De Galeocerdo Cuvier of tijgerhaai is ter land en ter zee een van de meest gevreesde schepselen. En met recht: hij kan een woest roofdier zijn. met zijn grote kop en zijn stompe snuit ziet de tijgerhaai er wreed en dreigend uit. Hij ontleedt zijn naam aan de tekening van strepen op zijn lichaam, maar zijn naam vormt eveneens een heel goede beschrijving van zijn karakter. Tijgerhaaien zijn grote beesten; men heeft exemplaren van meer dan vijf meter lengte gezien
De Prionace Glauca of blauwe haai is een roofhaai uit de familie der Carcharhinidae, de familie die verantwoordelijk is voor de meeste aanvallen op mensen. Toch beschouwen veel duikers de blauwe haai als niet agressief, als een dier dat gemakkelijk met een klap of stoot afgeweerd kan worden. de blauwe haai wordt gestimuleerd om aan te vallen door de aanwezigheid van bloed in het water.
De Sphyrna of hamerhaai is het gemakkelijkst herkenbaar geslacht van alle haaien. Het lichaam is nogal gewoon en zou kunnen toebehoren aan een verscheidenheid van soorten, maar niemand zou zich kunnen vergissen in zijn bizarre kop met zijn naar de zijkanten uitstekende stelen waarop zich griezelige ogen bevinden, Men denkt dat deze merkwaardige vorm de haai helpt bij het voortbewegen in het water en dient als een hydrodynamische oppervlak dat het naar voren bewegen vergemakkelijkt. De hamerhaai kan bijzonder gemakkelijk manoeuvreren. Maar eerlijk gezegd is er nog geen echt logische verklaring voor het uitzonderlijke uiterlijk van dit soort.
Haaien zijn anders dan de meeste vissen. Een van de bijzonderheden van haaien is hun skelet. De meeste andere vissen hebben net als mensen, een geraamte dat uit beenderen is opgebouwd. Vandaar dat ze beenvissen worden genoemd. Haaien hebben niet één botje in hun lichaam. Hun skelet bestaat uit kraakbeen. Dat is hard, stevig en veel buigzamer dan bot. Haaien en hun verwanten worden dan ook de kraakbeenvissen genoemd. Bij het zwemmen bewegen de meeste vissen hun hele lichaam heen en weer. Een haai heeft om vooruit te komen al bijna genoeg aan de kracht van zijn staartvin. Er zijn grote haaien die heel snel kunnen zwemmen. ze hebben een topsnelheid van meer dan 60 km per uur.
Haaien hebben merkwaardige uitdrukkingloze ogen. Sommige mensen vinden die blik koud en dreigend. het oog van de haai is in het schemerlicht vermoedelijk tien keer zo gevoelig als dat van de mensen, waardoor hij zeer goed in staat is de prooi of andere haaien te lokaliseren in duistere wateren.
Haaien zijn al heel langop de wereld.De eerste haaien verschenen meer dan 40 miljoen jaar geleden.Er waren al haaien voordat er dinosaurussen bestonden: voordat er ook maar een enkel landdier bestond, zwommen er al haaien in de oceanen.Een van de meest opmerkelijke feiten is, dat de haaien in al die miljoenen jaren nauwelijks veranderd zijn.De eerste haaien waren al vanaf het begin in staat geschikt voedsel op te sporen.Ze hadden volop te eten en er was dus weinig reden voor ze om te veranderen.De haaien zijn eigenlijk steeds gebleven wat ze al waren: dieren die heel goed in staat zijn voor zichzelf te zorgen.Het is dus niet zo vreemd dat sommige haaien die nu leven heel erg lijken op de aller eerste haaien.Zelfs de meest ontwikkelde soorten zoals de mensenhaaien of roofhaaien lijken op hun voorouders die in de tijd van dinosaurussen leefden.Niemand weet precies hoeveel soorten er zijn.Dat komt, doordat nog niet alle wereldzeeën volledig zijn onderzocht.Alle haaien zijn wel vleeseters. En de meeste grijpen hun prooi met hun tanden. Het zijn echte rovers.Enkele van de grootste haaisoorten komen op een heel andere manier aan voedsel: net als bepaalde walvissen zeven ze heel kleine diertjes (plankton) uit het water.De allergrootste soort de walvishaai, bijna 20 meter lang kan worden, eet diertjes die nog kleiner zijn dan de nagel van je pink.
Beginnende spinnenliefhebbers schrikken vaak wanneer ze hun spin plotseling op hun rug zien liggen en denken dan dat deze gestorven is. Vaak is dit niet zo maar gaat de spin vervellen...
Om te kunnen groeien moet een vogelspin vervellen. Ditingrijpende en zeer vermoeiende proces voor een vogelspin is prachtig om te zien.
Het is meestal weken of soms maanden voor een vervelling dat de spin stopt met eten. Een paar dagen voor de vervelling begint ze met het spinnen van een bedje en dat te besprenkelen met brandharen. Wanneer de dan kale plek op haar abdomen donker wordt zal het niet langer meer duren. Wanneer het zover is zal ze zich op haar rug plaatsen op het zelfgemaakte bedje en is er klaar voor. langzaam barst haar kopschild en buik open. Langzaam duwt ze haar oude huid van zich af en komt haar nieuwe gedaante te voorschijn. Een gedaante met alles er op en er aan, de hele buitenkant wordt vervangen. De ogen, poten, kaken met tanden, borstbeentje, spintepels en zélfs een gedeelte van de slokdarm wordt vernieuwd. Een vervelling van een volwassen vogelspin kan soms wel tot 36 uur duren maar meestal is dit met een paar uur gedaan.
Wanneer dit proces voorbij is zal ze nog even uitrusten en haar poten strekken. De spin zal niet alleen een stuk groter zijn, ook de kleuren zullen veel mooier en feller zijn dan normaal. Ook eventuele wondjes, afgezette poten, e.d. zijn verdwenen en de afgestoten brandharen zijn weer terug. De huid en (witte) zachte tanden zijn dan nog zeer kwetsbaar. Voer de spin dan ook de eerste week na de vervelling niet. Wanneer ze volledig op krachten is zul je gauw merken dat de eetlust flink is toegenomen!
Wanneer de mannetjes geslachtsrijp zijn na (2-5 jaar) zal hij een sperma web maken en aan de onderkant van dit web een druppeltje sperma plaatsen en dit vervolgens in spinnen. Dit pakketje neemt hij aan de uiteinde van zijn tasters mee en gaat opzoek naar een vrouwtje. Wanneer hij dan een geslachtsrijp vrouwtje tegen komt zal hij haar benaderen en een heel ritueel uitvoeren van getrommel. Ook het vrouwtje zal dan op deze zelfde manier op hem reageren. Dit is ook voor de mens duidelijk hoorbaar.
Dan vervolgt de daadwerkelijke paring. Het mannetje plaatst het pakketje met zijn taster in de gelslachtsopening van het vrouwtje. Hij zal ondertussen met zijn 'tibiaalhaken' de kaken van het vrouwtje blokkeren om een beet van haar te voorkomen. Wanneer dit alles gebeurd is zal het mannetje rennen voor zijn leven om niet te worden opgegeten door het vrouwtje, echter heeft het mannetje soms ook wel pech en is hij zelf de prooi.
Na enkele maanden later zal het vrouwtje een zijden kom spinnen om de meestal honderden eitjes in af te zetten. Ze spint van de kom een cocon en zal het zeer streng bewaken. Na enkele weken komen dan de larfen (nymfen) uit. De kleine spinnetjes voeden zich direct zelfstandig met kleine vliegjes e.d.
Steeds vaker ziet men een vogelspin als een geliefd huisdier, wat hier men van vind is ieder zijn persoonlijke mening. Een hoop mensen vinden dat deze dieren niet in gevangenschap moeten worden gehouden, maar mijn mening is dat wanneer we deze dieren thuis hun natuurlijke habbitat zo goed mogelijk nabootsen, we ook meer over ze kunnen leren. Wel moet men deze dieren in hun waarde laten en zoveel mogelijk met rust laten. Mocht men besluiten een vogelspin(nen) te gaan houden als hobby, dan moet je hier even opletten: Het terrarium van een vogelspin hoeft niet al te groot te zijn. Een terrarium van 40x30x30 LxBxH is voor de meeste bodembewonende spinnen wel voldoende. De spin zal namenlijk zijn schuilplaats niet veel verlaten. Hoe groter het terrarium des te kleiner de kans is dat de spin zijn prooi zal pakken. Een terrarium van hoger dan 30 cm kan bij een val de spin ernstige of zelfs fatale verwondingen toe brengen. Voor boombewonende vogelspinnen is een hoog terrarium vereist en is de breedte minder van belang. Denk aan 30*30*50 voor de meeste soorten.
De inrichting is een beetje na eigen smaak, de spin zelf interesseert het niet of er mooie plantjes of spulletjes in staan, wel belangrijk vinden bodembewonende soorten dat er een dikke laag zachte (turf)grond op de bodem ligt om te graven en één of meerdere schuilplaatsen (holen) En uiteraard een drinkbakje. Een 15w lampje bovenin het terrarium geplaatst of een warmtemat aan de achterkant van het terrarium zorgt meestal voor voldoende warme, maar temperatuur en luchtvochtigheid is per soort verschillend. Boombewoners graven niet maar vinden goede klimgelegenheid en shuilplaatsen weer belangrijk. Géén spot in het terrarium maar er buiten, boombewoners maken een web namenlijk bovenin en kunnen zich dan gouw branden aan een lamp. Kijk bij caresheets (links van deze pagina) om van enkele soorten meer informatie te zien. Begin met een beginnerssoort als je hier voor het eerst mee wilt beginnen en houd er rekening mee dat spinnen zich maar weinig zullen laten zien, wat voor vele mensen als erg saai wordt aanschouwd.
Vogelspinnen maken geen groot web om hun prooien te vangen maar leggen 'struikeldraden' aan rondom hun schuilplaats om prooien waar te nemen.
Het voedsel van de vogelspin in het wild bestaat voornamelijk uit grote insecten, maar willen ook wel eens een kikker of een klein reptiel of knaagdieren verschalken. Ondanks de naam staan vogels maar zelden op het menu.
Ze vangen deze prooien met hun krachtige kaken en injecteren dan het gif in de prooi waardoor deze verlamd.
De prooi wordt buiten het lichaam van de spin verteerd en daarna langzaam naar binnen gewerkt. Bij een grote prooi kan het soms wel bijna een dag duren voordat de prooi helemaal is opgenomen.
Giftigheid
Het gif van de meeste vogelspinnen is normaal gesproken niet gevaarlijk voor de mens en vergelijkbaar met een bijen of wespensteek. Wel is het mogelijk dat er een allergische reactie kan optreden en het dan echter wel gevaarlijk kan worden wanneer dit niet meteen wordt behandeld. Wanneer men allergisch is voor bijen of wespen, is men vaak ook allergisch voor de beet van een vogelspin of de steek van een schorpioen. De beet opzicht is echter wel behoorlijk pijnlijk.
Er zijn wel Afrikaanse en Aziatische soorten die wélgevaarlijk kunnen zijn voor de mens, en niet onderschat mogen worden, denk bijvoorbeeld aan o.a. de Afrikaanse Pterinochilus-soorten en de uit Azië(Sri-lanka) afkomstige Boombewonende Poecilotheria-soorten, deze worden geregeld aangeboden in de terrariumhobby.
Dus nog even ter waarschuwing: Wanneer men al een zwak gestel heeft of met kleine kinderen of huisdieren in de buurt, is uiterste voorzichtigheid vereist!
De bodembewonende vogelspin zul je in zijn natuurlijke leefomgeving vinden in rotsspleten en onder stenen. Deze soort graaft ook zelf holen die tot wel enkele meters diep kunnen zijn. Ook zijn er voornamelijk in de tropen voorkomende boombewonende soorten. Vogelspinnen zijn voornamenlijk s'nachts en tijdens de schemer actief. Overdag verschuilen zij zich vaak tegen de warmte van de zon.
Vogelspinnen verschillen van aard. Over het algemeen zijn vaak de Zuid-Amerikaanse soorten minder agressief en giftig dan de Aziaten en Afrikaanse soorten. Wel kunnen een groot aantal soorten -vooral zuidamerikaanse- vogelspinnen bij bedreiging de brandharen van het achterlijf afstoten. Dit zijn hele kleine weerhaakjes die in je huid blijven zitten en vreselijke jeuk en irritatie kan veroorzaken. Wanneer deze haren in je luchtwegen komt kan dit flinke hoestbuien en irritatie aan de luchtwegen veroorzaken.
Het lijf (kopstuk en achterlijf) kan tot maximaal 13 cm groot worden. Het achterlijf is voornamelijk dicht behaard. De acht poten zijn krachtig en langharig. En zijn in vele kleuren te zien afhankelijk van het soort. Vogelspinnen hebben geen oren maar voelen trillingen met haartjes op hun tasters. Ze hebben 4 paar ogen waarmee ze echter slecht kunnen zien. ca. 40 cm ver. Verder zien ze slechts het verschil dus licht en donker.
De familie der vogelspinnen (Theraphosidae)telt nog zo'n850 soorten en nog steeds worden er nieuwe soorten beschreven. Al bijna 500 miljoen jaren lopen zij al over onze aardbodem rond! Spinnen waren er nog voor de reptielen en amfibieën. Tegenwoordig vinden we vogelspinnen nog terug in Zuid-Amerika, Afrika, Azië en Australië. Ook in Zuid-Europa komen er een beperkt aantal in het wild voor.
De vogelspin, in het engels Tarantula genoemd, is een veel gehouden "huisdier" over de gehele wereld en is daarom veel gevangen in het wild voor export naar o.a. De Verenigde Staten en Europa. Sommige soorten worden echter bedreigd zoals de Mexicaanse Roodknie. Nu wordt er regelmatig mee gekweekt en is er voldoende nakweek verkrijgbaar voor de hobby. Helaas worden toch nog steeds vele soorten in het wild gevangen voor de export.
Wist je dat?... ...cavia's ondanks ze geen zichtbare staart hebben, toch wel 7-8 staartbotjes hebben?
...cavia's jouw persoonlijke geur herkennen? Daarom is het ook beter dat je handen niet naar parfum of schoonmaakmiddel ruiken als je je cavia wilt oppakken.
...je je caafje nooit onverwacht van achteren in z'n nekvel beet moet pakken? Dat staat namelijk gelijk aan de greep van een roofvogel. De cavia is dan zeer angstig.
...de ogen van cavia's 33 beeldjes per seconde kunnen verwerken? Het oog van de mens kan slechts 18 tot 22 beeldjes per seconde verwerken.
...cavia's keuteltjes eten? Keuteltjes eten is geen gedragsafwijking. Cavia's eten deze blindedarmkeuteltjes uit absolute noodzaak. Net als konijnen vormen ze speciale blindedarmkeuteltjes vol vitamine B. Via deze ontlasting die bleker en zachter is dan de normale ontlasting voorzien ze in hun behoefte aan vitamine B-complex. Jonge cavia's die duidelijk zelf nog geen blindedarmkeuteltjes kunnen aanmaken, eten kort na hun geboorte keuteltjes van hun moeder.
Verzorging. Een goede verzorging van cavia's is belangrijk. Het is belangrijk dat je cavia dagelijks aandacht krijgt. Aandacht voor het gedrag en welzijn van je cavia. Het is belangrijk dat je je cavia op een goede manier vasthoudt. Schuif bij het optillen een hand ruim onder de voorpoten en steun met de andere hand het achterlijf. Zo wordt het hele lichaam ondersteund. Til een cavia nooit met één hand op door hem vlak achter de kop en rond de borstkas te grijpen, waarbij het lichaam in de lucht hangt. Dit ervaart een cavia als zeer bedreigend. Het is voor de cavia dan alsof hij door een roofdier wordt gevangen.
Cavia's zijn knaagdieren en daarom is het belangrijk het gebit regelmatig te controleren. Ook moeten te lange nagels regelmatig worden geknipt.
De kooi moet ook goed schoon gehouden worden. Het strooisel moet minstens één keer per week vervangen worden. Ook moet de cavia voldoende eten en drinken hebben.
Haarverzorging bij cavia's vergt ook aandacht. Cavia's met normaal haar hoeven eigenlijk niet geborsteld of gekamd te worden als de kooi goed schoon wordt gehouden. Als ze wel geborsteld moeten worden doe dit dan met een zachte borstel (bijvoorbeeld babyborstel). Langharige cavia's moeten wel regelmatig gekamd worden. Vooral hun achterlijf, dit omdat de haren daar kunnen vervilten. De oorzaak hiervan zijn meestal stukjes hooi en dergelijke. Als de haren toch vervilt zijn is er één oplossing: wegknippen. Dit doe je door de vervilte haren voorzichtig van de huid te trekken en dan tussen de vervilte haren en de huid te knippen.
Cavia's hoeven alleen als ze erg vies zijn gewassen te worden. Dit wassen moet met een milde shampoo gebeuren. Let daarbij op dat je de shampoo goed uitspoelt. Vervolgens moet de cavia goed afgedroogd worden. De cavia moet dan wel in een warme omgeving blijven want cavia's vatten heel snel kou!
Bij het goed verzorgen van cavia's hoort ook het zo veel mogelijk voorkomen van ziekten. Een cavia lijkt meestal goed gezond. Ze gedragen zich niet echt 'ziek'. Het probleem is dan als een cavia zich wel ziek gedraagt dat het dan meestal al te laat is. Ze zijn dan meestal al langer ziek en ze zullen snel sterven. Daarom is het belangrijk om je cavia altijd goed in de gaten te houden en kleine veranderingen snel op te merken.
Er zijn een aantal maatregelen die je zelf kunt nemen ter voorkoming of tijdige signalering van ziekten:
regelmatige tijdstippen voeren.
voer met voldoende vitamine C geven.
voerbakje en drinkflesje dagelijks schoonmaken.
cavia nooit in volle zon, wind en regen huisvesten.
goed op de conditie van de cavia letten tijdens het voeren.
tocht en vocht in de kooi vermijden.
kooi regelmatig verschonen.
Als je ziet dat je cavia uit conditie raakt, ga er dan zo snel mogelijk mee naar de dierenarts. Hoe langer je daarmee wacht, hoe moeilijker het wordt om je cavia te genezen.
Diarree
Dairree kan verschillende oorzaken hebben. Bij kortdurige diarree gaat het meestal om een voedingsfout. Bijvoorbeeld te veel groenvoer of een plotselinge overgang van het ene naar het andere voer. Geef de cavia een paar dagen alleen hooi en water. Meestal treedt er dan wel verbetering op. Diarree kan ook een bijverschijnsel zijn van sommige ziekten. Dus bij diarree ook altijd naar de dierenarts.
Gasvorming
Bij eenzijdige voeding van bijvoorbeeld klaver, voorjaarsgras, bepaalde koolsoorten, kan er tijdens de spijsvertering onder invloed van bacteriën, overmatig veel gas ontstaan in het maagdarmkanaal. De maag en darmen zijn dan zeer gespannen en de buik is vergroot en pijnlijk. Het gevolg is soms dat de cavia het erg benauwd krijgt, wat is ernstige gevallen zelf tot de dood kan leiden. Een snel bezoekje aan de dierenarts kan levensreddend zijn. Geef de cavia de eerste dagen daarna geen groenvoer, maar geef hem wat licht verteerbaar voedsel en hooi.
Leukemie
Soms komt dit bij cavia's voor. De lymfeknopen zijn dan vergroot. De cavia's zijn dan meestal vermagerd en in een slechte conditie en dat terwijl ze gewoon eten. D.m.v. een bloedonderzoek kan men zien of het om leukemie gaat. Dan zijn er namelijk teveel wittebloedcellen aanwezig. Behandeling is niet goed mogelijk.
Abcessen
Er zijn twee soorten abcessen. Abcessen die ontstaan door infectie van buitenaf, bijvoorbeeld na een verwonding en abcessen die het gevolg zijn van een besmettelijke ziekte in de lymfeknopen van de kop en/of buik. Hulp van de dierenarts is in zo'n geval nodig om vast te kunnen stellen of het om deze besmettelijke vorm gaat. Als een abces niet vanzelf doorbreekt moet het soms geopend en ontsmet worden. Bij oudere cavia's kunnen ook abcessen onder de voetzolen ontstaan. Soms komen die na genezing terug en in sommige gevallen zijn deze abcessen chronisch.
Coccidiose
Dit is een parasitaire ziekte waarbij kleine eencellige organismen (coccidiën) schade aanrichten in de darmwand en darmslijmvliezen. De ontlasting is in zo'n geval slap en soms bloederig donker gekleurd. De cavia is duidelijk ziek. Door het snelle vochtverlies treden er sterke vermagering en uitdroging op. De besmetting verloopt via mest. D.m.v. een mestonderzoek bij de dierenarts kan de aanwezigheid van deze ziekte worden aangetoond.
Luizen
Cavia's kunnen ook last krijgen van luizen. De bekendste is de 'Gliricola porcelli'. Deze soort is vrij dun, 1 mm lang, geel en wormachtig. Luizen zijn verder wel goed te bestrijden bijvoorbeeld met poeders die ook wel voor katten worden gebruikt.
Schurftmijt
Schurft veroorzaakt kale plekken op de huid. De ziekte ontstaat door een mijt die erge jeuk veroorzaakt. In de ernstige gevallen verliest de cavia's zijn haar en vermagerd hij snel. Als schurft niet wordt behandeld is het een ware lijdensweg voor de cavia. Gelukkig bestaan er tegen schurftmijten goede geneesmiddelen.
Oorschurft
Schudt je cavia regelmatig met zijn kop en krabt hij regelmatig aan de oortjes, dan is er een grote kans dat hij last heeft van oorschurft. Als je dan de oorschelp een beetje naar achteren houdt zie je in het oor geelbruinige korstjes op de geïrriteerde huid. Oorschurft is ook besmettelijk voor andere cavia's. Het beste is om een bezoekje aan de dierenarts te brengen. Die schrijft meestal een zalfje voor.
Paratyfus
Cavia's die in de buurt van ratten en muizen worden gehouden kunnen paratyfus oplopen. Een kenmerk van paratyfus is een sterke vermagering, waarbij ook verstoppingen optreden. De lever en milt zijn ook duidelijk vergroot. Meestal verloopt de ziekte snel en zullen de cavia's binnen 2 tot 3 dagen doodgaan.
Tandproblemen
In de onder- en bovenkaak van de cavia zitten 2 snijtanden en 4 kiezen. Als alles goed gaat groeien de caviatanden doorlopend aan en slijten ook doorlopend af. De snijtanden moeten tijdens het eten steeds schuin over elkaar snijden, waardoor ze scherp blijven en ook afslijten. Staan de tanden verkeerd in de kaken of een tegenoverliggende tand ontbreekt, kan dit afslijtingproces niet of niet goed plaatsvinden. De tand kan dan doorgroeien. Het gevolg is dat de bek van de cavia niet meer goed kan worden gesloten en de cavia krijgt problemen met de voedselopname. De eerste symptomen dat er iets niet in orde is met de tanden zijn dat de cavia zijn voer niet meer opeet en langzaam vermagert. Dit terwijl de cavia wel interesse toont voor het voer. De oplossing is om de tand af te knippen. Dit moet alleen wel om de 4 tot 6 weken herhaald worden. Voor het knippen van de tanden is vaak deskundige hulp nodig.
Wormen
Soms komt het voor dat de cavia last heeft van wormen. Dit kun je herkennen aan de slijmerige mest en de doffe openstaande vacht. Ga ook hier weer naar de dierenarts want met een simpele wormkuur is het probleem vaak te verhelpen.
Voortplanting. Cavia's planten zich zeer gemakkelijk voort. Wil je raszuivere cavia's fokken, dan zul je precies moeten weten hoe de erfelijkheidsregels werken. Ook wat betreft de typische raskenmerken. Het doel van een goede fokker is het fokken van mooie gezonde cavia's.
Een paar punten waar je op moet letten bij het kiezen van de ouderdieren zijn:
Beide cavia's moeten gezond zijn en de juiste leeftijd hebben.
Voor zeugjes geldt dat als ze 4 tot 6 maanden oud zijn ze voor de fokkerij worden gebruikt. Een te vroege dracht is namelijk schadelijk. Dan zie je vaak dat de zeugjes sterven bij het werpen, dat ze dode jongen werpen of dat de jongen met een keizersnede op de wereld worden geholpen. Zeugjes moeten ook weer niet ouder zijn dan één jaar als ze voor het eerst gaan werpen. Dan is de kans namelijk groot dat ze moeilijk zwanger wordt en er ontstaan dan problemen rond de geboorte en opfok; de bevalling is dan zwaarder en er wordt soms ook minder melk voor de jongen geproduceerd. Met zeugjes kan worden gefokt tot ze ongeveer 4 tot 5 jaar oud zijn.
Voor jonge beertjes geldt dan ze vanaf 3 tot 4 maanden oud voor de fokkerij kunnen worden ingezet.
Het zeugje is ongeveer om de zeventien tot achttien dagen in haar dekbare periode. Je kunt dat goed herkennen aan haar gedrag tegenover beertjes. Het beste moment om te dekken duurt slecht enkele uren en is niet zo gemakkelijk te bepalen. Tijdens de dekbare periode breekt het vlies wat de vagina afsluit en dan is de dekking dus mogelijk. Buiten die periode sluit de opening weer tot de volgende periode. Ook sluit de opening na een geslaagde dekking. Tijdens de dracht neemt vooral in de tweede helft de voedselbehoefte toe. Ook heeft het zeugje in deze periode meer behoefte aan vitamine C.
De draagtijd duurt gemiddeld zo'n 66 tot 72 dagen. Het beste is om het zeugje aan het eind van de draagtijd apart te houden in een kooi met een ruime hoeveelheid hooi. Een normale bevalling duurt ongeveer 20 tot 30 minuten. Gemiddeld krijgen cavia's 2 tot 3 jongen, die kort na elkaar geboren worden. De jongen wegen bij de geboorte ongeveer 80 tot 120 gram. Het is verstandig het beertje niet bij het zeugje te laten omdat ze soms al na enkele uren na de geboorte weer dekbaar is. De jongen van cavia's zijn nestvlieders, ze komen dus compleet behaard, met open oogjes en zelfs tandjes ter wereld. De jongen blijven tot ongeveer 4 weken na de geboorte bij hun moeder drinken. Op een leeftijd van ongeveer 5 of 6 weken oud kunnen de zeugjes bij hun moeder worden weggehaald. Gebeurt dit eerder dan is de overgang voor ze te groot. Wel is het verstandig om jonge beertjes die 4 weken oud zijn bij de zeugjes weg te houden. Dit omdat sommige beertjes dan al kunnen dekken en zo voorkom je dus ongewenste zwangerschappen.
Verder is het verstandig dat een zeugje niet meer dan 2 nestjes per jaar krijgt. Meer nestjes kan wel maar dat gaat dan wel ten koste van het welzijn van het zeugje.
Voeding. Cavia's zijn planteneters (herbivoren). Ze hebben een langzame spijsvertering. Het voedsel zit 2-7 dagen in de spijsverteringsorganen. De voeding is dus een belangrijk onderdeel van de verzorging. Cavia's hebben ook behoefte aan vitamine C. Ze kunnen deze vitamine niet zelf aanmaken. Het is daarom aan te bevelen speciaal caviavoer aan te schaffen. Hier volgen een paar merken:
Merk
Fabrikant
Vit. C (mg/kg)
Crispy C
Versale Laga
200
Gerty Guinea Pig
Supreme Petfoods
250
Evert Cavia
Puik
300
Countryline Cavia
Witte Molen
400
Superieur
Teurlings
1000
TK 100
Teurlings
3000
Super CC
Hope Farms
3000
Let altijd op de fabricagedatum van het voer. Voer dat meer dan drie maanden oud is, verliest namelijk een groot gedeelte van de voedingswaarde.
Een goed basismenu voor cavia's bestaan uit:
Elke dag een pluk goed hooi! Cavia's mogen nooit zonder hooi zitten omdat ze het nodig hebben voor een goede spijsvertering.
Ongeveer 30-40 gram compleet caviavoer per cavia per dag.
Vers gras of groenvoer.
Dagelijks vers water.
Ter afwisseling producten als oud gedroogd brood, wortel, komkommer, paprika's. Paprika's zijn zeer geschikt omdat ze veel vitamine C bevatten.
Soorten. Er zijn verschillende soorten cavia's. Veel meer dan dat vroeger het geval was. Dit maakt de keuze niet gemakkelijk. Niet alle rassen zijn geschikt voor beginnende liefhebbers. Het beste is dan om eerst wat ervaring met een 'gewone' gladharige cavia te krijgen voordat je een langharige cavia aanschaft.
Gladharige cavia. Dit zijn cavia's met een normale haarstructuur. Dan zijn er nog de cavia's met een bijzondere haarstructuur zoals gekruinde cavia's, borstelharigen, langharigen, shelties, cavia's met satijnbeharing, cavia's met rexbeharing, tesselcavia's. Al deze cavia's komen in verschillende kleuren voor. De kleuren kunnen we indelen in drie groepen: Agouti of wildkleurpatroon, eenkleurige variëteiten, tekeningvariëteiten.
Hier volgen een paar foto's om je de verschillende rassen te laten zien.
Huisvesting Cavia's klimmen niet zoals bijvoorbeeld een hamster, ze springen ook niet zo hoog als bijvoorbeeld konijnen en ze hebben ook geen sterke drang om uit te breken. Heel uitzonderlijke eisen stellen cavia's dus niet maar dat wil niet zeggen dat je ze aan hun lot over kunt laten.
In de dierenwinkel zijn verschillende kooien verkrijgbaar. Ze zijn niet allemaal geschikt voor cavia's. Cavia's kunnen hier in Nederland zomer en winter buiten gehouden worden, als er winters maar genoeg schuilgelegenheid is. Dat betekent ook extra hooi in het hok. Bij langurig aanhoudende vorst en harde wind is het verstandig om je cavia in een schuur onder te brengen.
De kooi moet op zijn minst 40x80cm zijn en de rand van de bodem moet 10-15cm hoog zijn. Voor twee of meer cavia's moet de kooi natuurlijk groter zijn. Een kooi met tralies is praktisch, maar heeft ook een nadeel. Als de bodem te ondiep is kan het strooisel eruit vliegen. Als je een kooi met tralies wilt gaan kopen let dan wel op de spijlen. Een kooi met verticale spijlen is beter dan een kooi met horizontale spijlen. Achter horizontale spijlen kan een cavia gemakkelijk met zijn pootjes of tandjes blijven haken. Voordelen van een kooi met een kunststof kap zijn dat de cavia ongehinderd naar buiten kan kijken en dat het strooisel er niet uit kan vliegen. Een nadeel is wel dat het vaak te warm voor de cavia wordt.
Gebruik geen kartonnen behuizingen. Het karton is namelijk snel doorweekt met urine en wordt stuk geknaagd. Ook kun je beter geen houten behuizing nemen, want die zijn moeilijk schoon te maken en hout absorbeert veel urine.
Wat je verder nog nodig hebt is dan een ruifje, drinkflesje en een voerbakje.
Een ruifje voor hooi is wel nodig want als het hooi op de bodem van de kooi ligt wordt het snel bevuild met urine en uitwerpselen. In het ruifje blijft het hooi schoon en lekker.
Een drinkflesje mag ook niet ontbreken in de kooi. Een flesje is beter dan een schoteltje waar water in zit. Dat schoteltje gooien ze meestal snel om en het water wordt ook snel smerig. Drinkflesjes zijn in de dierenwinkels ook volop verkrijgbaar.
Een voerbakje moet stevig zijn. Een voerbakje van geglazuurd aardewerk is prima. Een schoteltje met voer kiepen ze namelijk snel om. Daarom is het dus belangrijk dat het een stevig voerbakje wordt.
Aanschaf Voordat je een cavia aanschaft is het goed om eerst veel informatie in te winnen over het houden van cavia's. Denk er dus goed over na of je aan alle noodzakelijke voorwaarden kunt voldoen. Wat kun je je afvragen? Hier alvast een paar voorbeeldjes: Cavia's kunnen acht tot tien jaar oud worden. Kun je ze die jaren wel goed verzorgen? De cavia moet ook een mooie grote kooi hebben en die zijn niet goedkoop. Ook moet de kooi altijd schoon zijn en de cavia's moeten ook vers voer tot hun beschikking hebben. Kun je jouw cavia voldoende aandacht geven? Wie verzorgt je cavia tijdens ziekte of vakanties? Een cavia kan ook ziek worden. Dan is een bezoek aan de dierenarts noodzakelijk. Een evt. behandeling kan duur zijn. Heb je al huisdieren? Kunnen deze wel opschieten met een cavia? Zijn jouw huisgenoten ook allergisch voor dierenharen?
Als je dan nog besluit om een cavia te kopen dan kun je je nog afvragen of je één cavia of meerdere cavia's koopt. Als je één cavia koopt moet je hem wel voldoende aandacht kunnen geven. Cavia's zijn namelijk sociale dieren en als je veel weg bent vereenzaamt hij. Dan is het dus beter om twee te kopen.
Wat wordt het, een beertje (mannetje) of een zeugje (vrouwtje)? Het beertje is vaak groter en zwaarder dan het zeugje. Ook is het beertje vaak wat levendiger. Als het beertje geslachtsrijp wordt, verspreidt hij een sterke geur. Die geur vermindert als hij gecastreerd wordt. Het zeugje blijft kleiner en ruikt ook niet zo sterk als ze geslachtsrijp wordt.
Als je dan naar de dierenwinkel of naar een fokker gaat om een cavia te kopen let dan ook op de volgende punten:
De leeftijd van de cavia. Een goede leeftijd is minimaal vijf weken.
De cavia moet ook een actieve indruk maken.
De cavia moet ook vooral stevig aanvoelen. Magere slappe cavia's kun je beter niet kopen.
De beharing van een gladharige (gewone) cavia moet ook mooi glanzen en mooi strak aangesloten liggen, zonder kale plekken.
De neus, oren, ogen moeten ook schoon zijn.
Het gebit moet er ook normaal uitzien.
De ontlasting moet uit lange droge keuteltjes bestaan en mag niet slap zijn.
Ook mag er geen ontlasting aan of rond de anus kleven.
Als je de juiste keuze hebt gemaakt zul je veel plezier aan jouw cavia beleven.
.jpg)
