Zondag, en dus ‘misdag’, om 7:30 uur naar de eucharistieviering in het college. Dus Johan mocht wat uitslapen, al is dat ook relatief in Congo, want hij moest toch nog voor 6:30 uur uit zijn bed om ons, het vrouwvolk, op te wachten…
Vandaag, hoe toepasselijk kan het zijn, was het volgens de priester, de zondag van de ‘gezondheid’. In den preek leerden we ook hoe wij als GSM’s zijn?! Een GSM moet af en toe opgeladen worden, om terug energie te hebben. Zo ook moeten wij mensen af en toe ons richten naar God, om onszelf op te laden en nieuwe energie te tanken om het leven weer met frisse moed tegemoet te treden. Dat het preekje zomaar eventjes 20 minuten duurde, deerde niet echt, want er waren genoeg kleurrijke jonge mensen te bekijken.
Opgefleurd door jonge en sterke meisjesstemmen, begeleid door de jongens op tam tam, dansend en handenklappend, hier is eucharistie vieren nog een feest.
Deze namiddag alles in orde gebracht om morgen de werkdag aan te vatten. Valiezen gesorteerd, materiaal getrieerd, … een kort ziekenhuisbezoek, ook een tijdschriftje gelezen en nog een feestje meegepikt. Een uitgestelde verjaardag van kleine Arno. Congolees feesten met Primus (bier) en lekker eten, waarvan vooral de beignets (onze smouttebollen) vlot binnen gingen.
Vanavond wordt er gedanst en gefeest, zelfs de twee piepjonge zusters hier in het klooster gaan compleet uit hun dak. De luipaarden hebben gewonnen, vier-twee nog wel. Reden om een feestje te bouwen dus. Geen eten, wel drank roept een guitige zuster, zo ongeveer moet het er in de hemel uitzien zegt ze terwijl ze weer een ronde dans doet…
Vandaag een werkbezoek gestart samen met de chef de zone, chef de l’hopital, dr. Cyprien, de nursing directeur en dr. As (medicin superviseur de Memisa). Onze doelstellingen naast die van hen gelegd, besproken wat we tijdens deze missie zeker willen doen, een planning opgemaakt. Kort bezoek aan de verschillende diensten van het ziekenhuis. Het is er druk, heel druk. Veel zieken, veel mensen dus ook die zorg dragen voor hun zieken, hen eten brengen, wat wassen. Een bontgekleurde mensenmassa die verkoeling zoekt tussen de paviljoenen. Vlug ook eventjes binnen op de materniteit. Terug de harde realiteit van een verloskamer in verval. Vier moeders in arbeid, eentje die aan het bevallen is. Ik steek eventjes de handen uit de mouwen, maar werken zonder handschoenen, die opnieuw lijken te ontbreken, het is een uitdaging om dan toch goede zorg te geven in de verloskamer en ondertussen toch ook goed voor jezelf te zorgen. Gelukkig is er de handalcohol, die we overal mee naar toe nemen om onze handen ten allen tijde goed te kunnen ontsmetten.
Eén dode baby, wellicht twee, want een tweeling van 28 weken, het zou een wonder zijn mocht dit ene kindje van amper 870 g morgen nog in leven zijn. Ik zal er nooit aan wennen, gelukkig maar. Het beklijft, terwijl je middelen zoekt om deze baby die roze is en rustig ademt toch alle levenskansen te geven.
Het leven gaat verder… en we gaan een pintje drinken in een plaatseljk café, dat mede dank zij wat sponsoring van de zuster notabene, door vier Congolese vrienden werd opgericht. De ‘groep’ zorgt voor elektriciteit en dus ook voor de ‘koele’ pintjes.
Morgen een nieuwe dag, ZON-dag, maar als je dat letterlijk neemt, dan is het dat hier alle dagen.
Vandaag na een rit van 7 uur veilig en wel aangekomen in Kasongo-Lunda. De jeep was een beetje uitgeladen in Popokabaka en door die herschikking konden we toch iets ruimer zitten achterin. Maar de weg blijft een Congolese weg en is dus bijna weg… Gelukkig had het niet geregend, al begon het aardig te donderen als we hier aankwamen.
Zeven uren nodig hebben om een afstand van 235 km af te leggen, het zegt waarschijnlijk genoeg?! Welgeteld één keer uitgestapt om in een dorpje langs de weg, waar in der haast wat stoelen bijeen werden gehaald, onze sardientjes, een bifi worst en wat brood te eten. Het blijft onwennig, eten terwijl tientallen hongerige ogen elke beweging volgen, maar het is onze realiteit en broodnodig om ook goed voor onszelf te zorgen temidden van deze moeilijke omstandigheden.
In het ziekenhuis werden we opnieuw al zingend en dansend binnengehaald. Een blij weerzien met een delegatie van verpleegkundigen, artsen en vroedvrouwen.
We zijn moe, onze spieren zijn stram van twee dagen jeep. We moeten terug wennen aan een leven zonder elektriciteit en stromend water. In het donker leven, is géén sinecure, maar je went eraan, je leert ermee leven. Zuinig omspringen met batterijen van computer en GSM en overdag onze WAKA WAKA lampen, die naar we zien ook gretig worden gebruikt door diegenen die er eentje kregen, opladen met datgene wat er hier in overvloed is: ZON, ZON, ZON!
En nu… vroeg onder de wol (al zal een laken zeker volstaan) om ook onze batterijen weer op te laden.
Om 6:00 uur ontbijt en dan instappen, maar zelfs dat wordt al een hele uitdaging want de jeep zit - zoals gewoonlijk - afgeladen vol. Niemand zal het geloven, want we namen er geen foto van omdat dat eenvoudigweg helemaal niet mogelijk was omdat we zelfs niet konden verroeren om het fototoestel te pakken. Het sardinez-vous dat werd geroepen, was dus 100% van toepassing.
Ik weet niet of iemand die hier niet is geweest, beseft hoe gelukkig wij zijn met onze wegen en infrastructuur en hoe we, ondanks file vaak, toch helemaal ongekreukt en fris onze werkdag kunnen beginnen. Vooral de laatste uren kregen we het hard te verduren, op den duur doet elk vezeltje in je lichaam pijn. Soms dacht ik dat ik er nooit meer ging uitgeraken uit de jeep. Er kwam ook helemaal geen einde aan, aan de weg, het duurde eindeloos. Soms dut je wat weg, maar voortdurend is daar die strijd om een pijnlijke spier te ontspannen om toch met je voet eens wat te bewegen of om je zitvlak eens op te heffen om decubitus (doorzitwonden…) tegen te gaan. Met 5 mensen opgepropt achterin een jeep die bovendien nog tot de nok en dus ook naast en boven onze hoofden, maar ook onder onze voeten, gevud is met bagage, het werd een hele uitdaging. We waren zelfs al blij toen de jeep plots stilviel en we dus noodgedwongen eens moesten uitstappen. Onze benen waren blij en wat turnoefeningen ontspanden onze pijnlijke spieren.
Gelukkig konden we ook vandaag weer rekenen op onze voortreffelijke chauffeur Niko, die naast chauffeur ook technieker is. Want zeg nu zelf, Touring bellen bij panne, die mannen zouden raar kijken, als we ze al zouden kunnen bellen, want op de hele weg van Kinshasa naar hier was er géén bereik. Trouwens tegen de tijd dat die mannen hier zouden arriveren, zijn wij al lang versteend en versmolten met het landschap. Lang leve tata Niko!
Vermoeide groeten vanuit een overigens snikheet Congo, maar momenteel aan het genieten met mijn voetjes in een koud badje… Of hoe simpele dingen een mens gelukkig kunnen maken.
De eerste nacht Kinshasa, de ene sliep al wat beter dan de andere. De ene was misschien ook wat meer moe dan de andere. De andere wordt misschien al een dagje ouder… Er werd gezongen deze nacht, eerst door de krekels; enkele uren later door, volgens mij, een heel leger padden en na de blaffende honden probeerden ook een horde mensen hun keelgeluid. Of hoe het in Kinshasa nooit echt stil wordt…
Deze morgen vlug een douche, en er druppelt hier zowaar een straaltje water uit de kraan, een voortreffelijk ontbijt met toastbrood en een eitje. Je zou haast denken dat we een bed and breakfast hadden genomen.
Breefing op Memisa, nadat zuster Ria al onze bagage is komen ontvoeren, want zij is er zeker van, morgenvroeg vertrekken we rond 6:00 uur richting Popo en het heeft gisteren zwaar geregend, dat is het slechte nieuws. Het goede nieuws is dat het momenteel 37 graden is en de plassen tegen morgen dus ongetwijfeld opgedroogd zullen zijn?!
Een missie naar het binnenland met drie equipes (Roeselare, wijzelf en Heusden Zolder) vraagt een minitieuze voorbereiding, zowel logistiek als financieel. Onze Greet (van Memisa) was daar eventjes zoet mee vandaar dat we de nationale sport van Congo konden beoefenen, wachten.
En dat wachten hield nog eventjes aan, ofwel wilden ze onze magen al eens op de proef stellen om te ervaren wat ‘een hongertje’ is, want het Congolese eten, dat trouwens wel voortreffelijk lekker was met veel voor ons onbekende vis, bakbananen, saka-saka en maniok, liet enkele uren op zich wachten. Misschien moesten ze de vis nog wel vangen?
Maar een Primus (Congolees biertje) smaakt altijd en biedt troost en soelaas als het maagje knort. Lang zal dat echter niet duren want straks worden wij bij de attaché van de Belgische ontwikkelingssamenwerking verwacht voor een hapje en een drankje. Hopelijk geraken we op tijd terug naar onze slaapplaats want vanavond spelen de Congolese luipaarden (nationale voetbalploeg) tegen de mannen van Ivoorkust. Omdat de verkoop van sjaals en mutsen met deze temperaturen geen optie is, hebben ze er hier wat anders op gevonden. Met een stickertje van de Congolese vlag op je voorhoofd lukt het ook prima om de ploeg aan te moedigen.
Na een vlekkeloze vlucht over alweer verrassend andere landschappen (de eerste keer dat ik de woestijn zie in al zijn pracht en glorie), zette het vliegtuig om 21:20 de landing in, precies 12 uur nadat we Zaventem hadden verlaten. Een vliegtuig dat trouwens nog voor geen derde gevuld was, 91 passagiers om juist te zijn. Hoe SN Brussels daar aan uit geraakt, is ons een raadsel.
Heel druk in de luchthaven van Kinshasa.Iedereen wil, zoals altijd, onze valiezen dragen in ruil voor wat geld. Tussen het gewoel geraken we toch veilig in de wagens en nadien begint de tocht door pikdonker Kinshasa. Veel plassen langs de kant van de weg, opvallend veel mensen te voet en vrij rustig op de geasfalteerde weg.
Het naar boven slepen van bijna 90 kg bagage per man, is een loodzware opdracht - vooral als dat moet gebeuren in het bijna-pikdonder, langs een smalle trap en onder een loodzware, vochtige warmte. Maar na wat kip met rijst en als dessert een echt Congolees, sappig stukje ananas, kruipen we uiteindelijk moe en uitgeteld in ons bed, dat nu opnieuw in een andere verblijfplaats in Kinshasa staat. Eentje waar we nog niet verbleven, temidden van een industriële zone (waar je je trouwens niet te veel van moet voorstellen, want ook hier een onberijdbare aarden weg vol putten en plassen).
Het ziet ernaar uit dat we toch zullen vertrekken aanstaande dinsdag.
We kijken er naar uit, als is het met gemengde gevoelens.
Enerzijds blij om in Kasongo-Lunda te gaan doen wat we al een hele tijd hadden gepland en voorbereid, anderzijds met een beetje een bang hart voor wat we in Kinshasa zullen aantreffen. Sowieso niet onze favoriete stad.
Gelukkig blijven we er maar 2 nachten slapen en op donderdagmorgen, heel vroeg - dat is ons toch beloofd - (al weten we dat dat 'vroeg' in Congolese termen wel eens 'niet zo vroeg' zou kunnen betekenen) vertrekken we met de jeep richting binnenland.
Onze valiezen zijn ondertussen gevuld en het wikken en veel wegen is voor het grootste deel gebeurd.
Al vliegen de brieven en de 'pakjes' hier ondertussen de deur binnen, want als je naar Congo vertrekt, ben je ook een beetje 'postduif'. Hopelijk vinden we voor alles een plaatsje en kan alles mee richting Afrika.
We willen jullie, lieve 'volgers', alvast verwittigen dat het wel eens zou kunnen dat er slechts heel sporadisch een klein bericht op deze blog zal verschijnen. Aan ons zal het niet liggen, maar berichten uit Congo (van zuster Ria) laten ons vermoeden dat momenteel alle internetverbindingen, zelfs vanuit de hoofdstad, onmogelijk zijn. Ook het sturen van SMS-jes lijkt niet mogelijk. Gelukkig werken de telefoonlijnen voorlopig prima. Dus, een verwittigd man/vrouw is er twee waard. Geen nieuws is goed nieuws, moet je maar denken!
Omwille van de recente politieke gebeurtenissen en de daarmee gepaard gaande onrust in Kinshasa, werd vanuit Memisa uit veiligheidsoverwegingen besloten om de missie uit te stellen. Ondertussen is de situatie verbeterd en werd een nieuwe vertrekdatum vastgelegd, namelijk 3 februari.
Dinsdag 27 januari is het weer zover... Dan vertrekken we opnieuw richting Kasongo-Lunda.
Het inpakken is weer begonnen en in de kelder vonden we daarvoor een ideale habitat. We hebben alweer een hoofd vol ideeën en doelstellingen, die misschien niet allemaal bereikt zullen zijn, maar we doen ons best om in Kasongo-Lunda samen met de plaatselijke zorgverleners te peilen naar hun noden en van daaruit deze missie verder gestalte te geven.
We willen naast de zorg voor moeder en kind en de schouder-aan-schouder trainingen in de verloskamer, ook een kritische blik werpen op de organisatie en werking van het operatie kwartier. Het opzetten van contacten met feedback over de werking van het Congolese ziekenhuis zal de nodige inspanning vragen, maar is een prioriteit om de kwaliteit van zorg ook in Kasongo-Lunda op een iets hoger niveau te kunnen tillen. Kan een brousse-taxi een meerwaarde bieden in de strijd tegen moedersterfte omdat op die manier moeders met complicaties tijdens de zwangerschap en/of bevalling op een veiligere en efficiëntere manier kunnen overgebracht worden naar het ziekenhuis, we zullen dit project samen met onze lokale partners in Kasongo-Lunda bespreken en de haalbaarheid ervan ter plekke toetsen. Kan ons project Moasi mokasi, waarbij goed getrainde vroedvrouwen vanuit het ziekenhuis op regelmatige basis trainingen geven in de centres de santé, eindelijk van start gaan, ook daarvoor hopen we het startschot te kunnen geven en ook hiermee kunnen we een positieve invloed uitoefenen op moeder- en kindsterfte.
Zoals u leest, we zullen niet stilzitten in Congo, alleen misschien om onze blog te schrijven en in de jeep onderweg (hopelijk niet te lang...).
Dank aan allen die de steun aan dit project mogelijk maken. Dank aan de directie voor de geboden kans om in Kasongo-Lunda elke keer opnieuw een stap verder te gaan.
