Wij vinden dat jouw gezondheid heel belangrijk is. Omdat je je daardoor goed in je vel voelt. Zodat je nog lang kan genieten van het leven. Als je hele dagen achter je bureau moet zitten of niet beweegt dan kan je sneller moe of uitgeput worden. Wij hopen dat deze artikels jou kunnen helpen. Niet alleen wat sport betreft ook de voeding en leefstijl zijn belangrijk. Het is veel leuker om gezond en actief te zijn samen met vrienden en/of familie dan lekker sip in je kamer te zitten achter de tv of computer.
Het grote zelfvertrouwen is bij veel dertigers
verdwenen. In de jaren negentig kon het allemaal niet op: natuurlijk kreeg je
een baan, het was alleen zorgen dat ze zo vet mogelijk betaalden en zo veel
mogelijk speeltjes gaven, zoals een auto, een gsm, een laptop etc. Nu is er een
depressie en zijn de veertigers sterker. Zij zijn begonnen in een recessie en
blijven daarom beter overeind. En de dertigers maar huilen, althans volgens een
enquête van het vacatureblad intermediair. Hun carrière staat al twee jaar stil,
ze worden geconfronteerd met een reorganisatie, of zitten zelfs werkloos thuis
op de bank.
Volgens een professor van de Universiteit van Utrecht zijn
dertigers niet te benijden. Ze zijn niet gewend aan tegenslag en weten niet hoe
ze daarmee moeten omgaan. Ze hebben daarom een psychologische achterstand en
raken in een diepe, luie, bierdrinkende depressie. Als u leiding geeft aan
dertigers moet u ze dus een extra aai over de bol geven, ze hebben het maar
zwaar. En bent u zelf een dertiger: "Get over it!"
Hoewel de trieste
geschiedenis van sommige topsporters, zoals wielerheld Marco Pantani, anders
doet vermoeden, wijst onderzoek er steeds vaker op dat sporten mensen minder
depressief maakt. Een recente Amerikaanse studie toont aan dat het positieve
effect van sporten op depressie voornamelijk te danken is aan een versterkt
zelfvertrouwen. Bij dit onderzoek werden negen depressieve vrouwen onderworpen
aan een trainingsprogramma van negen weken. Tijdens de training deden de vrouwen
twee keer per week aan hardlopen en fietsen waarbij ze begeleiding kregen.
Daarnaast werd er eenmaal per week thuis getraind met een aerobicsvideo.
Vervolgens werden de gegevens van de sportende vrouwen vergeleken met die van
tien depressieve vrouwen die geen trainingsprogramma volgden. Op drie momenten
tijdens het onderzoek werden de vrouwen gevraagd een vragenlijst in te vullen:
aan het begin, na drie weken en aan het eind van het onderzoek (na negen weken).
Met een van de vragenlijsten werd het verloop van de depressie in kaart
gebracht. Op een andere vragenlijst gaven de vrouwen aan met hoeveel
zelfvertrouwen ze een aantal situaties tegemoet traden en hoe ze met hun
depressie omgingen; door veel te peinzen over hun problemen of door hier
afleiding voor te zoeken.
De sportende vrouwen hadden reeds na drie
weken een duidelijk lagere depressiescore dan de vrouwen in de
vergelijkingsgroep, een effect dat ook na negen weken aanhield. Ook peinsden ze
minder over hun problemen, omdat ze sneller en meer afleiding zochten, en
beschikten ze over meer zelfvertrouwen dan de groep niet-sportende vrouwen.
Onderzoekster Lynette Craft heeft hiervoor een verklaring. Volgens haar kregen
de deelneemsters door het trainingsprogramma het gevoel zelf hun gezondheid
onder controle te hebben, waardoor ze het gevoel hadden telkens nieuwe doelen te
kunnen bereiken. Dit zou hun zelfvertrouwen hebben versterkt, hetgeen een
positieve invloed heeft gehad op hun depressie.
Nieuwe bevindingen laten zien dat een voeding met een hoge
glycemische index de kans op borstkanker vergroot. Onderzoekers van het
Nationale Kankerinstituut in Aviano (Italië) voerden een groot case control
onderzoek uit onder 2569 vrouwen met borstkanker en 2588 vrouwen die voor andere
behandelingen in het ziekenhuis waren opgenomen. Alle vrouwen werd gevraagd wat
ze aten aan de hand van een lijst van 78 voedingsmiddelen. Op basis hiervan werd
de dagelijkse glycemische index berekend. Gevonden werd dat vrouwen met een
voeding met de hoogste glycemische index 40% meer kans hadden op borstkanker. In
de statistische analyse was rekening gehouden met menopauze, alcoholinname en
beweging. Witbrood bijvoorbeeld heeft een hoge glycemische index en liet een
verband zien met borstkanker, terwijl pasta, ook koolhydraatrijk maar met een
lagere glycerische index, geen verband liet zien. Het verband met vorstkanker
wordt verklaard doordat voedsel met een hoge glycemische index op den duur leidt
tot hogere insulinespiegels (als gevolg van insulineresistentie, een verminderde
gevoeligheid voor het hormoon insuline en is een voorstadium van suikerziekte).
Insuline op zijn beurt stimuleert de vorming van insulineachtige groeifactoren,
die mogelijk borstkanker stimuleren.
Chips bevatten volgens experts veel
kankerveroorzakende toxinen
De basisvoedingsmiddelen van een gemiddeld
dieet in de westerse wereld, waaronder patat en chips, bevatten veel
kankerveroorzakende acrylamides: verbindingen die vooral worden aangetroffen in
gefrituurde, zetmeelhoudende voedingsmiddelen. Acrylamide is een giftige stof
die bijvoorbeeld bij de productie van plastics ontstaat. Pas recent werd ontdekt
dat het ook in voedingsmiddelen voorkomt. Het begint te ontstaan wanneer
voedingsmiddelen bij een temperatuur van 120°C worden bereid, terwijl de
optimale temperatuur 140 - 180°C is. "Hoe heter en langer u bakt of frituurt,
des te meer carcinogeen er wordt gevormd,"zegt dr. Dieter Arnold van het Federal
Institute for Consumer Health Protection in Berlijn. De Engelse Food Standards
Agency vond een verschil van een factor tien tussen de acrylamideconcentratie
van normale en te lang gefrituurde patat, hetgeen erop wijst dat de concentratie
onder controle kan worden gehouden. Acrylamide is toxisch voor de schildklier,
de borstklieren van vrouwen, de testes en de mond. Experts zeggen dat ze nog te
weinig over de vorming van acrylamides weten om specifieke richtlijnen uit te
vaardigen, maar ze bevelen wel een dieet aan dat veel fruit en groente bevat.
Geen spek, varkensvlees en worst, maar champignons, tonijn,
walnoten en kalfsvlees. Dat is een van de onderdelen van een dieet voor
impotente mannen, samengesteld door Italiaanse artsen. Volgens de artsen komt
impotentie niet alleen door stress en roken. Ook voedingsgewoonten kunnen van
grote invloed zijn. Vooral vette maaltijden zijn nadelig voor de potentie.
Zweedse onderzoekers hebben het dieet van de Italiaanse artsen getest, en de
resultaten zijn veelbelovend. In het weekend is het dieet niet al te streng;
chocolade mag dan bijvoorbeeld volop. De wetenschappers gaan ervan uit dat
mannen in het weekend samen met hun partner eten. Daarom is er voor voedsel
gekozen dat energie geeft en stress vermindert.
Inleiding 'Stretchen' is een Engelse term voor
'rekken en strekken'.
Over het effect van rekken bestaan nogal wat
meningverschillen. Vanuit het verleden bestaat het idee dat je er leniger van
wordt, blessures voorkomt, er beter door gaat presteren etc. Echter, vrijwel
alle sportartsen zijn het tegenwoordig eens dat het om deze argumenten geen
enkele zin heeft om voor of na een inspanning te rekken. Rekken heeft volgens
hen alleen maar nadelen. Toch is dit ook niet geheel juist.
Niet
leniger Een aantal keer per week 5 tot 10 minuten rekken, maakt spieren niet
blijvend langer. Spieren nemen namelijk de lengte aan die het minste energie
kost bij inspanning. En dat is over het algemeen de positie waar je de meeste
tijd in doorbrengt en waar de meeste energie voor nodig is. Kijk bijv. naar de
sterk verkorte heupbuigers bij profwielrenners. (die ca. 8 uur per dag op de
fiets zitten) Dankzij die verkorting kan de spier de meeste energie leveren wat
gunstig is voor de prestatie van de wielrenner. Echter, door deze verkorting is
het voor hun heel lastig om hard te lopen. Maar wat zou voor een profwielrenner
belangrijker zijn..?
Zouden zij de spier langer willen maken, dan zouden
zij minder lang en minder intensief moeten fietsen en enkele uren per dag de
spier op lengte moeten brengen.
Volgens 'Arts in beweging' lijkt het
alleen maar of je steeds verder kunt komen door te rekken. Er gebeurt echter
maar één ding: Door regelmatig rekken gaan spieren bij het rekken minder snel
pijn doen. Het enige dat dus wordt opgerekt dat is de pijngrens.
Verlaagd prestatie Wie rekt voor een inspanning kan het eerste kwartier niet maximaal
presteren. Dit valt te verklaren doordat spieren wel degelijk tijdelijk langer
worden. Hierdoor verdwijnt de optimale spierlengte waardoor deze niet meer
maximaal kan presteren. Dit zou betekenen dat het effect van rekken ca. een
kwartier aanhoudt.
Meer blessures Rekken na (zware) inspanning
vergroot de kans op spierscheuringen omdat spieren door een zware inspanning al
(licht) beschadigd zijn. Doordat rekken extra spanning op de spier geeft, zou je
deze verder kunnen scheuren.
Toch effect? Waar weinig over te lezen
valt, is het mentale effect van rekken. Rekken draagt bij om tot rust en tot
jezelf te komen. In de huidige (gehaaste) maatschappij waarin veel mensen te
gehaast leven, zijn dit de momenten waarop men volledig tot ontspanning kan
komen. En ontspanning verhoogt het herstel. (je kunt hiervoor ook yoga- of Tai
chi-achtige oefeningen gebruiken)
Kortom, je moet zelf bepalen welke rol
rekken voor jou heeft. Je gevoel is hierbij het belangrijkste criteria. Let wel
op het volgende:
vermijd geforceerde en teveel verende bewegingen
vermijd pijn, en overrek niet! blijf rustig in- en uitademen. rek
een spier langzaam op en houd deze positie 8 tot 10 seconden aan. Kom een stukje
terug en voer deze handeling nog 2 á 3x uit
Kramp kan veroorzaakt worden door een tekort aan
zout, calcium of suiker. Ook overbelasting kan voor kramp zorgen omdat de
doorbloeding niet goed verloopt. Er wordt te weinig zuurstof aangevoerd en als
gevolg daarvan kunnen de afvalstoffen niet worden afgevoerd. Daardoor ontstaat
melkzuur, dat bij een bepaalde hoeveelheid in het bloed een gevoel van
vermoeidheid en spierpijn geeft. Bij een grote hoeveelheid melkzuur trekken de
spieren plotseling samen.
Kramp is te verhelpen door de samengetrokken
spier langzaam in tegengestelde richting op te rekken en gestrekt te houden
gedurende enkele seconden. De oorzaken zijn gemakkelijk te achterhalen en dus
kun je kramp goed bestrijden. Drink veel bij lange inspanning. Probeer de
spieren goed warm te houden. Een beetje zoutjes of chips eten voor het slapen
gaan, kan geen kwaad. Ook een dextro-energie snoepje doet wonderen.
Spierpijn Spierpijn is het 'beurse' gevoel in een spier dat je in de
dagen na een training kunt voelen.
Dit wordt veroorzaakt doordat
spierweefsel door een training kleine scheurtjes oploopt. Deze scheurtjes
veroorzaken pijnprikkels wat als waarschuwing dient om het even rustig aan te
doen. Hierdoor kan het lichaam de scheurtjes repareren en zich voorbereiden op
de volgende training. Normaal dient de rust 48 - 72 uur te bedragen.
Er
bestaan nog veel discussies over spierpijn. Sommige mensen zeggen dat spierpijn
nodig is om sterker te worden, anderen zeggen dat spierpijn betekent dat je je
lichaam té zwaar belast hebt. Te vaak je lichaam te zwaar belasten zou dan tot
overbelasting leiden.
Een goede richtlijn is in ieder geval dat spierpijn
maximaal 24 tot 30 uur mag aanhouden. Duurt de spierpijn langer dan is het
raadzaam iets meer tijd te nemen voor het herstel en de volgende training iets
lichter trainen. Heb je geen spierpijn, train dan de volgende keer eens iets
zwaarder en kijk wat het met je doet.
Inleiding Cellulitis of 'sinaasappelhuid' zijn
de putjes in de huid die voornamelijk zichtbaar zijn in benen en billen. Met
name vrouwen hebben er het meeste last van vanwege hun hormoonhuishouding en
grotere vetreserves op heupen en dijen. Cellulitis komt zowel voor bij vrouwen
met overgewicht als vrouwen met een normaal gewicht. Vaak is cellulitis erfelijk
bepaald.
Oorzaken Belangrijkste oorzaken voor cellulitis zijn:
Slechte doorbloeding Vasthouden van teveel vocht Buiten deze 2
oorzaken kan cellulitis verergerd worden door: Zuivel De Pil Drugs
(waar alcohol en tabak ook onder vallen) Uiteraard zullen verschillende
instanties deze laatste 3 ontkennen, vaak uit commerciële belangen. Veel vrouwen
hebben er baat bij gehad toen ze stopten met één of meerdere stoffen.
Oplossingen
Oplossing 1 Ga minimaal 3x per week sporten! Zorg ervoor
dat je zowel cardio als spierverstevigende oefening doet. Het is daarbij wel
belangrijk dat je lekker intensief traint.
Oplossing 2 Eet veel verse
groenten en fruit. Vooral vochthoudende vruchten zijn goed (appels, sinasappels
etc.) Pas op met bananen, avocado en druiven.
Oplossing 3 Gebruik
Anti-oxidanten en vitamine E Laat je eerst goed voorlichten door een erkende
homeopaat voor de juiste dosering. Richtlijn: gebruik per dag is circa 2000 tot
4000 mg vitamine C en circa 400 tot 800 mg vitamine E. Ook hier is het raadzaam
deze te verkrijgen bij de homeopaat aangezien deze vitamines van goed kwaliteit
zijn en niet de prijzen kennen die veel commerciële instellingen hanteren.
Eet tweehonderd
gram groenten en twee stuks fruit per dag
Als kind hoorden we het al: eet
je groenten en fruit eens op! Want groenten en fruit zijn gezond. Toch blijkt
uit onderzoek dat de gemiddelde Nederlander waarschijnlijk niet zo gek is op
deze vitaminenleveranciers. Nog geen 20% van de Nederlandse bevolking haalt de
aanbevolen hoeveelheid. Steeds meer bedrijven raken ervan overtuigd dat gezond
eten het ziekteverzuim onder de werknemers kan terugdringen. Ook is het
inmiddels bekend dat groenten en fruit de kans op welvaartsziekten, zoals hart-
en vaatziekten en diverse soorten kanker kunnen verkleinen. Het
Voorlichtingsbureau Groenten en Fruit raadt iedereen aan om elke dag tweehonderd
gram groenten en twee stuks fruit te eten. Fruittip: Sinaasappelsap uit een
pakje kan een glas vers vruchtensap vervangen, en is bovendien handig om mee te
nemen. Een half doorgesneden grapefruit is een snel en lekker voorgerecht. Een
fruitsalade van plakjes kiwi, blokjes appel, peer en doorgesneden druif ziet er
niet alleen fantastisch uit, het smaakt ook heerlijk. Groentetip: Serveer af
en toe een kant-en-klaar saus bij de pasta of rijst. Voeg er broccoliroosjes,
(kers)tomaatjes, champignons, stukjes prei, tuinerwtjes (uit de diepvries) of
bijvoorbeeld reepjes kool aan toe. Gemakkelijk, lekker en u komt eerder in de
buurt van de 200 gram groenten per dag.
Papaja helpt de spijsvertering een handje
De papaja (Carica papaya) vindt zijn oorsprong in
Zuid-Amerika. De vruchten die in ons land worden verkocht, wegen tussen de 300
en 500 gram. In het land van herkomst kunnen ze een gewicht bereiken van 6 kg.
De gladde dunne schil van de vrucht kleurt tijdens het rijpen van groen naar
geel/groen/roodgevlekt. Een rijpe papaja heeft zalm roze tot geeloranje
vruchtvlees. Dit is boterzacht. De smaak doet denken aan meloen. De zwarte
pitjes worden niet gegeten. Alfred Vogel maakte tijdens zijn reizen in de tropen
kennis met de papaja en ontdekte verschillende medicinale werkingen. Hij kauwde
op papajablad om besmetting met darmparasieten te voorkomen, een veel voorkomend
probleem in de tropen. Vogel adviseert na het eten papaja te gebruiken ter
bevordering van de spijsvertering. Papaja heeft een gunstige invloed op de
alvleesklier en helpt bij de vertering van eiwit. Naast papaine, een stof die de
vrucht licht verteerbaar maakt, bevat papaja betacaroteen, ijzer en veel
vitamine C. De vrucht kan puur met wat citroensap worden gegeten of in groente-
of vruchtensalades worden verwerkt. Onrijpe vruchten kunnen worden klaar gemaakt
als koolrabi.
In Nederland is een op de tien kinderen te dik; een
percentage dat tweemaal zo hoog is als in 1980. Deze stijging wordt onder meer
toegeschreven aan het feit dat kinderen meer tijd doorbrengen voor de televisie.
Tijdens het tv-kijken wordt niet alleen weinig energie verbruikt, maar worden
ook vaak de (on)nodige calorieën geconsumeerd in de vorm van snoep, koek en
chips. Fabrikanten van voedingsproducten spelen handig hier op in: bijna de
helft van de reclames tijdens kinderprogramma?s gaat over etenswaren. Bij gebrek
aan wetenschappelijk bewijs werd tot nu toe getwijfeld aan de werkelijke invloed
van televisiereclames op het ongezonde eetpatroon van de jonge
kijkbuisverslaafden. Brits onderzoek maakt nu echter aannemelijk dat reclames
voor voedingsproducten mede debet zijn aan de toename van het aantal dikke
kinderen.
De onderzoekers lieten 42 Britse schoolkinderen tussen 9 en 11
jaar kijken naar reclames die vaak in reclameblokken tussen de kinderprogramma?s
door worden vertoond. Vervolgens gingen zij aan de hand van foto?s na of de
kinderen deze reclames zouden herkennen. Daarnaast lieten zij de kinderen
producten kiezen uit een assortiment verpakte voedingsmiddelen, variërend van
tarwecrackers tot boterbabbelaars. Kinderen met overgewicht herkenden een hoger
percentage (93%) van de reclames voor voedingsproducten dan kinderen met een
normaal gewicht (78%). Reclames voor andere producten (zgn. non-food producten)
werden door dikkere en slankere kinderen ongeveer even vaak herkend. De dikkere
kinderen aten zowel na voedingsreclames als na non-foodreclames meer dan de
slankere kinderen, maar zowel de dikkere als de slankere kinderen reageerden op
voedingsreclames door meer te eten. Ook de keuze voor het soort voedingsmiddel
was afhankelijk van het soort reclame: na voedingsreclames werd vooral voor
zoete en vette voedingsmiddelen gekozen, terwijl na non-foodreclames relatief
vaker naar tarwecrackers werd gegrepen.
Steeds meer overgewicht door weinig
beweging Mannen en vrouwen krijgen in de loop der jaren steeds meer last
van overgewicht doordat zij te weinig bewegen. Het eetpatroon lijkt van minder
groot belang. Dit blijkt uit een onderzoek dat het Instituut voor extramuraal
geneeskundig onderzoek (EMGO) van het medisch centrum van de Vrije Universiteit
Amsterdam gedurende enkele jaren uitgevoerd heeft. Het EMGO volgde vierhonderd
mannen en vrouwen uit Amsterdam. Van de twaalf- en dertienjarigen was 1 tot 3
procent te zwaar. Op 36- en 37-jarige leeftijd was dat opgelopen tot 30 tot 50
procent. Belangrijkste oorzaak van die toename is volgens onderzoekers dat
mensen veel minder bewegen naarmate zij ouder worden. De sterkste stijging is na
het 21ste jaar. De onderzoekers bepalen op basis van lengte en gewicht of iemand
te zwaar is. Ook meten zij het onderhuisde vet. Bij mannen van 36 is het
vetpercentage bijna 20 procent van hun totale lichaamsgewicht. Bij vrouwen is
dat 30 procent. Een gezond vetpercentage ligt voor mannen op 15 en voor vrouwen
op 20 procent.
Overgewicht door verkeerde eetgewoonten Niet
alleen de vetinname, maar ook de totale voeding is bepalend voor het
lichaamsgewicht. Vooral het eten van 'lege calorieën' vergroot de kans op
overgewicht, zo concludeert een recent Amerikaans onderzoek. Vrouwen die vooral
junkfood eten, hetgeen veel lege calorieën bevat, hebben 40% meer kans op
termijn te zwaar te worden dan vrouwen die gezond eten. Een gezond eetpatroon
bevat veel groenten en fruit, magere melk en andere voedingsmiddelen met weinig
vet en veel vezels. De eerste groep vrouwen rookt ook vaker en iks over het
algemeen jonger dan vrouwen die gezonder eten. Onder rokers is het risico van
overgewicht na verloop van tijd 20% hoger in vergelijking met niet- rokers.
Vrouwen die veel light producten eten of doorlopend op dieet zijn,
hebben vaker een schommelend lichaamsgewicht en een iets hoger risico van
overgewicht. Dit komt doordat zij vaak hun totale aantal calorieën verminderen,
maar de weggelaten voedingsmiddelen niet vervangen door verstandigere producten.
Zodoende is de voeding niet gebalanceerd en gevarieerd. Het verlagen van de
vetinname is dus niet zonder meer de oplossing tegen overgewicht.
Deze
gegevens komen uit een onderzoek van dr. Paula Quatromoni van de Boston
University School of Public Health. Zij selecteerde ruim 700 vrouwen die bij
aanvang van het onderzoek geen overgewicht hadden. Vervolgens werden de
proefpersonen twaalf jaar gevolgd. Na deze periode was 29% van de vrouwen te
zwaar. Om gezond te blijven kan men het beste zo weinig mogelijk verzadigende
vetten en toegevoegde suikers eten en minstens een uur per dag bewegen. Voor dit
uur tellen traplopen, fietsen naar het werk en hond uitlaten ook
mee.
Overgewicht, een groeiend probleem Weinig beweging en
ongezond eten zorgen ervoor dat miljoenen Amerikanen lijden aan overgewicht. Er
wordt geschat dat momenteel bijna twee van de drie Amerikanen te zwaar zijn. Dit
verhoogt het risico van onder andere suikerziekte, sommige vormen van kanker en
hart- en vaatziekten. In 1990 stierven er 300.000 Amerikanen aan de gevolgen van
overgewicht. In het jaar 2000 waren dit er al 400.000. Dit is 17% van de totale
sterfte in dat jaar.
Na roken (18%) is overgewicht hiermee de tweede
doodsoorzaak in Amerika. Als het aantal mensen met overgewicht in hetzelfde
tempo blijft toenemen, gaat in 2020 20% van het geld voor de zorgsector naar het
behandelen van de gevolgen van overgewicht. .
Inleiding Het hart is
een kleine spier in het lichaam en heeft als functie het rondpompen van het
bloed door ons lichaam. Hiermee worden alle weefsels voorzien van belangrijke
stoffen om te kunnen functioneren. Ook kan hierdoor alle afvalstoffen worden
verwijderd.
De hoeveelheid bloed dat rondgepompt wordt, is afhankelijk
van de grootte en de kracht van ons hart, en de snelheid waarmee deze 'pompt'.
Met dat laatste wordt de 'hartslag' bedoeld. Onze hartslag ligt normaal tussen
de 72 en 80 slagen per minuut. Bij inspanning wordt deze hoger omdat het weefsel
dan meer stoffen nodig heeft om te functioneren. Bij een hoger verbruik wordt
ook meer afval geproduceerd. Hoe zwaarder de inspanning, hoe hoger de hartslag.
De maximale hartslag bij een mens ligt op ongeveer '220 - leeftijd' slagen per
minuut. Levensduur hart Het hart heeft één belangrijke overeenkomst
met een 'echte' motor; Beiden hebben een levensduur dat afhankelijk is van het
aantal keer dat ze 'gepompt' hebben. Hoe vaker een hart heeft gepompt, des te
groter is de kans dat ie 'verslijt' en er op een gegeven moment mee ophoudt.
Echter, dit moment verschilt per persoon. Het is wel mogelijk dit enigszins te
beïnvloeden.
Verlengen levensduur hart Ons hart slaat gemiddeld zo'n
35 - 40 miljoen keer per jaar. Door regelmatig te sporten, wordt ons hart groter
en sterker. Hierdoor kan het per slag meer bloed rondpompen. Doordat ons hart
per slag meer bloed kan rondpompen, hoeft het minder vaak te pompen. Stel dat
onze hartslag, door een betere conditie, gemiddeld 5 slagen per minuut lager
komt te liggen, dan 'besparen' we ongeveer 2,5 miljoen slagen per jaar. Over een
periode van 50 jaar zou ons hart dus bijna 4 jaar langer mee gaan. Andersom
geldt ook: hoe hoger je gemiddelde hartslag ligt, des te korter is de levensduur
van het hart. De belangrijkste oorzaken die de gemiddelde hartslag verhogen zijn
slechte conditie en stress.
Bedenk wel dat er veel meer oorzaken zijn
waardoor ons hart niet meer gaat functioneren. Vaak kunnen deze veel sneller
hartfalen veroorzaken. Een belangrijke oorzaak is het dichtslibben van de
bloedvaten van het hart met een hartinfarct als
gevolg.
Hartinfarct Een hartinfarct ontstaat doordat het hart zelf
onvoldoende zuurstof krijgt. Dit wordt over het algemeen veroorzaakt doordat de
bloedvaten die naar het hart lopen dichtgeslibd zijn. Als dat gebeurt, krijgt
een deel van het hart te weinig zuurstof en sterft dat stukje hartweefsel.
Hierdoor kan dat gedeelte niet meer functioneren. Hoe groter het afgestorven
weefsel, hoe groter de kans is dat het hart helemaal niet meer kan functioneren,
wat de dood tot gevolg heeft. (zie oorzaken dichtslibben bij 'cholesterol')
Beweging verlaagt
bloeddruk Onderzoekers hebben in een meta-analyse gevonden dat meer
beweging een positieve invloed heeft op het verlagen van de bloeddruk. Een
meta-analyse is een statistische methode waarin de gegevens en de resultaten van
een aantal wetenschappelijke onderzoeken worden gecombineerd. Door deze bredere
basis hoopt men een meer gefundeerde conclusie te kunnen trekken. Vierenvijftig
studies over de relatie tussen bewegen en bloeddruk werden geanalyseerd. In
totaal namen 2.419 volwassenen deel aan de studies. Daarbij werd gevonden dat
regelmatig bewegen de systolische bloeddruk gemiddeld met 3,8 mmHg en de
diastolische bloeddruk met 2,6 mmHg verlaagt. De bevindingen gelden voor mensen
met zowel een normale als een hoge bloeddruk en voor mensen met of zonder
overgewicht. De onderzoeker dr. Jiang He van Tulane University in New Orelans
concludeert dat bewegen de bloeddruk verlaagt. Dit heeft implicaties voor de
volksgezondheid aangezien een hoge bloeddruk het risico voor hart- en vaatziekte
en een beroerte verhoogt. Bloeddruk en zout De dagelijkse inname
van zout beperken tot 1,5 gram per dag (ruim een halve theelepel) verlaagt de
bloeddruk en daarmee de kans op hart- en vaatziekten bij mensen met hoge én
mensen met een normale bloeddruk. Als naast het beperkte zoutgebruik ook veel
groenten en fruit gegeten worden en weinig vet, kan de daling van de bloeddruk
oplopen tot 10 mm Hg. Dit concludeert F. Sacks (Harvard Medical School, Boston)
in het medisch vakblad New England Journal of Medicine op grond van een studie
onder 412 personen. Niet teveel drop eten bij een trage stoelgang Teveel drop eten kan leiden tot vochtophoping en
bloeddrukverhoging en op den duur tot hart- en vaatziekten. Mensen met een trage
stoelgang kunnen hiervoor extra gevoelig zijn, zo toont onderzoek van de
Universiteit Utrecht en het RIVM aan. Drop is een zoethoutwortelextract, dat
glycyrrhizinezuur bevat. In de dikke darm wordt deze stof omgezet in
glycyrrhetinezuur, dat de afbraak van cortisol in de nieren remt. Door de hogere
cortisolconcentratie houdt het lichaam water vast en stijgt het vochtvolume. Dit
kan zich uiten in vochtophoping en hoge bloeddruk. De dagelijkse consumptie van
130 gram drop (de huidige consumptienorm om gezondheidseffecten te voorkomen)
blijkt bij ongeveer 14.000 Nederlanders een duidelijke remming van de
cortisolafbraak te kunnen geven. Bij de meeste mensen zal het lichaam deze
effecten van drop kunnen tegengaan. Maar bij mensen met een trage stoelgang
blijft het glycyrrhetinezuur langer in het lichaam en wordt de cortisolafbraak
in de nier iets langer geremd, wat een verhoogd risico op gezondheidsproblemen
geeft. Werknemers presteren meer in een ruimte met planten Planten in het kantoor zorgen ervoor dat werknemers productiever
en minder gestresst zijn. In Amerika werd in een computerlaboratorium een
kantoorsituatie nagebootst. In een ruimte werden kamerplanten geplaatst op een
manier dat de proefpersonen vanuit hun ooghoeken groepjes planten konden zien.
Een andere groep proefpersonen werkte in een kale ruimte. De bloeddruk en
hartslag werden voor en na een opdracht gemeten. Aan de hand van speciale
computerprogrammas werd ook de emotionele gesteldheid in de gaten gehouden.
Uiteindelijk bleek de groep bij de planten twaalf procent productiever te zijn
en sneller te herstellen van stress dan de proefpersonen die in de kale ruimte
werkten. In eerder onderzoek is al aangetoond dat planten een positieve invloed
hebben op de bloeddruk. Bomen verlagen de bloeddruk Even een blik
werpen op de kruin van een boom en binnen vijf minuten daalt uw bloeddruk en
ontspannen uw spieren zich. Deze methode om de bloeddruk te verlagen, is ontdekt
door professor Roger Ulrichs, van de Universiteit van Texas. Het klinkt wel erg
eenvoudig, maar in dit geval kunnen we rustig zeggen: baat het niet, het schaadt
ook niet. Cafeïne verergert stress Uit onderzoek blijkt dat cafeïne de
bloeddruk enigszins doet verhogen en de adrenalineconcentraties doet stijgen.
Ook zou cafeïne stressgerelateerde aandoeningen verergeren. In Amerika krijgt
85% van alle mensen elke dag wel cafeïne binnen. Cafeïne komt vooral voor in
koffie, frisdranken en thee. Uit onderzoek van dr. James Lane van Duke
University blijkt dat de cafeïne zorgt voor meer stress en meer klachten bij
stressgerelateerde aandoeningen zoals suikerziekte en posttraumatische
stressaandoeningen. Aan zijn onderzoek deden 47 koffiedrinkers mee. Zij kregen
om de dag tweemaal daags 250 mg cafeïne (vier kopjes koffie) of een placebo.
Elke dag werd hen gevraagd hoe gestresst ze zich voelden. Daarnaast werd hun
bloeddruk gemeten en hun urine geanalyseerd op het stresshormoon adrenaline. Uit
het onderzoek bleek dat de proefpersonen op de cafeïnedagen een iets verhoogde
bloeddruk hadden en 32% meer adrenaline in hun urine hadden. Hieruit blijkt dat
cafeïne stressverhogend werkt.
Sporten effectiever
dan medicijnen voor cholesterolverlaging Sporten is beter dan het gebruik
van medicijnen om een te hoge cholesterolconcentratie te reduceren. Dat blijkt
uit twee afzonderlijke Amerikaanse onderzoeken. Cholesterolverlagende medicijnen
worden veelvuldig toegepast om LDL (low-density lipoproteïnen, het zogenaamde
'slechte' cholesterol) te verlagen, maar ze worden ervan verdacht bij hart- en
vaatziekten te zijn betrokken. Nu blijkt dat sporten eigenlijk hetzelfde
cholesterolverlagende effect heeft als de medicijnen en daarnaast nog andere
positieve effecten heeft. Sporten verlaagt niet alleen het LDL op effectieve
wijze, het verhoogt tegelijkertijd de concentratie HDL (high-density
lipoproteïne, ofwel het 'goede' cholesterol. HDL speelt een rol in de preventie
van arteriosclerose. Hoeveel sport is ervoor nodig? Elke dag redelijk stevig een
half uur wandelen zal LDL verlagen, maar slechts aanhoudend matig sporten,
bijvoorbeeld elke dag 1 uur hardlopen, zal ook HDL verhogen. Onderzoekers zeggen
dat het niet zozeer om de intensiteit als veeleer om de hoeveelheid
lichaamsbeweging gaat. Cholesterol Cholesterol is een vetachtige
stof die noodzakelijk is bij veel functies in ons lichaam. Hoewel cholesterol
een negatief imago heeft, hebben we het hard nodig om belangrijke stoffen, zoals
hormonen en gal, te maken. Verder dient het ook als grondstof bij de opbouw van
de celwand. Omdat cholesterol zo belangrijk is, wordt het grootste deel van het
cholesterol door ons lichaam zelf gemaakt, vooral in de lever. Een klein deel
krijgen we binnen via onze voeding. Soorten cholesterol Cholesterol is
een verzamelnaam voor verschillende stoffen. De 2 belangrijkste zijn:
LDL: Low-Density Lipoproteïnen. Ca. 75% van al het cholesterol bestaat
uit LDL. Een teveel aan LDL is één van de belangrijkste oorzaak in de vorming
van aanslag in de bloedvaten, wat op termijn tot een hartaanval of herseninfarct
kan leiden. HDL: High-Density Lipoproteïne. Ca. 20% van al het cholesterol
bestaat uit HDL. De belangrijkste rol van HDL is dat het een teveel aan LDL uit
het bloed verwijdert. Een verhoogt cholesterolgehalte in het bloed wordt
dus pas gevaarlijk als het totaal gehalte LDL-cholesterol te hoog
wordt.
Relatie vet eten en cholesterol Ons lichaam kent nog meer
vetachtige stoffen met belangrijke functies. Eén daarvan zijn de Triglyceriden.
In de volksmond wordt dit 'vet' genoemd. Deze bestaan uit verzadigde vetten,
enkelvoudig onverzadigde vetten en meervoudig onverzadigde vetten. Het verschil
zit 'm in de structuur van deze stoffen.
Normaal is er een evenwicht
tussen het cholesterol- en triglyceridengehalte. Neemt de hoeveelheid
Triglyceriden toe (bijv. door veel vet eten) dan neemt de hoeveelheid
cholesterol ook toe om het evenwicht te bewaren. De toename van de hoeveelheid
cholesterol wordt ook nog eens bepaald door het soort vet dat we binnenkrijgen.
Met name de verzadigde vetten verhogen het cholesterolgehalte sterk.
Het
is daarom erg belangrijk in de gaten te houden welke soort vetten je
binnenkrijgt. Bijna alles wat dierlijk vet bevat (met uitzondering van vis)
zoals vlees, boter, producten waar boter inzit (koek, cake etc.), melkproducten
(waaronder kaas) of die gebakken zijn in vet (frites, chips etc.) bevatten een
hoog percentage verzadigde vetten. Bijna alles wat plantaardig is (met
uitzondering van kokos) zoals olie, noten en vis bevatten een hoog percentage
onverzadigde vetten. Deze zijn dus veel gezonder. Je kunt deze gegevens
terugvinden op bijna alle verpakkingen. Cholesterolverlagende sinaasappelsap In de VS verkoopt de Coca-Cola Company, de grootste
frisdrankfabrikant ter wereld, sinds november 2003 een nieuw product genaamd
'Minute Maid Premium Heart Wise'. Het nieuwe product is een sinaasappelsap dat
de cholesterolspiegel in het bloed helpt verlagen doordat het sap
plantensterolen bevat, een ingrediënt dat ook in cholesterolverlagende margarine
wordt gebruikt. Voor een optimale werking moeten consumenten gedurende acht
weken iedere dag twee 200 ml-glazen van dit product drinken, hetgeen neerkomt op
220 calorieën. Verder wordt aangeraden voedsel met weinig verzadigde vetten en
cholesterol te nuttigen. De verwachtingen zijn dat het LDL-cholesterolspiegel
hierdoor met 10% zou kunnen dalen.
Mensen met overgewicht kunnen beter
geregeld een stukje gaan wandelen of fietsen dan intensief gaan sporten om hun
extra kilo's kwijt te raken. Dat concludeert bioloog dr. K. Westerterp van de
Unviersiteit van Maastricht na een onderzoek, waarvan de resultaten zijn
gepubliceerd in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Recreatief wandelen en fietsen zijn volgens dit onderzoek effectiever in de
strijd tegen overgewicht, hart- en vaatziekten en suikerziekte dan fanatiek
sporten. Afvallen heeft vooral te maken met het totale energieverbruik per dag.
Dat verbruik blijkt volgens Westerterp het hoogst als activiteiten met een lage
lichamelijke inspanning en activiteiten met een matige inspanning veelvuldig
afgewisseld worden. Meer bewegen op zich leidt bij een energiearm dieet niet tot
gewichtsverlies, omdat het extra energieverbruik teniet wordt gedaan door een
lager energieverbruik tijdens de rustperioden. "Mensen die hun energieverbruik
reëel willen vergroten, moeten daarom vaker gaan wandelen en fietsen", aldus
Westerterp. "Deze activiteiten worden bovendien door het lichaam beter verdragen
dan inspannende oefeningen, vooral voor mensen met overgewicht en mensen van
middelbare leeftijd."
