|
Het
was 12.57u toen Debruin uit de lift stapte en de afdeling
geweldsdelicten binnen liep. Behalve zijn twee vaste speurders Koen
Debrouwer en Tuur Wendels zaten Jules Goddard, diens rechterhand de
computer whizzkid van de forensische dienst Filip Goethals en de
directeur al te wachten. Ook Merel Verhaege was er in een burger
kleren. Een strakke blauwe jeans en een bijpassend strak groen
truitje. Ze zag er jonger uit dan ze in uniform had geleken, bijna
studentikoos. Heel even vroeg Debruin zich weer af of hij haar niet
te snel uit haar uniform had geplukt. Zonder iets te zeggen liep hij
naar zijn bureau. Terwijl hij zijn jasje netjes aan de kapstok ging
en nog met zijn rug naar zijn toehoorders stond vroeg hij:
Wat
is het verschil tussen een psychiater en een psycholoog?
Merel
wilde al gaan antwoorden maar een gebaar van de directeur maakte dat
ze snel haar mond terug dicht deed. Blijkbaar was dit bedoeld als een
retorische vraag die Debruin zelf zou gaan beantwoorden. Die liep
naar de rechter muur van het kantoor en bleef voor een gigantisch
whiteboard staan alsof hij wilde gaan lesgeven. Hij pakte een A4
formaat foto van het gezicht van het slachtoffer en bevestigde dat
met een harde plof precies bovenaan het midden van het bord:
Een psychiater
gaat in een donkere kamer op zoek naar een zwarte kat. Een psycholoog
gaat in een donkere kamer opzoek naar een zwarte kat die er misschien
niet is.
Dit
was op zijn zachts gezegd niet het antwoord dat Merel had willen
geven. Ze was dan ook blij dat de directeur haar had tegen gehouden.
Intussen sprak Debruin verder:
Het is op zijn
minst bij twee van ons opgevallen dat het lichaam, of beter de
toestand waarin het lichaam werd aangetroffen, doet denken aan de
slachtoffers van een Amerikaanse seriemoordenaar, The Boston
Strangler; Een lichaam geposeerd om te schokken en een strik netjes
rond de hals geknoopt. Daar waar de slachtoffers van The Strangler
werden gewurgd met een kledingstuk of een stuk textiel uit de woning
van het slachtoffer werd ons meisje met de blote hand gewurgd.
Debruin
wees naar de foto op het bord:
En
hier komt mijn vraag weer op de proppen. Hebben we te maken met een
doorsnee huis-tuin-en-keuken-moord? Een moord uit passie dewelke
achteraf zo in scene is gezet om ons te doen denken dat we hier te
maken hebben met een seriemoordenaar? De moorden en de signatuur van
The Boston Strangler zijn intussen zowat cultureel erfgoed geworden.
Er zijn honderden zo niet duizenden websites aan de moordenaar en
zijn moorden gewijd. Er zijn tientallen boeken over geschreven, films
en Tv-series waarin de zaak aanbod komt zijn er ook bij de vleet. Als
dit het geval is dan zou een klassiek politie-onderzoek duidelijkheid
moeten brengen. Aan de andere kant als dit niet in scene is gezet om
ons op het verkeerde been te proberen te zetten, als dit zo gedaan is
om ons precies te laten zien wie of wat hij is, met welk beestje
hebben we dan te maken? Hebben we te maken met een strikte copycat
die dweept met The Strangler? Of hebben we te maken met iets wat
potentieel veel erger zou kunnen zijn? Een killer die ons zonet zijn
visitekaartje heeft gestuurd en ons daarmee uitnodigt om te komen
spelen.
Het
bleef even stil in de grote kamer nadat Debruin was uitgepraat?
Iedereen die daar stond realiseerde zich maar al te goed wat hij
zonet had gezegd. Het was uiteindelijk de directeur die zei:
In
het eerste geval moeten we ons niet al te veel zorgen maken en niet
al te veel extra vragen stellen. De vragen die we hierbij hebben
worden dan wel automatisch beantwoord naarmate het onderzoek vordert.
In het tweede geval dringt er zich onmiddellijk één vraag op. Is
het toeval dat we haar hier bij wijze van spreken aan onze achterdeur
vonden? Of is het een niet mis te verstane boodschap voor jou
commissaris Debruin? Ik bedoel maar, als de flikken in België een
lijstje zouden maken van collegas die het meeste weten over hoe
seriemoordenaars in elkaar zitten dan zit je gegarandeerd bij
allemaal in de top drie zo niet helemaal bovenaan. Moet ons
slachtoffer op een of andere verknipte manier een cadeautje voor jou
voorstellen? Is dit zijn manier van communiceren?
Debruin
keek zijn directeur aan met zijn heldergroene ogen:
Op
dit moment heb ik echt nog geen flauw idee. Mogelijk zijn we al veel
te ver aan het denken en wordt het over een paar uur duidelijk dat
dit niet meer is dan een simpele passiemoord anders aangekleed. Aan
de andere kant..."
Opeens
stak Merel Verhaege haar hand op alsof ze het woord wilde vragen.
Merel we zitten
hier niet meer op school je hoeft dus je hand niet op te steken. Wat
is er?
Weer
kreeg ze een blos op de wangen en het feit dat er een zacht gegniffel
hoorbaar was bij de rest vanwege Debruins school-opmerking droeg er
niet toe bij dat de situatie iets makkelijker werd:
Hebben we ooit
al zon moordenaar gehad in België? Ik bedoel voor beidde
scenarios?
Door de jaren
heen hebben we tientallen moorden gehad waarbij de moordenaar de
moord er anders wilde laten uitzien dan dat wat er in werkelijkheid
had gespeeld. Gelukkig voor ons vallen die gasten vrij snel door de
mand. Een gebrek aan sofisticatie waardoor de forensische of de
dokter een stok in de wielen steekt van de moordenaar. Een verhaal of
alibi dat niet helemaal klopt waardoor de moordenaar door de mand
valt. Of simpelweg de verhoorkamer. Je moest eens weten hoeveel er
zeer snel door de knieën gaan eens ze in dat kamertje zitten. Maar
bij mijn weten hebben we nog niet één moordenaar gehad die heeft
geprobeerd om zijn daad op die van een bekende seriemoordenaar te
laten lijken. En we hebben ook nog nooit te maken gehad met een echte
copycat.
Het
was Goethals die plots sprak:
Hoe weten we
dat chef? Heeft u dat nu al opgezocht?
Debruin
keek hem strak aan en Goethals wilde dat hij op zijn tong had
gebeten. Natuurlijk wist de chef dat en natuurlijk moest de chef dat
niet extra gaan opzoeken. De man had zowat een fotografisch geheugen
voor psychopaten en seriemoordenaars. Hij had een jaar in de VS
gezeten om een opleiding te volgen bij het FBI. Alle dossiers in
Vlaanderen waarvan men vermoede dat er wel eens sprake kon zijn van
een seriemisdadiger kwamen vroeg of laat op zijn bureau terecht.
Nee Flipke, ik
heb dat niet opgezocht. Maar dat is een perfect klusje voor jou
terwijl Merel me naar Dekeyser brengt. En vergeet niet er een mooi
rapportje van te maken voor de onderzoeksrechter. Als we terug zijn
van Gasthuisberg dan kun je Merel de Europese databank laten zien en
dan snuffel je ook maar wat rond in VICAP.
Merel
had gehoord van VICAP en spitste haar oren. De beroemde databank van
het FBI en daar zou ze straks in mogen graven.
Hoe ga je dit
aanpakken Alex?
Vroeg
de directeur zacht.
Net als iedere
andere moord baas tot het tegendeel bewezen is.
Okay succes, je
houdt me op de hoogte?
Zelfde tijd
zelfde plaats baas.
Debruin
keek de directeur na terwijl die de afdeling verliet.
Jules ik neem
aan dat we intussen geen beestachtig geluk hebben gehad en dat de
vingerafdrukken van ons meisje in het systeem zitten?
Het
hoofd van de forensische dienst schudde van nee:
Nope, zoveel
geluk hebben we niet.
Debruin
keek Filip Goethals aan en vroeg:
Wat met Elise?
De
jonge computer whizzkid vermeed het om Debruin in de ogen te kijken,
zijn blik vestigde zich op Debruin lippen. De commissaris kende de
uiterlijke kenmerken van autisme maar al te goed. De jongeman had er
in lichte mate mee te kampen, hij functioneerde in de maatschappij
tot op zekere hoogte maar voelde zich meer op zijn gemak tussen zijn
computers.
Wat met mevrouw
Verhaege chef?
Goethals
had schijnbaar bezwaren om over Elise te praten in het bijzijn van de
nieuwe kracht.
Merel is een
volwaardig lid van het team Filip. Ze weet ook dat alles wat hier
gezegd wordt vertrouwelijk is. Merel gaat heus niet direct de krant
bellen en Elise aan de grote klok hangen.
De
jongeman knikte naarstig. Daarna draaide hij zich naar Merel en
richtte zijn blik op haar lippen:
Elise is een
computer of beter gezegd een reeks servers ergens diep onder de grond
in Limburg. Ze is een cadeautje van de NSA en ik heb een beetje met
haar programma mogen spelen. Het komt erop neer dat Elise een hoop
informatie heeft over identiteitskaarten, rijbewijzen en paspoorten.
Ook de fotos die daarop staan. Elise haar databank is in twee
opgedeeld. Het eerste deel zijn de identiteitsbewijzen die in België
zijn verstrekt. Het tweede deel beslaat identiteits-controles op de
luchthavens en bepaalde politiecontroles. Iedereen die zijn paspoort
moet overhandigen zit in die databank. De machine bij onder meer de
douane waarmee een eerste vluchtige blik wordt geworpen op het
document om de echtheid ervan te controleren is eigenlijk een scanner
die een kopie van het document doorstuurt naar Elise. Het probleem is
dat Elise nu al over dik dertig miljoen fotos beschikt en dat er
daar iedere dag nog meer bijkomen. Elise kan maximum honderdduizend
analyses per uur aan. Ik heb een foto van het gezicht van ons
slachtoffer ingevoerd maar het kan uren duren, op volle rekensnelheid
tot tweeëndertig uur voor Elise heel haar databank heeft afgezocht.
Eigenlijk is dat zestien uur omdat de databank ook nog eens
onderscheid maakt tussen mannen en vrouwen. Helaas komt het maar
zelden voor dat we de volle rekensnelheid van Elise krijgen omdat
anderen ook van haar gebruik maken. Over het algemeen rekenen we op
ongeveer achtenveertig uur om te weten of iemand al dan niet in de
databank zit.
Merel
overdacht de informatie die ze zonet had gekregen aan bliksemsnelheid
en zei:
Is
dit wel helemaal legaal? Ik bedoel wat met de wet op privacy en zo?
Elise heeft een
apart statuut, ze staat daarboven.
Hoe kan iets
boven de wet staan?
Debruin
nam het even over van de jonge technicus en antwoordde:
Als het
kernkabinet samenkomt, de premier en de ministers van justitie,
defensie, binnenlandse zaken en buitenlandse zaken dan kunnen ze
samen unaniem beslissen om iets staatsgeheim te maken en te houden.
Elise is officieel onofficieel onder gebracht bij defensie en kreeg
de stempel top geheim met zich mee en daarmee is ze onttrokken aan al
te veel toezicht of te nieuwsgierige parlementariërs.
Ze
is een cadeau van de NSA zei je. Bestaat het risico dan niet dat Big
Brother toegang heeft tot Elise en ze daar in Amerika alles weten wat
Elise weet.
Er
verscheen een kwajongens lachje om de mond van de computernerd en een
twinkel in zijn ogen:
Ja
das zeker dat. Elise is een Trojaan maar dan in hardware vorm. Maar
wat de meeste mensen niet weten is dat een Trojaans-virus geen
éénrichtingsverkeer is. Diegene die zon virus heeft gemaakt kan
als hij geluk heeft in jou computer kijken maar om die informatie te
kunnen zien moet de Trojaan eerst info terug zenden naar diegene die
het virus heeft verzonden. Het kan evengoed tegen hem gebruikt worden
omdat er bij de communicatie van computer naar computer ook een poort
bij hem openstaat. Wij zijn hiervan op de hoogte en de NSA ook. Maar
dat is een oud spionnenspelletje. Ik weet dat jij weet dat ik weet
dat jij weet. Als ik jou iets geef wat mij toelaat mijn job te doen
maar waarvan ik weet dat jij er ook gebruik van kunt maken om bij mij
naar binnen te kijken ben ik dan bereid jou die toegang te geven. Ben
ik uiteindelijk beter af door jou de hardware te geven en oogluikend
toe te staan dat je bij mij komt rommelen?
Met
een knipoog voegde Goethals er aan toe:
Zoveel schokkend
is er nu ook weer niet te vinden hoor bij de NSA. Niet de ware
toedracht voor de moord op Kennedy en ook niets over die UFO in
Roswell.
Debruin
maakte een eind aan het gesprek tussen Goethals en Verhaege:
Jullie kunnen
in je eigen vrije tijd filosoferen over spionnen en
samenzweringstheorieën. Wat we weten is dat ons meisje tussen
middernacht en twee uur is vermoord. Dit is Leuven een studentenstad
met pakweg veertigduizend studenten waarvan er honderden zo niet een
paar duizend niet iedere weekend naar moeders terug keren met hun
vuile was. We weten niet of dit een studente is of niet maar ze
voldoet wel aan de leeftijdsgroep. Misschien is ze wel een gewone
Leuvense of komt ze voor mijn part uit Timboektoe. Om de situatie nog
erger te maken is het dus weekend. Het is al lang en breed geen scha
en schande meer als een jonge meid ergens een nachtje of zo blijft
slapen na het stappen waardoor papa en mama niet direct aan de
alarmbel hangen. Koen, ik verwacht er voorlopig niet teveel van maar
ik wil dat je even de cel vermiste personen en child focus belt,
misschien hebben die toch al iets binnen gekregen. Tuur wil je even
door alle oproepen heen gaan die de alarmcentrale vannacht heeft
gekregen van pakweg tien uur gisterenavond tot een uur of vijf deze
morgen. Zoek naar meldingen over huiselijk geweld of gewoon oproepen
van mensen die iets vreemds meenden te hebben gezien en waarvoor we
een auto ter plekke hebben gestuurd.
Debruin
viste nog maar eens een blikje energiedrank uit zijn koelkast:
Tot het
tegendeel bewezen is wil ik dat we deze zaak behandelen alsof we
weten dat de plaats delict in scene is gezet om een passiemoord te
verdoezelen. De Sherlock Holmes methode mijn beste Watsons. Als we
alles schrappen wat onmogelijk is zal uiteindelijk dat overblijven
wat gebeurd is hoe onmogelijk dat ook mag lijken.
Met
een paar slokken dronk hij hij blikje leeg en kieperde het in het
vuilnisbalkje bij de rest van de lege blikjes:
Wurging is een
heel persoonlijke vorm van moorden. Je kijkt als het ware in de ogen
van je slachtoffer terwijl langzaam het licht uitgaat. Het spreekt
over vuur, passie, liefde en haat. Koen om zeker te zijn dat we niets
missen en al is het maar om onze onderzoeksrechter geen zure
oprispingen te bezorgen wil ik dat je de verklaringen van onze drie
loze vissertjes nog eens doorneemt met een luizenkam. Als ze facebook
hebben, wat voor zaken worden erop gepost en wat posten ze zelf.
Hij
pakte zijn jasje van zijn kapstok en vroeg daarna:
Jules
is er van jullie kant al iets meer te zeggen?
Nee niet veel,
tenzij je zoekt naar een zandstrand in een woestijn. We hebben
bloemen gevonden in haar haar en in de buurt van haar hoofd. Rozen
meer bepaald maar van een variatie zoals er dertien in een dozijn
zijn. De meeste bloemenwinkels hebben die wel. Helaas zijn ze ook te
vinden in van die goedkope boeketjes die je in de supermarkt of bij
een benzinestation vindt. De strik is niet doorsnee. Honderd percent
natuurlijke zijde met een stickertje van Chanel. Aan de ene kant goed
nieuws aan de andere kant minder goed. Volgens één van mijn
vrouwelijke medewerkers is de stof vintage, eind jaren zestig begin
jaren zeventig. Ze heeft straks een afspraak met een Chanel expert om
te zien of we wat extra informatie kunnen puren. Ook het haarlint is
niet nieuw. Ook pure zijde maar het is met de hand geweven en is oud
mogelijk zelfs zeer oud.
Debruin
luisterde aandachtig naar wat Goddard allemaal te vertellen had.
Naarmate de opsomming vorderde van wat ze wisten en veeleer van wat
ze nog niet wisten kon hij zich steeds meer in Goddards woorden
vinden. Het leek alsof de dader zijn zandstrand in een woestijn had
verborgen.
Voor het
fysieke moet je bij Dekeyser zijn Alex. Maar wat ik je kan vertellen
op het eerste zicht is dat er niets onder de nagels leek te zitten en
dat ze ook geen zichtbare verwondingen had, geen afwerende
verwondingen maar ook geen aanvallende wonden. We zijn zoals
gebruikelijk met een fijne kam door de plaats delict gegaan zonder
veel resultaat. Wat we hebben zet ik wel in ons eerste rapport dat
tegen achttien uur op je bureau zal liggen. Op dit moment heb ik er
nog vier mannetjes rondlopen die de oever van de Dijle en het jaagpad
tot op honderd meter links en rechts van het lichaam, inclusief dat
kleine parkeerplekje, zijn aan het afwerken. Behalve wat zwerfvuil
verwacht ik niets te zullen vinden wat van belang is. Deze kerel
lijkt me veel te slim om zijn paske te verliezen in de buurt van het
lichaam dat hij net heeft gedumpt.
Nors
maar tegen niemand in het bijzonder zei Debruin:
We
moeten dat arme kind zo snel mogelijk haar naam terug geven!
|