|
Bron 1: Tijd maken voor verdriet
Lenny Nauwelaerts
Bronvermelding:
Nauwelaerts, L. ( 2014 2015). Tijd
maken voor verdriet. Kleuters en ik, jrg. 31/2, 28 31.
Korte inhoud:
Lenny Nauwelaerts in een kleuterjuf in kleuterschool De puzzel in
Haacht. Ze geeft les in de tweede kleuterklas.
Onverwacht krijgt ze het nieuws dat één van haar kleuters ernstig ziek
is. Met de hele klas hopen en wachten ze tot Fran weer terug komt naar de klas.
Maar heel onverwacht kreeg ze het nieuws dat Fran overleden was. Ze moest niet
alleen leren omgaan met haar eigen gevoelens maar ook de kleuters stelde
vragen, hadden moeite met hun gevoelens,
Voor Lenny was het een zware periode maar het einde van het schooljaar
was in zicht en ze had tijd nodig om dit te verwerken. Maar vanaf september had
Lenny, Pieter in de klas, de broer van Fran. Lenny bleef een tijdje weg van
school en ging in therapie. Hier ontdekte ze dat ze te veel angst had om zich
te binden met de nieuwe kleuters. Bang om weer iemand die ze liefheeft te verliezen.
Lenny leert hiermee omgaan en neemt toch alle moed bij elkaar om weer naar haar
klas te gaan. De ex-kleuters (klasgenootjes van Fran) snapte heel goed waarom
Juf Lenny zolang was weggebleven en gaven haar een knuffel. Lenny vond het zeer
belangrijk om veel met haar kleuters en ex-kleuters te praten of gewoon even
samen te zijn. Pieter, de broer van Fran, mocht enkele fotos meebrengen naar
de klas en deze werden omhoog gehangen in de boekenhoek. Zo kon iedereen die
dat wou altijd even bij Fran zijn. Pieter had hier heel veel aan. Ook op
momenten dat hij aangaf dat hij even over Fran wou praten of voor Fran wou
knutselen greep juf Lenny deze kans en werkten ze hier meestal samen als
klasgroep aan.
Juf Lenny had ook een herdenkingsplantje voor Fran gepland en samen
stuurden ze ook zeepbellenpost. Zo konden ze als (ex-)klasgroep, samen met juf
Lenny even naar Fran gaan. Soms praatten ze over Fran maar soms hadden ze ook
genoeg aan het samen stil zijn.
Onthouden:
Na het lezen van dit artikel was ik enorm emotioneel. Ik bleef maar
denken aan het feit dat mij dit even goed kan overkomen later als juf. Uit de
grond van mijn hart hoop ik dan ook dat ik zoiets verschrikkelijk nooit hoef
mee te maken. Maar ik hoop ook dat als ik dit meemaak ik evengoed reageer als
juf Lenny. Ik ben ervan overtuigd dat het heel normaal is dat zij er even
tussenuit moest en dat dit een situatie is waarmee je het zelf heel moeilijk
hebt, zeker als je dan het jaar nadien ook nog de broer in de klas hebt. Dit
maakt het zwaar omdat je nog steeds in dit verwerkingsproces zit maar maakt het
misschien ook mogelijk om op een rustige manier afscheid te nemen. Je bent er
in elk geval zeker van dat je niet de enige in de klas bent met deze gevoelens.
Ik denk dat die verwerkingsmomenten die Lenny beschrijft in haar artikel wel zeer
belangrijk zijn, zowel voor de kinderen als voor jezelf maar ook voor je
ex-kleuters. En dit artikel heeft mij er ook van overtuigd dat je niet altijd
moet praten met de kleuters maar dit ook op andere manieren kan aanbrengen in
de klas.
Bron 2: Afscheid van opa en van
Stefanie Anne Laeremans
Bronvermelding:
Laeremans,A. Afscheid van opa en
van Stefanie, kleuters en ik. Jrg. 15/3, 7 8
Korte inhoud:
Anne Laeremans is de mama van Jo (9jaar), Hanne (6jaar) en Stefanie
(3jaar). Stefanie is zwaar gehandicapt waardoor ze mentaal het niveau van een 5
maand oude baby heeft. Eind februari stierf hun grootvader. Ze wisten dat dit
ging komen en daarom bezochten Anne en de kinderen hun grootvader dagelijks. Hanne
stelde regelmatig vragen over wat er zou komen en ging gebeuren. Anne en haar
man hadden ook afgesproken om steeds een eerlijk antwoord te geven op de vragen
van hun kinderen. Hanne weende om het verlies nog voor haar grootvader
gestorven was. Terwijl Jo hier steeds stil over bleef. Om het moment dat hun
grootvader stierf was de reactie echter omgekeerd. Jo weende onophoudelijk en
was ontroostbaar terwijl Hanne heel stil was en niet weende. Anne en haar man
besloten om de kinderen het afscheid te geven da zij wilden. Ze gingen regelmatig
naar het lichaam, de kinderen hadden hier geen moeite mee en gaven hem ook
regelmatig een kus. De kinderen hadden de behoeften om opa aan te raken. Anne en haar
echtgenoot lieten dit ook toe. De kinderen maakten ook een tekening/briefje om
mee te geven in de kist van opa.
Enkele weken na de dood van hun grootvader werd Stefanie
opgenomen in het ziekenhuis. Jo en Hanne wisten dat er een kans was dat
Stefanie niet ouder zou worden dan 5 en wisten dus dat ze kon sterven. Op één
week tijd ging Stefanie erg achteruit en de dag voor ze stief lag ze in coma.
Jo en Hanne voelde zich niet bedrukt en keken vrolijk naar TV. Anne vroeg
hen om afscheid te komen nemen van hun zus Stefanie. Dit deden ze dan ook zeer
bewust. Toen Stefanie dan uiteindelijk stierf was hun eerste reactie dat petere
(hun grootvader) nu niet meer alleen zou zijn. In de kist van Stefanie gaven
Hanne en Jo enkele speelgoedjes mee en een beertje dat ze kochten voor de
geboorte van hun zus. De kinderen reageerden weer op een andere manier. Ze
stelde reële vragen over het ontbindingsproces en over wat er nu met Stefanie
gebeurden. Anne en haar echtgenoot geven hier steeds eerlijk antwoord op, dit
vonden ze belangrijk voor hun kinderen. 2 maanden later was het de verjaardag
van Stefanie. Anne en haar man wisten niet goed wat ze hiermee moesten doen maar
voor Hanne en Jo was het duidelijk. Het was feest, samen gingen ze naar het
graf en zongen er liedjes voor haar verjaardag. Voor Jo en Hanne is Stefanie
ook helemaal niet weg. Ze vinden dat Stefanie nog steeds thuis is maar dan als
geest. Ze praten regelmatig met haar in dromen en zien haar als een gezond
meisje dat bij opa leeft. Ze hebben ook elk op hun kamer een foto met een
gedroogde bloem, deze is heel belangrijk voor hen.
Onthouden:
Ik heb onthouden dat kinderen elk op hun eigen manier omgaan met het
verwerken van de dood. En dat het belangrijk is als ouders/opvoeders/
om zo
eerlijk mogelijk te antwoorden op hun vragen en hen niet stoppen bij hun initiatieven
(tekeningen maken voor in de kist, gaan zingen voor haar verjaardag op het
kerkhof,
). Kinderen zijn soms gemakkelijker in het verwerken omdat ze minder
nadenken dan ons. Wij gaan als volwassenen steeds het ergste denken maar vaak
gaan kinderen hier heel anders op in dan we eigenlijk denken.
|
