This blog may not be used by others than myself. So if you try to put in some advertisement for goods, pills of other stuff on this blog, by using the reactingbutton or otherwise, your writings will be rejected and removed by the bloghost.
Deze week hebben we het over mijnbouw en delfstoffen. Nu sloot de laatste Nederlandse steenkolenmijn werd in 1974. Het harde leven van de mijnwerkers kwam ten einde. Omdat ik daar zelf weinig over kan vertellen kan men daar het best zelf voor naar Limburg gaan, want wie wil bekijken hoe de Nederlandse, maar vooral Limburgse, mijngeschiedenis verliep, moet naar het Nederlands Mijnmuseum. Typisch mijnwerkgereedschap als mijnlampen, afbouwhamers, stijlen en kappen zijn in het Limburgse museum te bewonderen. U vindt dit museum in Heerlen.
Ook kan men terecht in Valkenburg, alwaar men kan afdalen in een echte steenkolenmijn. Het zwarte goud, zo werd steenkool vroeger wel genoemd, omdat het de allerbelangrijkste brandstof was om mee te koken en je huis mee te verwarmen. In de steenkolenmijn van Valkenburg krijgt de groep eerst een film te zien over de wereld van de mijnwerkers. Daarna dalen ze onder leiding van een oud-mijnwerker af in de mijn, waar van alles te zien is over het zware leven van mijnwerkers. Tijdens de rondleiding door de mijn wordt duidelijk dat het geen pretje was om in een steenkolenmijn te werken. Kruipend door het zwarte stof in een bloedhete mijn vol herrie. De gidsen die bezoekers rondleiden, hebben allemaal als mijnwerker in de kolenmijn gewerkt en vertellen dus uit hun eigen ervaring. Hun rondleidingen zijn niet alleen heel interessant, maar ook erg humoristisch.
Voor rondleidingen door anderssoortige mijn kan men het beste naar Engeland gaan. Daar zijn oude koper-, tin- en zilvererts mijnen. Bijvoorbeeld de tin-mijnWheel Peevor in Cornwall:
...........................................................................en de kopermijnen in de Lake-district.
Er bestaan ook delfstoffen waarvoor we niet onder de grond hoeven. Deze vormen van mijnbouw noemen we:
Dagmijnbouw
Dagbouw is een vorm van mijnbouw, waarbij de delfstoffen in een groeve worden afgegraven aan de oppervlakte. Daarom is de aantasting van het landschap bij deze wijze van ontginning erg groot, in tegenstelling tot gesloten mijnen.
Bruinkool Bekende vormen van dagbouw zijn: de winning van bruinkool. In Europa wordt bruinkool vooral gewonnen in Duitsland en naar verwachting zal bruinkool de belangrijkste brandstof voor elektriciteitsopwekking blijven. Er zijn voorraden in Duitsland van 40 miljard ton, voldoende voor de komende 250 jaar. Dit bruinkool is te vinden op dieptes van 100 tot 500 m onder het aardoppervlak en wordt voor 90 % in dagbouw gewonnen. Dit is eenvoudiger dan de winning van de dieper gelegen steenkool met schachtbouw.
Bruinkoolmijn bij Inden (Dld). De graafmachine van circa 70m hoog is bezig de toplaag af te graven zodat de onderliggende bruinkoollaag bereikbaar wordt. Via de lopende band (links) wordt de toplaag afgevoerd om in een al leeggegraven deel van de mijn gestort te worden. Op de plek die hier afgegraven wordt, stonden vroeger de huizen van het dorp Inden. Ook in Nederland komt bruinkool voor. In de 20e eeuw vond bruinkoolwinning op bescheiden schaal plaats in Limburg. Getriggerd door de hoge steenkoolprijzen tijdens de Eerste Wereldoorlog werd het voor enkele ondernemers lucratief om de bruinkool in ontginning te nemen. Concessies werden verleend in Graetheide (Louisegroeve I en II), Brunssum (Energie, Brunahilde II en de niet ontgonnen Brunahilde I), Heerlerheide (Carisborg I en II), Eygelshoven (Herman) en Haanrade (Anna).
Mergelwinning Een van de bedreigingen waardoor de erfgoedwaarden in de onderaardse mergelgroeven verdwijnen is het in dagbouw afgraven van de Limburgse heuvels.
Door eeuwenlang onderaardse ontginning van mergelsteen zijn de oude mergelgroeven ontstaan. Bij de dagbouw afgravingen worden de heuvels waarin de eeuwenoude mergelgroeven zich bevinden van bovenaf afgegraven. Vele kilometers onderaardse gangen met de daarin bevindende erfgoedwaarden zijn reeds voor altijd vernietigd. Het bovengrondse cultuurlandschap is tevens voor altijd aangetast.
Goud Niet alleen in mijnen wordt goud gevonden. Op de boden van sommige rivieren ligt ook goud. Als de rivier hard stroomt, schuurt het water steeds een klein beetje van de grond of rotsen af. Die weggeschuurde grond heet slib. Soms zit er goud tussen slib. Kleine korreltjes of klompjes goud worden dan door het rivierwater meegenomen. Op de plaatsen waar het rivierwater langzaam stroomt, zakken het slib en de stenen naar de bodem. Met een baggermachine wordt het slib uit de rivier opgegraven. Het slib hoeft niet meer fijngemalen te worden. De kleine stukjes goud kunnen zo uit het slib gezocht worden.
Zout Winning van steenzout (haliet) vindt in Nederland plaats door Akzo, bij Hengelo en Zuidwending. Frisia wint steenzout in de buurt van Harlingen en Nedmag wint magnesiumzout bij Veendam. Dit steenzout en magnesiumzout bevindt zich tot enkele kilometers onder het aardoppervlak als lagen en als pijlers. Het zout wordt gewonnen door water te injecteren, waarin het oplost. De pekel die dan ontstaat, wordt opgepompt en tot zout ingedampt. In de ondergrondse zoutlagen ontstaan zo holle ruimtes (cavernes) waarboven bodemdaling kan plaatsvinden. Lokaal kan de bodemdaling enige decimeters bedragen, vooral als de winning relatief ondiep plaatsvindt, zoals bij Hengelo (300 - 400 m diep). Sinds 1995 wordt in Friesland zout gewonnen. Dit gebeurt op grote diepte (2800 m) waar de temperatuur en druk hoog zijn en zout zich gaat gedragen als een stroperige vloeistof. Het gevolg is dat het zout langzaam de voor de winning gemaakte cavernes in gaat stromen waardoor bodemdaling aan het aardoppervlak optreedt. De dalingssnelheid is ongeveer 2 à 4 cm per jaar. De winning wordt zodanig uitgevoerd dat de bodemdaling in het diepste punt niet groter wordt dan 35 cm. In het winningsplan voor de nieuwe concessie Barradeel II is een beperking van de bodemdaling tot 30 cm in het diepste punt voorzien. Door middel van peilaanpassingen wordt de verandering van de grondwaterstand gecorrigeerd.
En ook voor deze producten hoeven de de mensen niet zelf onder de grond te gaan.
Aardolie Er wordt weer olie gewonnen in Nederland. Op maandag 24 januari 2011 is het officiële sein voor de herstart van de winning van olie in het Schoonebeekveld gegven. Het veld in Drenthe zal de komende 25 jaar naar schatting 120 miljoen vaten olie produceren.
In 1969 werd het eerste olieveld op de Noordzee aangeboord. Sindsdien is vooral in het midden en noorden van de Noordzee een uitgebreide olie-industrie ontstaan, die voor het grootste deel in Britse en Noorse handen is. In 2002 was de Noordzeebodem goed voor een totaalproductie van 360 miljoen kubieke meter olie. Begin 2003 schatte de offshore-industrie de resterende voorraad op 2700 miljoen kubieke meter olie.
Aardgas Aardgas is een van de fossiele brandstoffen. Het ontstaat bij hetzelfde proces dat tot de vorming van aardolie leidt en vertegenwoordigt de lichtere fractie organische producten van dat proces. Aardgas wordt daarom vaak samen met aardolie gevonden, hoewel soms het gas kans ziet in andere aardlagen door te dringen dan de veel zwaardere olie en er zo een scheiding kan zijn ontstaan. Een van de aardgaswinnings plaatsen in Wijngaarden, hier in de Alblasserwaard. Gelegen langs de N214.
Zo ziet u maar dat het winnen van delfstoffen niet altijd plaatsvindt in een mijn waarvoor mensen letterlijk hun leven wagen door onder de grond te gaan. Dit wil niet zeggen dat mijnbouw bovengronds en al wat daarmee samenhangt zonder gevaar is.
En soms, heel soms vind je iets bijzonders tijdens het winnen van kolen, diamanten en andere kostbaarheden in moeder aarde...
Bijzondere roze diamant gevonden Perth
Mijnbouwgroep Rio Tinto heeft in Australië een uitzonderlijke vondst gedaan: een grote roze diamant van 12,76 karaat. Het is de grootste en meest zuivere diamant die daar de afgelopen 26 jaar is gevonden. Geschatte waarde is zo'n 7,5 miljoen euro. Een diamantslijper uit Perth is de edelsteen, die de Argyle Pink Jubilee heet, aan het slijpen. Dat zal zo'n tien dagen in beslag nemen. Daarna zal het door experts gewaardeerd en verkocht worden. Vaak gaan grote roze diamanten naar musea of worden ze als cadeau geschonken aan vorstenhuizen. Of ze gaan naar veilinghuizen als Christie's. Het huis heeft sinds haar ontstaan, 244 jaar geleden, 18 roze diamanten boven de tien karaat verkocht.
Maar ook in Nederland deed men vreemde vondsten tijdens winnen van 'nuttige bodemschatten'.
De Mosasaurus
In de ondergrondse mergelgroeven van de Sint-Pietersberg ten zuiden van Maastricht werden in de loop der eeuwen vaker allerlei fossielen aangetroffen. De eerste overblijfselen van Mosasaurus waarover wij nu nog gegevens hebben, werden gevonden in 1764. Het betreft onder meer een schedel met bovenkaak en twee onderkaken. Het fossiel bevindt zich nog steeds in Teylers Museum.
Veenlijken
Ooit leverde het veen een goed bestaan op. Turf werd het bruine goud genoemd. Maar zo'n 100 jaar geleden, toen het westen werd overspoeld door de moderne tijd met gas en elektriciteit, toen werd in het veen alles alleen maar minder. We zaten vast in het vergeten land van mist en modder. Daar moesten we vechten voor ons bestaan. Tijdens het turfsteken in het veen werden lichamen gevonden van mensen die duizenden jaren eerder in het veen waren verdwenen. Of het gaat om geofferde personen (wart vaak wordt aangenomen), vermoorde mensen of personen die ongelukkiger wijze verdwaald waren in de moerassen, daarover verschillende de meningen......
Komen drie Belgen voor een solicitatiegesprek voor een baan in de mijnen. De 1e loopt naar binnen. Daar zegt de Directeur van het geheel: "Eerst moet je een paar vragen beantwoorden alvorens je aangenomen wordt. Vraag 1: Heb je ervaring in de mijnbouw?" "Ja," zegt de 1e Belg. "Waar heb je gezeten dan?" "In Amsterdam," zegt de Belg. "Wegwezen," zegt de Directeur, "in Amsterdam zijn geen mijnen." Komt de 2e Belg binnen: "Heb je ervaring?" "Ja," zegt die Belg, "ik zat in Limburg." "Goed," zegt de directeur, "op welke diepte heb je gewerkt?" Belg: "Op een meter of drie vier." Ook deze Belg kon weer vertrekken. De laatste Belg stapt naar binnen. Directeur: "Heb je ervaring met dit werk?" Belg: "Ja, ik heb in Limburg gewerkt." Directeur: "Op welke diepte?" Belg: "Metertje of 500 tot 1000." Directeur: "Mooi, goed. Dan heb ik nu nog een vraag: Die lampjes bovenop de helm, werken die op gas of was dat een lamp met een batterijtje?" Belg: "Die lampjes had ik niet nodig, ik werkte in de dagploeg."
In een treincoupé zitten een Amerikaan, een Arabier, een Nederlander en een Marokkaan.Staat ineens de Amerikaan op en pakt zn koffertje, maakt het open en telt het geld dat erin zit. Vervolgens doet hij het koffertje dicht en smijt het koffertje uit het raam, en zegt tegen de anderen: Het is maar een beetje wat er in zit. In Amerika stikken we van het geld. Daarop staat de Arabier op en pakt een vaatje olie, ruikt eraan, smijt het vaatje uit het raam en zegt tegen de anderen: Het is maar een beetje olie wat erin zit. Bij ons in Koeweit stikken we van de olie.De Marokkaan en de Nederlander kijken elkaar aan, zegt de Marokkaan: Je waagt het niet, he?!
Een man koopt op het Waterlooplein een oude olielamp. Thuis bekijkt hij het ding eens goed en wrijft er over. Uiterààrd komt er een geest uit! De geest kijkt eens om zich heen, bedankt de man voor het vrijlaten en wil weglopen. Hé, hallo! roept de man: Je gaat me toch niet vertellen dat ik nu geen wens mag doen hè? Geest: Oh ja? Als ik in staat zou zijn om wensen te vervullen, denk je dan dat ik 3000 jaar in die pleures-lamp was blijven zitten?!
Krantenbericht na het redden van mijnwerkers uit een ingestorte Chileense mijn:
De 33 mijnwerkers hebben na 69 dagen in de darkroom eindelijk hun coming-out. De 33 geredde goudmijnwerkers kwamen er opmerkelijk gezond uit. Slechts een enkeling had last van goudkoorts.
Welkom op mijn blog. Deze blog start heel traag op. Dit komt door het vele bewegende beeldmatriaal dat er in de loop der jaren op verzameld is.
Voor hen die het geduld hebben om te wachten veel blogplezier op deze blog. En voor hen die niet willen wachten tot de blog zich geladen heeft: Bedankt voor je kortstondige bezoekje!
