met schijfwielen. Minerva 1912 GP België
Minerva 1913 op uitstap. Waarschijnlijk was er een haar in de boter, of vergat de fotograaf 'smile' te roepen.
Een mooie 6 cilinder model ?
Minerva 1925 Feval.
Grote Minerva 1934?
Even op bezoek op het salon van 1927.
Leopold was er ook !
Enkele modellen geschikt voor het Hof bewonderen.
Minerva bij de gebouwen van d'ieteren freres.
In de vitrine van een dealer, de vierde in de rij, Minerva.
De Actrice Marie Marquet, trad vooral op in Parijs en St.Petersburg, en liet zich verplaatsen per Minerva met chauffeur, welke ze regelmatig inhuurde. Hier enkele foto's van chauffeur George, welke van Marie een gesigneerde foto in theaterprogrammaboekje ontving. Zelf gaf hij haar een foto met daar achterop een boodschap. Het verhuur bureau was gezeteld in Londen.
Ter attentie van alerte chauffeur en vriend George. George in zijn riante Limousine Minerva.
Op een van de achterzijden liet hij deze boodschap na. Beste Jullie Drie. Ik stuur u mijn zeer elegant flesje waarop ik sedert 19 dagen wachtte. Het is de garage die de foto's heeft doen maken om verzending naar het bureau van het agentschap waarvoor wij werken( te Londen) Een antwoord a.u.b. met uw nieuws. Goede dingen. Latere foto in de Vitrine van het verhuurbedrijf.
Hier en nu uitgespit en we weten zeker dat het de liefhebber meer dan bevallen zal.
Lees en geniet.
We beginnen met de rubriek Ongevallen, daar we een fantastische anekdote vonden niet ver hier vandaan gebeurd. Daarna vervolgen we met Straffe verhalen en andere gebeurtenissen. Wordt vervolgt met nog meer nieuws.....
Vreeselijk ongeval in Januari 1912. Minerva tegen Boom na klapband. 2 doden.
Chauffeur van Baron Osy verongelukt. 1912.
Minerva botst met paardengespan. 1914
Chauffeur van de fabriek tegen boom 1914. 2 doden.
Splinternieuwe Minerva tegen boom 1921
Vreeselijk ongeluk 1924.
Minerva bots op Citroên 1931
Verder in de rubriek sterke verhalen !
Minerva van dokter gestolen ! 1912
Stad Antwerpen schenkt Slijk bij mooi weer !!! 1913
Minerva in sluis gereden 1925.
Bank overval met gestolen Minerva 1933
Wie een Minerva wiel vindt in de buurt van Aalst kan het hier gaan terugbezorgen !
Miss univers 1934 Lees vooral de commentaar achteraf van een Jounalist die blijkbaar niet erg tevreden was.
Ondanks het hele gebeuren slechts enkele minuten duurde had de journalist het er toch moeilijk mee.
Koninklijk bezoek. 1925
En 1926
voorlopig ten slotte; nog een artikel ivbm de rally te Spa 1933
Wegens het succes van 2017 herhaalt de organisatie van Cars & Coffee Peer deze dag op 21 juni. Iedereen met een in België vervaardigd vehikel is welkom op deze themadag. Kent u iemand, bezorg hem dan deze uitnodiging.
Via onze vriendLucien Hautvast, welke zich vlijtig bezigde
bij voorgenoemde merken Vivinus en Pipe, kwamen we terecht bij ander Belgisch
merk met ambitie en alure. Hij werd in 1910 geëngageerd door autobouwer Springuel, een merk dat in 1902 zijn levenslicht zag.
Toen begon Jules, net afgestudeerd
als ingenieur met het construeren van enkele prototypes automobielen voor eigen
gebruik. Plaats van delict; Huy. Zijn zoektocht naar speciaalheidviel in de smaak en onder druk van vrienden,
pakte hij het groter aan. In 1907 kocht hij een oud fabriekspand om uit te
breiden. Officieel onder de naam S.A. des Automobiles Springuel.
De eerste wagen die uitkwam was een
tourer die een snelheid van 80 km/h kon behalen, een flinke jongen in die tijd
die aardig wat spektakel creëerde. Het merk werd bekend omwille van zijn prima
kwaliteit. Ze maakten gebruik van top
materialen voor de motoren, en om de bedrijfszekerheid te garanderen hadden de
wagens een dubbel ontstekings systeem. Er was geen plaats voor fragiele fragmenten.
Wat betreft de vervaardiging van mechanische onderdelen, bijna alles werd met de hand en in eigen beheer gemaakt. Ludovicus Springuel, neef van Jules verteld ; De motor werd op een testbank geplaatst, draaide minimaal acht uur en werd vervolgens op een chassis gemonteerd. Een tester reedt enkele honderden kilometers, en noteerde al zijn opmerkingen. De motor werd vervolgens volledig gedemonteerd, gecontroleerd, opnieuw geassembleerd en uiteindelijk aan de klant geleverd, welke daarna een impuls van verrukking kon ervaren. Vooral de zeer soepele werking van de koppeling van Springuel werd voor die tijd als een 'bijna orgasme' ervaren.
Het carrosseriewerk werd zoals destijds gebruikelijk, uitbesteed, maar
wel onder toezicht en aanwijzingen van Jules die overal een vinger in de pap
wilde hebben zonder zich te verbranden. Men
oogste felicitaties van de koning op het salon in Brussel van 1908, welke toen ook klant
werd.
Vanaf 1910 kwamen er meerde
modellen om een keuze te kunnen maken uit 3 lengteÂ’s.
In dat jaar trokken ze ook de succesvolle
Lucien Hautvast aan om op essentieel sportief vlak reclame te kunnen maken. Het was meteen in de
roos, want ze wonnen de ‘Coupe de la Meuse’ met de 16 pk.Ook in dat jaar werden ze eerste in de
Meeting dÂ’Oostende. In 1911 herhaalden ze het succes van de Coupe de la
Meuse. Jules kon dus direct een mooi palmares aan adelbrieven voorleggen.
Er kwam ook een kopzijklepper 2,12 liter die vanaf 1912 vele successen
kende in wedstrijden. Meegevoerd door de stroom, kon dit succes niet
onopgemerkt voorbijgaan; Er volgde een samenwerking met Imperia. De merken
hanteerden elk een eigen naam, een dun laagje Springuel-ImperiaÂ’s werden geboren
. Vanaf 1914 waren er 4 modellen ; 12/14 pk en 16/20 18/24 en 26/28 pk. Jules toonde altijd interesse om te
verbeteren, en ontwierp een vierde merk, de ‘Abadal’. Deze was qua prestaties
te vergelijken met de Hispano Suiza. Puur krachtvoer!
Ook de coureur ‘Klinkhamers’ reed
voor Springuel. Hij vestigde een record toen hij in Huy een helling van 8%
trotseerde met een snelheid van 75km/h. Op de vlakke weg haalde hij een goed gerijpte 117,64
km/h.
Datzelfde jaar schitterden ze ook
weer in de voorgenoemde wedstrijden in de sportwagen categorie.Derny deed het ook goed bij een
betrouwbaarheids rit waarbij hij probleemloos een afstand van 756 kilometer
aflegde aan een gemiddelde snelheid van 86 km/h in de Ardennen.
Jules hield
zijn geheimen angstvallig verborgen onder een luchtdicht afgesloten motorkap.
Maar u raad het al, de wereld begon andersom
te draaien toen de Duitsers letterlijk roet in het eten kwamen strooien.
Tijdens de bezetting probeerden ze de geheimen van de succesvolle motoren te
ontfrutselen; maar Jules weigerde ze prijs te geven, en werd prompt uit zijn eigen fabriek
gesmeten. Machines en autoÂ’s verdwenen per trein richting oosten. Na de oorlog
werden enkel nog enkele wagens geassembleerd met overgebleven- en vernieuwde
onderdelen, maar de productie kwam nooit meer op gang. Ook al omwille van
ziekte van Jules, welkehieraan overleed
in 1929.Hij tekende wel nog enkele
ontwerpen, maar moest genoegen nemen met de wetenschap dat tijdens de oorlog een
Springuel de persoonlijke postvan de
Koningverzekerde in een verbinding met
Le Havre. Een laatste heldendaad voor
het merk.
Lang werd gedacht dat er geen overlevende Springuel's meer ronddwaalden op deze aardbol, en waarschijnlijk is dat ook zo. Men werk wel aan een replica.De stad Huy gaf in 1997 Beeldhouwer Jean-Marc
Gaspard de opdracht een sculptuur te maken. Hij koos als culturele identiteit voor de gemeente de raceauto van Springuel, als eerbetoon aan de voormalige autoconstructeur.
Hij vervaardigde het beeld volledig in aluminium om ook de kwaliteit van het merk te
benadrukken. Een beetje Prozac voor uw ziel, te bewonderen op een rotonde te Huy.
Weet je dus niet waarheen, deze tip
als sociale ontmoetingsplaats. Maak eens een zoektochtje naar Huy en portreteer een
mooi aandenken met je oldtimer, mijmerend over de 'goede oude tijd'. Wat als ............
Heb jenog meer info over dit merk, we ontvangen dit
steeds met plezier.
Een eerste foto van de familie Springuel met een van de prototype's in 1904 !
Een latere opname met 'Roi des Belges' carrosserie aan de oever van de maas 1907.
Zelfde plaats, betere foto. Bronnen over het jaartal spreken elkaar tegen.
Familie Springuel met een Coupe chauffeur model. 1913 reeds in samenwerking met Imperia.
Een Springuel gefotografeerd in Luxemburg.
Springuel tijdens 'Coupe de Meuse', bestuurd door Klinkhamers. Men koos voor een 'Toerisme' model.
Hieronder enkele Springuel coupe chauffeur modellen uit 1913. De 16 pk versie.
Beker van coupe de la Meuse in datzelfde jaar, zelfde wagen.
Springuel 12027 coupe de la meuse 1911 met Hautvast aan het stuur.
Nog eentje 1911.
Een tweede Springuel met nr 12028.
Hier het hele 4 koppig Springuel Team in Oostende met La marche, Klinkhamers, Jules springuel en Hautvast. aan de startlijn Springuel 4881 1911 Oostende een 12 pk.